Το διαμάντι της Φλωρεντίας: Βρέθηκε ο χαμένος θησαυρός των Αψβούργων μετά από έναν αιώνα σιωπής

Υπάρχουν διαμάντια που λάμπουν, κι άλλα που φωτίζουν την ιστορία. Το διαμάντι της Φλωρεντίας, με τα 137 καράτια και το απαλό λεμονί χρώμα, ανήκει στη δεύτερη κατηγορία.

Το πετράδι που πέρασε από τα στέμματα των Μεδίκων στα ανάκτορα των Αψβούργων, και ύστερα εξαφανίστηκε μυστηριωδώς για έναν αιώνα, αφήνοντας πίσω του ένα ίχνος θρύλου, επέστρεψε.

Για δεκαετίες, ιστορικοί, συλλέκτες και κυνηγοί θησαυρών το αναζητούσαν. Κάποιοι πίστευαν πως είχε πουληθεί κρυφά στη Νέα Υόρκη, άλλοι πως είχε μοιραστεί σε μικρότερα πετράδια και διασκορπιστεί. Όμως, η αλήθεια αποκαλύφθηκε φέτος από τους απογόνους των Αψβούργων και είναι ακόμα πιο απίθανη. Το διαμάντι της Φλωρεντίας δεν χάθηκε ποτέ. Ήταν κρυμμένο μέσα σε ένα χαρτόκουτο σε τραπεζική θυρίδα του Κεμπέκ, όπου περίμενε υπομονετικά έναν αιώνα για να ξαναδεί το φως.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Hɪɢʜ Jᴇᴡᴇʟʟᴇʀʏ Dʀᴇᴀᴍ by Claudia Carletti Camponeschi (@highjewellerydream)

Ο τελευταίος αυτοκράτορας και η απόδραση της λάμψης

Η Ευρώπη βρίσκεται στα ερείπια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία καταρρέει, και ο Κάρολος Α΄ των Αψβούργων —ανιψιός του δολοφονημένου αρχιδούκα Φραγκίσκου Φερδινάνδου— γνωρίζει πως το τέλος πλησιάζει. Βλέποντας τις επαναστάσεις να εξαπλώνονται και τους Μπολσεβίκους να πλησιάζουν, παίρνει μια απόφαση περισσότερο συναισθηματική, παρά πολιτική: να σώσει ό,τι μπορεί από την κληρονομιά των προγόνων του.

Ανάμεσα στα κοσμήματα που διέταξε να μεταφερθούν στην Ελβετία υπήρχε κι ένα μοναδικό πετράδι, πολύτιμο όχι μόνο για την αξία του αλλά και για το παρελθόν του. Ήταν το διαμάντι της Φλωρεντίας, που κάποτε ανήκε στους Μεδίκους της Φλωρεντίας και κοσμούσε το στέμμα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το εν λόγω διαμάντι, που είχε κοσμήσει το στέμμα του Φραγκίσκου Στεφάνου, συζύγου της Μαρίας Θηρεσίας και πατέρα της Μαρίας Αντουανέτας, αποτελεί ένα από τα εμβληματικότερα κειμήλια της ευρωπαϊκής μοναρχίας.

Τελικά, ο Κάρολος εξορίστηκε και πέθανε το 1922 στη Μαδέρα, αφήνοντας πίσω του τη σύζυγό του Ζίτα, οκτώ παιδιά, και μια βαλίτσα που περιείχε ολόκληρη την ιστορία μιας δυναστείας.

Η Αυτοκράτειρα Ζίτα και η βαλίτσα με τα μυστικά

Η Αυτοκράτειρα Ζίτα των Βουρβόνων-Πάρμας ήταν μια γυναίκα με ατσάλινη θέληση και αξιοθαύμαστη ψυχραιμία. Ανάμεσα σε πολέμους, πραξικοπήματα και εξορίες, κράτησε την οικογένεια ενωμένη — και την κληρονομιά της ζωντανή.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, η Ζίτα έζησε στην Ελβετία, την Ισπανία, το Βέλγιο και τελικά, με την εισβολή των Ναζί το 1938, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ευρώπη. Με τα οκτώ παιδιά της και μια μικρή βαλίτσα, διέσχισε τον Ατλαντικό.

Μέσα στη βαλίτσα βρισκόταν το διαμάντι της Φλωρεντίας, ένα παράσημο του Τάγματος του Χρυσόμαλλου Δέρατος, και λίγα ακόμα κοσμήματα. Όταν η οικογένεια εγκαταστάθηκε στον Καναδά, η Ζίτα τοποθέτησε τη βαλίτσα σε τραπεζική θυρίδα στο Κεμπέκ. Εκεί έμεινε για δεκαετίες, ξεχασμένη από τον κόσμο, μα ποτέ από την ιστορία.

Ένας αιώνας σιωπής

Η Ζίτα πέθανε το 1989 στην Ελβετία, στα 96 της χρόνια. Πριν φύγει, είχε φροντίσει να αφήσει σαφείς οδηγίες: κανείς δεν θα αποκάλυπτε την ύπαρξη του διαμαντιού για 100 χρόνια μετά τον θάνατο του Καρόλου Α΄, ως μέτρο ασφαλείας και σεβασμού προς την ιστορική μνήμη.

Μόνο οι γιοι της Ροβέρτος και Ροδόλφος γνώριζαν το μυστικό. Εκείνοι το κράτησαν σαν ιερή παρακαταθήκη και λίγο πριν πεθάνουν το εμπιστεύτηκαν στους δικούς τους γιους.

Έτσι, επί τέσσερις γενιές, το διαμάντι της Φλωρεντίας έμεινε σιωπηλό, περιμένοντας τη στιγμή που η ιστορία θα το καλούσε ξανά.

Η μεγάλη αποκάλυψη στον Καναδά

Έναν αιώνα μετά, σε ένα τραπεζικό κατάστημα του Κεμπέκ, και μόλις πριν από μερικές ημέρες, τρεις άντρες της οικογένειας Αψβούργου —ο Καρλ, Λόρενζ και Σιμεόν φον Χάμπσμπουργκ-Λόθρινγκεν — συγκεντρώθηκαν για να ανοίξουν τη θρυλική βαλίτσα.

Η στιγμή έμοιαζε σχεδόν κινηματογραφική: ένα τραπέζι, μια φθαρμένη βαλίτσα, και παλιά, τυλιγμένα χαρτιά. Και στη μέση, το κίτρινο φως του διαμαντιού να σπάει τη σιωπή ενός αιώνα. «Ήταν σαν να ξανασυναντούσαμε τη γιαγιά μας», είπε ο Καρλ φον Χάμπσμπουργκ συγκινημένος.

Η λάμψη του πετραδιού δεν ήταν μόνο εντυπωσιακή αλλά και συμβολική. Το φως του είχε επιβιώσει πολέμους, εξορίες και σκοτάδι.

Η επιστημονική επιβεβαίωση του θρύλου

Το διαμάντι εξετάστηκε από τον Κρίστοφ Κέχερτ, εγγονό της οικογένειας Κέχερτ, των ιστορικών κοσμηματοπωλών της αυλής της Βιέννης.

Η γνωμάτευσή του ήταν αδιάσειστη: το κόψιμο, η συμμετρία, οι μικροσκοπικές ατέλειες — όλα ταίριαζαν με τις απεικονίσεις και τα αρχεία των αρχών του 18ου αιώνα. «Πρόκειται χωρίς αμφιβολία για το αυθεντικό διαμάντι της Φλωρεντίας», δήλωσε.

Η συλλογή περιλάμβανε επίσης το διάσημο παράσημο του Τάγματος του Χρυσόμαλλου Δέρατος, σύμβολο ισχύος των Αψβούργων.

Το γεγονός ότι διατηρήθηκαν άθικτα μέσα σε μια ταπεινή βαλίτσα δεν είναι απλώς ιστορική τύχη. Είναι, όπως είπε ο ιστορικός Ρίτσαρντ Μπασέτ, «μια απόδειξη της πρακτικής σοφίας της Ζίτας και της βαθιάς της πίστης στην Ιστορία».

Από τη Βιέννη στο Κεμπέκ – το ταξίδι μιας δυναστείας

Η διαδρομή του διαμαντιού είναι παράλληλη με εκείνη της οικογένειας που το κατείχε. Από τα ανάκτορα της Βιέννης και το στέμμα της Μαρίας Θηρεσίας, έως την ταπεινή γειτονιά του Κεμπέκ, το διαμάντι της Φλωρεντίας συμβολίζει την πορεία της Ευρώπης από την αυτοκρατορική λάμψη στη σύγχρονη εποχή.

Η Ζίτα και τα παιδιά της βρήκαν καταφύγιο στον Καναδά με τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών. Εκεί, ανάμεσα σε απλούς ανθρώπους, βρήκαν γαλήνη και έναν τόπο που τίμησε την ανωνυμία τους. «Η γιαγιά μου ένιωσε πως μπορούσε επιτέλους να αναπνεύσει», είπε ο Καρλ. Ίσως γι’ αυτό το διαμάντι έμεινε εκεί — όχι για να κρυφτεί, αλλά για να αναπαυθεί, όπως και η ίδια.

Το νομικό και ηθικό δίλημμα της κληρονομιάς

Η αποκάλυψη του διαμαντιού της Φλωρεντίας δεν έφερε μόνο συγκίνηση, αλλά και πολιτική καταιγίδα. Ο Υπουργός Πολιτισμού Άντρεας Μπάμπλερ ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει έρευνα για να διαπιστωθεί αν το διαμάντι ανήκει στο αυστριακό κράτος.

Η οικογένεια του Αψβούργου απαντά ότι πρόκειται για προσωπική περιουσία, καθώς τα κοσμήματα είχαν καταγραφεί ξεχωριστά από τα «κρατικά στέμματα» ήδη από το 1919. Τα ιστορικά αρχεία του Αυτοκρατορικού Θησαυροφυλακίου της Βιέννης  επιβεβαιώνουν τη θέση τους. Αν τελικά το διαμάντι παραμείνει στην οικογένεια, οι απόγονοι σκοπεύουν να το τοποθετήσουν σε μουσείο στον Καναδά, ως φόρο τιμής στη χώρα που τους προστάτεψε όταν η Ευρώπη φλεγόταν.

Επιπλέον, η οικογένεια δεν σκοπεύει να πουλήσει το διαμάντι. Αντίθετα, σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα Ίδρυμα στον Καναδά, ώστε το πετράδι να εκτεθεί δημόσια, συνοδευόμενο από την ιστορία του. Ο Καρλ φον Χάμπσμπουργκ το είπε απλά: «Αυτό το διαμάντι δεν είναι πια σύμβολο εξουσίας. Είναι σύμβολο επιβίωσης.»

Από το παρελθόν στο σήμερα και η αξία του αόρατου πλούτου

Η είδηση της «αναγέννησης» του διαμαντιού της Φλωρεντίας άναψε φωτιές και στην αγορά πολύτιμων λίθων. Ειδικοί εκτιμούν ότι αν έβγαινε σήμερα σε δημοπρασία, η αξία του θα ξεπερνούσε τα 200 εκατομμύρια δολάρια — όχι μόνο για την καθαρότητα και το βάρος του, αλλά και για το ιστορικό του κύρος, όντας ανέπαφο για αιώνες.

Σε μια εποχή που η πολυτέλεια έχει γίνει επιδεικτική, το διαμάντι της Φλωρεντίας αντιπροσωπεύει την πιο σπάνια μορφή πλούτου: εκείνη που κρύβεται, όχι που επιδεικνύεται. Η ιστορία του δεν αφορά την αγορά, αλλά τη μνήμη. Κι αυτή, στην επιδεικτική πολυτέλεια του 21ου αιώνα, είναι το πιο ακριβό νόμισμα.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη SARAH KANJ (@davincicode7)

Η ανεκτίμητη αξία της ιστορίας

Το Διαμάντι της Φλωρεντίας είχε γίνει θέμα άρθρων, θεωριών και ακόμη και προϊόντων — υπάρχει άρωμα στο Λονδίνο με το ίδιο όνομα. Η μυστική του επιβίωση θεωρείται φόρος τιμής στην επιμονή και διορατικότητα της αυτοκράτειρας Ζίτας, που κατάφερε να διασώσει ένα κομμάτι της ιστορίας μέσα από δύο παγκόσμιους πολέμους και έναν αιώνα σιωπής.

Οπότε είναι  κάτι περισσότερο από ένα κόσμημα. Είναι ένα χρονικό αντοχής — της Ευρώπης, της τέχνης, της ανθρώπινης επιμονής να διασώζει ομορφιά ακόμη και μέσα στην καταστροφή. Κάπου ανάμεσα στο κίτρινο φως του και στο σιωπηλό του ταξίδι, βρίσκεται η πιο σπάνια μορφή χρυσού: που δεν αγοράζεται, αλλά κληρονομείται σαν μνήμη.

Ένα διαμάντι που χάθηκε και ξαναβρέθηκε. Μια οικογένεια που έζησε για να το φυλάξει. Κι ένας αιώνας που χρειάστηκε για να καταλάβουμε ότι ο πραγματικός πλούτος δεν είναι στο φως — αλλά στη σιωπή που τον προστατεύει.

Διαβάστε επίσης:

Crowning Achievement: Το χαμένο αριστούργημα της Audemars Piguet επιστρέφει στο φως – και ίσως γράψει ιστορία ξανά

Christie’s: Το δαχτυλίδι με ζαφείρι 16,58 καρατίων που μπορεί να ξεπεράσει τα 1,2 εκατ. δολάρια

Τα πιο σπάνια ρολόγια Patek Philippe του κόσμου σε δημοπρασία της Sotheby’s