Ο Αριστοτέλης Ωνάσης υπήρξε πολλά πράγματα: εφοπλιστής, κοσμοπολίτης, παίκτης διεθνών συσχετισμών, εραστής θρυλικών γυναικών. Όμως, πέρα από τα καράβια, τα χρήματα και τις ειδήσεις, υπήρχε πάντα ένας τόπος που συμβόλιζε καλύτερα από καθετί άλλο τη δύναμη και το όραμά του: ο Σκορπιός.

Ένα μικρό νησί στο Ιόνιο, απέναντι από τη Λευκάδα, που μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’60 δεν σήμαινε τίποτα. Μέσα από την επιμονή, τα χρήματα και τη φαντασία του Ωνάση, μετατράπηκε σε παγκόσμιο σημείο αναφοράς – τόπο όπου φιλοξενήθηκαν βασιλείς και πρωθυπουργοί, όπου έζησαν έρωτες που έμειναν την Ιστορία, όπου κλείστηκαν συμφωνίες μακριά από τα μάτια του Τύπου.

1

Ο Σκορπιός δεν ήταν απλώς μια κατοικία. Ήταν το ιδιωτικό του βασίλειο. Και γι’ αυτό, ακόμα και δεκαετίες μετά τον θάνατό του, παραμένει φορτισμένος με τον μύθο του.

Η αγορά και η μεταμόρφωση του νησιού

Το 1963, ο Ωνάσης αγόρασε τον Σκορπιό, που μέχρι τότε ανήκε στην οικογένεια Βερύκιου. Το νησί ήταν έρημο, άγονο, χωρίς υποδομές. Οι περισσότεροι θα το έβλεπαν ως άχρηστη γη. Ο Ωνάσης, όμως, έβλεπε κάτι διαφορετικό: ένα σκηνικό που θα μπορούσε να γίνει προέκταση του ίδιου του εαυτού του.

Με τεράστιες επενδύσεις, έφερε χώμα από την ηπειρωτική Ελλάδα, φύτεψε πάνω από 200 είδη δέντρων, μετέφερε λευκή άμμο για να δημιουργήσει παραλίες. Έστησε σπίτια, ξενώνες, μαρίνα, υποδομές που θα ζήλευαν μεγάλα ξενοδοχεία της εποχής. Στο κέντρο, τοποθέτησε τη βίλα του: λιτή σε μέγεθος, αλλά πολυτελή στη λεπτομέρεια.

Ο Σκορπιός έγινε έτσι το πρώτο ιδιωτικό νησί που συνδέθηκε με την έννοια της απόλυτης πολυτέλειας. Ένας τόπος που συνδύαζε τη φύση με την τεχνητή ομορφιά, το απομονωμένο με το παγκόσμιο.

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης συνήθιζε να επιθεωρεί ο ίδιος τον στόλο του και ήταν ιδιαίτερα σχολαστικός σχετικά με αυτό, απαιτώντας ενημερώσεις για κάθε λεπτομέρεια. ( photo credit : Sotheby's)
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης συνήθιζε να επιθεωρεί ο ίδιος τον στόλο του και ήταν ιδιαίτερα σχολαστικός σχετικά με αυτό, απαιτώντας ενημερώσεις για κάθε λεπτομέρεια. (photo credit: Sotheby’s)

Η καθημερινότητα και η σκηνοθεσία της ζωής στον Σκορπιό

Η ζωή στον Σκορπιό ήταν ένα μείγμα απλότητας και υπερβολής. Ο Ωνάσης αγαπούσε να περπατά ξυπόλητος στα μονοπάτια που ο ίδιος είχε ανοίξει, να ψαρεύει με τους καλεσμένους του ή να κολυμπά στα κρυστάλλινα νερά. Όμως, το ίδιο βράδυ, μπορούσε να οργανώσει δείπνα με τα πιο εκλεκτά κρασιά και εδέσματα, σερβιρισμένα από προσωπικό που είχε έρθει ειδικά από την Αθήνα ή το Παρίσι.

Η μέρα ξεκινούσε συνήθως με πρωινές βουτιές και συζητήσεις για τις δουλειές του. Το μεσημέρι, μεγάλα τραπέζια στρώνονταν με φαγητά ελληνικά αλλά και διεθνή, σερβιρισμένα με τρόπο που συνδύαζε την απλότητα με την κοσμοπολίτικη φινέτσα. Τα απογεύματα κυλούσαν με βόλτες στο νησί, χαλαρές κουβέντες στη βεράντα, παιχνίδια με τα παιδιά του. Τα βράδια, ο Σκορπιός φωτιζόταν από πάρτι που έγραψαν ιστορία: μουσική, χορός, κουβέντες μέχρι το ξημέρωμα.

Η σκηνοθεσία της καθημερινότητας ήταν πάντα προσεγμένη. Ο Ωνάσης ήξερε ότι κάθε λεπτομέρεια –από τα τραπέζια με τα φρέσκα φρούτα ως τον τρόπο που άναβαν τα φώτα στα μονοπάτια– συνέβαλε στην εικόνα του Σκορπιού ως ιδιωτικού παραδείσου.

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης και η Τζάκι Ωνάση στο νησί Σκορπιός. Η προβλήτα πάνω στην οποία κάθεται υπάρχει ακόμα και σήμερα. (photo credit : Sotheby's)
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης και η Τζάκι Ωνάση στον Σκορπιό. Η προβλήτα πάνω στην οποία κάθεται υπάρχει ακόμα και σήμερα. (photo credit: Sotheby’s)

Οι μεγάλοι έρωτες και οι θρυλικοί καλεσμένοι

Ο Σκορπιός έγινε το σκηνικό των δύο μεγάλων ερώτων του Ωνάση: της Μαρίας Κάλλας και της Τζάκι Κένεντι.

Με τη Μαρία Κάλλας, ο Σκορπιός γνώρισε στιγμές πάθους και δραματικότητας. Στα μονοπάτια του νησιού, κάτω από τα πεύκα, έζησαν έναν έρωτα εκρηκτικό, που έμελλε να πληγώσει και τους δύο. Η Κάλλας, παγκόσμια ντίβα της όπερας, βρήκε εκεί τον χώρο να αφήσει για λίγο πίσω της τις σκηνές και τα φώτα, αλλά και τον τόπο όπου ένιωσε την προδοσία όταν ο Ωνάσης στράφηκε προς την Τζάκι.

Ο γάμος του Ωνάση με την Τζάκι το 1968 έφερε τον Σκορπιό στο επίκεντρο της διεθνούς επικαιρότητας. Οι εικόνες της πρώην Πρώτης Κυρίας των ΗΠΑ στο ελληνικό νησί έκαναν τον γύρο του κόσμου. Ο Σκορπιός έγινε σύμβολο όχι μόνο του πλούτου, αλλά και της παγκόσμιας ισχύος του Ωνάση, που μπορούσε να παντρευτεί μια γυναίκα-σύμβολο της αμερικανικής πολιτικής ελίτ και να τη φέρει στο ιδιωτικό του βασίλειο.

Πέρα από τους έρωτες, το νησί φιλοξένησε προσωπικότητες που σφράγισαν τον 20ό αιώνα: τον Ουίνστον Τσόρτσιλ, τους Ρότσιλντ, τον Ρίτσαρντ Μπέρτον και την Ελίζαμπεθ Τέιλορ, τον Φρανκ Σινάτρα, τον Γκρέις Κέλι, τον πρίγκιπα Ρενιέ. Κάθε καλοκαίρι, ο Σκορπιός γινόταν ένα παγκόσμιο κοσμικό σταυροδρόμι, όπου η πολιτική, οι τέχνες και οι επιχειρήσεις συναντιούνταν.

Η πισίνα χτίστηκε κατόπιν αιτήματος της Χριστίνας Ωνάση μετά τον θάνατο του πατέρα της. (photo credit : Sotheby's)
Η πισίνα χτίστηκε κατόπιν αιτήματος της Χριστίνας Ωνάση μετά τον θάνατο του πατέρα της (photo credit: Sotheby’s)

Ο Σκορπιός ως πολιτικό και επιχειρηματικό κέντρο

Ο Ωνάσης δεν χρησιμοποίησε τον Σκορπιό μόνο για διασκέδαση. Τον μετέτρεψε σε τόπο πολιτικής και επιχειρηματικής ισχύος.

Στο νησί συζητήθηκαν συμβόλαια, συμφωνίες για ναυτιλιακές και πετρελαϊκές συνεργασίες, επαφές με ηγέτες και επιχειρηματίες. Η απομόνωση του Σκορπιού πρόσφερε ένα ιδανικό πλαίσιο για διακριτικές συναντήσεις.

Η πρόσκληση στον Σκορπιό ισοδυναμούσε με εισιτήριο σε έναν στενό κύκλο. Δεν ήταν μόνο ένδειξη φιλίας· ήταν και μήνυμα κύρους. Όποιος περνούσε τις πύλες του νησιού ήξερε ότι είχε εισέλθει σε ένα πεδίο εξουσίας διαφορετικό από όλα τα άλλα.

Το Πάσχα στο νησί Σκορπιός με τον Αριστοτέλη και τον Αλέξανδρο Ωνάση. (photo credit : Sotheby's)
Πάσχα στον Σκορπιό με τον Αριστοτέλη και τον Αλέξανδρο Ωνάση (photo credit: Sotheby’s)

Το νησί ως καθρέφτης του χαρακτήρα του Ωνάση

Ο Σκορπιός αντικατόπτριζε την προσωπικότητα του Ωνάση. Από τη μία πλευρά, η απόλυτη πολυτέλεια: οι ιδιωτικές παραλίες, τα πολυτελή δείπνα, οι διάσημοι καλεσμένοι. Από την άλλη, η ανάγκη του για απομόνωση, για έναν τόπο όπου μπορούσε να ελέγχει τα πάντα και να ξεφεύγει από τα βλέμματα.

Ο Σκορπιός ήταν η σκηνή του θεάτρου της ζωής του. Εκεί ήταν ταυτόχρονα οικοδεσπότης και πρωταγωνιστής, σκηνοθέτης και θεατής. Εκεί έζησε τις πιο λαμπρές του στιγμές, αλλά και τις πιο πικρές: τον χαμό του γιου του Αλέξανδρου, την αρχή της παρακμής του ίδιου.

Η παρακμή μετά τον θάνατο του Ωνάση

Με τον θάνατο του Ωνάση το 1975, ο Σκορπιός άλλαξε πρόσωπο. Για χρόνια παρέμεινε στην οικογένεια, όμως δεν είχε πια την ίδια λάμψη. Οι δεξιώσεις σταμάτησαν, τα μονοπάτια σιώπησαν, το νησί έμοιαζε περισσότερο με μνημείο ενός χαμένου κόσμου.

Η Αθηνά Ωνάση, τελευταία κληρονόμος, μεγάλωσε μακριά από την Ελλάδα και ουσιαστικά δεν συνδέθηκε ποτέ με το νησί όπως ο παππούς της. Για το ελληνικό κοινό, ο Σκορπιός έμεινε ως μια ανάμνηση της χρυσής εποχής του Ωνάση, φορτωμένος νοσταλγία αλλά και μελαγχολία.

Η νέα εποχή με τον Ριμπολόβλεφ

Dmitry Rybolovlev (photo credit : greekreporter.com)
Dmitry Rybolovlev (photo credit : greekreporter.com)

Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, ο Σκορπιός πέρασε σε νέα χέρια. Η Αθηνά Ωνάση τον παραχώρησε στον Ρώσο μεγιστάνα Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ, ο οποίος επένδυσε τεράστια ποσά για την αναδιαμόρφωσή του.

Ο Ριμπολόβλεφ μετέτρεψε τον Σκορπιό σε ένα πολυτελές θέρετρο για λίγους εκλεκτούς, με βίλες, γήπεδα, χώρους αναψυχής. Παρά τις αλλαγές, όμως, το νησί παραμένει άρρηκτα δεμένο με τον Ωνάση. Για τους περισσότερους, ο Σκορπιός είναι και θα είναι πάντα «το νησί του Ωνάση», όσο κι αν αλλάξει η χρήση του.

photo credit : greekcitytimes.com
photo credit: greekcitytimes.com

Ο Σκορπιός ως αιώνιο σύμβολο εξουσίας και μνήμης

Ο Σκορπιός δεν είναι απλώς ένα κομμάτι γης στο Ιόνιο. Είναι ένας μύθος. Ένας τόπος όπου η φύση συνάντησε την ανθρώπινη φιλοδοξία, όπου ο πλούτος μετατράπηκε σε σκηνικό, όπου η ιδιωτικότητα έγινε παγκόσμια είδηση.

Για τον Ωνάση, ο Σκορπιός ήταν η απόδειξη ότι μπορούσε να πλάσει τον κόσμο όπως ήθελε. Από βραχώδες νησί το μετέτρεψε σε σύμβολο παγκόσμιας πολυτέλειας. Εκεί έζησε τους έρωτές του, τις χαρές και τις τραγωδίες του. Εκεί δημιούργησε έναν μύθο που συνεχίζει να εμπνέει.

Σήμερα, δεκαετίες μετά, ο Σκορπιός παραμένει φορτισμένος. Δεν είναι πια μόνο το νησί του Ριμπολόβλεφ· είναι και θα είναι για πάντα το νησί του Ωνάση. Ένας τόπος που μας θυμίζει ότι η γη δεν είναι απλώς χώρος· μπορεί να γίνει ιστορία, μνήμη και σύμβολο εξουσίας.

Διαβάστε επίσης:

Αριστοτέλης Ωνάσης: 50 χρόνια από τον θάνατο του ναυτέληνα που διαμόρφωσε το μοντέλο διαχείρισης της ναυτιλιακής εταιρείας

Τα 10 διαχρονικά μαθήματα ζωής και επενδύσεων από τον Γουόρεν Μπάφετ

Georgina Bloomberg: Η χρυσή κληρονόμος και ο χωρισμός – βόμβα