Γρίφος για τον Χατζηδάκη η τρύπα των  €240 εκατ.- Ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό;

Πονοκέφαλο προκαλεί το τελευταίο διάστημα στον υπουργό Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη η “τρύπα” των ΑΠΕ, το έλλειμμα δηλαδή στον ειδικό  λογαριασμό μέσω του οποίου πληρώνονται οι ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) το οποίο υπολογίζεται τουλάχιστον στα 240 εκατ. ευρώ.

Το ΥΠΕΝ έχει υποχρέωση να λάβει απόφαση για το πώς θα καλυφθεί το έλλειμμα μέχρι το τέλος του χρόνου, καθώς η Κομισιόν επισημαίνει στην τελευταία έκθεση εποπτείας ότι «αποτελεί ανησυχία για το μέλλον», εννοώντας ότι υπονομεύει την προσπάθεια της κυβέρνησης για στροφή στην πράσινη ενέργεια αλλά και ότι πρέπει να βρεθεί άμεσα μια λύση.. Η λύση αυτή, σύμφωνα με όσα προκύπτουν από τις δηλώσεις Χατζηδάκη, θα είναι «ουδέτερη», δηλαδή δεν θα αυξάνει, δεν θα μειώνει την εισφορά και «το έλλειμμα θα καλυφθεί με εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν και στο παρελθόν σε ανάλογες συγκυρίες».

Υπενθυμίζεται ότι ελλείμματα στο λογαριασμό των ΑΠΕ στο παρελθόν οδήγησαν ακόμη και σε «κούρεμα» της εγγυημένης τιμής της πράσινης κιλοβατώρας. Στη συνέχεια το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε με ρυθμιστικά μέτρα και την επιβολή χρεώσεων στους προμηθευτές. Αυτή η συζήτηση  επανέρχεται ενοχλητικά, σε μια εποχή, που όλοι εύχονται και προσπαθούν να μειώσουν το κόστος της ενέργειας και όχι να το αυξήσουν. Οι ανησυχία τόσο στην πλευρά των παραγωγών ΑΠΕ, όσο και  των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας είναι μεγάλη καθώς δε θα ήθελαν   να αναλάβουν και πάλι το βάρος.

Πώς φτάσαμε στην τρύπα

Το πρόβλημα γεννήθηκε όταν το υπουργείο επέλεξε πριν ένα χρόνο, το Σεπτέμβριο του 2019  να μειώσει το ύψος του ΕΤΜΕΑΡ, για να μην φανεί στην τσέπη των πολλών η αύξηση στο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων της ΔΕΗ.  Τότε προτεραιότητα ήταν η ΔΕΗ και οι αυξήσεις στα τιμολόγια έγιναν χωρίς δεύτερη σκέψη γιατί  δεν φάνηκαν στους καταναλωτές λόγω της αντίστοιχης  μείωσης του  ΕΤΜΕΑΡ.

Και ίσως αν δεν ερχόταν η πανδημία, η επιλογή αυτή να μη δημιουργούσε πρόβλημα. Λίγους μήνες αργότερα, όμως  το lockdown λόγω πανδημίας  μείωσε σημαντικά την κατανάλωση ρεύματος  και μαζί τα έσοδα του ΕΛΑΠΕ, δηλαδή το ΕΤΜΕΑΡ (πρώην τέλος ΑΠΕ), της χρέωσης που πληρώνεται μέσω των λογαριασμών. Όσο περιοριζόταν η κατανάλωση ρεύματος τόσο λιγόστευαν και τα έσοδα του ΕΛΑΠΕ.

Έτσι έφτασε το έλλειμμα, κατά πληροφορίες τουλάχιστον στα 240 εκατ. ευρώ σήμερα, ενώ άλλοι υπολογισμοί το εκτιμούν άνω των 400 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, υπολογίζεται  ότι  κάθε ευρώ απόκλισης της Οριακής Τιμής Συστήματος ισοδυναμεί με μείωση εσόδων της τάξης των 12 εκατ. ευρώ για το λογαριασμό, που σημαίνει ότι η πτώση της ΟΤΣ στα 44 ευρώ η μεγαβατώρα από τα 64 ευρώ που την προϋπολογίζει για το 2020 ο ΔΑΠΕΕΠ συνεπάγεται μείωση εσόδων κατά 240 εκατ. ευρώ.

Επιπλέον, απόκλιση από τον στόχο των 24 ευρώ ο τόνος το CO2 για το 2020 για τα δικαιώματα ρύπων επιφέρει απόκλιση του λογαριασμού, ο οποίος εισπράττει το 72% από την ετήσια ποσόστωση. Μείωση εσόδων προκύπτει επίσης κατά 65 εκατ. ευρώ από τα προϋπολογιζόμενα έσοδα του ΕΤΜΕΑΡ λόγω της μείωσης της ζήτησης κατά 10%. Ετσι, το συνολικό έλλειμμα του λογαριασμού για το 2020 υπολογίζεται στα 423 εκατ. ευρώ.

Το υπουργείο πρέπει να κλείσει την τρύπα και αναζητά λύση, ψάχνοντας να βρει ποιος είναι το πιο σωστό να … πληρώσει τη νύφη. Οι καταναλωτές; Η ΔΕΗ; Οι ιδιώτες προμηθευτές; Όλοι μαζί; Η εξίσωση είναι δύσκολη και η «διαβούλευση» γίνεται μέσω φημολογιών και διαψεύσεων….

Οι επιλογές

1. Από το Ταμείο Ανάκαμψης: Το ΥΠΕΝ επιδιώκει έκτακτη επιχορήγηση του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ του ΔΑΠΕΕΠ από το Ταμείο Ανάκαμψης, προκειμένου να κλείσει η «τρύπα» των 240 εκατ.ευρώ. Πρόκειται για αίτημα ιδιαίτερα δύσκολο να «περάσει» από την Κομισιόν, όπως αναγνωρίζουν παράγοντες με γνώση των συζητήσεων που γίνονται για το Ταμείο Ανάκαμψης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Κάτι αντίστοιχο ωστόσο έχει ήδη γίνει σε μια σειρά χώρες, όπως στη Γερμανία, όπου το έλλειμμα φτάνει τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Η ιδέα κερδίζει έδαφος στο κυβερνητικό επιτελείο, καθώς αποτελεί μια διέξοδο αποφυγής δυσάρεστων αποφάσεων, ωστόσο ουδείς διαβεβαιώνει ότι αυτή θα εγκριθεί από τις Βρυξέλλες. Και μέχρι να υπάρξει απάντηση από τις Βρυξέλλες, η «τρύπα» θα μεγαλώνει.
2.  Οι προμηθευτές:  Να μεταφερθεί το ΕΤΜΕΑΡ στο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων, δηλαδή να επιβαρύνει τους προμηθευτές. Σε αυτή την περίπτωση, το μπαλάκι πέφτει στους προμηθευτές να επιβαρύνουν τους καταναλωτές, κάτι που θεωρείται βέβαιο. Το ίδιο μπορεί να κάνει και η ΔΕΗ.
3. Να μεταφερθεί το ΕΤΜΕΑΡ στο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων και  η ΔΕΗ να απορροφήσει ένα μέρος της αύξησης του ΕΤΜΕΑΡ . Αν ο δεσπόζων παίκτης, που έχει το 70% της αγοράς, απορροφήσει τους κραδασμούς, κανένας ιδιώτης θα τολμήσει να μεταφέρει το επιπλέον αυτό κόστος στους πελάτες του. Ωστόσο ο υπουργός έχει διαψεύσει κάθε ενδεχόμενο να επιβαρύνει τη ΔΕΗ.
4. Οι καταναλωτές. Να το πληρώσουν οι καταναλωτές, να προστεθεί δηλαδή σχετική χρέωση στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις στα τιμολόγια ρεύματος, κάτι που ο υπουργός αρνήθηκε κατηγορηματικά λέγοντας «γίνεται μια συζήτηση αυτές τις μέρες για το όποιο έλλειμμα θα υπάρξει στον ειδικό λογαριασμό για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).Με αφορμή αυτή τη συζήτηση σημειώνω πως αποκλείεται σε αυτές τις συνθήκες να υπάρξει πρόσθετη επιβάρυνση των καταναλωτών. Αυτό είναι 100% δεδομένο! Το έλλειμμα έχει προκύψει βασικά λόγω της χαμηλότερης ζήτησης ενέργειας εξαιτίας των συνεπειών του κορονοϊού. Θα ήταν τρελό την ίδια στιγμή να ζητήσω από μια κοινωνία που είναι θύμα του κορονοϊού, να πληρώσει παραπάνω χρήματα στους παραγωγούς ενέργειας!»
5. Οι…ΑΠΕ.Να μειωθούν οι ανάγκες πληρωμής μέσω ΕΛΑΠΕ. Δηλαδή να μειωθούν οι ταρίφες των παλαιών παραγωγών ΑΠΕ, όσων έχουν «βγάλει» και με το παραπάνω τα κεφάλαια που επένδυσαν προ μιας δεκαετίας. Απόφαση με πολιτικό κόστος αφού θα φέρει απέναντι από το ΥΠΕΝ αρκετές χιλιάδες παραγωγούς κυρίως φωτοβολταϊκών. Αυτή η επιλογή σε ένα βαθμό έχει ήδη εξαγγελθεί τουλάχιστον ότι θα γίνει σταδιακά.
6. Διαρθρωτικές αλλαγές: Ταυτόχρονα, ΔΑΠΕΕΠ και ΥΠΕΝ εξετάζουν και άλλες διαρθρωτικές αλλαγές με στόχο την διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του Ειδικού Λογαριασμού. Ένα από τα μέτρα είναι η δημιουργία ειδικής αγοράς για τις Εγγυήσεις Προέλευσης, όπου ήδη ο ΔΑΠΕΕΠ προχωρά στην δημιουργία ενιαίου πληροφοριακού συστήματος για τις εγγυήσεις προέλευσης. Δηλαδή να δημιουργηθεί μια Ειδικής Αγοράς Εγγυήσεων Προέλευσης για εμπορία πράσινων πιστοποιητικών. Τόσο η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας όσο και ο Διαχειριστής ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ), ως διαχειριστής του ΕΛΑΠΕ, έχουν αναθέσει ανεξάρτητες μελέτες για τις προοπτικές του ΕΛΑΠΕ υπό το φως και της λειτουργίας του target model. «Οι προτάσεις που θα κατατεθούν θα αποτελέσουν τη βάση για την αναδιάρθρωση του ΕΛΑΠΕ. Σχετικές πρωτοβουλίες θα λάβουμε μέσα στους επόμενους μήνες», ανέφερε πρόσφατα η γενική γραμματέας του ΥΠΕΝ.

Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση