Η Ναυσικά Ζαμπέλη δημιουργός της εταιρείας παιδικών ρούχων sugar n’ spice μιλά για την πρωτογενή ανάπτυξη στα χρόνια της κρίσης
Μια βιοτεχνία παιδικού ρούχου ξεκίνησε να λειτουργεί μέσα στην ύφεση και την οικονομική κρίση. Όσο βαθαίνει η κρίση, τόσο η δημιουργός επενδύει και βλέπει την εταιρεία να ευημερεί. Η Ναυσικά Ζαμπέλη, Ελληνίδα που μεγάλωσε στον Καναδά, ίδρυσε την sugar n’ spice το 2013, με έδρα στη Μεταμόρφωση Αττικής. Ειδικεύεται στο παιδικό και βαπτιστικό ρούχο, με ιδιαίτερα υψηλή αισθητική και έμφαση στην ποιότητα των υφασμάτων, το ποιοτικό ράψιμο και το μοδάτο ντιζάιν.
Η εταιρεία, μέσα στα τρία χρόνια λειτουργίας της, αναπτύχθηκε και στο χονδρικό εμπόριο κι έτσι σήμερα συνεργάζεται με 18 άλλα καταστήματα σε όλη την Ελλάδα όπου διατίθενται τα προϊόντα της.
Η επιχείρηση σας επεκτείνεται μέσα στην κρίση, για παράδειγμα επενδύσατε πρόσφατα σε εξοπλισμό. Τι είναι αυτό που σας κάνει αισιόδοξη;
Η sugar n’ spice επενδύει σε πολλά πράγματα, όχι μόνο σε εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό. Επενδύει στην ποιότητα. Τα ρούχα μας φτιάχνονται αποκλειστικά από μετάξι, βαμβάκι, λινό και γαλλικές δαντέλες. Επενδύει στην απέριττη φινέτσα δίνοντας μεγάλη σημασία στις λιτές γραμμές και τη λεπτομέρεια. Επενδύει στο όραμα που βλέπει τους τοίχους να γκρεμίζονται για να ανοίξουν πόρτες σε νέες αγορές. Η sugar n’ spice επενδύει στη sugar n’ spice κι αυτό την κάνει να εξελίσσεται χρόνο με το χρόνο. Βήμα βήμα, κατακτούμε τους στόχους που θέτουμε και ορίζουμε καινούργιους. Αυτή η ανοδική πορεία μάς κάνει να αισιοδοξούμε, αυτή συνιστά και την τροφή μας για να μεγαλώνουμε συνεχώς. Τολμάμε γιατί πιστεύουμε και αγαπάμε αυτό που κάνουμε και αυτό που πουλάμε.
Τι σας κρατά στην Ελλάδα και δεν μεταφέρετε την εταιρεία σε κάποια γειτονική χώρα ή στην γενέτειρά σας τον Καναδά;
Ως παιδί Ελλήνων μεταναστών μεγάλωσα ν’ αγαπώ τη μακρινή Ελλάδα και η μεγάλη μας επιθυμία όταν ήμασταν στον Καναδά ήταν πάντα η επιστροφή στην πατρίδα. Ζω στην Ελλάδα με την οικογένειά μου από επιλογή. Η έδρα μου πλέον είναι εδώ, στη χώρα που λατρεύω, και προσπαθώ να δημιουργώ μέσα από αυτήν γι’ αυτήν. Γι’ αυτό όλα μας τα προϊόντα παράγονται στην Ελλάδα από πεπειραμένες και εξειδικευμένες τεχνίτριες με στόχο την υψηλή αισθητική και την άριστη ποιότητα και δεν φοβούνται να συναγωνιστούν τα αντίστοιχα προϊόντα των επώνυμων ξένων εταιρειών.
Τι θα συμβουλεύατε κάποιον που θα σας έλεγε ότι σκοπεύει να επενδύσει στη βιοτεχνία στον τομέα της ένδυσης.
Καταρχήν να έχει πάθος και να αγαπάει αυτό που κάνει, γιατί αυτά τα συναισθήματα πρέπει να μεταδώσει στους πελάτες του για να κερδίσει την επιλογή τους. Να γνωρίσει καλά το αγοραστικό κοινό στο οποίο θα απευθυνθεί και να εστιάσει στις ανάγκες του και στον τρόπο που θα τις καλύψει. Να επενδύσει στην ποιότητα, παρόλο που κοστίζει, γιατί αργά ή γρήγορα αυτή υπερισχύει ως κριτήριο στην απόφαση του καταναλωτή. Να προωθήσει το προϊόν του μόνο αν το πιστεύει ο ίδιος, γιατί έτσι θα μπορέσει να το πουλάει σε βάθος χρόνου. Να επιστρατεύσει όλη του τη φαντασία και δημιουργικότητα για καινοτόμες ιδέες, αποφεύγοντας την αντιγραφή, την τυποποίηση και τον κορεσμό. Ο πατέρας μου πάντα έλεγε «αν όλοι πηγαίνουν σε μία κατεύθυνση, εσύ να πηγαίνεις από την άλλη». Κινούμενη στο ίδιο μήκος κύματος, εγώ λέω «αν όλοι κάνουν τα ίδια πράγματα, εσύ τόλμα να ξεχωρίζεις».
Τι θα αλλάζατε στο σύστημα φορολόγησης και ασφάλισης αν σας έδινε κάποιος τη δυνατότητα να νομοθετήσετε;
Όταν στοχεύουμε στην ανάπτυξη δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήνουμε να σβήνουν επιχειρήσεις από τον Ελλαδικό χώρο. Αντιθέτως, πρέπει δημιουργούμε προϋποθέσεις και κίνητρα για να πολλαπλασιαστούν μέσα σ’ αυτόν. Η χαμηλότερη φορολογία τους σε σχέση με γειτονικές χώρες σίγουρα είναι κίνητρο. Η επιβράβευση των επιχειρήσεων που είναι συνεπείς στο σύνολο των υποχρεώσεών τους, έχουν αύξηση παραγωγής εγχώριων προϊόντων ή προσανατολίζονται προς τις εξαγωγές, με κάποιες οικονομικές ελαφρύνσεις στις φορολογικές τους εισφορές, είναι κίνητρο. Η διευκόλυνση στη διαχείριση και διακίνηση των κεφαλαίων τους καθώς και στις χρηματοδοτήσεις, ελαχιστοποιώντας την γραφειοκρατία που σήμερα αποτελεί τροχοπέδη, είναι κίνητρο. Μειώσεις στις εργοδοτικές εισφορές για τις επιχειρήσεις που συνεχώς αυξάνουν το εργατικό τους δυναμικό είναι κίνητρο. Στοχεύοντας στο μέλλον και όχι στο άμεσο παρόν είναι πάντα πιο κερδοφόρο στο τέλος.
Ποιοι παράγοντες θα εξασφαλίσουν μακροημέρευση στην μικρή επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα;
Μην ξεχνάμε ότι σε περιόδους κρίσης γεννιούνται οι καλύτερες ευκαιρίες. Ως λαός έχουμε τα προσόντα να τις αδράξουμε και να τις κάνουμε να καρποφορήσουν. Χρειάζεται όραμα και οξυδέρκεια, να κοιτάζουμε προς το μέλλον και να επενδύουμε στην ποιότητα, την καλή εξυπηρέτηση και την ανταγωνιστική τιμή. Αυτά θα εξασφαλίσουν τη μακροζωΐα της επιχείρησής μας, όχι το άμεσο και ακούραστο κέρδος. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να μάθουμε να είμαστε συνεπείς προς το κράτος και τους νόμους και το κράτος να γίνει σύμμαχός μας. Η σχέση είναι αμφίδρομη. Μία πολιτική σταθερότητα και οι κατάλληλες προϋποθέσεις για επενδύσεις θα φέρουν την ανάπτυξη και την ευημερία, αλλά και ο συνεπής και εργατικός πολίτης θέτει τις προϋποθέσεις για πολιτική σταθερότητα και τις βάσεις μίας υγιούς οικονομίας. Όσο πιο γρήγορα συνειδητοποιήσουμε πως είμαστε πιο δυνατοί ως σύμμαχοι παρά ως αντίπαλοι (πολίτες και κράτος) τόσο πιο γρήγορα θα βγούμε από τη δίνη.
Τι θα αλλάζατε στο τραπεζικό σύστημα και στον τρόπο που οι τράπεζες αντιμετωπίζουν τις μικρές και μεσαίες βιοτεχνικές επιχειρήσεις;
Πιστεύω πως η έλλειψη ρευστότητας χρημάτων σήμερα είναι κάτι προσωρινό και εκρέει από τα οικονομικά προγράμματα στα οποία έχει εμπλακεί τον τελευταίο καιρό η χώρα μας. Πριν λίγα χρόνια τα πράγματα ήταν τελείως διαφορετικά, γι’ αυτό υπήρχε ευημερία και ελάχιστη ανεργία. Υπήρξε όμως και κακοδιαχείριση που μας έφτασε στο σήμερα. Θέλω να πιστεύω πως σύντομα θα υπάρξει κάποια μεγαλύτερη ευελιξία στη δανειοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ειδικά όταν πρόκειται για έναρξη ή επέκταση μίας επιχείρησης, που θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της χώρας, μιας και αυτός είναι ο σημερινός μας στόχος. Περισσότερα αναπτυξιακά προγράμματα με ευνοϊκότερους όρους δανειοδότησης, χαμηλότερα επιτόκια, καθώς και μειωμένα κόστη τραπεζικών συναλλαγών και υπηρεσιών, συνδυασμένα με μείωση της γραφειοκρατίας, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μία ουσιαστική υποστήριξη του τραπεζικού συστήματος προς τους επιχειρηματίες.
Πως κρίνετε τα προγράμματα ΕΣΠΑ που προκηρύσσονται για την στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων;
Τα προγράμματα ΕΣΠΑ παρέχουν μία μικρή αλλά όχι αμελητέα χείρα βοηθείας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μεταξύ άλλων τονώνουν την οικονομία της χώρας, εξασφαλίζουν εργασία σε ανέργους, παρέχουν τη δυνατότητα ανάπτυξης επιχειρηματικής δραστηριότητας καθώς και δανειοδότησης με αρκετά χαμηλότερο επιτόκιο. Πρέπει ωστόσο να έχουμε στο νου μας πως καμία επιχείρηση δεν μπορεί να λειτουργήσει και να αναπτυχθεί μόνο με προγράμματα χρηματοδότησης. Απαιτείται η αδιάκοπη προσωπική εργασία και αφοσίωση του ίδιου του επιχειρηματία, και του προσωπικού που εργάζεται σε αυτήν.
Ποια είναι τα βήματα που θα κάνετε στο άμεσο μέλλον ώστε να ξεκινήσετε εξαγωγές ρούχων;
Μέχρι στιγμής η εταιρεία sugar n’ spice δεν έχει κύκλο εργασιών στο εξωτερικό, ωστόσο, ένας από τους στόχους της είναι και η δημιουργία πελατολογίου εκτός συνόρων. Ήδη υπάρχουν κάποιες σκέψεις για τον τρόπο με τον οποίο σκοπεύουμε να προσεγγίσουμε την αγορά του εξωτερικού, αλλά χρειάζεται λίγος χρόνος ακόμα για να ωριμάσουν πριν τεθούν σε εφαρμογή. Ως πρώτο βήμα είναι η παρουσία μας και η ενεργή μας συμμετοχή σε εκθέσεις του εξωτερικού, ώστε να μας γνωρίσουν τα ξένα καταστήματα και οι αντιπρόσωποι παιδικών ρούχων άλλων κρατών. Κι αυτό είναι κάτι που σκοπεύουμε να πραγματοποιήσουμε άμεσα.
Γιατί επιλέγετε την εξειδίκευση, ρούχα και αξεσουάρ για παιδιά μηδέν ως έξι ετών; Μελλοντικά θα διευρύνετε στη συλλογή σας με ρούχα και αξεσουάρ για άλλες ηλικίες;
Πράγματι η εταιρεία μας δίνει περισσότερη έμφαση σε αυτές τις ηλικίες. Γιατί είναι τότε που τα μωρά μετατρέπονται σε μικρά ανθρωπάκια, ξεκινούν να χτίζουν από το μηδέν την προσωπικότητά τους, μαθαίνουν να έχουν άποψη και να επιλέγουν πώς να ντύνονται όμορφα. Είναι οι ηλικίες που αντιπροσωπεύουν τον ενθουσιασμό, την ανεμελιά, τη δίψα για ζωή και την αστείρευτη χαρά. Είναι αυτές που γεννούν καθαρή έμπνευση για δημιουργία. Ωστόσο, όταν μας το ζητούν παράγουμε ρούχα και για μεγαλύτερα παιδιά, όπως επίσης και για μαμάδες όταν επιθυμούν να συνδυάσουν το ντύσιμό τους με τα βαφτιστικά της κόρης τους, την ξεχωριστή ημέρα του μυστηρίου.
Πόσο δύσκολο είναι να διοικείτε μία επιχείρηση όταν πρέπει να τα κάνετε όλα μόνη σας, τον σχεδιασμό των ρούχων, την εμπορική διανομή, την οικονομική διαχείριση; Θα επιλέγατε να ενσωματωθείτε σε μία μεγαλύτερη εταιρεία ώστε να γλιτώσετε κάποια από τα πρακτικά ζητήματα;
Είμαι της άποψης πως όλα μπορούν να επιτευχθούν όταν η κινητήρια δύναμη είναι η αγάπη και το μεράκι για ό,τι κάνουμε. Σίγουρα είναι κουραστικό να μεγαλώνω δύο παιδιά και να είμαι καθημερινώς στην επιχείρησή μου. Όμως η κάθε μου μέρα ξεκινάει γεμάτη λαχτάρα να υλοποιήσω όλα όσα έχω ονειρευτεί. Τα όνειρά μου αυτά είναι η πηγή της δύναμής μου. Βεβαίως, η βοήθεια των συνεργατών μου είναι καθοριστική για να μπορώ να προλαβαίνω να ζω, να φροντίζω τον εαυτό μου και την οικογένειά μου και να περνάω ποιοτικό χρόνο μαζί τους.
Θα κάνω ό,τι μπορώ να μην ενσωματωθούμε σε μία μεγαλύτερη εταιρεία, γιατί σε μία τέτοια περίπτωση τα προϊόντα sugar n’ spice θα βιομηχανοποιούνταν, με αποτέλεσμα να έχαναν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους που βασίζεται στην ιδέα «χειροποίητα ρούχα φτιαγμένα στην Ελλάδα με πολύ αγάπη». Έτσι όλη η προσπάθεια που θα έχουμε καταβάλει μέχρι τότε για δημιουργία ιδιαίτερων κομματιών θα χαθεί. Αντιθέτως, θα προσπαθήσω να γίνουμε εμείς μεγάλη εταιρεία, στο βαθμό που μας επιτρέπει ο χαρακτήρας που επιλέξαμε να έχουμε. Στόχος μας δεν είναι να γίνουμε γίγαντες, αλλά να μπορούμε να κάνουμε γιγαντιαία βήματα.
