Dior: ο Τζόναθαν Άντερσον βάζει τα φαντάσματα πίσω στο κουτί με τη νέα, τολμηρή, διαφορετική και νεανική συλλογή του

«Πάντα ῥεῖ», είπε ο Ηράκλειτος και ο Τζόναθαν Άντερσον ξέρει από φιλοσοφία. Ο νέος υπεύθυνος δημιουργικού του Dior είναι αεικίνητος. Αν και ίσως έχει χάσει τον ύπνο του, γνωρίζει την πηγή του ποταμού, τα κρυφά του παρακλάδια και καταφέρνει να ανανεώσει τα νερά του, με σταγόνες που θυμίζουν την πηγή.

«Τολμάς να μπεις στον Οίκο του Dior;» αυτή ήταν η πρώτη φράση του εισαγωγικού βίντεο που ο σχεδιαστής ανέθεσε στον Βρετανό σκηνοθέτη Adam Curtis. Ναι, ο Άντερσον τόλμησε. Όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα στο ντεμπούτο του σχεδιαστή από τη Βόρεια Ιρλανδία – όχι μόνο για την ανανέωση του Dior, αλλά και για το γενικότερο ξεκόλλημα της μόδας από τη στασιμότητα.

Μια ιστορική αναδρομή από το 1947 στο σήμερα

Σε μία από τις μεγαλύτερες στιγμές της εβδομάδας μόδας του Παρισιού εδώ και χρόνια, ο Άντερσον στο ντεμπούτο της ζωής του, έβαλε τον φόβο του ακριβώς εκεί, στη μέση του δωματίου. Το βίντεο του Curtis, που προβλήθηκε σε μια γιγαντιαία ανεστραμμένη πυραμίδα, που θύμιζε Λούβρο, περιλάμβανε αποσπάσματα από ταινίες τρόμου που εναλλάσσονταν με γρήγορες εικόνες από όλους τους καλλιτεχνικούς διευθυντές που προηγήθηκαν του Άντερσον: Yves Saint Laurent, Gianfranco Ferré, John Galliano, Raf Simons, Kim Jones και Maria Grazia Chiuri.

Ο Christian Dior ήταν και αυτός εκεί, δίπλα στη Marlene Dietrich στην ασπρόμαυρη ταινία του Hitchcock Stage Fright του 1950. «Φυσικά για αυτόν ήταν μια πρόκληση! Αλλά στο τέλος, το βίντεο γυρίζει προς τα πίσω και τα μοντέλα της πρώτης επίδειξης του Dior το 1947, αντί να βγαίνουν από την ντουλάπα για να περπατήσουν στην πασαρέλα, οπισθοδρομούν και κρύβονται. Είναι καιρός να αποχαιρετίσει το παρελθόν βάζοντας τις αναμνήσεις πάλι πίσω στο κουτί.

Η ανεστραμμένη πυραμίδα, το κουτί-πρόσκληση και η πρόκληση για τον Άντερσον

To κουτί παπουτσιών, στο χαρακτηριστικό γκρι χρώμα του Dior, βρίσκεται στο έδαφος ακριβώς κάτω από την κορυφή της ανεστραμμένης πυραμίδας και είναι το ίδιο με το κουτί-πρόσκληση που έστειλε ο Άντερσον στους καλεσμένους της επίδειξης. Το βίντεο τελειώνει, το κουτί κλείνει, οι αναμνήσεις αποθηκεύονται και η πρώτη σειρά ανυπομονεί.

Τα χαρακτηριστικά στοιχεία της συλλογής

Το πρώτο λουκ ήταν ένα λευκό φόρεμα σε σχήμα καμπάνας με λευκό τζέρσεϊ ύφασμα να περιστρέφεται γύρω από το σώμα του μοντέλου, με δύο φιόγκους στα αντίθετα άκρα. Θυμίζει Natalie Portman και Miss Dior. Αναμφίβολα, εδώ υπάρχει νεανικότητα και φρέσκια ματιά. Στη συνέχεια, ένα μαύρο σακάκι, φορεμένο με ένα κομμένο μίνι τζιν και ένα τριγωνικό καπέλο από τον κορυφαίο δημιουργό καπέλων της Dior, Stephen Jones. Πρόκειται για το νέο New Look που τώρα είχε τολμηρή, μακρόστενη, απλή γραμμή μπροστά, ανοικτό μπούστο, και πίσω του ένα τρισδιάστατο τελείωμα που δίνει σχήμα κλεψύδρας.

Δεν θα μπορούσε να λείπει το σύμβολο κατατεθέν του Οίκου, το Bar jacket, σε λαμπερό πράσινο ιρλανδικό τουίντ Donegal, μια κοντινή αναφορά στην καταγωγή του νέου υπεύθυνου δημιουργικού. Τώρα, όμως, είναι συρρικνωμένο, σαν την Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων όταν ήπιε το μαγικό φίλτρο. Ένα φίλτρο που ίσως ήθελε να πιει η πρώτη κυρία της Γαλλίας, Brigitte Macron και να εξαφανιστεί από την πρώτη σειρά, γλιτώνοντας τα τελευταία πρωτοσέλιδα, κι ας φοράει Dior από την κορυφή μέχρι τα νύχια. Η μικροσκοπική πλισέ φούστα συνοδεύει το σακάκι και προσφέρει μια καθωσπρέπει αισθητική πλούσιου κοριτσιού που σπουδάζει στην Οξφόρδη και ήρθε για ένα Σαββατοκύριακο στο Παρίσι. Το Bar Jacket, επίσης είναι κοντό μπροστά και μακρύ πίσω. Ο Άντερσον δούλεψε έντονα με τους όγκους, τοποθετώντας τους κυρίως στο πίσω μέρος του σώματος.

Παρόν με σεβασμό στο παρελθόν και όραμα για το μέλλον

Δεν παραποίησε όμως την παγκόσμια αίσθηση που προκάλεσαν τα μεταπολεμικά κοστούμια σε σχήμα κλεψύδρας, και άλλαξαν τον τρόπο που ντύνονταν οι γυναίκες. Αυτά είναι η ιστορία του Dior. Και η ιστορία αυτή συνεχίστηκε εχθές, καθώς η βασική σιλουέτα του Άντερσον δεν ξέφυγε σε ακραίο βαθμό. Τα ψηλόμεσα σχέδια κυριάρχησαν σε όλα τα ενδύματα. Γιατί ο Άντερσον σίγουρα δεν αντέδρασε υπερβολικά στα ίχνη του παρελθόντος. Συνεργάστηκε με τα πιο εμβληματικά στοιχεία του Οίκου και τους έδωσε νέα πνοή. Κάτι δύσκολο που απαιτεί απόλυτη ισορροπία. Θεώρησε εμφανέστατα ότι η αποστολή του ήταν να «θολώσει τα όρια των δεκαετιών» και να αφαιρέσει το βάρος της «υπερβολικής ευλάβειας» γύρω από τον Dior. Και το πέτυχε, ισορροπημένα, χωρίς να χάνει τον σεβασμό του προς τον κύριο Dior.

Είναι γνωστό ότι ο Άντερσον έχει ενσυναίσθηση για την ιστορία του Οίκου, και είναι πρόθυμος να αποκωδικοποιήσει τη γλώσσα του, και την απολαμβάνει. Η ιστορία δεν υπάρχει για να διαγραφεί, αλλά για να αποθηκεύει, κοιτάζοντας μπροστά, επιστρέφοντας σε κομμάτια, ίχνη ή ολόκληρες σιλουέτες, από καιρό σε καιρό. Η ανακάλυψη και η πλαισίωση πτυχών του παρελθόντος είναι μέρος αυτού που τον έκανε τόσο πετυχημένο στη μεταφορά του Dior από το 1947 στο σήμερα.

Η ρομαντική απελευθέρωση της σημερινής γυναίκας Dior

Είναι ξεκάθαρο όμως ότι ο Dior πλέον δεν επιστρέφει στις πολύ αυστηρά δομημένες σιλουέτες. Αντίθετα, η ιδέα του για το δαντελένιο γαλάζιο φόρεμα ήταν ακόμη πιο ελαφριά από αυτή της Chiuri. Ένα από αυτά, το αέρινο μαύρο φόρεμα από δαντέλα chantilly, «πετούσε» με φτερά πεταλούδας στην πλάτη. Ήταν μία από τις πιο ιδιαίτερες στιγμές, αν και κάποια από τα δαντελένια, μάξι φορέματα με το pussy bow (που ήταν επαναλαμβανόμενο μοτίβο) και τη χαμηλή μέση, θύμισε λίγο Chanel.

Αναλύοντας τα φορέματα, δεν μπορεί κανείς να μην αναφερθεί στη φαντασίωση του Άντερσον με τις πριγκίπισσες. Αυτή η φαντασίωση εκδηλώθηκε στα χαριτωμένα μοτίβα, τα κεντήματα, το σιφόν, τα φουσκωτά φορέματα και τα παπούτσια-τριαντάφυλλα. Στις φούστες κυριάρχησαν οι στενές μίνι όπου το μήκος της φούστας τελείωνε έξυπνα ακριβώς εκεί όπου βρισκόταν το στρίφωμα του αρχικού Bar Jacket το 1947. Aλλά έντονες ήταν και οι φούστες σε σχήμα μπαλούν, και κλασική γραμμή άλφα.

Χρώματα ζαχαροπλαστικής με μια δόση θρίλερ

Πέρα από την πριγκίπισσα του παραμυθιού, υπήρχαν φορέματα που θύμιζαν ζαχαροπλαστείο και έδειχναν την αγάπη του Christian Dior για τα γλυκά και τα λουλούδια, με φρουφρού από ορτανσίες trompe l’œil. «Η γυναίκα Dior μπορεί να είναι γλυκιά», είπε ο Άντερσον. Γιατί το όμορφο εξακολουθεί να πουλάει, ακόμα κι αν δεν κάνει πρωτοσέλιδα. Αυτό το πέτυχε με όγκους και φιόγκους, μικρούς και μεγάλους, σε φούστες, μπλούζες, φορέματα, ακόμη και στα μικροσκοπικά παπούτσια mule. Τα χρώματα της παλέτας του σίγουρα θύμιζαν macaroon από το Pierre Hermé.

Ο Άντερσον όμως δεν κολλά στα παραμύθια και στα γλυκά. Ήταν πάντα πρωτοποριακός, περίεργος, απρόσμενος και καινοτόμος. Αυτή η τρελή, αλλά εκπληκτική πλευρά του, φάνηκε στο τοπ με ψηλό βολάν από δαντέλα που κάλυπτε το μισό πρόσωπο και έπεφτε κατακόρυφα στην πλάτη του κόκκινου σατέν πλισέ. Με το τριγωνικό καπέλο και το φαρδύ παντελόνι τύπου cargo, το μοντέλο έμοιαζε με διασταύρωση μεταξύ γκέισας, πριγκίπισσας, συλλέκτη ρυζιού και κατά συρροή εγκληματία.

Η συνεχιζόμενη ταλάντευση μεταξύ της ρομαντικής πριγκίπισσας και της τρομακτικής γκέισας είναι σκόπιμη. Αυτή ακριβώς την ένταση και αντιπαράθεση μεταξύ του να ντύνεσαι επίσημα και του να ντύνεσαι καθημερινά, εξετάζει η νέα συλλογή του Dior. Ίσως να μην είναι ένταση, αλλά η πραγματικότητα, καθώς η συλλογή απευθύνεται στη γυναίκα από το πρωί έως το βράδυ, σε κάθε δραστηριότητά της. Τα καπέλα με τα απειλητικά ράμφη που έμοιαζαν με μαύρα πουλιά, μπορεί να δημιούργησα μια αμφιβολία και ένα άβολο περιβάλλον. Ο Οίκος, όμως, δήλωσε ότι «το συναίσθημα πίσω από το όραμα» της επίδειξης ήταν «αρμονίας και έντασης».

Η λεπτομέρεια κάνει τη διαφορά

Αλλά πιο τρομακτικό από τα καπέλα ήταν ότι ο Άντερσον είχε μόνο δύο μήνες να ολοκληρώσει τη συλλογή, και μόνο γι᾽ αυτό, η χθεσινή παρουσίαση αποτελεί κατόρθωμα. Μέσα σε αυτή την ένταση, οι τσάντες απέκτησαν νέο πρόσωπο. H Lady Dior έχει μαλακώσει σε ένα σχήμα τσάντας μπόουλινγκ από σουέτ. Κάποιες άλλες είναι ανοικτές όπως της Fendi, κάτι που αποτελεί γενικότερη τάση. Ένα ζευγάρι γοβάκια είχε αυτιά λαγού που προεξείχαν από τα δάχτυλα των ποδιών. Γοητευτικό και χαριτωμένο για μερικούς, παράξενο και εξωπραγματικό για άλλους. Και εδώ επιστρέφουμε στην ιστορία της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων. Και από την Αλίκη του Lewis Carroll, o Άντερσον μας μετέφερε στον Λόρδο Βύρωνα με την ανάγνωση του She Walks in Beauty, ως το soundtrack της επίδειξης στο τέλος.

Η εμπορικότητα(;) της ιδιοφυΐας

Το ότι ο Άντερσον είναι ένας από τους πιο ιδιοφυείς ανθρώπους στον χώρο της μόδας δεν αμφισβητήθηκε ποτέ. Το ερωτηματικό σχετικά με τον διορισμό του στη Dior ήταν αν ένας τόσο διανοούμενος σχεδιαστής — που μπορεί να μιλάει για ώρες για κεραμικά και καρέκλες, ξέρει από ρομαντικούς ποιητές και ιμπρεσιονισμό — θα μπορούσε να κάνει κάτι αρκετά εντυπωσιακό για να αναδείξει το όνομα τoυ Dior στο κοινό.

Τελικά, το μήνυμα του βίντεο και της επίδειξης είναι ότι ναι, σίγουρα υπάρχουν φαντάσματα στους τοίχους του Dior. Η δουλειά του Άντερσον ήταν να τα βάλει πίσω στο κουτί. Ντυμένος όπως συνήθως, με τζιν, μπλε πουλόβερ και αθλητικά παπούτσια, χαιρέτησε το κοινό του στο τέλος. Όσοι σηκώθηκαν να τον χειροκροτήσουν είναι πεπεισμένοι ότι τα κατάφερε.

Τα φαντάσματα μπήκαν στο κουτί και ο Άντερσον θα δείξει ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσει ο Οίκος στο μέλλον.

Διαβάστε επίσης:

Saint Laurent: Γιατί η τελευταία συλλογή του είναι τόσο άθλια; 

Versace: Η τολμηρή συλλογή του Ντάριο Βιτάλε από τον Όλυμπο στη Γη 

Bvlgari Polychroma: Η νέα συλλογή του οίκου ελληνικής κληρονομιάς