ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟ: Ιδού οι αποδοχές που έχουν οι υπάλληλοι των τραπεζών (Ελλάδος, Πειραιώς, Εθνική, Alpha Bank, Eurobank, Attica Bank)

Ο Αμερικανός ταχυδακτυλουργός και κωμικογράφος Ρόμπερτ Όρμπεν, ο οποίος μάλιστα υπήρξε για ένα διάστημα και συγγραφέας των ομιλιών του… Προέδρου των Η.Π.Α Τζέραλντ Φόρντ, έχει πεί με το ξεχωριστό του, σκωπτικό τρόπο : Κάθε μέρα, σηκώνομαι πρωί και τσεκάρω τη λίστα του Forbes, με τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο. Αν δεν είμαι μέσα, φεύγω για τη δουλειά…

Ανεξάρτητα από το πώς μπορεί να το δουλεύει ο καθένας  στο μυαλό του, η καθημερινή απασχόληση, συνιστά φυσικά ένα κεντρικό σημείο αναφοράς και  για το εργασιακό δυναμικό των ελληνικών τραπεζών. Στις μητρικές εταιρείες των οποίων ήταν ενταγμένοι στα τέλη της περσινής χρονιάς 36.924 τραπεζοϋπάλληλοι, εν συνόλω. Ενώ άλλοι 11.212 είχαν θέσεις εργασίας στις τραπεζικές θυγατρικές, με συνέπεια το υπαλληλικό προσωπικό των χρηματοπιστωτικών ομίλων να ανέρχεται στους 48.136.

Όλα αυτά, για τους τέσσερις συστημικούς «πυλώνες» της χώρας ( Πειραιώς, Εθνική, Eurobank, Alpha Bank, κατά σειράν του εργατικού τους δυναμικού) καθώς επίσης την Attica Bank, αλλά και την τράπεζα Ελλάδος ,που είναι η εποπτεύουσα αρχή του εγχώριου συστήματος. Πρόκειται για τις έξι τράπεζες, οι οποίες είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο της Αθήνας, με την τρέχουσα αγοραία αξία τους να είναι στα 4,4 δις, έναντι των 10,9 δις ευρώ που ήταν η αποτίμησή τους στο ξεκίνημα της εφετινής χρονιάς…

 Λόγω των διαδοχικών προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου, ο αριθμός των τραπεζοϋπαλλήλων έχει απομειωθεί σε χρονικό ορίζοντα διετίας ( 2018  και 2019). Κατά 5.314 άτομα ( ή 12,6%) σε επίπεδο «μητρικών» δραστηριοτήτων και κατά 7.027 άτομα (12,7%) στην οντότητα των ομίλων. Παρά ταύτα , οι τράπεζες παραμένουν ένας ιδιαίτερα κρίσιμος κρίκος στην αλυσίδα της απασχόλησης. Το πόσο κρίσιμος είναι αυτός κρίκος πιστοποιείται και από το γεγονός ότι  οι τράπεζες έχουν μερίδιο σχεδόν 22%, στις συνολικές θέσεις εργασίας των 119 εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών…

Οι οικονομικές καταστάσεις των τραπεζών, οι εκθέσεις αποδοχών και η περεταίρω ανάλυση των στοιχείων τους, δείχνει ότι οι μικτές αποδοχές των τραπεζοϋπαλλήλων άγγιξαν πέρσι τα 1,26 δις ευρώ. Αυτά αφορούν τα μισθολογικά κονδύλια των μητρικών εταιρειών, που κατά κανόνα εκφράζουν το στενό πλαίσιο των τραπεζικών εργασιών στην Ελλάδα . Στο ποσό αυτό, δεν περιλαμβάνονται οι εργοδοτικές εισφορές και οι αμοιβές των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων , με τις οποίες το «κοντέρ» του κόστους ανεβαίνει στα 1,79 δις ευρώ.

 Όπως είναι πασιφανές, το ύψος των μικτών αποδοχών δεν είναι ταυτόσημο για τον κάθε τραπεζοϋπάλληλο, της κάθε μίας τράπεζας. Ποικίλει ανάλογα με τα χρόνια προϋπηρεσίας, τα μισθολογικά κλιμάκια, τους τίτλους σπουδών, τις θέσεις ευθύνης που μπορεί να κατέχει, αλλά και από άλλες επί μέρους παραμέτρους, όπως για παράδειγμα είναι η οικογενειακή κατάσταση.

Βεβαιότατα, διαφοροποιήσεις υπάρχουν και ανά τράπεζα. Αναγόμενες κατά κύριο λόγο στο εργασιακό «μίγμα» τους. Διότι για παράδειγμα, στις περιπτώσεις των προγραμμάτων που αφορούν τις εθελούσιες εξόδους, αποχωρούν υπάλληλοι μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι συνακόλουθα έχουν και τις υψηλότερες αποδοχές έναντι των νεότερων. Πράγμα που έχει ως συνέπεια να μειώνεται ο μέσος όρος των αμοιβών για τους παραμένοντες στην εργασία. Από  εκεί και πέρα, η ακολουθούμενη πολιτική της κάθε τράπεζας, με βάση τις επιχειρησιακές συμβάσεις, έχει κι εκείνη τη δική της, ουσιαστική σημασία.

Η μισθολογική πρωτοκαθεδρία στην τράπεζα Ελλάδος

Ιδού όμως πώς διαμορφώνεται ο «χάρτης» των αποδοχών για τους εργαζόμενους στις τράπεζες:

Στην πρώτη θέση της μισθολογικής κατάταξης βρίσκονται…παραδοσιακά, οι υπάλληλοι της Τράπεζας της Ελλάδος. Ο συγκριτικά υψηλότερος, μέσος όρος των αμοιβών τους, οφείλεται σε δύο λόγους: Ο πρώτος είναι απόρροια του γεγονότος ότι επί δυόμιση δεκαετίες δεν έχει υπάρξει κανένα πρόγραμμα οικειοθελούς αποχώρησης. Και ώς εκ τούτου το προσωπικό της κεντρικής τράπεζας της χώρας,  έχει μεγάλη εργασιακή και μισθολογική ωρίμανση. Ο δεύτερος λόγος σχετίζεται με την ενισχυμένη εξειδίκευση των υπαλλήλων της, καθώς πολλοί από αυτούς κατέχουν μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών.

Η Τ.τ.Ε. είχε στα τέλη της περσινής χρονιάς 1.894 υπαλλήλους (50 περισσότερους από το 2018) για τις μισθολογικές ανάγκες των οποίων δαπάνησε 172,6 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, οι δαπάνες αυτές εμπεριέχουν τις εργοδοτικές εισφορές και τα συνταξιοδοτικά κόστη, που είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την τράπεζα. Εξαιρουμένων των δαπανών αυτών, εκτιμάται ότι οι  συνολικές αποδοχές των εργαζόμενων κινήθηκαν πέρσι στα επίπεδα των 110 εκατ. ευρώ. Κατά μέσο όρο δηλαδή στα 58.078 ευρώ ετησίως ανά υπάλληλό. Μικτά. Κάτι που σημαίνει 4.148 ευρώ το μήνα, με βάση τους 14 μισθούς για τη χρονιά.

Λαμβανομένων υπόψη των ασφαλιστικών κρατήσεων και της φορολογίας, οι μέσες, καθαρές αποδοχές ανα υπάλληλο εκτιμάται οτι είναι στα 33.536 ευρώ ετησίως. Αν και όπως είναι ευνόητο, μέσα  στο σύνολο του προσωπικού υπάρχουν αρκετές διαφοροποιήσεις στους μισθούς, άλλοι από τους οποίους είναι πάνω και άλλοι κάτω από το μέσο όρο.

Τι παίρνουν οι υπάλληλοι της Εθνικής και της Alpha Bank

Σε μεγάλη απόσταση από την Τράπεζα Ελλάδος, ακολουθούν οι υπάλληλοι της Εθνικής. Στα τέλη του 2019 η «μητρική» Εθνική είχε 8.536  εργαζόμενους. Αριθμός μειωμένος κατά 659 άτομα στη διάρκεια του έτους. Οι δαπάνες για την τράπεζα ήταν μεν 562 εκατ. ευρώ, από τα οποία όμως τα 90 εκατ. ευρώ αφορούσαν το ΛΕΠΕΤΕ και άλλα 26 εκατ. ευρώ το ΕΤΕΑΜ, όπως αναφέρεται στον ισολογισμό. Εκτιμάται ότι αν από το ποσό που απομένει αφαιρεθούν οι εργοδοτικές εισφορές και οι αμοιβές των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, τότε, περί τα 330 εκατ. ευρώ υπολογίζονται οι συνολικές αποδοχές των εργαζόμενων. Με τις μικτές αμοιβές τους να ανέρχονται κατά μέσο όρο στα 38.659 ευρώ ετησίως. Η ίδια η τράπεζα προσδιορίζει τις μέσες αμοιβές στα 36.570 ευρώ, για όσους έχουν δουλέψει ένα πλήρες έτος. Χωρίς δηλαδή να περιλαμβάνονται εκείνοι που αποχώρησαν στη διάρκεια της περσινής χρονιάς. Με το δεδομένο αυτό, οι ανα κεφαλήν ακαθάριστες, μηνιαίες αποδοχές, είναι στα 2.612 ευρώ. Για 14 μισθούς το χρόνο. Εκτιμάται επίσης, ότι καθαρές, μέσες, ετήσιες αποδοχές είναι στα 24.282 ευρώ ανα εργαζόμενο.

Σε ότι αφορά την Alpha Bank, το προσωπικό της μειώθηκε πέρσι κατά 823 άτομα και η τράπεζα είχε 6.993 υπαλλήλους στα τέλη του 2019. Εξαιρουμένων των εργοδοτικών εισφορών το ύψος της μισθοδοσίας έφτασε στα 235 εκατ. ευρώ, ή στα 232,4 εκατ. ευρώ, μετά από την αφαίρεση των αμοιβών των μελών του Δ.Σ. Με άλλα λόγια οι μέσες, μικτές αποδοχές ανα εργαζόμενο ήταν στα 33.233 ευρώ ετησίως. Η τράπεζα, αναφέρει ώς μέσες αμοιβές τα 33.714 ευρώ. Ήτοι, στα 2.408 ευρώ το μήνα. Αν  όμως ληφθούν υπόψη οι παρακρατούμενες ασφαλιστικές εισφορές και τα φορολογικά βάρη για τους υπαλλήλους, τότε οι μέσες ετήσιες και καθαρές αποδοχές, εκτιμάται οτι είναι στα 22.791 ευρώ.

Η Eurobank ,η Πειραιώς και οι προσλήψεις στην Attica bank

Η Eurobank έκλεισε την περσινή χρονιά με 7.927 υπαλλήλους, έχοντας μειώσει το προσωπικό της κατά 289 άτομα. Χωρίς να υπολογίζονται οι εργοδοτικές εισφορές η τράπεζα δαπάνησε 250 εκατ. ευρώ για τις μισθολογικές της ανάγκες. Αφαιρουμένων των αμοιβών που διατέθηκαν για μέλη του Δ.Σ οι συνολικές αποδοχές των εργαζόμενων διαμορφώνονται στα 242,7 εκατ. ευρώ. Δηλαδή 31.185 ευρώ το χρόνο μικτά ,κατά μέσο όρο για τον κάθε έναν υπάλληλο. Κατ’ αντιστοιχία το ποσό είναι 2.228 ευρώ το μήνα, ακαθάριστα. Από τη στιγμή δε, που θα απαλειφθούν τα εργασιακά βάρη ( ασφαλιστικές κρατήσεις και εφορία ) οι υπολογιζόμενες, ετήσιες, καθαρές αποδοχές είναι στα 21.404 ευρώ.

Παρά τα προβλήματά της, η Attica Bank αύξησε πέρσι το προσωπικό της κατά 34 άτομα, με συνέπεια ο αριθμός των υπαλλήλων της να ανέβει από τους 707 στους 741. Με ποσοστιαίους όρους η αύξηση του εργασιακού δυναμικού είναι 4,8% και ξεπερνά  κι εκείνη της Τράπεζας της Ελλάδος (2,7%)… Στην πραγματικότητα, ο αριθμός των περσινών προσλήψεων στην  Attica Bank ήταν μεγαλύτερος, αν ληφθεί υπόψη ότι υπάρχουν και 15 αποχωρήσεις από την τράπεζα. Στο εταιρικό πλέγμα της οποίας απασχολούνται 731 άτομα, με μισθολογικό κόστος 24 εκατ. ευρώ, χωρίς τις εργοδοτικές εισφορές της τράπεζας. Αφαιρουμένων των αμοιβών των μελών του Δ.Σ. υπολογίζεται ότι 22,5 εκατ. ευρώ δόθηκαν στους εργαζόμενους. Ήτοι 30.780 ευρώ ετησίως μικτά, κατά μέσο όρο. Η ίδια η τράπεζα προσδιορίζει τις μέσες, ετήσιες και ακαθάριστες αποδοχές ανα εργαζόμενο στα 31.014 ευρώ. Αυτό σημαίνει 2.215 ευρώ το μήνα. Ενώ οι εκτιμώμενες,  μέσες ετήσιες και καθαρές αποδοχές διαμορφώνονται στα 21.309 ευρώ για τον κάθε έναν υπάλληλο.

Η τράπεζα Πειραιώς είναι εκείνη που σε επίπεδο μητρικής εταιρείας έχει το μεγαλύτερο αριθμό εργαζόμενων στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ο αριθμός αυτός ήταν στα τέλη της περσινής χρονιάς 10.843, έχοντας απομειωθεί κατά 951 άτομα. Οι μισθολογικές δαπάνες για την τράπεζα (εξαιρουμένων των εργοδοτικών εισφορών) ανήλθαν στα 319 εκατ. ευρώ. Και μετά από τις αμοιβές των μελών του Δ.Σ ( που είναι οι χαμηλότερες ανάμεσα στις συστημικές τράπεζες) στα 317,5 εκατ. ευρώ. Δηλαδή στα 29.282 ευρώ κατά μέσο όρο ετησίως, μικτά, για τον κάθε έναν εργαζόμενο. Ήτοι, 2.092 ευρώ το μήνα, με βάση τους 14 μισθούς το χρόνο. Μετά από τις κρατήσεις και τους φόρους, εκτιμάται ότι οι καθαρές ετήσιες αποδοχές είναι 20.366 ευρώ, κατά μέσο όρο. Σε σημαντικό βαθμό, τα μισθολογικά δεδομένα στην τράπεζα φαίνεται να είναι απόρροια του γεγονότος ότι έχει νεότερης ηλικίας προσωπικό.

Τα δεδομένα στις θυγατρικές και οι συγκρίσεις με τους top

Από την άλλη πλευρά και σε ότι αφορά το «μέτωπο» των θυγατρικών, οι πέντε εμπορικές τράπεζες έχουν 11.212 άτομα προσωπικό. Τα περισσότερα εξ αυτών στη Eurobank ( 5.529) στην Alpha Bank (3.577) και στην Εθνική (1.364). Στο σύνολό τους πάντως και οι πέντε τράπεζες δαπάνησαν 241 εκατ. ευρώ για τους υπαλλήλους των θυγατρικών τους, με το μέσο όρο των μικτών αμοιβών να είναι στα 21.495 ευρώ για κάθε έναν εργαζόμενο. Όχι μόνο εντός, αλλά και εκτός των ελληνικών συνόρων.

Όπως φαίνεται, οι εργαζόμενοι στις «μητρικές» εταιρείες των πέντε τραπεζών ( Εθνική, Πειραιώς, Eurobank, Alpha Bank και Attica Bank ) έχουν αισθητά ψηλότερες αποδοχές, ο μέσος όρος των οποίων είναι στα 32.353 ευρώ ετησίως. Πρόκειται για αποδοχές που επίσης ξεπερνούν τον μέσο όρο των 28.612 ευρώ το χρόνο μικτά, που παίρνει ο κάθε ένας από τους συνολικά 169.473 εργαζόμενους στις 113 εισηγμένες στο χρηματιστήριο επιχειρήσεις.

Είναι επίσης χαρακτηριστικό, ότι μπορεί οι υπάλληλοι της τράπεζας της Ελλάδος να έχουν μακράν τη μισθολογική πρωτοκαθεδρία στο χρηματοπιστωτικό τομέα, αλλά δεν είναι στο…βάθρο των αποδοχών, ανάμεσα στις εισηγμένες εταιρείες.

 Η πρωτιά ανήκει στην Prodea, στην οποία ο μέσος όρος των περσινών, μικτών αποδοχών για τους 34 υπαλλήλους της μητρικής έφτασε στις 73.000 ευρώ. Ακολουθούν τα ΕΛΠΕ με μέσο όρο τα 72.085 ευρώ για τους 2.197 εργαζόμενους στη μητρική εταιρεία. Έπεται η Μότορ- Όιλ, στην οποία οι 1.280 εργαζόμενοι στη μητρική, είχαν πέρσι μικτές αμοιβές 67.917 ευρώ κατά μέσο όρο. Και στις τρείς αυτές περιπτώσεις οι αποδοχές προέκυψαν από μισθούς και μπόνους.