Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας χωρίς συμφωνία: Σε παράταση η μάχη άνθρακα-φυσικού αερίου

Σε …παράταση πάει η μάχη που ξέσπασε στην Ευρώπη για τις επιδοτήσεις της επάρκειας ισχύος ανάμεσα στις χώρες που υποστηρίζουν τις μονάδες παραγωγής ενέργειας από άνθρακα και σε αυτές που υποστηρίζουν τις μονάδες  φυσικού αερίου.

Λόγω της διαφωνίας δεν υπήρξε χθες  συμφωνία για τον Κανονισμό για το μετασχηματισμό της αγοράς ενέργειας στην Ευρώπη από το Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας. Το θέμα αναβλήθηκε για να συζητηθεί σε επόμενη συνάντηση των υπουργών που θα πραγματοποιηθεί τον επόμενο μήνα, υπό την προεδρία της Ισπανίας.

Ειδικότερα οι υπουργοί Ενέργειας των χωρών Αυστρία, Βέλγιο, Γερμανία και Λουξεμβούργο διαφώνησαν στο να συμπεριληφθούν οι μονάδες παραγωγής ενέργειας από άνθρακα στις επιδοτήσεις του Μηχανισμού Επάρκειας Ισχύος.

Ο μετασχηματισμός της αγοράς ενέργειας που προτείνει η Κομισιόν, περιλαμβάνει δύο νομοθετικές προτάσεις: έναν κανονισμό για την τροποποίηση της σχετικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας νομοθεσία και ένας δεύτερο κανονισμό  που επικεντρώνεται στη βελτίωση της προστασίας της Ένωσης από την αγορά χειραγώγηση μέσω καλύτερης παρακολούθησης και διαφάνειας (REMIT). Αν και για τον δεύτερο κανονισμό υπήρξε συμφωνία, επειδή δεν υπήρξε για τον πρώτο, η συνεδρίαση θα επαναληφθεί.

Το Συμβούλιο δεν κατέληξε σε συμφωνία σήμερα καθώς οι υπουργοί διαφώνησαν για το ποιες μονάδες παραγωγής ενέργειας, του άνθρακα ή του φυσικού αερίου θα πρέπει να επιδοτούνται από το Μηχανισμό Επάρκειας Ισχύος.

Η Σουηδία, η οποία κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ,  πρότεινε οι χώρες να παρατείνουν τον μηχανισμό   για μονάδες παραγωγής ενέργειας από άνθρακα. Οι μηχανισμοί επάρκειας ισχύος είναι επιδοτήσεις που καταβάλλονται στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας για να διασφαλιστεί ότι αρκετή δυναμικότητα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος διατηρείται σε κατάσταση αναμονής για να υπάρχει επάρκεια στο σύστημα. Οι ιδιοκτήτες των μονάδων αποζημιώνονται για αυτή την υπηρεσία.

Η Πολωνία –η οποία θα μπορούσε να παρατείνει το πρόγραμμα στήριξης για τις μονάδες άνθρακα πέραν του 2025 βάσει της πρότασης– δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η ιδέα είχε την υποστήριξη της πλειοψηφίας.

Ορισμένες χώρες της ΕΕ λένε ότι χρειάζονται περισσότερη ευελιξία ως προς το πόσο γρήγορα εξέρχονται από τα ορυκτά καύσιμα και υποστηρίζουν τις θέσεις εργασίας στον τομέα του άνθρακα. Η Πολωνία λαμβάνει περίπου το 70% της ισχύος της από τον άνθρακα.

Ο Έλληνας υπουργός Ενέργειας κ. Κάπρος είχε δηλώσει σχετικά νωρίτερα: ” Το μελλοντικό σύστημα που θα βασίζεται στις ΑΠΕ θα χρειάζεται σημαντική ισχύ με μεγάλη ευελιξία. Σωστά επισημαίνεται η ανάγκη αυτή και προτείνεται μηχανισμός αμοιβής διαθεσιμότητας ισχύος για πόρους που θα παρέχουν αυτήν την ευελιξία στο σύστημα. Παρόμοιο μηχανισμό είχε παλαιότερα εφαρμοστεί την Ελλάδα με μεγάλη επιτυχία. Η πρόταση όμως της ΕΕ δεν θεωρεί επιλέξιμους πόρους τα υδροηλεκτρικά και τις σύγχρονες μονάδες φυσικού αερίου. Όμως αυτοί οι πόροι είναι απαραίτητοι σε βραχυχρόνιο και μεσοχρόνιο ορίζοντα ώστε να συμπληρώνεται η λειτουργία των ΑΠΕ και να θωρακίζεται η αξιοπιστία του συστήματος. Υποβάλαμε τροποποιητική πρόταση προς αυτήν την κατεύθυνση, η οποία υποστηρίχτηκε και από άλλες χώρες.

Η διαπραγμάτευση συνεχίζεται σήμερα το απόγευμα”. Ωστόσο, η διαπραγμάτευση δεν κατέληξε πουθενά και η συζήτηση θα συνεχιστεί σε ένα μήνα.

Νέα αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Οι υπουργοί ενέργειας από τις 27 χώρες της ΕΕ συναντήθηκαν σήμερα στο Λουξεμβούργο για να συμφωνήσουν μια κοινή στάση σχετικά με τους νέους κανόνες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, με στόχο την επέκταση της ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα και την αποφυγή επανάληψης της ενεργειακής κρίσης του περασμένου έτους, όταν το φυσικό αέριο έφτασε σε ύψη ρεκόρ, φέρνοντας αντιμέτωπους τους καταναλωτές με υπέρογκους λογαριασμούς ενέργειας.

Στόχος της μεταρρύθμισης που προτείνει η Κομισιόν είναι να καταστήσει τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας λιγότερο εξαρτημένες από τις ασταθείς τιμές των ορυκτών καυσίμων και να πετύχει την προστασία των καταναλωτών από τις αυξήσεις των τιμών, ιδίως με τη βελτίωση του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η μακροπρόθεσμη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Προτείνει το κράτος να στηρίξει τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πυρηνικούς σταθμούς χαμηλών εκπομπών άνθρακα με τις λεγόμενες «συμβάσεις για τη διαφορά» όπου το κράτος εγγυάται ένα ελάχιστο εισόδημα στους επενδυτές.

Η πρόταση της Κομισιόν για το μετασχηματισμό της αγοράς περιλαμβάνει:

• τόνωση της αγοράς συμφωνιών αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (PPA – μακροπρόθεσμες συμβάσεις ηλεκτρικής ενέργειας με προσυμφωνημένη τιμή στις αγορές χονδρικής)
• εξασφάλιση μεγαλύτερης σταθερότητας απαιτώντας τη χρήση   συμβάσεων για τη διαφορά (CfDs – long προθεσμιακές συμβάσεις που συνάπτονται από δημόσιους φορείς για την υποστήριξη επενδύσεων, οι οποίες συμπληρώνουν την τιμή αγοράς όταν είναι χαμηλή και ζητά από την εταιρεία να επιστρέψει ένα ποσό όταν η
  η τιμή στην αγορά είναι υψηλότερη από ένα ορισμένο όριο για την αποφυγή υπερβολικών απροσδόκητων κερδών) για να χρηματοδοτήσουν νέες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές και πυρηνική ενέργεια. Η μεταρρύθμιση προτείνει την ανακατανομή  των εσόδων από αμφίδρομα CfD.
• βελτίωση της ρευστότητας των προθεσμιακών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας (συμβάσεις που κλειδώνουν τις μελλοντικές τιμές)

Η μεταρρύθμιση αποσκοπεί επίσης στην επιτάχυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στη σταδιακή κατάργηση του φυσικού αερίου προκειμένου να φέρει τα οφέλη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – μια φθηνότερη πηγή ενέργειας, στους καταναλωτές. Επίσης, επιδιώκει να βελτιώσει την προστασία των καταναλωτών, μέσω του καθορισμού  προμηθευτών τελευταίου καταφυγίου για τη λιανική  και την προτείνει μεταξύ άλλων, συμβόλαια σταθερής τιμής. Επίσης, σκοπεύει να αυξήσει την παρακολούθηση της αγοράς και τη διαφάνεια για να παρέχει καλύτερη προστασία κατά της χειραγώγησης και της κατάχρησης της αγοράς. Ενημερώνει συγκεκριμένα και επεκτείνει το εύρος αυτού που είναι θεωρείται χειραγώγηση της αγοράς, διασφαλίζει περισσότερη συνεργασία, ενισχύει τον ρόλο της Ένωσης Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) σε έρευνες σημαντικών διασυνοριακών υποθέσεων για την καταπολέμηση των παραβιάσεων του REMIT και προτείνει ένα πλαίσιο για εναρμονισμένα πρόστιμα.

Μόλις οι χώρες της ΕΕ συμφωνήσουν στη στάση τους, πρέπει να διαπραγματευτούν την τελική αναβάθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με στόχο την ψήφιση του νόμου πριν από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του επόμενου έτους.

Διαβάστε  επίσης

Παντελής Κάπρος (Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας): Nα διατηρηθεί το πλαφόν στην ηλεκτροπαραγωγή ως δυνατότητα

Υπουργείο Ενέργειας: Ραντεβού Σεπτέμβριο για πλαφόν, επιδοτήσεις και… ρήτρα αναπροσαρμογής

──────────────────

Εκλογές 2023