Τι θέλουν οι τέσσερις τραπεζίτες στο υπουργείο Οικονομικών – Όλο το παρασκήνιο

Νέα συνάντηση με τους επικεφαλής των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, Alpha, Εθνική, Eurobank και Πειραιώς θα έχουν σήμερα το απόγευμα ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, και ο υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για τα χρηματοπιστωτικά θέματα, Γιώργος Ζαββός.

Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος θα είναι οι λεπτομέρειες του σχεδίου Ηρακλής για τη δημιουργία APS, στο οποίο εκτιμάται ότι θα μεταφερθούν κόκκινα δάνεια έως και 30 δισ. ευρώ, με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, που μπορεί να φτάσει έως και τα 9 δις ευρώ.

Το σχέδιο με την επωνυμία Ηρακλής αναμένει την έγκριση της DG Comp, προκειμένου, στη συνέχεια, να λάβει την έγκριση του Κολεγίου Επιτρόπων, κάτι που, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, αναμένεται να γίνει από μέρα σε μέρα.

Η τελική έγκριση θα αποτελέσει το πράσινο φως για την προετοιμασία του νομοσχεδίου που, σύμφωνα με όσα έχει ανακοινώσει ο κ. Ζαββός, θα γίνει εντός του Οκτωβρίου.

Η οριστικοποίηση των τεχνικών λεπτομερειών θα κρίνει και τη συμμετοχή των τραπεζών στο σχήμα, που θα κληθούν να μεταφέρουν κόκκινα δάνεια, ικανά να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των διεθνών επενδυτών για τα ελληνικά assets.

Να σημειωθεί ότι ο SSM έχει ζητήσει τη συμμετοχή και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, προκειμένου να υπάρξει ουσιαστική μείωση των κόκκινων δανείων ενόψει και των νέων stress test, οι τεχνικές λεπτομέρειες για τα οποία αναμένεται να δημοσιοποιηθούν στα τέλη του έτους.

Το σχέδιο έχει την πλήρη στήριξη της ΕΚΤ και φυσικά του SSM, ο οποίος έχει διαμηνύσει ότι θεωρεί αναγκαία τη συμμετοχή και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στο σχήμα ενόψει των νέων stress test . Κρίσιμη ωστόσο προϋπόθεση για αυτό, είναι το είδος των κόκκινων δανείων που θα μεταφερθούν στο SPV που θα δημιουργηθεί, δηλαδή το κατά πόσο τα δάνεια αυτά είναι π.χ. καταγγελμένα ή όχι.

Στην περίπτωση αυτή πηγές με γνώση του αντικειμένου, εξηγούν ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει, καθώς τα δάνεια αυτά δεν κρίνονται επιλέξιμα. Να σημειωθεί ότι και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν προγραμματίσει μπαράζ τιτλοποιήσεων το προσεχές διάστημα και το ζητούμενο είμαι το κατά πόσο οι τιτλοποιήσεις αυτές θα μπορέσουμε να ενταχθούν στο σχήμα.

Τι μελετά η κυβέρνηση

Να σημειωθεί ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPEs) των τεσσάρων συστημικών τραπεζών περιορίστηκαν κατά 15,3 δισ. ευρώ τον τελευταίο χρόνο και με βάση τα στοιχεία του α’ εξαμήνου του 2019 διαμορφώθηκαν στα 78,8 δισ. ευρώ.

Παρά τις γενναίες προσπάθειες μείωσής τους είτε μέσω πωλήσεων είτε μέσω ρυθμίσεων που κάνουν οι τράπεζες, παραμένουν σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα και η προοπτική να διαγράψουν άμεσα πάνω από το ένα τρίτο των κόκκινων δανείων, θα αποτελέσει ουσιαστική χείρα βοηθείας στο πλαίσιο και των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει έναντι των εποπτικών αρχών.

Η αύξηση του αποθέματος των NPEs που θα μεταφερθούν στο εν λόγω Σχήμα έως τα 30 δισ. ευρώ αυξάνει και το ύψος των εγγυήσεων που θα πρέπει να παράσχει το δημόσιο για τις ομολογίες υψηλής διαβάθμισης (senior note) που θα εκδοθούν.

Πρόκειται για το τμήμα των δανείων που θεωρείται ότι έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να ανακτηθεί και το οποίο θα κρατήσουν οι τράπεζες στα βιβλία τους, με τη μορφή ομολογιών που θα εκδοθούν στο πλαίσιο της τιτλοποίησης.

Με δεδομένο μάλιστα ότι το τμήμα αυτό υπολογίζεται ότι θα αντιπροσωπεύει το 40% έως 50% των τιτλοποιημένων δανείων, εκτιμάται ότι το δημόσιο θα χρειαστεί να εγγυηθεί για δάνεια έως και 15 δισ. ευρώ περίπου, ανάλογα πάντα με την τελική μορφή που θα έχει η συναλλαγή και που αποτελεί βασικό στοιχείο της διαπραγμάτευσης με τις εποπτικές αρχές.

Για την παροχή της εγγύησης οι τράπεζες θα πληρώνουν ένα είδος προμήθειας στο δημόσιο, η οποία με βάση το ιταλικό μοντέλο, υπολογίζεται με αναφορά στα ασφάλιστρα κινδύνου (CDs). Όσο πιο χαμηλή είναι αυτή η προμήθεια τόσο πιο προσιτό είναι το κόστος για τις τράπεζες, οι οποίες θεωρούν ότι οτιδήποτε πάνω από 2% είναι εξαιρετικά ακριβό έως και απαγορευτικό. Αντικείμενο διαβούλευσης με την Διεύθυνση Ανταγωνισμού είναι το είδος των ασφαλίστρων κινδύνου (CDs) που θα χρησιμοποιηθούν για τον υπολογισμό της προμήθειας που θα πληρώνουν οι τράπεζες.

Η συζήτηση αφορά εάν ως βάση υπολογισμού θα αποτελέσει το 3ετές ή το 5ετές CDs, που διαμορφώνεται στις 161 μονάδες βάσης και στις 237 μονάδες βάσης αντίστοιχα. Είναι προφανές ότι η επιλογή του 3ετούς CDs αποτελεί για τις τράπεζες «φθηνότερη» επιλογή και αυτό θα πρέπει να τεκμηριωθεί επαρκώς και στη μεθοδολογία που έχει σταλεί στη DG Comp, προκειμένου η εγγύηση που θα παράσχει το ελληνικό δημόσιο να μην θεωρηθεί κρατική εγγύηση.