Tην Τρίτη 4 Δεκεμβρίου 2018, το πρώτο βιβλίο που λέγεται ότι γράφτηκε για τη χρηματιστηριακή αγορά, βγήκε σε ηλεκτρονικό πλειστηριασμό από τον οίκο Sotheby’s, στην κατηγορία σπάνια βιβλία και χειρόγραφα, με τις εκτιμήσεις να τοποθετούν την τιμή του στις 200.000 με 300.000 δολάρια.
Το βιβλίο που γράφτηκε από τον Joseph Penso de la Vega το 1688, με τίτλο Confusion of Confusions, αναφέρεται στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ, το οποίο ιδρύθηκε το 1602. Οι προσφορές για τη δημοπρασία θα κλείσουν στις 17 Δεκεμβρίου.
Ο Vega, ένας Εβραίος που είχε μεταναστεύσει από την Ισπανία στο Άμστερνταμ στις αρχές του αιώνα, έγραψε το βιβλίο στα ισπανικά και περιέγραψε τους μηχανισμούς της ανταλλαγής, παρέχοντας παράλληλα γενικές επενδυτικές συμβουλές.
Στην εισαγωγή του, ο Vega εκφράζει την επιθυμία να διαλύσει τη «σύγχυση» σχετικά με την ανταλλαγή, προσθέτοντας ότι θα ήθελε παράλληλα να προειδοποιήσει τους αναγνώστες σχετικά με τις μη θεμιτές και ειλικρινείς πρακτικές. Παράλληλα, τονίζει ότι προχώρησε στην συγγραφή του βιβλίου για προσωπική του απόλαυση.
“Ο Vega δεν ήταν κατά κύριο λόγο ο ίδιος trader, αλλά έκανε μερικές φορές συναλλαγές και περνούσε χρόνο στην αγορά”, λέει ο Selby Kiffer, ειδικός στα χειρόγραφα του οίκου Sotheby’s και υπεύθυνος για τη δημοπρασία. “Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι πρόκειται για μία περιγραφή από το εσωτερικό. Σηκώνει το πέπλο και εξηγεί τι συνέβαινε.”
Μια ειλικρινής επιχείρηση
Ο Vega, λέει ο Kiffer, “περιγράφει την αγορά ως μια έντιμη και αξιέπαινη επιχείρηση, αλλά προειδοποιεί τους αναγνώστες ότι υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που θα προσπαθήσουν να επωφεληθούν από αυτούς.” Το κείμενο γράφεται ως μία σειρά διαλόγων μεταξύ αυτών που ο Sotheby’s περιγράφει ως “χαρακτήρες των μετοχών”, συμπεριλαμβανομένων ενός φιλόσοφου, ενός εμπόρου και ενός μετόχου.
Οι τέσσερις αρχές που ορίζει ο Vega ισχύουν εύλογα για κάθε ερασιτέχνη trader και σήμερα:
-Με την πιθανότητα ότι μπορεί να μην κάνετε λάθος, ποτέ να μην δίνετε συμβουλές σε κάποιον για να αγοράσει ή να πουλήσει μετοχές
-Πάρτε κάθε κέρδος χωρίς να νιώθετε τύψεις για τα περισσότερα, χαμένα κέρδη, δηλαδή, μην κατηγορείται τον εαυτό σας ότι χάσετε την υψηλότερη τιμή μία μετοχής
-Τα κέρδη μίας συναλλαγής σήμερα, μπορεί να είναι οι απώλειες του αύριο
-Τέλος, όποιος θέλει πραγματικά να ευδοκιμήσει ως trader πρέπει να έχει υπομονή και χρήματα
“Νομίζω ότι είχε πραγματιστικό σκοπό”, λέει ο Kiffer. “Δεν γράφτηκε ως επιστημονικό έργο. Προοριζόταν για να είναι κατανοητό από όλους. “
Παρά τη σοφία του το βιβλίο παρέμεινε αναξιοποίητο μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν μια σειρά οικονομολόγων – πρώτα Γερμανών και μετά Ολλανδών – άρχισε να το φέρνει στο προσκήνιο. Η πρώτη μετάφραση εμφανίστηκε στα αγγλικά το 1959. Σήμερα ένα αντίγραφο διατίθεται σε τιμή μικρότερη των 30 δολαρίων.
Το αντίτυπο που βγήκε σε δημοπρασία είναι η πρώτη έκδοση και εκτιμάται ότι υπάρχουν λιγότερα από δέκα συνολικά. Η πιο πρόσφατη πώληση του ίδιου βιβλίου, πρώτης έκδοσης, έλαβε χώρα πάνω από 30 χρόνια πριν, όταν οι Sotheby’s του Λονδίνου πούλησαν ένα αντίτυπο έναντι 16.500 λιρών, δηλαδή περίπου 29.000 δολάρια με βάση τις ισοτιμίες της εποχής.
Αν λάβουμε υπόψη τη σημερινή τιμή πώλησης από τους Sotheby’s παρατηρούμε μία αύξηση της αποτίμησης του βιβλίου κατά 900% και πλέον. Ωστόσο, ο Kifer επισημαίνει “Έχω δει αρκετά βιβλία που η αξία τους έχεις αυξηθεί θεαματικά με την πάροδο των χρόνων. Θυμάμαι ότι μπορούσες να αγοράσεις ένα αντίγραφο του βιβλίου “Η καταγωγή των ειδών” του Δαρβίνου έναντι 6.000 έως 10.000 δολαρίων και τώρα η αξία του κυμαίνεται στα 150.000 με 200.000 δολάρια.
