Αγορά ενέργειας: Ωρολογιακή βόμβα οι τιμές των ρύπων-Νέο πλαίσιο από τη ΡΑΕ

Η διαχείριση του κόστους των δικαιωμάτων ρύπων θα καθορίσει τους νικητές και τους ηττημένους στην αγορά προμήθειας ενέργειας αφού το διαρκώς αυξανόμενο κόστος τους, προκαλεί ανατιμήσεις στις τιμές ρεύματος και πιέσεις σε όλη την ενεργειακή αγορά.

Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2021, οι τιμές των ρύπων διπλασιάστηκαν από 26,56 τον Δεκέμβριο του 2020 σήμερα στα 52 ευρώ και υπάρχουν εκτιμήσεις ότι θα προσεγγίσουν έως και τα 100 ευρώ.. Το αποτέλεσμα είναι μια γενικευμένη αύξηση του κόστους ενέργειας, που αναμένεται να εκδηλωθεί σε κύματα κατά τους επόμενους μήνες.

Το κόστος αυτό μετακυλύετε στους καταναλωτές, και καθώς υπάρχει ασάφεια για τον τρόπο που γίνεται αυτό,  η ΡΑΕ κινείται ώστε να επιβάλει από το Σεπτέμβριο νέο πλαίσιο κανόνων για τις ρήτρες, ώστε η αγορά ενέργειας να λειτουργεί με διαφάνεια και συγκρισιμότητα.

Ήδη, το τελευταίο διάστημα, ο διπλασιασμός της τιμής των ρύπων, έφερε ανατιμήσεις στις τιμές ρεύματος μέσα από τις ρήτρες, με αποτέλεσμα να έχουν γίνει πολλές καταγγελίες στη ΡΑΕ από καταναλωτές στη Μέση και Χαμηλή Τάση που διαμαρτύρονται για ασαφείς όρους και παραπλάνηση.

Οι ιδιώτες προμηθευτές, οι οποίοι συγκεντρώνουν το 35,8% της λιανικής αγοράς, περνούν αυτόματα τις αυξήσεις της χονδρεμπορικής τιμής ρεύματος στα τιμολόγια που ενσωματώνουν αντίστοιχες ρήτρες (ρήτρα χονδρεμπορικής αγοράς). Από τον περασμένο Νοέμβριο,, τα μεταβλητά τιμολόγια των ιδιωτών παρόχων έχουν αυξηθεί σε ποσοστά που κυμαίνονται από 30% έως και 50%. Μέσα στον Μάρτιο πελάτες των ιδιωτών παρόχων επιβαρύνθηκαν με ποσά που κυμαίνονται από 12 έως και 31 ευρώ στο ανταγωνιστικό κόστος του ρεύματος. Οι ανατιμητικές τάσεις αναμένεται να συνεχιστούν τους επόμενους μήνες, ασκώντας σημαντικές πιέσεις και στη βιομηχανία μέσης και υψηλής τάσης.

Η ρήτρα χονδρεμπορικής και το νέο πλαίσιο κανόνων τη ΡΑΕ

Οι διαφορετικοί κανόνες κάθε εταιρείας όσον αφορά τα άνω και κάτω όρια, βάσει των οποίων ενεργοποιούνται οι ρήτρες, αλλά και η ασάφεια στις συμβάσεις έφεραν τις καταγγελίες των καταναλωτών για παραπλάνηση στη ΡΑΕ και ενεργοποίησαν την ρυθμιστική αρχή να λύσει το πρόβλημα.

Την περίοδο αυτή η ΡΑΕ πραγματοποιεί έρευνα για να καταλήξει σε μια πρόταση που θα θέσει σε  δημόσια διαβούλευση, ώστε το Σεπτέμβριο να ανακοινώσει το νέο πλαίσιο κανόνων για τις ρήτρες.

Η ΡΑΕ υποχρέωσε τη ΔΕΗ να καταργήσει τη ρήτρα ρύπων και να την αντικαταστήσει με ένα είδος ρήτρας χονδρεμπορικής, παρόμοιας με αυτήν που εφαρμόζει η υπόλοιπη αγορά για να είναι εύκολα συγκρίσιμες οι σχετικές επιβαρύνσεις.

Η νέα ρήτρα ονομάζεται Ρήτρα Αναπροσαρμογής Χρέωσης Προμήθειας, και θα αφορά καταναλώσεις ρεύματος από τις 5 Αυγούστου και μετά, και επηρεάζει μόνο τα παλιά οικιακά και επαγγελματικά τιμολόγια χαμηλής τάσης (Γ1, Γ1Ν, Γ21, Γ22, Γ23) της επιχείρησης, δηλαδή όχι τα νέα της προγράμματα (ΔΕΗ myHome Enter). Ούτως ή άλλως αυτά δεν επιβαρύνονταν από ρήτρες CO2.

Η νέα ρήτρα θα βασίζεται σε μια μαθηματική φόρμουλα που περιλαμβάνει την τιμή εκκαθάρισης αγοράς του προηγούμενου μήνα. Δηλαδή τον μέσο όρο της τιμής εκκαθάρισης της αγοράς της Επόμενης Ημέρας στο Χρηματιστήριο Ενέργειας τον μήνα που προηγήθηκε του υπολογισμού της ρήτρας. Με βάση τη φόρμουλα, το σημείο ενεργοποίησης της ρήτρας βρίσκεται πολύ χαμηλά, έτσι ώστε, με βάση τα σημερινά δεδομένα, να εκτιμάται ότι θα θα είναι μόνιμα ενεργοποιημένη.

Από την πλευρά της η ΔΕΗ, προκειμένου να απορροφήσει όσο είναι δυνατόν τις επιπτώσεις από την κατάργηση της ρήτρας CO2 πραγματοποιεί εκπτώσεις 30% στις χρεώσεις ενέργειας των βασικών της τιμολογίων.

Ακολούθως η ΡΑΕ, απέστειλε στους ιδιώτες παρόχους επιστολές, με σειρά ερωτημάτων για τις ρήτρες που περιέχουν οι συμβάσεις τους, και τους κάλεσε να προσκομίσουν στοιχεία που αφορούν όλο το 2020 και όλο το 2021 μέχρι σήμερα, ώστε να ελέγξει αν υπάρχει παραπλάνηση των πελατών τους. Από τις 21 Ιουνίου θα πραγματοποιηθούν και συναντήσεις προκειμένου να διερευνηθούν ενδεχόμενες παρατυπίες ή παραπλάνηση των καταναλωτών και να προετοιμαστεί το νέο πλαίσιο κανόνων από αφού τεθεί σε διαβούλευση θα τεθεί σε ισχύ από το φθινόπωρο.

Γιατί αυξάνεται η τιμή των δικαιωμάτων ρύπων

Το Green Deal και οι αναθεωρημένοι στόχοι της Κομισιόν για μείωση των εκπομπών CO2 κατά 55% ως το 2030 πιέζουν προς τα πάνω τις τιμές των δικαιωμάτων ρύπων.

Το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, καθιερώθηκε το 2003 από την Ευρωπαϊκή Ένωση  ως ακρογωνιαίος λίθος της πολιτικής της για την κλιματική αλλαγή.

Βιομηχανίες και  μονάδες παραγωγής ενέργειας κατέγραψαν  τις εκπομπές αέριων ρύπων που έκαναν και στη συνέχεια, με βάση τις συγκεκριμένες καταγραφές, χορηγήθηκαν δικαιώματα ρύπων στα κράτη-μέλη.

Αργότερα οι βιομηχανίες και οι ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες μπορούσαν να αγοράζουν και να πουλάνε αυτά τα δικαιώματα στο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο ενέργειας.

Επίσης προβλέφθηκε η σταδιακή μείωση των δικαιωμάτων ρύπων που εκχωρούνταν στα κράτη από το 2013, με ετήσιο ρυθμό 1,74% ως το 2020 και 2,2% από το 2021 και εξής και με σταδιακή αύξηση του ποσοστού των δικαιωμάτων που βγαίνουν σε πλειστηριασμό στο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο ρύπων.

Από τον Ιανουάριο του 2021 τα δικαιώματα ρύπων που εκχωρούνται στα κράτη μειώθηκαν στο 43% του συνόλου και το υπόλοιπο 57% οδεύει προς αγορά και πώληση στο χρηματιστήριο ρύπων, με αποτέλεσμα να γίνει ράλι στις τιμές των αέριων ρύπων.

Οι τιμές διπλασιάστηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2021 και η αυξητική πορεία θεωρείται δεδομένη και το επόμενο διάστημα αφού προβλέπεται η μείωση των δικαιωμάτων που εκχωρούνται στα κράτη κατά 75% ως το 2025. Η μείωση των δωρεάν δικαιωμάτων ενδέχεται να  είναι ακόμη μεγαλύτερη  μετά   την αναθεώρηση του μηχανισμού που θα πραγματοποιήσει η Κομισιόν μέσα στον μήνα, αποτέλεσμα της αύξησης του στόχου μείωσης των ρύπων από το 40% στο 55% μέχρι το 2030.

Το κόστος των ρύπων για τη ΔΕΗ

Για το 2021 η διοίκηση της ΔΕΗ προβλέπει ότι  οι ετήσιες εκπομπές CO2 θα μειωθούν στα 14 εκατ. τόνους, από 15,47 εκ. τόνους το 2020 και 23,09 εκ. τόνους το 2019. Οι δαπάνες της ΔΕΗ για   δικαιώματα εκπομπής CO2, περιορίστηκαν στα 393,486 εκατ. ευρώ, έναντι 546,446 εκατ. ευρώ το 2019.

Με τη σημερινή τιμή των ρύπων, το συνολικό κόστος των ρύπων για τη ΔΕΗ φέτος ξεπερνά τα 530 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τη διοίκηση της ΔΕΗ ήδη από το πρώτο τρίμηνο του 2021 έχουν αγοραστεί 6,7 εκατ. τόνοι, που αντιστοιχούν στο 47% των συνολικών αναγκών για το 2020 με κόστος στα 30,96 ευρώ/τόνος. Αυτό σημαίνει ότι υπολείπεται να αγοραστούν ακόμη 7,3 εκατ. τόνοι δικαιωμάτων στις τρέχουσες τιμές άνω των 50 ευρώ ο τόνος.

Τα μερίδια στην προμήθεια ρεύματος

Το μερίδιο της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού διαμορφώθηκε στο 64.20% τον Μάιο του 2021 έναντι 64.53% τον Απρίλιο και κατά συνέπεια το μερίδιο των ιδιωτών προμηθευτών αυξήθηκε ελαφρά από 35.47% σε 35.80% τον Μάιο.

Μεταξύ των ιδιωτών προμηθευτών προπορεύεται στην «κούρσα» της προμήθειας, η Mytilineos (Protergia) με  8.63% από 8,47% τον προηγούμενο μήνα.  Ανάλογα κινήθηκε και η Ήρων, βλέποντας το ποσοστό της να αυξάνεται στο 6.95% από 6.65% τον Απρίλιο. Ακολουθούν, η Elpedison με 4.63% (από 4.94%) και η NRG με 4.44% (από 4.3%).

Σε ότι αφορά τους υπόλοιπους προμηθευτές η εικόνα διαμορφώνεται ως εξής για τον μήνα Μάιο 2021:

 Watt & Volt με 2,37% (από 2,46%)

 Volterra με 2,08% (από 1,94%)

Φυσικό Αέριο Αττικής με 1,95% (από 1.89%)

ZeniΘ με 1,43% (από 1,44%)

Volton με 1,32% (από 1.38%)

ΕΛΤΑ με 0,68% (από 0,67%)

ΚΕΝ με 0,61% (από 0,58%).

Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση