ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Μια νέα δυναμική φαίνεται να διαμορφώνεται στην εγχώρια αγορά φυσικού αερίου, καθώς η λειτουργία του Κάθετου Διαδρόμου με πιο ανταγωνιστικούς όρους και η προετοιμασία για το phase out του ρωσικού αερίου δημιουργούν μια νέα αγορά για τους έλληνες εισαγωγείς.
Όλα δείχνουν ότι τα επόμενα δύο χρόνια θα καθορίσουν τον ρόλο της Ελλάδας ως πύλης φυσικού αερίου για την Κεντρική Ευρώπη αλλά και θα δημιουργήσουν μια μεγάλη ευκαιρία ανάπτυξης για τις ελληνικές εταιρείες που εμπορεύονται LNG.
Οι ελληνικές εταιρείες εισαγωγής (ΔΕΠΑ, Metlen, Elpedison, ΗΡΩΝ, Motor Oil, Coral) προσανατολίζονται στην αύξηση των ποσοτήτων που εισάγουν και στην αύξηση των εξαγωγών προς την Κεντρική Ευρώπη, καθώς αντίστοιχα αυξάνεται και η ζήτηση από τη Βόρειο Ευρώπη για νέες πηγές προμήθειας αερίου. Όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, η Ουκρανία εμφανίζεται πλέον ως νέος προορισμός ενδιαφέροντος, με αυξανόμενη ζήτηση και νέες εμπορικές συμφωνίες να διαμορφώνονται ήδη στο παρασκήνιο. Για πρώτη φορά, ακόμη και όμιλοι όπως η Helleniq Energy εξετάζουν ενεργό εμπλοκή στις εξαγωγές προς τη συγκεκριμένη αγορά, ενώ όλοι οι εισαγωγείς πραγματοποιούν επαφές με διεθνείς traders ενόψει των αλλαγών που θα φέρει η ευρωπαϊκή Οδηγία.
Στο πλαίσιο αυτό οι ελληνικοί όμιλοι κινούνται γρήγορα και διαπραγματεύονται, σύμφωνα με πληροφορίες, πολλαπλάσια φορτία lng για το 2026 που αναμένεται να εξελιχθεί σε μια χρονιά ρεκόρ για τις ελληνικές εξαγωγές. Το 2026 αναμένεται και η οριστικοποίηση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για το ρωσικό αέριο και lng. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα το χρονικό όριο που έχει τεθεί για το ρωσικό lng είναι 1/1/2027 και για το ρωσικό αέριο 1/1/2028.
Ταυτόχρονα το 2026 αναμένεται η πλήρης ενεργοποίηση του FSRU Αλεξανδρούπολης, το οποίο για τους περισσότερους μήνες του 2025 δεν λειτουργούσε. Έτσι τους πρώτους 9 μήνες του 2025 εισήγαγε μόλις 1 TWh ενώ για το σύνολο του 2025 εκτιμάται ότι θα φτάσει στι 3,5-4 TWh και το 2026 θα αναδειχθεί η πλήρης δυναμική του.
Οι ευρωπαϊκές εξελίξεις
Πολλά θα κριθούν για την ευρωπαϊκή αγορά LNG από τις εξελίξεις στην ωρίμαναση του θεσμικού πλαισίου για την παύση των ρωσικών εισαγωγών, καθώς μπαίνουμε στην τελική φάση προσαρμογής στο phase out του ρωσικού φυσικού αερίου. Σύμφωνα με την Οδηγία της Κομισιόν, «Roadmap towards ending Russian energy imports», κάθε κράτος-μέλος οφείλει έως την 1η Μαρτίου 2026 να καταθέσει εθνικό σχέδιο διαφοροποίησης (diversification plan), στο οποίο θα περιγράφονται συγκεκριμένα μέτρα και χρονοδιαγράμματα για τη σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Για να γίνει η μετάβαση πιο ομαλά και να αποφευχθούν σοκ στην ενεργειακή ασφάλεια και στην αγορά, η Επιτροπή προβλέπει ένα σταδιακό χρονοδιάγραμμα:
Από 1 Ιανουαρίου 2026, απαγορεύονται οι νέες συμβάσεις εισαγωγής ρωσικού αερίου (σωλήνων ή LNG).
Οι εισαγωγές βάσει υφιστάμενων βραχυπρόθεσμων συμβάσεων (short-term contracts) θα σταματήσουν έως τις 17 Ιουνίου 2026 (με ορισμένες εξαιρέσεις)
Εξαίρεση για χώρες χωρίς πρόσβαση σε θάλασσα (landlocked), όπου οι συμβάσεις σωλήνων συνδεδεμένες με μακροπρόθεσμες συμβάσεις μπορούν να διατηρηθούν έως το 2027.
Οι εισαγωγές βάσει μακροπρόθεσμων συμβάσεων (long-term contracts) θα τερματιστούν μέχρι το τέλος του 2027.
Η προετοιμασία για το τέλος των ρωσικών ροών μέσω του Σιδηροκάστρου, που σήμερα εξακολουθούν να καλύπτουν 45% των εισαγωγών (25,46 TWh), απαιτεί έναν πλήρη ανασχεδιασμό των συμφωνιών προμήθειας και γρήγορη μετάβαση προς το LNG.
Για την Ελλάδα, η διαδικασία αυτή δεν είναι θεωρητική αλλά απολύτως αναγκαία, καθώς μεγάλο μέρος του φυσικού αερίου που εισάγεται (45%) προέρχεται από τη Ρωσία θα πρέπει να αντικατασταθεί μέσα σε μόλις δύο χρόνια από LNG — μια πρόκληση που αποτελεί ταυτόχρονα και ευκαιρία και που χρειάζεται προετοιμασία και σχεδιασμό.
Εκτόξευση στις εξαγωγές ήδη από φέτος
Τα πρώτα σημάδια της νέας εποχής είναι ήδη ορατά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, οι εξαγωγές φυσικού αερίου στο εννεάμηνο του 2025 ήταν επταπλάσιες σε σχέση με πέρυσι, με αποτέλεσμα η συνολική κατανάλωση να αυξηθεί κατά 16,66%.
Το LNG ενίσχυσε σημαντικά το μερίδιό του, καλύπτοντας πάνω από το 40% των συνολικών εισαγωγών, έναντι μόλις 26% το 2024. Παρά τη σύντομη διακοπή λειτουργίας της Ρεβυθούσας (22/5–11/6) λόγω συντήρησης, το terminal υποδέχτηκε 36 δεξαμενόπλοια LNG, υπερδιπλάσια από τα 17 πέρυσι, με συνολικές ποσότητες 22,41 TWh — αυξημένες κατά 81,6%.
Αντίστοιχα, μέσω της Αμφιτρίτης (FSRU Αλεξανδρούπολης), μέχρι την προσωρινή παύση της λειτουργίας της τον Ιανουάριο, είχαν εισαχθεί 1,03 TWh LNG, ποσότητα που τώρα αναμένεται να πολλαπλασιαστεί.
Στην κορυφή των προμηθευτών βρίσκεται με διαφορά η Αμερική, η οποία κάλυψε το 88% των εισαγωγών LNG στη χώρα, με 19,62 TWh έναντι 8,02 TWh το 2024. Ακολούθησαν η Νιγηρία (1,37 TWh), η Νορβηγία (0,93 TWh) και η Αλγερία (0,49 TWh).
Η αυξανόμενη παρουσία του αμερικανικού LNG δεν αποτελεί μόνο εμπορικό φαινόμενο αλλά και στρατηγική επιλογή, καθώς η Ευρώπη ενισχύει τη συνεργασία της με τις ΗΠΑ για την ενεργειακή ασφάλεια.
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
- Ωνάσης: Το deal που θα άλλαζε τον κόσμο και θα τον έκανε «αυτοκράτορα»
- Νέες μαρίνες βγάζει στην αγορά το Υπερταμείο
- Ο θρίαμβος των τραπεζών, τι θα κάνει ΤΩΡΑ η Intralot, τα νέα πρόσωπα της METLEN, τα μυστήρια της ΕΧΑΕ, τα λάθη της Εθνικής με την Παυλίδης, η νέα επένδυση της Τραυλού, το ράλι της THEON, τα παρασκήνια του Ωδείου και η νίκη Κούστα στις Σπέτσες
- Κεραμουργία Βορείου Ελλάδας: Βάζει πόδι στα Βαλκάνια με νέο εργοστάσιο στη Σερβία
