Κριστίν Λαγκάρντ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Το νέο πρόγραμμα των 750 δισ. ευρώ για πρόσθετες αγορές ομολόγων που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δεν θα είναι το τελευταίο της μέτρο.
Αυτό σημειώνει σε ανάλυσή του ο επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics για την Ευρώπη, Andrew Kenningham.
Αν και επισημαίνει ότι το νέο πρόγραμμα, το οποίο στοχεύει στη συγκράτηση του κόστους δανεισμού για τις οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου, δίνει στην ΕΚΤ πολύ μεγαλύτερη δύναμη πυρός, εκτιμάται ότι η κεντρική τράπεζα της Ευρωζώνης θα αναγκαστεί σύντομα να λάβει επιπλέον μέτρα. Ένα από αυτά θα είναι η αύξηση των ορίων που έχει θέσει για την αγορά ομολόγων από κάθε χώρα-εκδότη. Δεν αποκλείεται δε η ΕΚΤ να κληθεί να συμμετάσχει και σε μια προσπάθεια συντονισμένης δημοσιονομικής στήριξης, σε συνεργασία με τον μηχανισμό ESM.
Άλλωστε, όπως σημειώνεται, το νέο, έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, το Pandemic Emergency Purchase Programme, όπως ονομάζεται, ανακοινώθηκε μόλις έξι ημέρες μετά την αύξηση του τρέχοντος προγράμματος αγοράς ομολόγων της κατά 120 δισ. ευρώ επιπλέον.
Το νέο πρόγραμμα χαρακτηρίζεται από τρία ευπρόσδεκτα στοιχεία.
Πρώτον, είναι μεγάλο. Συνολικά, η ΕΚΤ θα μπορεί πλέον να προχωρήσει σε καθαρές αγορές 1,060 τρισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους. Ποσό που αντιστοιχεί σε αύξηση 40% σε σχέση με το μέγεθος του ισχύοντος μέχρι τώρα προγράμματος και σε μηνιαίες αγορές κατά μέσον όρο ύψους 110 δισ. ευρώ.
Δεύτερον, υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία σε ό,τι αφορά τους εκδότες. Το κεφαλαιακό κλειδί των κεντρικών τραπεζών θα συνεχίσει να είναι το όριο αναφοράς για την κατανομή των πόρων μεταξύ των δικαιοδοσιών. Η ΕΚΤ, όμως, θα μπορεί να αγοράζει πλέον πολύ περισσότερα ιταλικά ομόλογα, αλλά και ελληνικούς τίτλους, που μέχρι πρότινος δεν ήταν επιλέξιμοι, αν χρειαστεί.
Τρίτον, ο χρόνος των αγορών είναι επίσης ευέλικτος, που σημαίνει ότι η ΕΚΤ θα μπορεί να αγοράσει εμπροσθοβαρώς αν η πίεση στην ιταλική αγορά ομολόγων αυξηθεί και πάλι.
Είναι απογοητευτικό, ωστόσο, όπως επισημαίνεται, ότι η κεντρική τράπεζα δεν συμφώνησε να αυξήσει το όριο αγοράς του 33% (σ.σ. από το σύνολο των ομολόγων μιας χώρας που βρίσκονται σε κυκλοφορία στη δευτερογενή αγορά). Αυτό σημαίνει ότι, όπως έχουν τα πράγματα, έχει περιθώριο να αγοράσει «μόνο» γύρω στα 150 δισ. ευρώ ιταλικών κρατικών ομολόγων πριν χρειαστεί να αλλάξει ξανά τους κανόνες. Και, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Capital Economics, θα πιάσει το συγκεκριμένο όριο κάποια στιγμή μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Η ΕΚΤ έχει επίγνωση των περιορισμών αυτών. Η δήλωση της ΕΚΤ ανέφερε: «στον βαθμό που ορισμένα όρια που έχει επιβάλει η ίδια η ΕΚΤ ενδέχεται να παρεμποδίζουν τις ενέργειες που απαιτείται να κάνει για να εκπληρώσει την εντολή της, το Διοικητικό Συμβούλιο θα εξετάσει το ενδεχόμενο αναθεώρησής τους». Λέγεται επίσης ότι η κεντρική τράπεζα είναι πανέτοιμη να αυξήσει το πρόγραμμα αυτό όσο χρειάζεται και για όσο χρειαστεί. Και, τέλος, είναι έτοιμοι να διερευνήσουν όλες τις επιλογές που υπάρχουν και όλα τα έκτακτα μέτρα για να στηριχθεί η οικονομία σε αυτήν την κρίση. Κάτι που μπορεί να παραπέμπει σε μια μελλοντική συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), αναφέρει η Capital Economics.
Εν κατακλείδι, σημειώνεται πως οι αναλυτές της Capital Economics εξακολουθούν να πιστεύουν πως τελικά η ΕΚΤ θα αναγκαστεί να άρει τα όρια που προαναφέρθηκαν και ίσως να επιβάλει πλαφόν στις αποδόσεις των ομολόγων, καθώς και να συνεργαστεί με τον ESM για να κινητοποιήσει περισσότερα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης.
