Σε μετωπική επίθεση κατά της εμβληματικής ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες προχώρησε η Apple, ζητώντας ευθέως την κατάργηση του Κανονισμού για τις Ψηφιακές Αγορές (Digital Markets Act – DMA), με το επιχείρημα ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο βλάπτει τον ανταγωνισμό αντί να τον ενισχύει.

Η παρέμβαση της εταιρείας έγινε στο πλαίσιο δημόσιας διαβούλευσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, φέρνοντας στο προσκήνιο τις αυξανόμενες εντάσεις ανάμεσα στους τεχνολογικούς κολοσσούς των ΗΠΑ και την ευρωπαϊκή εποπτεία, καθώς το μπλοκ επιχειρεί να περιορίσει την κυριαρχία των λεγόμενων “gatekeepers” της ψηφιακής οικονομίας.

1

Νομοθεσία-ορόσημο με βαριές κυρώσεις

Ο DMA, που τέθηκε σε ισχύ το 2022, στοχεύει στη δημιουργία δίκαιου ανταγωνιστικού περιβάλλοντος στην ψηφιακή αγορά. Προβλέπει υποχρεώσεις για τις μεγάλες πλατφόρμες, όπως η διαλειτουργικότητα των εφαρμογών και η ελευθερία παραπομπής των χρηστών σε εξωτερικές υπηρεσίες, ενώ προβλέπει πρόστιμα έως 10% επί του παγκόσμιου κύκλου εργασιών για τις επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται.

Σύμφωνα με την Apple, όμως, οι κανόνες του DMA δημιουργούν ένα “στρεβλό πλαίσιο”, το οποίο όχι μόνο δεν ευνοεί τους καταναλωτές, αλλά οδηγεί σε τεχνικές καθυστερήσεις, μειωμένη καινοτομία και χειροτέρευση της εμπειρίας χρήστη.

Οι αντιδράσεις κλιμακώνονται και πέραν του Ατλαντικού

Η επίσημη θέση της Apple εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σκηνικό διατλαντικής έντασης. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει απειλήσει με εμπορικά αντίμετρα τις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις που «στοχεύουν αμερικανικές εταιρείες», ενώ ο CEO της Meta, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, έχει ασκήσει προσωπικές πιέσεις στην Ουάσιγκτον ζητώντας αναχαίτιση του DMA.

Η Apple, με τη σειρά της, χαρακτηρίζει το ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο αντιπαραγωγικό και ζητά την αντικατάστασή του με ένα νέο, πιο στοχευμένο και λειτουργικό εργαλείο, το οποίο – όπως υποστηρίζει – θα διατηρεί την ισορροπία ανάμεσα στην καινοτομία και τον ανταγωνισμό.

500 εκατ. ευρώ πρόστιμο και αλλαγές στο App Store

Η αντιπαράθεση δεν είναι μόνο θεωρητική. Τον περασμένο Απρίλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε πρόστιμο 500 εκατ. ευρώ στην Apple, καταλογίζοντάς της ότι παρεμπόδιζε τους δημιουργούς εφαρμογών να παραπέμπουν τους χρήστες σε φθηνότερες εναλλακτικές εκτός του οικοσυστήματός της.

Σε απάντηση, τον Ιούνιο, η εταιρεία ανακοίνωσε τροποποιήσεις στους όρους του App Store, επιχειρώντας να αποτρέψει περαιτέρω κυρώσεις και να διατηρήσει τη λειτουργικότητά της στην ευρωπαϊκή αγορά.

Ωστόσο, η Apple υποστηρίζει ότι οι αλλαγές που της επιβάλλονται δυσχεραίνουν τη λειτουργία βασικών λειτουργιών. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η καθυστέρηση στην κυκλοφορία της δυνατότητας ζωντανής μετάφρασης στα AirPods, καθώς η συμμόρφωση με τις διατάξεις περί διαλειτουργικότητας απαιτεί χρονοβόρες τεχνικές προσαρμογές.

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατηρεί αμετακίνητη στάση. Εκπρόσωπος της δήλωσε ότι είναι φυσιολογικό οι εταιρείες να χρειάζονται χρόνο για την πλήρη ευθυγράμμιση των προϊόντων τους, όμως υπενθύμισε ότι ο DMA είναι δεσμευτικός και η συμμόρφωση δεν αποτελεί επιλογή, αλλά υποχρέωση.

Παράλληλα, η Επιτροπή επιμένει ότι στόχος της είναι να αποτρέψει την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης και να προστατεύσει τους καταναλωτές και τις μικρότερες επιχειρήσεις στην ψηφιακή αγορά.

Το διακύβευμα

Η δημόσια διαβούλευση στην οποία κατέθεσε τις ενστάσεις της η Apple αποτελεί μέρος της ευρύτερης αξιολόγησης εφαρμογής του DMA, καθώς οι Βρυξέλλες εξετάζουν κατά πόσο ο νόμος είναι αποτελεσματικός ή αν απαιτούνται προσαρμογές.

Η αντιπαράθεση μεταξύ Apple και Ευρωπαϊκής Ένωσης θέτει στο επίκεντρο το ερώτημα: μπορεί η ρυθμιστική παρέμβαση να εξισορροπήσει την καινοτομία με τον ανταγωνισμό, ή μήπως τελικά επιβραδύνει την τεχνολογική εξέλιξη και περιορίζει την ελευθερία των καταναλωτών;

Το μόνο βέβαιο είναι ότι η σύγκρουση δεν έχει ακόμη κορυφωθεί — και τα επόμενα βήματα τόσο της Apple όσο και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα είναι καθοριστικά για το μέλλον της ψηφιακής αγοράς στην Ευρώπη.