Ακόμη δεν έχει κοινοποιηθεί από το υπουργείο Ενέργειας στην Κομισιόν, ο φάκελος για τη χρηματοδότηση μέσω ταρίφας, των πιλοτικών υπεράκτιων πάρκων 600MW που έχει αναλάβει να αναπτύξει στην Αλεξανδρούπολη η κοινοπραξία των  ΔΕΗ, Μότορ Οιλ (μέσω της MORE) και ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής.

Όπως αναφέρουν πηγές, η καθυστέρηση είναι μεγάλη και δημιουργεί αβεβαιότητα για το έργο, για το οποίο, οι τρεις μέτοχοι χρηματοδοτούν κανονικά τις απαραίτητες μελέτες. Κανονικά αναμενόταν  μέχρι τέλος του 2025 ότι θα υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για την έγκριση της Κομισιόν σχετικά με τη χρηματοδότηση μέσω ταρίφας, πιθανώς μέσω ενός σχήματος CfD (Contract for Difference). Ωστόσο, ο σχετικός φάκελος ακόμη δεν έχει κατατεθεί δημιουργώντας σύννεφα γύρω από το πώς θα προχωρήσει τελικά και αν θα τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα, που προβλέπει έναρξη κατασκευής το 2027 και λειτουργίας το 2029.

1

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δρομολογεί τη διαδικασία Individual Notification (Ειδική Κοινοποίηση) προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να λάβει την έγκριση για την επιδότηση της ταρίφας που θα ισχύσει στα πρώτα πιλοτικά υπεράκτια αιολικά έργα. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα αιτείται επίσημα κρατική ενίσχυση ώστε να εξασφαλίσει ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης για τις συγκεκριμένες επενδύσεις. Στο πλαίσιο αυτό, το ΥΠΕΝ εκπονεί αναλυτική μελέτη που θα αποτιμήσει τον αντίκτυπο των έργων στην εγχώρια αγορά και στους καταναλωτές. Η επιδότηση της ταρίφας αναμένεται να βασιστεί σε μηχανισμό τύπου Contract for Difference (CfD), ο οποίος παρέχει σταθερότητα και προβλεψιμότητα στις αποδόσεις των επενδυτών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι για τα πιλοτικά υπεράκτια αιολικά πάρκα δε θα διεξαχθεί διαγωνιστική διαδικασία αλλά  οι ταρίφες θα οριστούν διοικητικά, μόλις ληφθεί η σχετική έγκριση από τις Βρυξέλλες. Οι ζώνες ανάπτυξης των έργων έχουν ενταχθεί στις λεγόμενες «go-to-areas», δηλαδή περιοχές που έχουν καθοριστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την ταχεία προώθηση των πράσινων επενδύσεων. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, η οποία έχει ήδη ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία κατά την προηγούμενη κυβερνητική περίοδο, προβλέπει ότι τα έργα ΑΠΕ που χωροθετούνται σε «go-to-areas» απαλλάσσονται τόσο από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης όσο και από την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση.

Υπεράκτια αιολικά: Εγκλωβισμένα…στις εκκρεμότητες- Χάνεται μια μεγάλη ευκαιρία

Αν υπάρχουν κάποια σύννεφα στα πιλοτικά υπεράκτια, για τον Εθνικό Σχεδιασμό για τα υπόλοιπα υπεράκτια…. οι δυσκολίες είναι μεγαλύτερες. Χθες ο υφυπουργός Νίκος Τσάφος, κατά τη συνάντηση που είχε με την ΕΛΕΤΑΕΝ, εξέφρασε  την πρόθεση να προχωρήσει το Εθνικό Σχέδιο για τα υπεράκτια  σημειώνοντας ωστόσο ότι υπάρχουν κάποιες εκκρεμότητες που πρέπει να επιλυθούν, για να βγει η Κοινή Υπουργική Απόφαση, που θα το περιλαμβάνει.

Πηγές αναφέρουν, ότι οι εν λόγω εκκρεμότητες δεν είναι άλλες από τις ενστάσεις της Τουρκίας στο Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό κάτι που κάνει τις “εκκρεμότητες” αυτές ….σοβαρούς λόγους, και μάλιστα βαρύνουσας σημασίας.

Το  αποτέλεσμα είναι η πολυαναμενόμενη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που απαιτείται  να παραμένει «στον πάγο» και το  Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΥΑΠ) στην Ελλάδα να βρίσκεται σε όλο και μεγαλύτερη καθυστέρηση.. Ο βασικός φορέας για την προεπιλογή περιοχών είναι η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ), η οποία είναι σε αναμονή αποφάσεων των αρμόδιων Υπουργείων. Στο μεταξύ, η χώρα υστερεί σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που αναπτύσσουν τα δικά τους έργα ΥΑΠ, αν και έχει οριστεί πιλοτική περιοχή ανάπτυξης νότια του Έβρου.

Ουσιαστικά η ΚΥΑ κολλάει στο Υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο αν και είχε εγκρίνει το Εθνικό Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΕΠΑΥΑΠ), δεν έχει δώσει ακόμη το «πράσινο φως» για τον χάρτη με τα θαλάσσια οικόπεδα που περιλαμβάνονται στο σχέδιο της ΚΥΑ, αν και βρίσκονται εντός των 6 ναυτικών μιλίων. Κι αυτό, γιατί μετά την αποτύπωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, η Τουρκία εξέφρασε εντάσεις γι αυτόν και όσα προβλέπει και προτείνει τη μέση γραμμή μεταξύ των ηπειρωτικών εδαφών Ελλάδας και Τουρκίας ως βάση για τον χωροταξικό σχεδιασμό στο Αιγαίο.

Έκτοτε είναι άγνωστο αν ο Εθνικός Σχεδιασμός θα προχωρήσει, η σταμάτησε οριστικά.

Κι ενώ η Ελλάδα δε φαίνεται να κάνει τα πολυαναμενόμενα  βήματα για να εκκινήσει τα υπεράκτια πάρκα, η Ευρώπη πατά γκάζι. Οι τρεις χώρες με τη μεγαλύτερη εγκατεστημένη ισχύ σε offshore αιολικά, η Μεγάλη Βρετανία (15 GW), η Γερμανία (σχεδόν 9 GW) και η Ολλανδία (4,7 GW), αναμένεται να συνεχίσουν να εμπλουτίζουν τα χαρτοφυλάκια των υπεράκτιων έργων τους, έχοντας στα σκαριά διαγωνισμούς για νέα projects, που σωρεύουν ισχύ της τάξης των 18 GW.

Την ίδια στιγμή, Ιταλία, Γαλλία, Πορτογαλία, Μάλτα, Πολωνία μπαίνουν δυναμικά στο… κλαμπ των πλωτών αιολικών. Συνολικά, βάσει ανάλυσης της S&P Commodity, στην Ευρώπη την τρέχουσα χρονιά δρομολογούνται διαγωνισμοί για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος 45 GW.

Και η Τουρκία από την πλευρά της, προετοιμάζει τον πρώτο διαγωνισμό για θαλάσσια αιολικά πάρκα στις αρχές του 2027, βάσει του εθνικού της σχεδίου που περιλαμβάνει ανάπτυξη 7 GW έως το 2040 στη θάλασσα του Μαρμαρά, τη Μαύρη Θάλασσα και το Αιγαίο.

Τι σημαίνει η καθυστέρηση στον Εθνικό Σχεδιασμό για τα Υπεράκτια

Το πρόγραμμα ανάπτυξης Υπεράκτιων Πάρκων χωρίς τον Εθνικό Σχεδιασμό, δεν προχωράει. Το αποτέλεσμα είναι, οι επενδύσεις 7 δισ, που αναμένονταν  για την ανάπτυξη offshore πάρκων για την επόμενη 7ετία, να μη γίνουν και μια ολόκληρη εφοδιαστική αλυσίδα για την κατασκευή τους που θα γινόταν στην Ελλάδα και θα  εξασφάλιζε σημαντική προστιθέμενη αξία και παραγωγή στη χώρα να μη γίνει ποτέ. Το χρονοδιάγραμμα που είχε τεθεί προ τριετία, απαιτούσε γρήγορες αποφάσεις για να είμαστε παρόντες στην παραγωγή ενέργειας από υπεράκτια, που θα κυριαρχήσει στο άμεσο μέλλον…τρένο που φαίνεται πώς πλέον χάνεται.

Άπιαστοι οι στόχοι του ΕΣΕΚ

Βάσει του ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα), έως το 2050, τα υπεράκτια αιολικά θα αντιστοιχούν στο ένα έβδομο της εγκατεστημένης ισχύος και θα παράγουν το 33% της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται η χώρα.

Περί το τέλος της 10ετίας (2030) στόχος είναι να βρίσκονται σε ανάπτυξη μονάδες συνολικής ισχύος 1.900 MW, ένας στόχος που πλέον φαντάζει όλο και πιο μακρινός (σχεδόν ανέφικτος) και μάλλον παίρνει παράταση για το 2040 και αν…