Τα τρία αποκαλυπτικά ρεπορτάζ του mononews και του wiseman τόσο για τις μυστικές συναντήσεις των σουπερμαρκετάδων με τους προμηθευτές στις 26 Αυγούστου στο Holliday In και τις υπόγειες διεργασίες που αφορούν το νέο σύστημα ανακύκλωσης, όσο και για το ρόλο του πρώην Υπουργού του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Βασιλειάδη, έχουν προκαλέσει πολύ μεγάλη αίσθηση στην αγορά.

Παρά την αναμενόμενη εμπλοκή της Επιτροπής Ανταγωνισμού, οι μυστικές συναντήσεις συνεχίζονται και οι αρχικές συμφωνίες αλλάζουν.

1

Τις αποκαλύψεις του mononews ακολούθησαν δύο νέες συναντήσεις που αφορούσαν στο νέο υπό σύσταση σύστημα ανακύκλωσης με εγγυοδοσία. Η πρώτη συνάντηση αφορούσε τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας (ΕΣΕ) που έγινε την Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου 2025 στις 12:00μ στα γραφεία της Ένωσης, στην οδό Αμερικής 8, ενώ ακολούθησε την Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου 2025 στις 9:00 το πρωί σε νοικιασμένα γραφεία (της Regus στο Μαρούσι) η κοινή συνάντηση σουπερμακετάδων και προμηθευτών.

Καταρχήν, οι εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ στη συνάντηση που έγινε στην Ένωσή τους, με την παρουσία των Λάμπρου Παπακοσμά (Σκλαβενίτης), Αριστοτέλη Παντελιάδη (MyMarket), Ελένη Προβίδη (ΑΛΦΑ ΒΗΤΑ Βασιλόπουλος) και Απόστολου Πεταλά (Γενικό Διευθυντή της ΕΣΕ), αποφάσισαν τα ακόλουθα νέα επικαιροποιημένα σημεία, τα οποία απαίτησαν την επόμενη μέρα στην κοινή συνάντηση με τους προμηθευτές:

(α) Απαίτηση για δωρεάν χρηματοδότηση από την Κυβέρνηση με το ποσό των 100 εκατ. ευρώ, παρόλο που κάτι τέτοιο απαγορεύεται από την ελληνική νομοθεσία, αφού ισχύει η διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού και η Αρχή ότι «ο ρυπαίνων πληρώνει», οπότε απαιτείται να γίνει αλλαγή της νομοθεσίας (Ν. 4819/2021 όπως ισχύει) από τον Υπουργό Περιβάλλοντος κι Ενέργειας μόνο για το σύστημα ανακύκλωσης

(β) Απαίτηση για δωρεάν απευθείας ανάθεση 192 εκατ. ευρώ προς τα σούπερ μάρκετ από το υπό ίδρυση συλλογικό σύστημα ανακύκλωσης για την εγγυοδοσία στη χώρα μας, που αναλογεί σε 32 εκατ. ευρώ, απευθείας ανάθεση ανά έτος για τα 6 έτη, που αφορά την αρχική περίοδο έγκρισης του νέου συστήματος, με option για άλλα 192 εκατ. ευρώ απευθείας ανάθεση με την ανανέωση της έγκρισης του συστήματος.

(γ) Απαίτηση για αλλαγή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κι Ενέργειας, ώστε να τροποποιηθεί η πρόβλεψη τοποθέτησης 100% μηχανημάτων ανακύκλωσης εξωτερικού χώρου, σε 70% εξωτερικού και 30% εσωτερικού χώρο.

(δ) Τοποθέτηση αυτόματων μηχανημάτων ανακύκλωσης σε 3.000 σούπερ μάρκετ, δηλαδή σχεδόν σε κάθε κατάστημα της Ένωσης σε όλη την Ελλάδα, με μεγάλο περιορισμό των σημείων λειτουργίας σε δημόσιους και κοινόχρηστους χώρους των Δήμων (που τα περιόρισαν έως 1.000 σημεία).

(ε) Τη διατήρηση της συμφωνίας μετόχων (shareholders agreement) για υποχρέωση λήψης αποφάσεων μόνο με απόλυτη ομοφωνία (δηλαδή 9 θετικών ψήφων των 9 μελών του ΔΣ), ώστε να μην μπορεί να ξεφύγει κανένας από τη συμφωνία και να ασκηθεί «πίεση» στην Κυβέρνηση για να αναγκαστεί να νομοθετεί με βάση τις απαιτήσεις των επιχειρήσεων.

Τα παραπάνω 5 βασικά σημεία της απόφασης των σουπερμακετάδων τέθηκαν από τους παρευρισκόμενους εκπροσώπους τους (Ελένη Προβίδη και Απόστολο Πεταλά) στην κοινή συνάντηση της επόμενης ημέρας (18/9) με τους προμηθευτές, ενώ τόνισαν ότι οποιαδήποτε αλλαγή των σημείων αυτών δεν θα γίνει αποδεκτή από αυτούς και λόγω της ομοφωνίας δεν υπήρχε περίπτωση να προχωρήσει οτιδήποτε άλλο.

Αποδέχθηκαν αλλά διαμαρτύρονται

Ως αποτέλεσμα, οι εκπρόσωποι των προμηθευτών (Coca Cola HBC, Αθηναϊκή Ζυθοποιία, Ολυμπιακή Ζυθοποιία, ΧΗΤΟΣ, Ηπειρωτική Εταιρία Εμφιαλώσεων ΒΙΚΟΣ, Μεντεκίδης ΔΙΟΣ) αναγκάστηκαν να αποδεχθούν τα σημεία των σούπερ μάρκετ, αλλά χωρίς να πιστεύουν ότι αυτό είναι προς το καλό της ανακύκλωσης και της κοινωνίας.

Πηγές της αγοράς, πάντως, που μίλησαν με το mononews, μετά τη τελευταία συνάντηση, εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για τη συμπεριφορά των αλυσίδων σούπερ μάρκετ και τόνισαν ότι πιέζονται να συμφωνήσουν (λόγω της πρόβλεψης για ομοφωνία και των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων που πρέπει να εφαρμοστούν) και τόνισαν τα παρακάτω 6 βασικά σημεία:

(1) Το πρόβλημα ξεκίνησε, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, όταν ο πρώην υπουργός Θόδωρος Σκυλακάκης ψήφισε φωτογραφική διάταξη στο άρθρο 9 του νόμου 5151/2024 (ΦΕΚ 173 Α’ / 4.11.2024) και επέτρεψε να συμμετέχει ως μέτοχος στο σύστημα ανακύκλωσης επιστροφής εγγύησης «η ένωση των επιχειρήσεων λιανικής πώλησης που υπόκεινται στην υποχρέωση εξυπηρέτησης των καταναλωτών ως σημεία επιστροφής», δηλαδή επέτρεψε στην Ένωση των σούπερ μάρκετ να γίνει μέτοχος και να αρχίσει να ζητάει ό,τι θέλει.

Το ερώτημα που τίθεται είναι για ποιο λόγο συνεχίζει και παραμένει αυτή η φωτογραφική διάταξη, αφού είναι η αιτία των προβλημάτων;

(2) Οι ίδιες πηγές αναρωτιούνται αν είναι τελικά μη αποδεκτό τα σούπερ μάρκετ να απαιτούν την καταβολή εκατομμυρίων προς αυτά και να μπλοκάρουν κάθε διαδικασία, όταν δεν καταβάλλουν ούτε ένα ευρώ, αφού οι χρηματοδότηση του συστήματος θα γίνει από τη βιομηχανία, καθώς ισχύει η αρχή ότι «ο ρυπαίνων πληρώνει».

(3) Είναι αδιαφανές και διαπλεκόμενο να απαιτούν την απευθείας ανάθεση 192 εκ. ευρώ για έξι χρόνια, όταν το σύστημα ανακύκλωσης πρέπει να κάνει διαγωνισμούς για κάθε ανάθεση. Άραγε τι θα απαντήσουν οι επιχειρήσεις και τα άτομα που θα συμμετάσχουν στο Διοικητικό Συμβούλιο του υπό σύσταση Φορέα όταν θα τους υποβληθούν μηνύσεις και αγωγές από άλλες υπόχρεες επιχειρήσεις που θα πληρώνουν τη χρηματική εισφορά που θα υπολογιστεί στο επιχειρησιακό σχέδιο του Φορέα και θα εγκριθεί από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης, αφού θα μπορεί να βρεθεί ιδιώτης που να κάνει τη συλλογή και το άδειασμα των μηχανημάτων ανακύκλωσης που θα τοποθετηθούν στα σούπερ μάρκετ με πολύ λιγότερα χρήματα από τα 32 εκατ. ανά έτος και μάλιστα εγγυημένα για 6 έτη;

(4) Είναι απαράδεκτο να απαιτούν τα σούπερ μάρκετ να ζητήσουν όλοι μαζί μια επιχορήγηση 100 εκατ. ευρώ από την Κυβέρνηση, όταν γνωρίζουν ότι αυτό δεν επιτρέπεται από τη νομοθεσία και απαιτείται ξ Κυβέρνηση να νομοθετήσει με φωτογραφική διάταξη; Τόνισαν ότι τα 100 εκατ. ευρώ που ξαφνικά προέκυψε ότι λείπουν, αφορούν αποκλειστικά τα επιπλέον χρήματα που ζήτησαν τα σούπερ μάρκετ, αφού αρχικά είχαν ζητήσει 15 εκατ. ευρώ το έτος και τώρα επανήλθαν με 32 εκατ. ευρώ το έτος (άρα 17 εκατ. ευρώ επιπρόσθετα ανά έτος για 6 έτη, ίσον με 102 εκατ. ευρώ).

(5) Γιατί τα σούπερ μάρκετ απαιτούν την αλλαγή της ΚΥΑ για τοποθέτηση και μηχανημάτων εσωτερικού χώρου, όταν ο ΑΒ Βασιλόπουλος σε όλα τα καταστήματά του, ο Σκλαβενίτης στα καταστήματά του σε Κερατσίνι – Χαλκηδόνα – Καλλιθέα – Αγ. Παρασκευή, το The Mart (του Σκλαβενίτη) στα καταστήματά του σε Πέτρου Ράλλη – Παλλήνη – Θεσσαλονίκη, έχουν σήμερα αποκλειστικά και μόνο μηχανήματα ανακύκλωσης εξωτερικού χώρου;

(6) Το τελευταίο ζήτημα αφορά στις ευθύνες της κυβέρνησης κι αν προτίθεται να μείνει απλός παρατηρητής και δεν κάνει τίποτα. Τι προτίθεται επομένως να κάνει άμεσα όταν το σύστημα εγγυοδοσίας πρέπει να ξεκινήσει (σύμφωνα με το νόμο 5151/2024) την 1η Δεκεμβρίου 2025, ενώ η μη επίτευξη των ποσοτικών στόχων ανακύκλωσης, λόγω μη εφαρμογής του συστήματος εγγυοδοσίας, θα οδηγήσει σε νέα πρόστιμα προς την χώρα;

Είναι σίγουρα ότι πολλά από τα παραπάνω θέματα, θα πρέπει να επιλυθούν σήμερα Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου και ώρα 5:00μμ στη συνάντηση που έχει ο Υπουργός Παπασταύρου με τους εκπροσώπους του σούπερ μάρκετ και της βιομηχανίας.

Σίγουρα προμηνύεται μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέχεια καθώς τα θέματα που θα τεθούν είναι κρίσιμα και θα πρέπει να βρεθούν λύσεις, με την πρωτοβουλία των κινήσεων να βρίσκεται στην πλευρά του Σταύρου Παπασταύρου.