SOS εκπέμπουν 200.000 ναυτικοί που παραμένουν εγκλωβισμένοι στα πλοία

Όπως και χιλιάδες άλλοι ναυτικοί, η Karika Neethling ήθελε να επιστρέψει στο σπίτι της όταν η πανδημία έπληξε δραματικά τη βιομηχανία κρουαζιέρας τον Μάρτιο. Το άγχος της έγινε πιο μεγάλο όταν διαπίστωσε ότι ήταν έγκυος.

Αλλά για σχεδόν τρεις μήνες, η 27χρονη Νοτιοαφρικανή εγκλωβίστηκε στον ιστό των περιορισμών των συνόρων και της γραφειοκρατίας των εταιρειών, μεταφερόμενη σε πλοία μεταξύ διαφόρων λιμανιών στις Μπαχάμες και την Ιταλία, καθώς η εργοδότρια εταιρείας της, η MSC Cruises SA, προχώρησε σε ενέργειες για να επιστρέψουν τα πληρώματα της στα σπίτια τους.

Η Neethling δεν είναι η μόνη. Ενώ επιτέλους βρίσκεται στο σπίτι της στο Γιοχάνεσμπουργκ, περισσότεροι από 200.000 ναυτικοί παραμένουν παγιδευμένοι σε πλοία σε όλο τον κόσμο, από φορτηγά πλοία και πετρελαιοφόρα μέχρι πολυτελή κρουαζιερόπλοια. Οι περιορισμοί στα πλοία που ελλιμενίζονται για να σταματήσει η μετάδοση της Covid-19, το κλείσιμο των συνόρων και η έλλειψη πτήσεων αποτελούν τα μεγαλύτερα εμπόδια για την ανακούφιση των εξαντλημένων πληρωμάτων. Αλλά οι ναυτιλιακές εταιρείες και οι εταιρείες κρουαζιέρας δέχονται επίσης αυξανόμενη πίεση για να κάνουν περισσότερα.

Η MSC είπε ότι συνεργάζεται με κυβερνήσεις και λιμάνια προκειμένου να επιστρέψουν οι εργαζόμενοι στα σπίτια τους το συντομότερο δυνατό, δίνοντας προτεραιότητα στις έγκυες εργαζόμενες. Η εταιρεία δήλωσε ότι ένας «μικρός αριθμός» εγκύων μελών των πληρωμάτων σε ολόκληρο τον στόλο της «έπρεπε να παραμείνει επί των πλοίων περιμένοντας τον επαναπατρισμό, παρά τις προσπάθειές της για να εξασφαλίσει ασφαλή τρόπο μεταφοράς στην πατρίδα τους.

Πόση ευθύνη φέρουν οι εταιρείες για τους εργαζόμενους που παγιδεύονται στη θάλασσα αποτελεί ένα μεγάλο σημείο διαφωνίας. Αυτό θέτει μία κατηγορία από τους πιο ευάλωτους εργαζόμενους παγκοσμίως, ορισμένοι από τους οποίους βρίσκονται εγκλωβισμένοι στην θάλασσα πάνω από ένα χρόνο, σε αυξημένο κίνδυνο και θα μπορούσε να επιφέρει επιπτώσεις στη ναυτιλιακή βιομηχανία και την παγκόσμια οικονομία.

Ενώ οι εταιρείες κρουαζιέρας μπόρεσαν να μεταφέρουν τους περισσότερους ναυτικούς στα σπίτια τους συγκεντρώνοντας χιλιάδες εργαζόμενους και ναυλώνοντας πτήσεις, ή σε ορισμένες περιπτώσεις μεταφέροντας τους με πολυτελή πλοία χωρίς επιβάτες, η πλειονότητα των πληρωμάτων στα εμπορικά πλοία δεν μπόρεσε να φύγει.

Άλλοι 200.000 ναυτικοί δεν μπόρεσαν να φτάσουν στα πλοία λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών, προκειμένου να αντικαταστήσουν τα πληρώματα των οποίων οι συμβάσεις εργασίας έχουν λήξει.  Αντ ‘αυτού, ζητήθηκε από ναυτικούς που βρίσκονται ήδη σε πλοία να ανανεώσουν ή να επεκτείνουν τις συμβάσεις τους, ακόμη και αν πολλοί από αυτούς δήλωσαν ρητά ότι δεν το επιθυμούν.

Για τα αποκλεισμένα πληρώματα η απελπισία αυξάνεται ολοένα και περισσότερο. Η Αρχή Ναυτιλιακής Βιομηχανίας των Φιλιππίνων έλαβε «ανησυχητικές αναφορές ναυτικών που αυτοκτόνησαν σε πλοία λόγω της μοναξιάς και της κατάθλιψης», δήλωσε ο διαχειριστής Robert Empedrad σε ομιλία του τον περασμένο μήνα.

Το πλήρωμα με Ινδούς που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στο πολυτελές πλοίο της Global Cruise Lines Ltd., MV Astoria, πραγματοποίησε απεργία πείνας τον Ιούνιο, απαιτώντας να επιστρέψει στην πατρίδα του. Αυτό το πλοίο, μαζί με τέσσερα άλλα της ίδια εταιρείας, τέθηκαν υπό κράτηση από την Υπηρεσία Ναυτιλίας και Ακτοφυλακής του Ηνωμένου Βασιλείου για συμβάσεις που έληξαν, καθυστερημένες πληρωμές μισθών και πληρώματα που βρίσκονται στα πλοία για περισσότερο από 12 μήνες. Η εταιρεία και η Διεθνής Ομοσπονδία Εργαζομένων στις Μεταφορές έχουν καταλήξει σε συμφωνία για τον επαναπατρισμό των περισσότερων ναυτικών που βρίσκονται στα συγκεκριμένα πλοία, αυτό τον μήνα.

https://t.co/8C9fG56pYe pic.twitter.com/1OCoJZ7x5y

— All India Seafarers Union (@AllSeafarers) June 18, 2020

Ενώ η διεθνής ένωση ναυτικών αναφέρει ότι τα πληρώματα έχουν δικαίωμά να σταματήσουν να εργάζονται εάν έχουν λήξει οι συμβάσεις τους, πολλοί ναυτικοί ανησυχούν ότι οι εργοδότες τους θα προχωρήσουν σε αντίποινα εάν διαμαρτυρηθούν ή αρνηθούν να συνεχίσουν την εργασία τους.

Ο S.K. David, μηχανικός σε πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που μεταφέρει εμπορεύματα από την Ασία στη Νότιο Αμερική, επισήμανε ότι επέκτεινε την εξάμηνη σύμβαση του καθώς φοβήθηκε ότι αν δεν το έκανε, οι πιθανότητες για μελλοντική απασχόληση θα ήταν περιορισμένες. Ζήτησε να μην δημοσιοποιηθεί τον όνομα του εργοδότη του, φοβούμενος τα αντίποινα.

Ο καπετάνιος Νικόλαος Στειακάκης, ο οποίος αποβιβάστηκε στο Χιούστον τον Ιούνιο αφού πέρασε τρεις μήνες περισσότερο από το αναμενόμενο στη θάλασσα και έχασε την γέννηση της κόρης του, αναγνωρίζει ότι ορισμένοι ναυτικοί φοβούνται να αρνηθούν την παράταση της σύμβασής τους. «Ωστόσο, καμία εταιρεία δεν αναγκάζει κανέναν να παραμείνει στο πλοίο εάν μπορεί να προχωρήσει στην αλλαγή πληρώματος», είπε.

 Ειδικό καθεστώς εργαζομένων

Εκεί ακριβώς βρίσκεται η πρόκληση. Η εταιρεία διαχείρισης πλοίων Wallem Group αναφέρει ότι το 40% των 4.000 ναυτικών της που βρίσκονται στα πλοία έχουν ολοκληρώσει τις συμβάσεις τους και το 10% βρίσκεται στη θάλασσα για περισσότερο από ένα χρόνο. Ωστόσο, λόγω της πανδημίας, η εταιρεία μπόρεσε να υλοποιήσει μόνο το 20% των συνηθισμένων αλλαγών του πληρώματος, σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο, Frank Coles.

Ο Coles ανέφερε ότι οι κυβερνήσεις και τα λιμάνια αγνοούν το πρόβλημα και πρέπει να αναγνωρίσουν το ειδικό καθεστώς των εργαζομένων και να επιταχύνουν τις αλλαγές του πληρώματος, όπως συμβαίνει με τους πιλότους αεροπορικών εταιρειών και τα πληρώματα τους. Οι περιορισμοί ποικίλλουν σε κάθε λιμάνι και κάθε κυβέρνηση. Ορισμένες απαιτούν το πλήρωμα να επιστρέψει στην πατρίδα του μόνο μέσω πτήσεων τσάρτερ, ενώ άλλες αρχές ζητούν να μπαίνουν σε καραντίνα σε ξενοδοχεία οι εισερχόμενοι και εξερχόμενοι ναυτικοί.

Αν και ένας αυξανόμενος αριθμός λιμένων επιτρέπει τώρα αλλαγές στο πλήρωμα, οι εταιρείες διαχείρισης λένε ότι οι περιορισμοί που υπάρχουν έχουν δυσκολέψει την υλοποίηση μεγάλου αριθμού αλλαγών. Το Ηνωμένο Βασίλειο πραγματοποιεί μια on line σύνοδο κορυφής την Πέμπτη για να εξετάσει τι μπορούν να κάνουν οι κυβερνήσεις και η βιομηχανία για τον επαναπατρισμό των ναυτικών.

Η ITF, η ένωση των ναυτικών, παρατηρεί μία αύξηση στον αριθμό αιτημάτων για βοήθεια από πληρώματα που επιθυμούν να σταματήσουν να εργάζονται ενώ βρίσκονται πάνω στα πλοία τους, μετά από την παρέμβαση της ένωσης τον περασμένο μήνα που προέτρεπε τους ναυτικούς των οποίων οι συμβάσεις έχουν λήξει, να ασκήσουν το δικαίωμα τους, θέτοντας δυνητικά τα πλοία σε αδράνεια.

Αναγκαστικές επεκτάσεις

«Ορισμένοι ναυτικοί αναγκάζονται ή εκφοβίζονται ώστε να υπογράψουν παρατάσεις συμβάσεων», δήλωσε ο Steve Trowsdale, ο οποίος επιβλέπει επιθεωρήσεις πλοίων για την ένωση. «Οι περισσότεροι απλώς θέλουν να πάνε σπίτι τους”.

Ο David, ο μηχανικός σε πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, υποστηρίζει ότι ορισμένες ναυτιλιακές εταιρείες δεν δίνουν προτεραιότητα στον επαναπατρισμό των ναυτικών προχωρώντας σε εκτροπή της διαδρομής των πλοίων για να γίνουν οι αλλαγές του πληρώματος και είναι απρόθυμοι να πληρώσουν μεγαλύτερα ποσά για τις ακριβές πτήσεις τσάρτερ. Για τις μικρότερες ναυτιλιακές, μπορεί να μην είναι οικονομικά εφικτό να ναυλώσουν πτήσεις μόνο για μια χούφτα εργαζόμενους από μία χώρα.

Ωστόσο, ορισμένες ναυτιλιακές κάνουν ακριβώς αυτό – με μεγάλο κόστος. Η V Group, ένας από τους μεγαλύτερους διαχειριστές με 44.000 εργαζόμενους παγκοσμίως, δήλωσε ότι έχει δει πλοιοκτήτες να πληρώνουν έως και 800.000 δολάρια για την ναύλωση αεροπλάνων που θα μεταφέρουν τους εργαζόμενους στην πατρίδα τους.

Η εκτροπή των πλοίων σε λιμάνια όπως η Σιγκαπούρη ή το Χονγκ Κονγκ, τα οποία διευκολύνουν την αλλαγή πληρωμάτων, είναι επίσης μια ακριβή επιλογή που μπορεί να αυξήσει το κόστος κατά δεκάδες χιλιάδες δολάρια την ημέρα. Ωστόσο, τουλάχιστον έξι πλοία έχουν σταματήσει στη Μανίλα από τον περασμένο μήνα αποκλειστικά και μόνο για να αλλάξουν πλήρωμα, ενώ άλλα δύο έχουν προγραμματίσει να το πράξουν τον Ιούλιο, σύμφωνα με την εταιρεία Baliwag Navigation Inc.

Προγεννητικός έλεγχος

Η A.P. Moller-Maersk A / S, η οποία ελέγχει περίπου το 1/5 του παγκόσμιου στόλου που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά εμπορευμάτων δια θαλάσσης, σε δήλωση της 20ης Ιουνίου επισήμανε ότι σκέφτεται να εκτρέψει πλοία της για να αλλάξει πλήρωμα όταν προκύψουν ευκαιρίες, αλλά αυτό «δεν αποτελεί μια βιώσιμη λύση». Η εταιρεία δήλωσε τον Μάιο ότι προσφέρει οφέλη, όπως η αυξημένη σύνδεση στο Διαδίκτυο και προγράμματα ψυχικής υποστήριξης, για τα πληρώματα.

Σύμφωνα με μια νέα ρήτρα σύμβασης που πρότεινε η BIMCO, τα πλοία θα έχουν μεγαλύτερο περιθώριο για εκτροπή με στόχο την ανακούφιση των πληρωμάτων.

Η αλλαγή δεν έρχεται αρκετά γρήγορα, είπε η εργαζόμενη στο κρουαζιερόπλοιο Neethling, η οποία είχε μεγάλο άγχος καθώς περίμενε την MSC να την βγάλει από το πλοίο. Αν και η εταιρεία είπε ότι προσέφερε εκτεταμένη φροντίδα και βιταμίνες στα μέλη του πληρώματος που κυοφορούν, η Neethling είπε ότι δεν έλαβε κανένα από αυτά.

Αφού η αδερφή της απείλησε να κινηθεί νομικά και η Neethling ζήτησε βοήθεια από τη διεθνή ένωση ναυτικών, τελικά απομακρύνθηκε από το πλοίο και επέστρεψε στην πατρίδα της μέσω της Φρανκφούρτης στις 12 Ιουνίου.

Τώρα που είναι εκτός καραντίνας, κατάφερε να επισκεφτεί το γιατρό για τον πρώτο της προγεννητικό έλεγχο, αυτήν την εβδομάδα. Περιμένει να γεννήσει ένα αγόρι τον Δεκέμβριο. «Καμία έγκυος γυναίκα δεν πρέπει να αντιμετωπίζει το άγχος που αντιμετώπισα εγώ”, τόνισε. «Αυτό που συμβαίνει στους εργαζόμενους που είναι εγκλωβισμένοι στη θάλασσα είναι απάνθρωπο”.