Ηλέκτρα Κουτσούκου, δικηγόρος εξειδικευμένη στο δίκαιο του παιδιού
Περιεχόμενα
Ως διδάκτωρ των δικαιωμάτων του Παιδιού, η νομικός Ηλέκτρα Κουτσούκου έχει εξελιχθεί σε παγοθραυστικό προόδου στην ελληνική πολιτεία.
Η επιλογή να ειδικευτεί σε αυτό το αντικείμενο «ξεκίνησε μάλλον από ένα συναίσθημα. Από μια πολύ μεγάλη αγάπη για τα παιδιά», διευκρινίζει εκείνη.
Στην τότε ελληνική πραγματικότητα αποτελούσε τομέα που βρισκόταν στα σπάργανα, αν όχι εν υπνώσει.
Ούτε διακρινόταν το πρακτικό αντίκρισμα, όπως με το εμπορικό ή το εργατικό δίκαιο. Ύστερα από μεγάλη εσωτερική αναζήτηση, η Ηλέκτρα Κουτσούκου βεβαιώθηκε: Αποφάσισε να συνδυάσει τον τεχνικό χαρακτήρα της νομικής επιστήμης («την ωραία δομή, τη θετική σκέψη, την καλή αλληλουχία»…) με έργο κοινωνικά ευαίσθητο.
Διδάκτωρ δικαιωμάτων, εμπειρογνώμων παιδικής προστασίας
Αλλά που συναντάται ένας διδάκτωρ των δικαιωμάτων του παιδιού (πέρα από τον συνήγορο του Παιδιού);
«Με επίκεντρο τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ένας νομικός προσπαθεί να κάνει αντιπαραβολή, σύγκριση της ελληνικής πραγματικότητας με τη Σύμβαση», εξηγεί η Ηλέκτρα Κουτσούκου.
«Να χαράξει πολιτικές και κυρίως να εντοπίσει πιθανά κενά στο ελληνικό θεσμικό πλαίσιο. Άρα να διαμορφώσει αντιστοίχως προτάσεις, να καταλάβει τον τρόπο διαχείρισης των Δικαιωμάτων του Παιδιού εν γένει στη χώρα μας».
Παράλληλα με το ερευνητικό και πανεπιστημιακό της έργο, η Ηλέκτρα Κουτσούκου είναι εμπειρογνώμων παιδικής προστασίας στο υπουργείο Εργασίας και κοινωνικών υποθέσεων.
Επίσης, από το 2016 συνεργάζεται με το σωματείο Ελίζα ως νομικός σύμβουλος και επόπτρια της Γραμμής Ελίζα 10454.
Η Γραμμή Ελίζα 10454 εγκαινιάστηκε τον περασμένο Ιούλιο.
«Να χτίσω»…
Όταν η Ηλέκτρα Κουτσούκου, μετά τη Νομική Σχολή Αθηνών, μελετούσε για το διδακτορικό της, «λίγες αποφάσεις έκαναν άμεση μνεία στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού».
Με την πάροδο του χρόνου παρατηρήθηκε πρόοδος σε επίπεδο νομοθεσίας και νομολογίας. Όσον αφορά δηλαδή το πώς ψηφίζονται σχετικοί νόμοι με βάση τη Σύμβαση και πώς η Σύμβαση εφαρμόζεται από έλληνες δικαστές.
Την εξέλιξη έχει καταγράψει η Ηλέκτρα Κουτσούκου σε δύο μονογραφίες της. Πρόκειται για τα βιβλία, Η Νομική προστασία του παιδιού στην Ελλάδα (εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη) και το Η Κοινωνική προστασία του παιδιού στην Ελλάδα (εκδ. Σιδέρη).
Το σύγχρονο δίκαιο του Παιδιού
‘Οσον αφορά στο πρώτο: Πρόκειται για κριτική αποτίμηση της ένταξης των άρθρων 2, 3 και 12 της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού στην ελληνική νομική πραγματικότητα. Ερευνάται η ποινική αντιμετώπιση του ανηλίκου, μετά και από την ψήφιση των Ν 3189/2003 και Ν 3860/2010. Μέσα από το όλο πλέγμα των νόμων και των κατευθυντήριων αρχών αναδεικνύεται η μετάβαση από το παραδοσιακό δίκαιο των ανηλίκων στο σύγχρονο δίκαιο του παιδιού.
Το δεύτερο βιβλίο θέτει ποικίλα, καίρια ερωτήματα που αφορούν την οικογένεια και την κοινωνίας:
Ποια είναι η κατεύθυνση της δημόσιας πολιτικής για την κοινωνική προστασία για το παιδί και την οικογένεια στη σύγχρονη Ελλάδα, μια χώρα, στην οποία όλοι οι σχετικοί διαθέσιμοι κοινωνικοί δείκτες για τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό –και ιδιαίτερα όσοι αφορούν στα παιδιά– έχουν επιδεινωθεί από το 2010; Σε ποιο βαθμό έχουν επηρεαστεί, ποσοτικά και ποιοτικά, οι δημόσιες πολιτικές, σε επίπεδο παροχών και υπηρεσιών, υπό το φως της παραπάνω συγκυρίας και των παραπάνω εξελίξεων και σε ποιο μοντέλο παιδικής προστασίας υπάγεται η χώρα; Εν τέλει, κάτω από αυτές τις συνθήκες, πόσο και με ποιον τρόπο οι σύγχρονες, ιδίως επιστημονικές, τάσεις αυτονόμησης της κοινωνικής προστασίας για το παιδί σε σχέση με την οικογένεια και την εν γένει επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό έχουν μεταβάλει ή, έστω, επηρεάσει τη χάραξη και τον τρόπο άσκησης της κοινωνικής πολιτικής για την οικογένεια και το παιδί στην Ελλάδα, συγκριτικά και με τις λοιπές χώρες της ΕΕ;
«Να χτίσω»
Η συμβολή της Ηλέκτρας Κουτσούκου παραμένει καθοριστική διότι υπάρχουν λίγοι στην Ελλάδα με τη νομική εξειδίκευσή της.
«Σε μεγάλο βαθμό είναι μεγάλο το ρίσκο, η πρωτοβουλία και η πρόκληση όταν δεν υπάρχει δομημένο κάτι τέτοιο. Για τη μονογραφία έπρεπε να κανοτομήσω, να βρω, να δομήσω, να χτίσω το σύστημα. Αυτή ήταν η συμβολή. Ότι χτίζεις το σύστημα για πρώτη φορά και λες αυτό είναι η Σύμβαση, αυτό η νομοθεσία, αυτά τα συμπεράσματα», εξηγεί εκείνη.
Το παιδί ως υποκείμενο δικαιωμάτων
Η Διεθνής Σύμβαση θεσπίστηκε στον ΟΗΕ το 1989.
Θεσπίστηκε στην Ελλάδα το 1992. Το επίπεδο εκσυγχρονισμού, πολιτισμού και δημοκρατίας ενός κράτους εν μέρει αντανακλάται από το βαθμό Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού.
Σήμερα βέβαια μοιάζει ασύλληπτο ότι μόλις το 1989 αναγνωρίζεται επισήμως το παιδί ως υποκείμενο δικαιωμάτων.
«Στην Αγγλία μέχρι το 1876 για ένα κακοποιημένο παιδί είχε επιληφθεί μια εταιρεία προστασίας ζώων. Τα πρώτα κείμενα πριν από τη Σύμβαση ήταν διακηρυκτικά. Άρχισαν από μια διαφοροποίηση του παιδιού από το πράγμα.
Καταλαβαίνουμε ότι το παιδί δεν είναι πράγμα, φεύγουμε από την εμπραγμάτωση. Μέτα ερχόμαστε στη Σύμβαση, που αναγνωρίζει το παιδί ως υποκείμενο δικαιωμάτων. Φεύγουμε από την εμπραγμάτωση και μιλάμε για ένα παιδί υποκείμενο».
Η Σύμβαση καταφέρνει ένα άλμα προόδου μακριά από την εποχή που η παιδική ηλικία εκλαμβανόταν ως αρρώστια (ρήση του Γκρατιέ). Ή από το ρωμαϊκό δίκαιο όπου ο πατέρας έχει εξουσία ζωής και θανάτου πάνω στο παιδί.
Pater familias
Ακόμη και από τον Αριστοτέλη με την pater familias άποψη ότι το παιδί ανήκει στον πατέρα.
«Αρχίζει μια νέα εποχή όπου το παιδί δεν είναι αντικείμενο προστασίας μόνο, αλλά και υποκείμενο δικαιωμάτων», παρατηρεί η Ηλέκτρα Κουτσούκου.
«Στην Ελλάδα τα πράγματα ήταν λίγο μεσαιωνικά. Πριν τη Σύμβαση είχαμε μία αντίληψη για το παιδί σαν τη μεσαιωνική τέχνη.
Στη μεσαιωνική τέχνη αν δεις τα παιδιά είναι σαν ένας μικρός ενήλικας. Δηλαδή, είναι ο άνδρας και δίπλα είναι το παιδί που απλώς έχει μικρό σώμα αλλά με ενήλικα χαρακτηριστικά. Αυτό που αλλάζει τώρα είναι ότι αρχίζει σιγά-σιγά και φαίνεται η διαμόρφωση και η εξέλιξη του παιδιού στο πρόσωπο. Λίγο συμβολικά να δούμε πώς η Σύμβαση επηρέασε όλο αυτό».
Μελλοντικοί, υπεύθυνοι πολίτες
Αυτό σημαίνει «ότι το παιδί μπορεί να λέει τη γνώμη του ανάλογα με την ηλικία και τον βαθμό ωριμότητας του (άρθρο 12). Αυτό εφαρμόζεται όταν ας πούμε, φτιάχνουμε τη Βουλή των Εφήβων».
Μαζί με τα δικαιώματα αναγνωρίζονται και οι ευθύνες του μελλοντικού πολίτη.
Επί του πρακταίου αυτό σημαίνει ότι σε ορισμένες χώρες τα παιδιά καλούνται να εκφράσουν άποψη για την πολιτική που τα αφορά, και αυτή λαμβάνεται υπόψη. Υπάρχουν ιστιότοποι δηλαδή όπου την καταθέτουν. Για παράδειγμα, εκφράζουν τη γνώμη τους για πολεοδομικά, χωροταξικά ζητήματα όπως το σωστό σημείο για την κατασκευή μιας παιδικής χαράς…
Με τη Διεθνή Σύμβαση αποκρυσταλλώνονται και θεσπίζονται βασικές αρχές και δικαιώματα: Η αρχή της μη διάκρισης, το συμφέρον του παιδιού, το δικαίωμα να εκφράζει τη γνώμη του, το δικαίωμα στο παιχνίδι, μεταξύ άλλων.
«Πολλά παιδιά ξαφνιάζονται με το δικαίωμα στο παιχνίδι», εξηγεί η Ηλέκτρα Κουτσούκου.
Το κείμενο αναλύει σε βάθος όλα τα επιμέρους δικαιώματα. Διασφαλίζεται η ισότητα αλλά όχι σαν γενικότητα: Ακολουθείται εξατομικευμένη προσέγγιση. Ανάλογα δηλαδή με το βαθμό ευαλωτότητας κάθε παιδιού, φτιάχνεται αντίστοιχη ομπρέλα προστασίας.
Ο Αυτοκαθορισμός του παιδιού
Η Σύμβαση πιστεύει στον Αυτοκαθορισμό του παιδιού.
Δηλαδή, προνοεί ώστε να δημιουργούνται οι συνθήκες για την ομαλή ανάπτυξη των παιδιών ανάλογα με την ηλικία και το βαθμό ωριμότητάς τους.
Στην Ελλάδα όμως το ανοργάνωτο θεσμικό πλαίσιο δεν συμβάλλει στην αυτοπραγμάτωση σε κάθε ηλικιακό στάδιο.
Δεν προσφέρονται οι δομές που θα λειτουργήσουν ως ελατήρια προόδου για ένα παιδί. Για την ομαλή εξέλιξή του μέσα στο οικογενειακό και κοινωνικό σύνολο.
Μάλιστα, «η αληθινή προστασία του παιδιού θεσπίζεται σε κάθε χώρο», διευκρινίζει η Ηλέκτρα Κουτσούκου.
«Από το κομμωτήριο που πάει η μαμά μέχρι το σούπερ μάρκετ, υπάρχει μια γωνιά για το παιδί -πράγμα που δεν έχει κόστος. Υπάρχει ένα τραπεζάκι, πέντε καρεκλίτσες, και εκεί το παιδί αποκτά χώρο. Άρα φωνή, άρα τοποθετείται. Άρα αντιλαμβάνεται σιγά σιγά τα δικαιώματά του. Γιατί από τη μία συνιστά το χώρο στον οποίο βρίσκει ένα κομμάτι της παιδικότητάς του. Αλλά από την άλλη έχει και την ευθύνη αυτού του χώρου».
Η συγκεκριμένη παράμετρος μοιάζει να απουσιάζει εντελώς από την ελληνική πραγματικότητα.
«Υπάρχει μια ευνουχιστική προσέγγιση της παιδικής ηλικίας. Η Σύμβαση στην ουσία, όταν λέει ότι το παιδί πρέπει να εκφράζει τη γνώμη για κάθε ζήτημα που το αφορά, προσπαθεί με τέτοιους τρόπους να βρει τον αυτοκαθορισμό του. Δηλαδή σιγά σιγά να ωριμάσει. Ρωτάω κάθε παιδί ανάλογα με την ηλικία και το βαθμό ωριμότητάς του. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό».
Βήματα έως σήμερα
Παλαιότερα, η Ηλέκτρα Κουτσούκου συμμετείχε στην επιτροπή του υπουργείου Παιδείας για τη σχολική βία.
Σήμερα, στο υπουργείο Εργασίας και κοινωνικής προστασίας, ως εμπειρογνώμων, η Ηλέκτρα Κουτσούκου συμμετέχει στη διαμόρφωση αποφάσεων για την Αναδοχή και την Αποϊδρυματοποίηση. Αλλά και το Εθνικό σύστημα καταγραφής της παιδικής κακοποίησης.
«Αυτό που έχει εξαιρετική σημασία είναι ότι μιλήσαμε για την παιδική προστασία», υπογραμμίζει η Ηλέκτρα Κουτσούκου. «Ο διάλογος βοηθάει πολύ».
Μύθευμα ή πραγματικότητα;
Είναι σημαντικό να αποσαφηνιστούν οι κανόνες αντιμετώπισης κάθε περιστατικού.
Όταν υπάρχει βιασμός φαίνεται πιο εύκολη η απόδειξη, διότι με την ιατροδικαστική εξέταση, στη συντριπτική πλειφοψηφία των περιπτώσεων, φαίνεται ο βιασμός.
Τι γίνεται όμως όταν πρόκειται για θωπεία; Όπως η Χ εκπαιδευτικός που έκανε ιδιαίτερα σε ένα παιδί, με βαθμιαία όλο και περισσότερα ακουμπήματα;
«Εκεί είναι πάρα πολύ δύσκολο. Διότι ο λόγος του παιδιού έρχεται ενάντια στο λόγο εκείνης», παρατηρεί η Ηλέκτρα Κουτσούκου.
«Τι κάνουμε; Ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη. Όμως δεν είναι πάντα εύκολη. Με την ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη προσπαθούμε να διαπιστώσουμε πόσο πιστό είναι το παιδί σε αυτό που λέει και πώς είναι το συναίσθημά του. Αν είναι επίπεδο, αν περιγράφει με τον ίδιο τρόπο και τις ίδιες λεπτομέρειες τις εξωτερικές συνθήκες. Προσπαθείς να καταλάβεις αν είναι υποβολή ή πραγματικότητα. Αν είναι μύθευμα διότι το παιδί είναι πέντε ετών ή αν έχει όντως συμβεί».
Επείγον από εδώ και πέρα
Για να αντιμετωπιστούν κρούσματα βίας αποτελεσματικά και άμεσα πρέπει να θεσπιστούν από την πολιτεία τα κατάλληλα πρωτόκολλα.
«Αυτό που επείγει είναι να υπάρχει ένα πρωτότοκολλο σε τέσσερα βήματα. Σου ήρθε κακοποιημένο ένα παιδί; Υπάρχει θωπεία (άγγιγμα); Διείσδυση; Ιατροδικαστής. Πάω στην Εισαγγελία, πότε κάνω την αναφορά, πότε συνεργάζομαι με την κοινωνική υπηρεσία, πώς αξιοποιώ το όπλο της Εισαγγελικής Εντολής;», αναφέρει η Ηλέκτρα Κουτσούκου.
Στην Αμερική, σε περιπτώσεις κακοποίησης, ακολουθείται διεπιστημονική προσέγγιση. Ομάδες που απαρτίζονται από νομικό, αστυνομικό, κοινωνικό λειτουργό και παιδοψυχίατρο αναλαμβάνουν τη διερεύνηση κάθε περιστατικού.
Έρχεται έλληνας εκπαιδευτικός με τεράστιο φιλότιμο να βοηθήσει ένα παιδί. Αλλά φοβάται και κολλάει διότι δεν υπάρχει το σύστημα να τον προστατεύσει.
Γραμμή Ελίζα 10454
Ένα μεγάλο βήμα πραγματοποιήθηκε με τη Γραμμή Ελίζα 10454. Προσφέρει συμβουλές σχετικά με το πώς πρέπει κανείς να συντάξει μια αναφορά.
«Έχει μεγάλη σημασία πώς θα εκφραστείς», εξηγεί η Ηλέκτρα Κουτσούκου.
«Είναι διαφορετικό να πεις ότι αυτός ο πατέρας – τέρας κακοποίησε τον Γεωργάκη και αλλιώς ότι ο Γεωργάκης έρχεται με μόλωπες, φέρεται υποψία κακοποίησης, παρακαλώ διερευνήστε το».
Τα σπίτια του παιδιού
Παράπλευρη προσπάθεια της πολιτείας σχετίζεται με την ίδρυση των Σπιτιών του παιδιού.
Ώστε η διαχείριση του τραύματος από την πολιτεία να πραγματοποιείται σε καλύτερες συνθήκες. Το θύμα να μην αναγκάζεται να επαναλάβει στους διάφορους ειδικούς την τραυματική ιστορία. Που ενίοτε οδηγεί σε δευτερογενή θυματοποίηση και κακοποίηση.
Σε μια περίπτωση κακοποίησης παιδιού για κατάχρηση σε ασέλγεια, το δικαστήριο είχε κρατήσει πολλά χρόνια (συχνό φαινόμενο…). Ήταν Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο. Στο δεύτερο βαθμό όμως το παιδί είχε πλέον ενηλικιωθεί.
Στην τελευταία δικάσιμο, ο κακοποιημένος νέος ήρθε στο δικαστήριο και έκλαιγε γοερά. Έλεγε «τα έχω πει και τα έχω ξαναπεί. Δεν με λυπάται κανείς εδώ…».
Όπως παραδέχεται η Ηλέκτρα Κουτσούκου, «υπάρχουν λοιπόν πολλά κενά. Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες αλλά απαιτείται συντονισμός, διεπιστημονικότητα, συνεργασία των φορέων, εξειδίκευση. Είναι πάρα πολύ σημαντικό».
Εξάλλου, η ίδια έχει γράψει και Οδηγό για την ενδοοικογενειακή βία.
Ασφαλές Άγγιγμα
Άλλη μια πρόκληση αφορά τις επιμορφώσεις. Πρόσφατα η Ηλέκτρα Κουτσούκου ολοκλήρωσε επιμόρφωση σε ανθρώπους που δουλεύουν στις δομές προστασίας ανηλίκων. Είχαν 746 συμμετοχές με διοργανωτή το ΕΛΙΖΑ.
«Με το Ελίζα έχω επιμορφώσει περίπου 12.000 επαγγελματίες. Δικαστικοί λειτουργοί, γιατροί, εκπαιδευτικοί, αστυνομικοί και όχι μόνο για ζητήματα διαχείρισης της κακοποίησης».
Με το Ελίζα επίσης έχουν εισάγει καταλυτικά προγράμματα όπως το Ασφαλές Άγγιγμα, που έχει ενταχθεί στα σχολεία με έγκριση από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής.
Γκρίζες ζώνες
Δυστυχώς το δίκαιο επαφίεται στην ανθρώπινη φύση άρα ορισμένες φορές προκύπτουν κενά ή γκρίζες ζώνες.
Στην Αμερική για παράδειγμα δεν έχουν ψηφίσει τη Διεθνή Σύμβαση των δικαιωμάτων του παιδιού. Στην περίπτωσή τους προκύπτουν ζητήματα για παράδειγμα ιδιωτικότητας και ατομικής ελευθερίας: Επιτρέπεται ένας γονιός να κοιτάξει το κινητό του παιδιού του για να το προστατέψει;
«Η πρόκληση είναι να καταλάβεις ότι η ρίζα του συμφέροντος του παιδιού κάθε φορά μπορεί να σου καθορίσει προς τα πού γέρνει η πλάστιγγα», διευκρινίζει η Ηλέκτρα Κουτσούκου.
«Δηλαδή αν θα υπερισχύσει το συμφέρον του παιδιού. Ας πούμε με το ιατρικό απόρρητο, αν κάποιο παιδί κακοποιείται, προφανώς υπερισχύει η προστασία του παιδιού από το απόρρητο».
Άλλο παράδειγμα: Μπορεί κανείς που δουλεύει σε δομή παιδικής προστασίας να πάρει το κινητό του και να τραβήξει βίντεο για να το χρησιμοποιήσει ως αποδεικτικό;
Κάθε περίπτωση όμως παραμένει μοναδική. Αν υπάρχει ακέραιο θεσμικό πλαίσιο, από εκεί και ύστερα προχωράει κανείς ανά περίπτωση, in concreto. Ανά περίπτωση κρίνει ο νομικός πώς πρέπει να ανταποκριθεί, τι νομική κάλυψη αρμόζει κάθε φορά.
Cyber Bullying
Όσον αφορά το έγκλημα στον κυβερνοχώρο.
Ο κίνδυνος στο παρελθόν ήταν να μην βρεθεί το παιδί σε σκοτεινό χώρο, σε φυσικό σημείο.
Σήμερα, μεταφέρεται μέσα στο σπίτι, επισημαίνει η Ηλέκτρα Κουτσούκου.
Ωστόσο, το ίδιο το διαδίκτυο «σου δίνει νέα εργαλεία».
Η πρόκληση είναι «να αξιοποιήσεις την τεχνολογία για να τρέξεις πιο γρήγορα από το έγκλημα».
Διαζύγια
Στο ιδιωτικό δικηγορικό της γραφείο η Ηλέκτρα Κουτσούκου ασχολείται με πολλές υποθέσεις διαζυγίων. Αλλά πάντα με πρώτο της μέλημα τα παιδιά.
«Προσωπικά έχω βάλει στοίχημα με τον εαυτό μου ότι εάν ένα διαζύγιο δεν καταφέρω να γίνει συναινετικό, δεν το αναλαμβάνω».
Δυστυχώς παραμένει συχνό φαινόμενο η εργαλειοποίηση των παιδιών σε συγκρουσιακά διαζύγια.
«Σαν ειδικός στο κομμάτι του παιδιού, πάω σε μια άλλη λογική. Στη διαμεσολάβηση. Έρχομαι και τους λέω: Κοιτάξτε λίγο τα δικαιώματα του παιδιού, και αυτό λίγο βοηθάει, και μετράει», παρατηρεί.
Η σωτηρία της ψυχής
«Όταν είναι πολύ συγκρουσιακός και νωπός ο χωρισμός, δεν μπορούν να πάρουν αποστάσεις η μαμά και ο μπαμπάς. Ειδικά την πρώτη διετία είναι πολύ έντονο το παιχνίδι του εγωισμού. Εκεί αντιδρούν πάρα πολύ στο συναινετικό και είναι σαν να έχεις δύο μικρά παιδιά τα οποία προσπαθείς να πείσεις. Ύστερα από δύο τρία χρόνια όμως μετά το συναινετικό, έρχονται ανθοδέσμες. Εκεί καταλαβαίνουν. Αυτό πάντα με συγκινεί. Μου δίνει μεγάλη ικανοποίηση και ανακούφιση για αυτούς τους ανθρώπους που κατάλαβαν τι γλίτωσαν».
Ένας ακόμη τρόπος με τον οποίο η Ηλέκτρα Κουτσούκου συμβάλλει στη σωτηρία της παιδικής ψυχής.
Και ένα σύντομο βιογραφικό της:
Η Ηλέκτρα Κουτσούκου, Δρ. Δικαιωμάτων του Παιδιού, Δικηγόρος, σπούδασε νομικά στην Ελλάδα (Αθήνα), τη Γερμανία και την Αυστρία.
Πιστοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο Harvard σε ζητήματα σχετικά με την παιδική προστασία, με βαθμό άριστα.
Διαθέτει πολυετή διδακτική εμπειρία στο ΕΚΠΑ (Ιατρική Σχολή), στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, του οποίου είναι επιστημονική συνεργάτης, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, όπου τελεί μέλος ΣΕΠ, στη Διεθνή Ολυμπιακή Ακαδημία, στη Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, μεταξύ άλλων.
Οι δημοσιεύεις της περιλαμβάνουν άρθρα σε ελληνικά και ξένα περιοδικά, στον τύπο ( π.χ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ), αλλά και μονογραφίες. Εκτός από τις προαναφερθείσες και τον «Οδηγό για τη διαχείριση περιστατικών κακοποίησης και παραμέλησης των παιδιών», το «Πρωτόκολλο για τη διαχείριση περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης από τον αστυνομικό», τον «Οδηγό επιδομάτων μητρότητας και αδειών για αυτοαπασχολούμενες».
Συμμετείχε στη μονογραφία «Το εγκληματικό φαινόμενο στην Ελλάδα σήμερα», ενώ συνεπιμελήθηκε τον συλλογικό τόμο «Η κοινωνία του κυβερνοχώρου».
Ως επιστημονική συνεργάτης στην Εταιρεία κατά της Κακοποίησης του Παιδιού ΕΛΙΖΑ έχει επιμορφώσει περίπου 12000 επαγγελματίες για ζητήματα κακοποίησης (δικαστικούς λειτουργούς, εκπαιδευτικούς, ιατρούς, νοσηλευτές, αστυνομικούς κ.ά.). Έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα, τελεί νομική σύμβουλος των Μονάδων για την Ασφάλεια του Παιδιού, ενώ είναι Συντονίστρια – Επόπτρια της Γραμμής ΕΛΙΖΑ 10454 και μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου.
Έχει διατελέσει μέλος της Επιτροπής για τη σχολική βία του Υπουργείου Παιδείας, έχει συνεργαστεί με το ΕΚΚΕ, τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, το Ινστιτούτο Υγείας Παιδιού, το Κέντρο Ευρωπαϊκού και Συνταγματικού Δικαίου κ.ά..
Έχει βραβευτεί από το Ίδρυμα Στασινόπουλος, από το Ίδρυμα Ρόδη Ρούφου Κανακάρη, τον ελληνοαμερικανικό σύνδεσμο ΑΧΕΠΑ inter alia, για την ενασχόλησή της με τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τον Δεκέμβριο του 2022 επελέγη ως εμπειρογνώμονας παιδικής προστασίας στο πλαίσιο της Πράξης «Εθνικός Μηχανισμός Παρακολούθησης και αξιολόγησης των πολιτικών κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής συνοχής».
