Μ.Αντωνάκη, ΕΑΕΕ: «Η ασφαλιστική αγορά είναι ο μεγαλύτερος θεσμικός επενδυτής της Ελλάδας»

Με 25.000 θέσεις εργασίας, 2,5 δισ. ευρώ αποζημιώσεις κάθε χρόνο στους ασφαλισμένους, 500 εκατ. ευρώ φόρους ετησίως και 13 δισ. ευρώ επενδύσεις μακροπρόθεσμου κυρίως χαρακτήρα που στηρίζουν  την οικονομία του Κράτους, η ασφαλιστική αγορά, σύμφωνα με την γενική διευθύντρια της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, Μαργαρίτα Αντωνάκη, αποτελεί ένα σημαντικό παίκτη της ελληνικής οικονομίας.

Συνέντευξη στη Νατάσα Σπαντιδάκη

– Η διαχείριση του ασφαλιστικού αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η χώρα μας. Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα βιωσιμότητας του ασφαλιστικού;

Αρχικά να πούμε πως το πρόβλημα βιωσιμότητας του ασφαλιστικού δεν είναι μόνο ελληνικό, αλλά υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο. Κύρια αιτία είναι η γήρανση του πληθυσμού, δηλαδή η μεγάλη δημογραφική μεταβολή που προέρχεται από την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και την υπογεννητικότητα. Ζούμε περισσότερο και άρα χρειάζεται να αποταμιεύουμε περισσότερα για τα γηρατειά μας που θα διαρκούν πιο πολύ. Βέβαια στην Ελλάδα, πέραν της γήρανσης, είχαμε και άλλα προβλήματα (πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, χαριστικές ρυθμίσεις, υψηλά ποσοστά αναπλήρωσης, οικονομική κρίση, εισφοροδιαφυγή, αδήλωτοι εργαζόμενοι, PSI, ανεργία κ.λπ.) που επιβάρυναν το σύστημα, το οποίο προς το παρόν παραμένει σχεδόν αποκλειστικά στον αναδιανεμητικό πρώτο πυλώνα.

Η λύση, την οποία ακολούθησαν και πολλές άλλες χώρες, βασίζεται στη θέσπιση ενός διευρυμένου συνταξιοδοτικού συστήματος με κορμό την κοινωνική ασφάλιση η οποία, όμως, πλαισιώνεται από δύο ακόμα πυλώνες που λειτουργούν με κεφαλαιοποιητικό σύστημα : την επαγγελματική ασφάλιση (2ος πυλώνας) και την ιδιωτική ασφάλιση (προαιρετική αποταμίευση – 3ος πυλώνας).

Συνοπτικά, μιλάμε για ένα σύστημα συντάξεων που προέρχονται από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, το οποίο συνδυάζει το αναδιανεμητικό και το κεφαλαιοποιητικό μοντέλο και επιτρέπει καλύτερη διασπορά των κινδύνων -δημογραφικών και οικονομικών. Μέσω του 2ου και του 3ου πυλώνα και με τη συμμετοχή της Ιδιωτικής Ασφάλισης δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες να συμπληρώσουν τη συνταξιοδοτική παροχή που δίνει η κοινωνική ασφάλιση και να διασφαλίσουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης κατά τη συνταξιοδότηση.

-Ποιες είναι οι κατάλληλες προϋποθέσεις για να αναπτυχθεί ο τομέας της ιδιωτικής ασφάλισης στην Ελλάδα, που υστερεί σε νούμερα συγκριτικά με αυτά της ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς;

Για να αναπτυχθεί ένας τομέας πρώτη προϋπόθεση είναι να υπάρχει πραγματική ανάγκη για τις υπηρεσίες του. Στις συντάξεις και την υγεία για παράδειγμα, τα προηγούμενα χρόνια το Κράτος προσέφερε μεγάλες παροχές. Αλλά και στην περίπτωση των φυσικών καταστροφών π.χ. ενός σεισμού ίσχυε το ίδιο. Πλέον, όλοι γνωρίζουμε πως το Κράτος δεν μπορεί να ανταπεξέλθει οικονομικά και ως αποτέλεσμα μειώνει –σε κάποιες περιπτώσεις δραματικά – τις παροχές. Άρα σήμερα υπάρχει αυξημένη ανάγκη για τις υπηρεσίες της Ιδιωτικής Ασφάλισης σε σχέση με το παρελθόν και οι πολίτες αναπτύσσουν ολοένα και περισσότερο ασφαλιστική συνείδηση. Δεύτερη προϋπόθεση είναι να υπάρχουν τα χρήματα για να μπορεί κάποιος να αγοράσει υπηρεσίες. Η οικονομική κρίση σίγουρα έχει περιορίσει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών και αυτό έχει επηρεάσει αρνητικά την πορεία της ασφαλιστικής αγοράς. Από την άλλη, όμως, έχουμε όλοι αρχίσει να αναθεωρούμε τις προτεραιότητές μας και μοιράζουμε τα χρήματά μας σε ό,τι είναι πραγματικά αναγκαίο και χρήσιμο. Και η ασφάλιση ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Τέλος, η ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς εξαρτάται και από το θεσμικό πλαίσιο που διαγράφει για αυτήν η Πολιτεία αλλά και τα κίνητρα (φορολογικά κ.λπ.) που προβλέπει. Συνοψίζοντας, εμείς αντιμετωπίζουμε με αισιοδοξία το μέλλον και πιστεύουμε ότι η ελληνική ασφαλιστική αγορά διαθέτει πλέον όλες τις προϋποθέσεις για να αναπτυχθεί και να προσεγγίσει τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους ανάπτυξης.

-Ποιος ο ρόλος και η συμβολή της ασφαλιστικής αγοράς στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας;

Η ασφαλιστική αγορά είναι ένας τομέας της οικονομίας που προσφέρει πολλά στους πολίτες και το Κράτος. Μπορεί να είμαστε μία μικρή αγορά σε σχέση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, αλλά αποτελούμε ένα σημαντικό παίκτη της ελληνικής οικονομίας. Αρχικά διατηρούμε 25.000 θέσεις εργασίας, από τις οποίες οι 6.500 είναι άμεσες διοικητικές θέσεις ενώ οι υπόλοιπες αφορούν ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές και άλλους συνεργάτες. Κάθε χρόνο πληρώνουμε περί τα €2,5 δισ. σε αποζημιώσεις στους ασφαλισμένους μας. Μέσω των αποζημιώσεων διασφαλίζεται η οικονομική σταθερότητα στην κοινωνία και η συνέχεια της επιχειρηματικότητας. Στηρίζουμε το Κράτος με πάνω από €500 εκατ. φόρους ετησίως. Είμαστε ο μεγαλύτερος θεσμικός επενδυτής με €13 δισ. επενδύσεις μακροπρόθεσμου κυρίως χαρακτήρα που στηρίζουν επίσης την οικονομία του Κράτους. Και αντιλαμβάνεστε ότι με το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και κίνητρα που θα ενθαρρύνουν την ανάπτυξη της Ιδιωτικής Ασφάλισης στην Ελλάδα τα νούμερα αυτά μπορεί να γίνουν σημαντικά μεγαλύτερα προς όφελος της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας.

-Οι ανακλήσεις αδειών ασφαλιστικών επιχειρήσεων που έχουν γίνει κατά καιρούς έχουν επηρεάσει την γενικότερη εικόνα του κλάδου στα μάτια των Ελλήνων καταναλωτών; Τι έχει αλλάξει;

Η ελληνική ασφαλιστική αγορά έχει αλλάξει καθοριστικά τα τελευταία χρόνια κάνοντας μεγάλα βήματα προόδου και εκσυγχρονισμού. Αρχικά, πλέον είναι ένας εξαιρετικά έντονα εποπτευόμενος κλάδος. Συνεχώς προωθείται νομοθεσία για τον ασφαλιστικό κλάδο, η οποία προέρχεται κυρίως από την Ευρώπη. Η μεγάλη αλλαγή για την οποία η ασφαλιστική αγορά προετοιμαζόταν πολλά χρόνια πραγματοποιήθηκε ήδη από πέρυσι (2016) και είναι η εφαρμογή του πανευρωπαϊκού κανονιστικού και εποπτικού πλαισίου του ασφαλιστικού κλάδου, Solvency II. Το Solvency II συνεπάγεται αναβαθμισμένη αξιοπιστία στον ασφαλιστικό χώρο, επιβάλλοντας αυστηρότατους κανόνες στη λειτουργία των ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Κύριο στόχο του εποπτικού πλαισίου αποτελεί η απόλυτη διασφάλιση της προστασίας των ασφαλισμένων, μέσω της ενίσχυσης της αξιοπιστίας και της φερεγγυότητας της ασφαλιστικής αγοράς και της θωράκισης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων έναντι κάθε είδους κινδύνων. Προς επίτευξη του στόχου αυτού το Solvency II απαιτεί περισσότερα κεφάλαια από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, επιβάλλει νέους κανόνες και διαδικασίες στην εταιρική διακυβέρνηση και ενισχύει τη διαφάνεια. Το Solvency II σε συνδυασμό με την αυστηρότατη εποπτεία που ασκείται από την Τράπεζα της Ελλάδος έχει ανεβάσει σημαντικά το επίπεδο αξιοπιστίας και φερεγγυότητας των ασφαλιστικών εταιριών, απομακρύνοντας γεγονότα του παρελθόντος που έβλαψαν την εικόνα της ασφαλιστικής αγοράς.

– Τι θα συμβουλεύατε τους Έλληνες καταναλωτές που βρίσκονται σε αναζήτηση εταιρείας για να καλύψουν τις ασφαλιστικές τους ανάγκες; 

Αυτή την περίοδο οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις προσφέρουν μεγάλη ποικιλία ασφαλιστικών προγραμμάτων που καλύπτουν όλες τις ανάγκες και οικονομικές δυνατότητες σε όλους τους κλάδους ασφάλισης. Θεωρώ ότι το πρώτο στάδιο είναι ο καθένας από εμάς να αναγνωρίσει ποιες είναι οι ανάγκες που επιθυμεί να καλύψει με το συμβόλαιό του και βέβαια πόσα χρήματα μπορεί να διαθέσει. Στη συνέχεια σε συνεργασία και με τον ασφαλιστικό του διαμεσολαβητή εφόσον το επιθυμεί, να αναζητήσει τα κατάλληλα για αυτόν προγράμματα που προσφέρουν οι ασφαλιστικές εταιρίες αλλά και την εταιρία με την οποία επιθυμεί τελικά να συνεργαστεί. Γενικά, παρότι το κόστος είναι σίγουρα καθοριστικός παράγοντας στην επιλογή, τα κύρια χαρακτηριστικά που θα πρέπει να εξετάζουν οι καταναλωτές είναι η αξιοπιστία και η φερεγγυότητα της εταιρίας αλλά και οι όροι και οι παροχές των προγραμμάτων. Με την εφαρμογή του Solvency II ενισχύεται σημαντικά η διαφάνεια και ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με την χρηματοοικονομική κατάσταση των ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Πλέον, κάθε ενδιαφερόμενος θα έχει πρόσβαση σε αναλυτική και λεπτομερή αναφορά η οποία θα δίνει σαφή πληροφόρηση για διάφορα θέματα όπως δραστηριότητα, επιδόσεις, διακυβέρνηση, έκθεση στον κίνδυνο, περιθώριο φερεγγυότητας και πολλά άλλα.