Επαγγελματικά ακίνητα: Αναμονή μέχρι το Φθινόπωρο για την εκτίμηση των επιπτώσεων από την πανδημία

Με επιφυλάξεις διατυπώνουν τις όποιες εκτιμήσεις για την πορεία της αγοράς των επαγγελματικών ακινήτων τα στελέχη της κτηματαγοράς, σημειώνοντας ότι η κατάσταση με την πανδημία του κορονοϊού είναι πρωτόγνωρη και μόνον όταν περάσουν μερικοί μήνες (περί το Φθινόπωρο) θα γίνει δυνατό να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις.

Το προφανές είναι ότι θα επηρεαστούν αρνητικά τα τουριστικά ακίνητα, κάτι που, πριν τον κορονοϊό κανείς δεν περίμενε, ενώ θετικά αναμένεται να κινηθούν οι αποθήκες (logistics). Πληροφορίες αναφέρουν ότι προς την ολοκλήρωσή τους βαίνουν δύο συμφωνίες που αφορούν σε αγοραπωλησία σύγχρονων αποθηκών.

Ακινησία επικρατεί όσο αφορά τη ζήτηση για μίσθωση γραφειακών χώρων. Η μέση τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο πριν την πανδημία είχε διαμορφωθεί στα 22 ευρώ ανά τ.μ. μηνιαίως. Στην υποθετική περίπτωση που θα γίνει κάποιο συμβόλαιο εκτιμάται ότι θα γίνει με μειωμένη τιμή. Το πόσο δεν είναι γνωστό γιατί απλά δεν γίνονται νέα συμβόλαια. Επικρατεί ακινησία με τους φορείς να σχεδιάζουν τη μετεγκατάστασή τους να είναι ελάχιστοι. Ως προς τις αγοραπωλησίες γραφείων έχουν ξεκινήσει και πάλι οι επαφές και οι διαπραγματεύσεις ωστόσο δύσκολα θα γίνουν πράξεις μέχρι το Φθινόπωρο.

Το ενθαρρυντικό είναι ότι τα έργα κατασκευής νέων γραφειακών χώρων που είχαν σχεδιαστεί πριν τον κορονοϊό (π.χ. από την Dimand και την Prodea ΑΕΕΑΠ) συνεχίζονται. Υπάρχει έλλειψη από ποιοτικά γραφεία κατηγορίας Α΄ γιαυτό και για την κατηγορία αυτή οι εκτιμήσεις είναι θετικές, υπό την αίρεση βεβαίως του πως θα κινηθεί η πραγματική οικονομία το επόμενο διάστημα. Τα γραφεία της Β΄ κατηγορίας τα περιμένουν δύσκολες μέρες. Θα μείνουν στα αζήτητα ή θα πουληθούν με πολύ χαμηλές τιμές, εκτός αν ανακαινιστούν.

Στους θεσμικούς επενδυτικούς φορείς όπως είναι οι ΑΕΕΑΠ (Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας) επικρατεί η λογική ότι η αγορά θα ανακάμψει αμέσως μόλις υπάρξει φως στο τούνελ, δεν βιάζονται να κλείσουν καινούργιες συμφωνίες και μελετούν τις στρατηγικές κινήσεις τους για την ανάπτυξη των χαρτοφυλακίων τους. Τις προηγούμενες μέρες στο μεταξύ υπήρξαν δύο εξελίξεις εκ διαμέτρου αντίθετες.

Η πρώτη ήρθε από την Trastor ΑΕΕΑΠ η οποία αγόρασε από την ΑΒΑΞ, έναντι τιμήματος 26,8 εκατ. ευρώ, δύο αυτοτελή κτήρια γραφείων πρώτης κατηγορίας στην οδό Αμαρουσίου-Χαλανδρίου στο Μαρούσι με την κατασκευαστική εταιρεία να παραμένει ως μισθωτής. Η συμφωνία του διευθύνοντος συμβούλου της Trastor Τάσου Καζίνου με τον επικεφαλής της ΑΒΑΞ Χρήστου Ιωάννου είχε κλείσει, σύμφωνα με πληροφορίες πριν την πανδημία.

Αντίθετα η Intercontinental International ΑΕΕΑΠ έκανε πίσω και δεν αγόρασε αυτοτελές επαγγελματικό ακίνητο επί της οδού Τσακάλωφ, αρ. 13 στην Αθήνα, για το οποίο είχε πλειοδοτήσει σε διαγωνισμό της Πειραιώς Real Estate, προσφέροντας 5,935 εκατ. ευρώ πέρσι στο τέλος του έτους. Η ΑΕΕΑΠ δικαιολόγησε την απόφασή της μιλώντας για το αρνητικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί λόγω κορονοϊού. Στελέχη της αγοράς σχολιάζουν σχετικά ότι η τιμή που διαμορφώθηκε για το ακίνητο αυτό ήταν στην πάνω πλευρά της καμπύλης, ενώ στην παρούσα συγκυρία ήταν δύσκολο για την ΑΕΕΑΠ να βρει μισθωτές για το συγκεκριμένο ακίνητο.

Τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια προς το παρόν κοιτούν τις βασικές αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται και τα χαρτοφυλάκιά τους εκεί τηρώντας στάση αναμονής με την Ελλάδα να μην αποτελεί το πρώτο μέλημά τους στην παρούσα συγκυρία.

Η αγορά η οποία θεωρείται ότι θα πληγεί περισσότερο είναι αυτή των καταστημάτων. Δεν είχε προλάβει, άλλωστε, να σημειώσει κάποια σημαντική ανάκαμψη, έπειτα από την δεκαετή οικονομική κρίση όπως άλλες κατηγορίες (π.χ. τα τουριστικά ακίνητα ή τα ποιοτικά γραφεία) και τώρα εκτιμάται ότι θα βγει εξαιρετικά πληγωμένη, τόσο ως προς τις αξίες των ακινήτων όσο και προς τα μισθώματα.