ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Με την τιμή του Brent να αγγίζει τα 77 δολάρια το βαρέλι, η αρχική ψυχραιμία των επενδυτών για την ένταση στη Μέση Ανατολή αρχίζει σταδιακά να φθίνει. Ιράν και ΗΠΑ έχουν κλιμακώσει την ένταση με το ερώτημα που απασχολεί το σύνολο των αναλυτών να είναι η επόμενη κίνηση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ ανέφερε ότι ο Τραμπ θα αποφασίσει εντός των δύο επόμενων εβδομάδων εάν θα υποστηρίξει στρατιωτικά το Ισραήλ στη σύγκρουσή του με το Ιράν, παρατείνοντας την παγκόσμια αγωνία για την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή.
Παράλληλα όμως έβαλε προσωρινό φρένο στην αυξητική τάση της τιμής του πετρελαίου καθώς η εμπλοκή των ΗΠΑ δεν φαντάζει πλέον τόσο άμεση.
H απειλή του Ιράν
Στον αντίποδα, το Ιράν εξέφρασε με τη σειρά του τις δικές του «σκέψεις» για την αντίδραση του εφόσον οι ΗΠΑ εμπλακούν στον πόλεμο. «Είναι νόμιμο δικαίωμα του Ιράν να ασκήσει πίεση διαταράσσοντας τη διέλευση του πετρελαίου», ανέφερε ο Μπεχνάμ Σαεεντί, μέλος του προεδρείου της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας του Κοινοβουλίου, στο πρακτορείο Mehr υπογραμμίζοντας ότι το Ιράν διαθέτει «πολλαπλές επιλογές» και ότι «το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ είναι μία από αυτές».
Ωστόσο, ο βουλευτής Αλί Γιαζντιχάχ διευκρίνισε πως η ελεύθερη ναυσιπλοΐα στον Περσικό Κόλπο και στα Στενά θα συνεχιστεί, εκτός αν τεθούν σε κίνδυνο τα ζωτικά εθνικά συμφέροντα του Ιράν.
Για τους αναλυτές η παραπάνω απειλή είναι οικεία. Το Ιράν χρησιμοποιεί συχνά τα στενά του Ορμούζ, από τα οποία διέρχεται περίπου το 20% των παγκόσμιων μεταφορών πετρελαίου και φυσικού αερίου δια θαλάσσης ως μοχλό πίεσης σε περιόδους έντασης στη Μέση Ανατολή.
Σύμφωνα με τους New York Times, ανώτεροι στρατιωτικοί αξιωματούχοι έθεσαν το ζήτημα σε συναντήσεις στο Λευκό Οίκο ζητώντας να προετοιμαστούν γι’ αυτό το ενδεχόμενο.
Τα σενάρια που θέλουν κλιμάκωση της έντασης με ισχυρή αντίδραση από το Ιράν σε περίπτωση εμπλοκής των ΗΠΑ, εκτιμούν στην πλειοψηφία τους ότι το Ιράν έχει πολλά να χάσει, όμως το μέγεθος των επιπτώσεων αυτής της επιθετικότητας θα είναι δύσκολο να εκτιμηθεί.
Πόσο εύκολο είναι για το Ιράν να κλείσει τα Στενά
Τα στενά του Ορμούζ, ο στενός θαλάσσιος διάδρομος 144 χιλιομέτρων που συνδέει τον Περσικό Κόλπο με τον ανοιχτό ωκεανό σε περίπτωση οριοθέτησης θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντικό πλήγμα στον εφοδιασμό πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Αν το Ιράν το επιχειρούσε, εκτιμάται ότι θα ενεργούσε με τρεις τρόπους για να εμποδίσει τις αποστολές πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο, σύμφωνα με αναλυτές. Θα μπορούσε να ναρκοθετήσει τα ύδατα γύρω από το Στενό, να επιτεθεί σε πετρελαιοφόρα και στρατιωτικά συνοδευτικά με drones και πυραύλους ή να εξαπολύσει άμεσες ναυτικές επιθέσεις σε πετρελαιοφόρα και τα συνοδευτικά τους με πλοία, υποβρύχια και ναυτικά drones.
Ο αμερικανικός στόλος στην περιοχή έχει προετοιμαστεί για όλα τα παραπάνω σενάρια εδώ και δεκαετίες. Το πρώτο πράγμα που θα συνέβαινε είναι ότι οι τιμές του πετρελαίου θα εκτοξεύονταν, προκαλώντας την άμεση αντίδραση μιας συμμαχίας χωρών.
«Το κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ θα αποτελούσε τόσο σοβαρή απειλή για τις εξαγωγές πετρελαίου, που οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές δυνάμεις (και πιθανώς ακόμη και η Κίνα) θα ήταν σχεδόν βέβαιο ότι θα χρησιμοποιούσαν βία για να ανοίξουν ξανά τις εξαγωγικές οδούς», έγραψε πρόσφατα στο Foreign Affairs ο πρώην αναλυτής της CIA Kenneth Pollack.
Παρά την αρχική εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου, στα περισσότερα σενάρια που διακινούνται εν αναμονή της εξέλιξης της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, στο τέλος τα Στενά του Ορμούζ θα ξανανοίξουν.
Τα σενάρια για 100 με 120 δολάρια το βαρέλι στο πετρέλαιο
Ζοφερά σενάρια που θέλουν την τιμή του πετρελαίου να εκτοξεύεται ακόμα και στα 120 δολάρια περιλαμβάνουν οι αναλυτές στις εκθέσεις τους εν μέσω της έντασης στη Μέση Ανατολή, υπογραμμίζοντας όμως ότι πρόκειται για ακραία σενάρια.
Οι αναλυτές κορυφαίων τραπεζικών οίκων όπως η JP Morgan, η Goldman Sachs και η Citigroup διατηρούν τη βασική τους πρόβλεψη αρκετά χαμηλά για τη τιμή του Brent.
Η JP Morgan βλέπει την τιμή του πετρελαίου στα 60 με 65 δολάρια, ενώ μόνο στην περίπτωση στρατιωτικής σύγκρουσης και κλεισίματος του Στενού του Ορμούζ η τιμή του θα μπορούσε να αγγίξει τα 120 δολάρια.
Αντίστοιχα η Goldman Sachs σε παλαιότερη έκθεσή της εκτίμησε ότι οι τιμές του Brent θα μπορούσαν να εκτοξευθούν στα 90 δολάρια το βαρέλι αν το Ισραήλ χτυπήσει την πετρελαϊκή υποδομή του Ιράν με τέτοια ισχύ ώστε να αποσύρει 1,75 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από την αγορά για έξι μήνες και να ξεπεράσουν τα 100 δολάρια το βαρέλι αν το Ιράν διακόψει το εμπόριο στο Στενό του Ορμούζ.
Τέλος η Citi υποστηρίζει πως αν υπάρξει διακοπή στις ιρανικές εξαγωγές πετρελαίου —περίπου 1,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως— οι τιμές του Brent θα μπορούσαν να διατηρηθούν 15-20% πάνω από τα επίπεδα πριν από την κρίση, δηλαδή μεταξύ 75 και 78 δολαρίων ανά βαρέλι.
Διαβάστε επίσης:
Λιβύη: Η Βουλή της συστήνει επιτροπή για τη μελέτη του «τουρκολιβυκού μνημονίου»
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
