Αλεξάνδρα Σδούκου: Χρειάζονται εργαλεία χρηματοδότησης για την προώθηση των διασυνδέσεων

Την ανάγκη να διαμορφωθούν χρηματοδοτικά εργαλεία που θα εξασφαλίσουν την υλοποίηση των σημαντικών επενδύσεων που πρέπει να γίνουν σε δίκτυα και διασυνδέσεις, τόνισε η Αλεξάνδρα Σδούκου, Υφυπουργός Ενέργειας στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας που πραγματοποιήθηκε χθες.

Η κυρία Σδούκου τόνισε τη συμβολή της Ελλάδος στον ενεργειακό εφοδιασμό της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, μέσω της ανάπτυξης νέων ενεργειακών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας και υποδομών  φυσικού αερίου.

Στο Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ συζητήθηκε, επίσης, το ζήτημα της χρηματοδότησης και απομείωσης του κινδύνου των επενδύσεων σε διασυνοριακές, ενεργειακές υποδομές.

Η υφυπουργός ανέφερε ότι χωρίς προληπτικές επενδύσεις (anticipatory investments), η απαιτούμενη επέκταση του δικτύου θα υστερήσει δομικά, σε σχέση με την επέκταση των ΑΠΕ και των νέων αυξημένων φορτίων που προκύπτουν, για παράδειγμα, από τον εξηλεκτρισμό της θέρμανσης και των μεταφορών.

Όπως δήλωσε: «Οι διασυνοριακές υποδομές δικτύων θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κοινό αγαθό της ΕΕ, με μια πανευρωπαϊκή προσέγγιση στην αδειοδότηση, όπου τα κράτη – μέλη συμμετέχουν στην έγκριση της ανάπτυξης των απαραίτητων υποδομών, μέσω κοινών διαδικασιών ταχείας παρακολούθησης».

Η κυρία Σδουκου σημείωσε ότι απαιτείται ενεργός εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), των διαχειριστών των δικτύων των κρατών – μελών, των κυβερνήσεων, των ρυθμιστών, αλλά και ιδιωτικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών για την παροχή κεφαλαίων.

Υπογράμμισε, μάλιστα, στο πλαίσιο αυτό τη σημασία του χρηματοδοτικού μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» και την ανάγκη για αύξηση των πόρων του, δεδομένων των αυξημένων αναγκαίων επενδύσεων.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η ανάπτυξη των δικτύων ηλεκτρισμού  αποτελεί το στοίχημα της επόμενης πενταετίας και προς την κατεύθυνση αυτή δεν αρκεί μόνο η προσέγγιση των έργων, μόνο με αυστηρά, τεχνοοικονομική σκοπιά, όπως αυτή αντανακλάται από το “παραδοσιακό” εργαλείο της ανάλυσης κόστους – οφέλους. Θα πρέπει κατά τον στρατηγικό σχεδιασμό των δικτύων να λαμβάνονται υπόψη πιο σύνθετοι παράγοντες, όπως οι φυσικές καταστροφές, η κλιματική αλλαγή, η κοινωνική αποδοχή, τα ζητήματα κυβερνοασφάλειας και διαταραχών των προμηθευτικών αλυσίδων».

Η κυρία Σδούκου σημείωσε ότι σήμερα, κατά την ανάπτυξη των έργων ηλεκτρικών δικτυων, παρατηρείται συχνά καθυστέρηση, με αποτέλεσμα να έχουν αλλάξει οι συνθήκες στην αγορά, όταν τελικά αυτά υλοποιούνται.

Όπως επισήμανε, μια προσέγγιση «από κάτω προς τα επάνω» (bottom-up)  είναι σε θέση να προσφέρει καλύτερα αποτελέσματα σε περιφερειακό επίπεδο, ενώ θα ενισχύσει σημαντικά τις προοπτικές των νέων ηλεκτρικών διαδρόμων τόσο στον άξονα Βορρά – Νότου  όσο και Ανατολής – Δύσης.

Τέλος, στο περιθώριο του Άτυπου Συμβουλίου υπεγράφη το Solar Charter, που αποσκοπεί στην ενίσχυση της στήριξης των  κατασκευαστών φωτοβολταϊκών στην ΕΕ, δηλαδή στη διατήρηση των υφιστάμενων και στη δημιουργία νέων εργοστασίων.

Παράλληλα, αναδεικνύει την ανάγκη για μια ανθεκτική, βιώσιμη και ανταγωνιστική ευρωπαϊκή αλυσίδα αξίας φωτοβολταϊκών.

Στο Συμβούλιο, την πρώτη μέρα των εργασιών του, τονίστηκε ο κρίσιμος ρόλος των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας στην επίτευξη ενεργειακών και κλιματικών στόχων καθώς η υποδομή του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμεύει ως η ραχοκοκαλιά της μετάβασης στην πράσινη ενέργεια.

Στόχος αυτής της συνάντησης είναι να παράσχει την ευκαιρία στους υπουργούς να εργαστούν από κοινού για την περαιτέρω ανάπτυξη της υποδομής του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη, λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση των αιτημάτων σύνδεσης στο δίκτυο, τις γεωπολιτικές αβεβαιότητες και την ατζέντα για την ενεργειακή μετάβαση.

Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τις υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας  θα υποβληθούν προς έγκριση κατά το επόμενο επίσημο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ενέργειας που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 30 Μαΐου 2024 στις Βρυξέλλες.

Μακροπρόθεσμος σχεδιασμός του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ

Σύμφωνα με τη Μελέτη Αναγκών Συστημάτων TYNDP 2022 από το ENTSO-E, θα απαιτείται από το 2025 έως το 2030 να εγκατασταθούν 64 GW πρόσθετης διασυνοριακής δυναμικότητας δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Επιπλέον, μέχρι το 2040 θα απαιτείται ισχύς 24 GW για να συμβαδίσει με τις γρήγορες αλλαγές στη ζήτηση και την προσφορά ηλεκτρικής ενέργειας. Οι υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να ακολουθήσουν όσον αφορά τη χωρητικότητα, την ευελιξία και τη διασυνδεσιμότητα μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ.

Εργαλεία χρηματοδότησης και αποφυγής κινδύνου

Η χρηματοδότηση των απαραίτητων ενισχύσεων του δικτύου απαιτεί την κινητοποίηση τεράστιων πόρων, αλλά η χρηματοδότηση αυτή τη στιγμή υπολείπεται.

Σύμφωνα με το REPowerEU, απαιτούνται συνολικά 584 δισεκατομμύρια ευρώ επενδύσεων σε υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ 2022-2030.

Προτείνεται, εξορθολογισμός των υφιστάμενων μηχανισμών χρηματοδότησης με ταυτόχρονη καλύτερη σύνδεσή τους με το αποτέλεσμα της προσέγγισης συντονισμένου σχεδιασμού, αύξηση των διαθέσιμων δημοσίων προϋπολογισμών, εξέταση καινοτόμων χρηματοδοτικών προγραμμάτων (π.χ. μια υπεράκτια επενδυτική διευκόλυνση) και ανάπτυξη ή βελτίωση πλαισίων για διασυνοριακή κατανομή δαπανών.

Επιτάχυνση

 Εκτός από τις πτυχές σχεδιασμού και χρηματοδότησης ζωτικών έργων για την επίτευξη της ενεργειακής μετάβασης, είναι επιτακτική ανάγκη να επιταχυνθεί η υλοποίηση τους.

Η βελτίωση της ταχύτητας  χορήγησης αδειών και η ενίσχυση της κλίμακας των αλυσίδων εφοδιασμού μέσω της τυποποίησης είναι ουσιαστικής σημασίας για την υπέρβαση των εμποδίων που παρατείνουν το χρόνο παράδοσης αυτών των έργων.

Μια ευθυγραμμισμένη πολιτική μεταξύ όλων των κρατών μελών θα οδηγούσε στην ταχύτητα της ενεργειακής μετάβασης μειώνοντας την πολυπλοκότητα και την υπερβολική διάρκεια των εθνικών διαδικασιών χορήγησης αδειών.

Θέμα του  άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας ήταν η προώθηση των υποδομών βιώσιμης ενέργειας στην Ευρώπη.

Οι υπουργοί συζήτησαν την ανάγκη για ένα καλύτερα συντονισμένο και ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, τις πτυχές χρηματοδότησης και αποφυγής κινδύνου των διασυνοριακών επενδύσεων σε υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας και πώς να διασφαλίσουμε την ανθεκτικότητα του δικτύου μας.

Σήμερα Τρίτη οι συζητήσεις θα συνεχιστούν και θα επικεντρωθούν στη σημασία της  επιτάχυνσης των υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της τυποποίησης των διαδικασιών και της διευκόλυνσης στη χορήγηση αδειών.

Διαβάστε επίσης:

Mytilineos: Τι ζητάει από την Κομισιόν για να επενδύσει στο γάλλιο- Έρχεται πλαίσιο στήριξης για το βωξίτη

Μπάρμπα Στάθης: Χορηγεί υποτροφίες σε παιδιά συνεργαζόμενων παραγωγών της

Nike: Οι αλλαγές που θα διαμορφώσουν το μέλλον της – Πώς σχεδιάζει να «χτυπήσει» τον ανταγωνισμό