Thessaloniki Summit: Η ενέργεια ενώνει τα Βαλκάνια

Τον κυρίαρχο ρόλο της ενέργειας στη διαμόρφωση συμμαχιών εντός των Βαλκανίων με άξονα το μέλλον επεσήμαναν οι ομιλητές της πρώτης ημέρας της 3ης Συνόδου του Thessaloniki Summit 2018, που ξεκίνησε χθες στη Θεσσαλονίκη, με την παρουσία 3 πρωθυπουργών, υψηλόβαθμων κυβερνητικών στελεχών από τις Βαλκανικές χώρες και πλειάδα πολιτικών και επιχειρηματιών. Η 3η Σύνοδος Thessaloniki Summit 2018 οργανώνεται από τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ), στο Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης» της ΔΕΘ.

Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχάνων Βορείου Ελλάδας κ.Σαββάκης άνοιξε τις εργασίες της Συνόδου με γενικό τίτλο “Ευρωπαϊκή προοπτική και συνδεσιμότητα, βιομηχανική ανάπτυξη και συνεργασία στα Δυτικά Βαλκάνια” και εξέφρασε την προσδοκία “από τη συζήτηση των τεσσάρων πρωθυπουργών που παρίστανται να προκύψει κάτι διαφορετικό’.

“Προσδοκούμε να ακούσουμε για δράσεις αναπτυξιακής συνεργασίας που θα αποφέρουν βιώσιμες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας για τους νέους της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και της Σερβίας. Είμαι βέβαιος ότι το 3ο Thessaloniki Summit θα δώσει την ευκαιρία για τη διεξαγωγή αναπτυξιακών κατευθύνσεων για την Ελλάδα”, πρόσθεσε ο πρόεδρος του ΣΒΒΕ.

Μπόικο Μπορίσοφ, πρωθυπουργός της Βουλγαρίας

Στην ανάγκη για καλές διασυνδέσεις στα Βαλκάνια αναφέρθηκε ο  πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ, από το βήμα του Thessaloniki Summit 2018.

Σε ό,τι αφορά τη συνεργασία στον τομέα των μεταφορών, επισήμανε την ανάγκη «να συνδεθούμε με την Αλεξανδρούπολη και να εκσυγχρονίσουμε τη σιδηροδρομική γραμμή με Μπουργκάς».

Ο κ. Μπορίσοφ γνωστοποίησε ότι περί το τέλος του τρέχοντος μηνός θα εγκαινιαστεί ο αυτοκινητόδρομος από το Σαντάνσκι μέχρι τα στενά της Κρέσνα, τμήμα του πανευρωπαϊκού διαδρόμου IV, που συνδέει τη Θεσσαλονίκη με τη Σόφια. «Είμαστε μαζί» τόνισε, και απευθυνόμενος στον Αλέξη Τσίπρα, είπε πως «αύριο στη συνάντηση που θα έχουμε για τον διασυνδετήριο για το υγροποιημένο αέριο, θα βρούμε κάποιον τρόπο να συμμετέχει και η Βουλγαρία με κάποιο ποσοστό, να το υπογράψουμε μέχρι τα τέλη του χρόνου», ώστε «να έχουμε και μία σύνδεση ενεργειακή, οδική, σιδηροδρομική, που θα συνδέσει το Αιγαίο με τη Μαύρη Θάλασσα, γιατί εγώ στη Θεσσαλονίκη έρχομαι πιο γρήγορα από ό,τι ο Αλέξης από την Αθήνα». Σε ό,τι αφορά την οδική σύνδεση με το Βελιγράδι, είπε ότι το 95% του αυτοκινητοδρόμου είναι έτοιμο.

Αναφερόμενος στη συμφωνία των Πρεσπών, ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας συνεχάρη τους συναδέλφους του κ.κ. Τσίπρα και Ζάεφ, γιατί «αποδείχθηκαν άξιοι ηγέτες» και τάχθηκε υπέρ της ευρωπαϊκής και ευρωατλαντικής προοπτικής της ΠΓΔΜ, προσθέτοντας πως «όσο πιο γρήγορα ενταχθεί η χώρα και στο ΝΑΤΟ τόσο καλύτερα και για την Ελλάδα και για τη Βουλγαρία». «Να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο τη συνεργασία μας, καθώς έχουμε απεριόριστες δυνατότητες» τόνισε ο κ. Μπορίσοφ.

Άνα Μπίρτσαλ, αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ρουμανίας

Η ενεργειακή ασφάλεια έχει αναγνωριστεί ως η σημαντικότερη προϋπόθεση για την  ισορροπία και την ομαλή συνεργασία των χωρών της περιοχής.   Η αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ρουμανίας, Άνα Μπίρτσαλ,  χαρακτήρισε την ενέργεια και την ενεργειακή ασφάλεια, ιδίως μεταξύ των χωρών της περιοχής, “διαμάντι” που – όπως είπε – “πρέπει να το αφήσουμε να λάμψει”, προκειμένου να οικοδομηθεί ένα πιο στέρεο μέλλον. Μίλησε για την ενίσχυση της συνεργασίας των χωρών της περιοχής με επίκεντρο τον ενεργειακό τομέα,  ο οποίος αποτελεί ένα “σημείο αναφοράς” της συνεργασίας που ήδη “ξεδιπλώνεται” μεταξύ χωρών της ευρύτερης περιοχής, με έμφαση σ’ αυτήν που αναπτύσσεται μεταξύ Ρουμανίας – Ελλάδας – Βουλγαρίας – Σερβίας.

Γιώργος Σταθάκης: Έχουμε σχέδιο προχωράμε τις υποδομές

Στο σχέδιο για το ενεργειακό μέλλον της χώρας αναφέρθηκε χθες από το βήμα της 3ης Συνόδου Thessaloniki Summit, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης. Αναφέρθηκε  στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα το οποίο δόθηκε την Τρίτη στη δημοσιότητα προς διαβούλευση το οποίο προβλέπει

• αναδιάρθρωση του ενεργειακού μείγματος μέχρι το 2030, με αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ (στο 32% στη συνολική κατανάλωση και στο 55%-57% στην ηλεκτροπαραγωγή), περιορισμό του ρόλου του λιγνίτη (στο 17%) και αξιοποίηση του φυσικού αερίου ως σταθεροποιητικό παράγοντα για τη μεταβατική περίοδο
• παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης σε πλήθος κλάδων της οικονομίας, με στόχο να επιτυγχάνεται ετήσιος ρυθμός βελτίωσης τουλάχιστον 1,5%
• αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, με ενίσχυση των ήδη ισχυρών πολιτικών που έχει προωθήσει η κυβέρνηση.

Στη συνέχεια ο κ. Σταθάκης περιέγραψε τις μεταρρυθμίσεις που προωθήθηκαν το προηγούμενο διάστημα στην ενεργειακή αγορά:

Αναφέρθηκε στο ξεκίνημα του Χρηματιστηρίου Ενέργειας εντός του 2019, την απελευθέρωση των αγορών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, καθώς και την ολοκλήρωση των ιδιωτικοποιήσεων που συμφωνήθηκαν με τους Θεσμούς. Όπως είπε βασική αρχή της κυβέρνησης υπήρξε ο διαχωρισμός του εμπορικού τμήματος των επιχειρήσεων, που ιδιωτικοποιείται, από τις υποδομές και τα δίκτυα, όπου το Δημόσιο διατηρεί τον έλεγχο.

Επεσήμανε επίσης τα  πρωτοβουλίες ανάπτυξης των ενεργειακών υποδομών, τόσο στο εσωτερικό, όσο και με τις άλλες χώρες.

Αναφέρθηκε στα έργα διασυνδέσεων στην ανάπτυξη του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας στη νησιωτική χώρα. Ήδη νησιά των Κυκλάδων έχουν συνδεθεί και έχει ξεκινήσει η διαδικασία κατασκευής του καλωδίου που θα ενώνει την Πελοπόννησο με την Κρήτη, ενώ σημαντικές συζητήσεις είναι σε εξέλιξη προκειμένου να ξεκινήσει άμεσα και η κατασκευή του καλωδίου που θα ενώνει την Αττική με την Κρήτη. Με τον τρόπο αυτό το διασυνδεδεμένο δίκτυο θα καλύπτει, πλέον έως και το 90% των νησιών της χώρας.

Ιδιαίτερα σημαντικές και οι διασυνδέσεις στο εξωτερικό και  για το δίκτυο ηλεκτρισμού όσο και στο δίκτυο φυσικού αερίου. Στη μην πρώτη περίπτωση, ενδυναμώνονται οι υπάρχουσες διασυνδέσεις με τις όμορες βαλκανικές χώρες και την Ιταλία ενώ προωθούνται και νέες (με την Κύπρο).

Σε σχέση με τι Φυσικό Αέριο μια σειρά από σημαντικά έργα ολοκληρώνονται όπως ο ΤΑΡ και ο IGB για τον οποίο  τις προηγούμενες ημέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε το «πράσινο φως».  Ταυτόχρονα όπως είπε   έχουν ξεκινήσει οι συζητήσεις για την κατασκευή αγωγού που θα ενώνει την πόλη των Σκοπίων με τη Θεσσαλονίκη και προχωρά η προετοιμασία εκκίνησης του EastMed, ενός φιλόδοξου έργου με μεγάλη στρατηγική σημασία για την ευρύτερη περιοχή

Ειδικά για τον EastMed ο Υπουργός υπογράμμισε ότι η κατασκευή του συνδέεται με την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που εντοπίστηκαν τα προηγούμενα χρόνια στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Πέραν των αγωγών, ο κ. Σταθάκης ανέφερε και άλλα σημαντικά έργα αναβάθμιση των υποδομών φυσικού αερίου. Ήδη ολοκληρώθηκαν οι παρεμβάσεις στη Ρεβυθούσα, επιτρέποντας να καλύπτεται το σύνολο των αναγκών της χώρας. Παράλληλα προχωρούν οι διαδικασίες (πρόσφατα ξεκίνησε το market test) δημιουργίας αντίστοιχων εγκαταστάσεων στην Αλεξανδρούπολη.

«Πλέον έχουμε το σχέδιο», επανέλαβε ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο κ. Σταθάκης, «για να εκπληρώσουμε τους σημαντικούς στόχους που έχουμε θέσει για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των συνεπειών της, καθώς  και για την ενίσχυση της θέσης της χώρας στο πλαίσιο του διεθνούς μετασχηματισμού της ενεργειακής αγοράς».

Κατερίνα Παπαλεξανδρή, διευθύντρια του TAP στην Ελλάδα

Πολύ κοντά στην ολοκλήρωσή του είναι το έργο του ΤΑΡ στην Ελλάδα, καθώς έχουν διαμορφωθεί 540 από τα 550 χιλιόμετρα της όδευσης, ενώ για τις τρεις χώρες που “περνά” ο αγωγός και κατασκευάζεται, είπε πως έχει ολοκληρωθεί κατά περίπου 80%.

Η διευθύντρια του TAP στην Ελλάδα Κατερίνα Παπαλεξανδρή τόνισε ότι το έργο αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες ξένες άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα και ένα πολύ μεγάλο έργο ενεργειακής υποδομής για την Ελλάδα και την Ευρώπη.

Μαρίνος Χριστοδουλίδης, Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου

Ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Μαρίνος Χριστοδουλίδης, επισήμανε πως η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κύπρου παρέχει σημαντικές προοπτικές για προμήθεια ενεργειακών πόρων τόσο στην Ευρώπη, όσο και στα Βαλκάνια από νέες πηγές φυσικού αερίου. Τόνισε, δε, ότι, η συμφωνία για τον υποθαλάσσιο αγωγό φυσικού αερίου Κύπρου – Αιγύπτου, επανενισχύει τις προσπάθειες των χωρών της ανατολικής Μεσογείου, ώστε να αναπτύξουν σημαντικές συνέργειες.

Η Kate Smith, πρέσβης της Βρετανίας, αναφέρθηκε στο ζήτημα της κυπριακής ΑΟΖ και τις τουρκικές ενέργειες, υπογραμμίζοντας πως είναι δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς της πόρους αλλά το πώς αυτό θα γίνει, αφορά τις δύο πλευρές αποκλειστικά. Όπως τόνισε, η κυβέρνηση της Βρετανίας υποστηρίζει τις εταιρείες που εμπλέκονται στις οικονομικές δραστηριότητες και αν εμπλακούν βρετανικές θα τις υποστηρίξουν, όπως κάνουν παντού.

Ο πρέσβης της Γερμανίας, Γενς Πλότνερ, εξέφρασε την ευχή οι ΗΠΑ να παραμείνουν κύριος εταίρος και υπογράμμισε την ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής παρουσίας μέσα στο ΝΑΤΟ αλλά, όπως τόνισε “πρέπει να συνταχθούμε ως Ευρωπαίοι μαζί για να έχουμε τον δικό μας στρατό και τις δικές μας δυνάμεις. Αυτά τα δύο πρέπει να είναι συμβατά μεταξύ τους. Η θέση μας για ευρωπαϊκό στρατό δεν αντιτίθεται στο ΝΑΤΟ και στην παρουσία μας σε αυτό, είναι 100% συμβατά”.

Ο Αμερικάνος πρέσβης Τζέφρι Πάιατ εξέφρασε την υποστήριξή του στη συμφωνία των Πρεσπών μεταξύ της Ελλάδος και της πΓΔΜ  και αφού τόνισε πως οι ΗΠΑ βλέπουν την Ελλάδα ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή, εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η συμφωνία θα επικυρωθεί και πως ο ίδιος ενθαρρύνει τις προσπάθειες των δύο κυβερνήσεων προς αυτή την κατεύθυνση. Πρόσθεσε παράλληλα ότι η Ιστορία θα είναι γενναιόδωρη με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Ζόραν Ζάεφ.

Τέλος, σχολίασε και την έξοδο της χώρας μας από τα μνημόνια λέγοντας: “Είστε εκτός της επιτήρησης και υπάρχει μεγάλη εκτίμηση στις προσπάθειες και το κουράγιο του ελληνικού λάου”.