• Πολιτισμός

    Από μοντέλο, ζωγράφος: Η επαναστάτρια Σουζάν Βαλαντόν στο Barnes Foundation

    • NewsRoom

    Από το Instagram του Barnes Foundation


    Η πλειονότητα γνωρίζει την Σουζάν Βαλαντόν ως μοντέλο σε πίνακα του 1833 του Ρενουάρ ή σε πίνακα του 1887 του Τουλούζ Λωτρέκ ή σε πίνακες του Ντεγκά.

    Ωστόσο, το μοντέλο Σουζάν Βαλαντόν εξελίχθηκε σε μια εμπορικά επιτυχημένη ζωγράφο, της οποίας τα γυναικεία γυμνά ήταν εξαίρεση στην εποχή της καθώς απεικόνιζαν την ερωτική επιθυμία.

    Τώρα, το Barnes Foundation στη Φιλαδέλφεια αναγνωρίζει την καλλιτεχνική αξία της Βαλαντόν με την πρώτη μεγάλη έκθεση έργων της στις ΗΠΑ, 80 και πλέον χρόνια μετά τον θάνατό της.

    Η έκθεση «Suzanne Valadon: Model, Painter, Rebel» («Σουζάν Βαλαντόν: Μοντέλο, Ζωγράφος, Επαναστάτρια») θα διαρκέσει έως τον Ιανουάριο του 2022, πριν μετακομίσει στη Ny Carlsberg Glyptotek στην Κοπεγχάγη.

    Η ιστορία της Βαλαντόν ξεκινά μέσα στη φτώχεια και την αδιαφορία. Ήταν Μαρί-Κλεμεντίν έως ότου ο Λωτρέκ , ο εραστής της την είπε Σουζάνα και η Βαλαντόν «μεταμορφώθηκε» σε Σουζάν.

    Η μητέρα της δούλευε πλύστρα, πατέρας δεν υπήρχε, χρόνος να πάει σχολείο δεν υπήρχε.

    Άρχισε να δουλεύει σε ηλικία 11 χρόνων και στα 15 της συνειδητοποίησε ότι μπορούσε να τα καταφέρει ως μοντέλο ζωγράφων.

    Η παρουσία της στον καμβά ήταν ισχυρή, καθώς «κατοικούσε» στους ρόλους που υποδυόταν και διατηρούσε για πολλή ώρα δύσκολες πόζες (λέγεται ότι αυτή τη δεξιότητα την εξέλιξε επειδή δούλευε σε τσίρκο).

    Ποζάροντας για ζωγράφους, έβλεπε και μάθαινε. Είχε αρχίσει να ζωγραφίζει στα εννιά της, αλλά δεν είχε καμία εκπαίδευση. Ποζάροντας ως μοντέλο, έμαθε το πώς κινούνται τα σώματα. Την ενθάρρυνε ο Λωτρέκ.

    Ο Ντεγκά αναγνώρισε τη ευφυΐα της, έγινε ο μέντορας και πάτρονάς της. Χρησιμοποίησε ως μοντέλα και τη μητέρα της και τον γιο της, τον ζωγράφο Μωρίς Ουτριλό, τον οποίο έφερε στον κόσμο το 1883.

    Το 1894 ήταν η πρώτη αυτοδίδακτη καλλιτέχνις που εξέθεσε στο Salon de la Société Nationale des Beaux-Arts του Παρισιού.

    Δυο χρόνια αργότερα, παντρεύτηκε τον πλούσιο επιχειρηματία Paul Mousis και πλέον είχε τη δυνατότητα να έχει οικιακό προσωπικό που θα μπορούσαν παράλληλα να ποζάρουν ως μοντέλα.

    Το 1909, ο φίλος του γιου της, ο καλλιτέχνης André Utter, πάνω από 20 χρόνια νεώτερός της, έγινε εραστής της.

    Αφότου πήρε διαζύγιο από τον Mousis, η Βαλαντόν υποχρεώθηκε να κερδίζει το ψωμί της από την τέχνη της και άρχισε να κάνει αποκλειστικά ελαιογραφίες, κυρίως γυμνά επειδή έτσι μπορούσε να κερδίζει περισσότερα.

    Σε έργο της του 1909, απεικονίζεται η Βαλαντόν και ο Utter ως Αδάμ και Εύα, με την 44χρονη ζωγράφο να προσκαλεί τον 23χρονο εραστή της να δαγκώσει το μήλο.

    Το να ζωγραφίσει γυναίκα εκείνη την εποχή ανδρικό γυμνό ήταν ανήκουστο· αργότερα, πρόσθεσε φύλλα συκής στον πίνακα για να μπορέσει να τον παρουσιάσει σε έκθεση.

    Η αυτοπροσωπογραφία της του 1911, σε ηλικία 46 χρονών, δείχνει μια δυνατή, όλο αυτοπεποίθηση γυναίκα, ίσως κάποια που στη διαδρομή έχει περάσει κάποιες δυσκολίες· η παλέτα, μπροστά της, είναι σχεδόν σαν επέκταση του σώματός της.

    Η έκθεση «Suzanne Valadon: Model, Painter, Rebel»  ολοκληρώνεται στις 9 Ιανουαρίου.



    ΣΧΟΛΙΑ