Η FIFA ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός νέου θεσμού –του «Βραβείου Ειρήνης της FIFA – Το Ποδόσφαιρο Ενώνει τον Κόσμο»– το οποίο, σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, θα απονεμηθεί για πρώτη φορά στις 5 Δεκεμβρίου στον Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη διάρκεια της κλήρωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2026 στην Ουάσιγκτον.

Ο πρόεδρος της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο, παρουσίασε το βραβείο ως έναν τρόπο «να τιμηθούν όσοι εργάζονται για την ειρήνη και ενώνουν τον κόσμο μέσα από το πνεύμα της ενότητας». Όπως υποστηρίζει η παγκόσμια ομοσπονδία, η διάκριση θα απονέμεται κάθε χρόνο «εκ μέρους όλων των ανθρώπων που αγαπούν το ποδόσφαιρο» — δηλαδή, όπως αναφέρεται, των «πάνω από πέντε δισεκατομμυρίων φιλάθλων» ανά την υφήλιο.

1

Ωστόσο, το timing της ανακοίνωσης και η επιλογή του Τραμπ, σε μια περίοδο που ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφραζε ανοιχτά την οργή του για το γεγονός ότι δεν τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης για τη μεσολάβησή του στην εκεχειρία Ισραήλ–Γάζας, δημιουργούν εύλογα ερωτήματα.

Ο Τραμπ, το Νόμπελ και η «επιδιόρθωση» από τη FIFA

Πολλοί στις ΗΠΑ και την Ευρώπη βλέπουν το βραβείο ως μια «παρηγοριά» στον Τραμπ, μετά την αποτυχία του να εξασφαλίσει το Νόμπελ Ειρήνης – το οποίο τελικά δόθηκε στη Βενεζουελάνα αντιπολιτευόμενη ηγέτιδα Μαρία Κορίνα Ματσάδο.

Ο Ινφαντίνο είχε εκφράσει ανοιχτά τη στήριξή του στον Αμερικανό πρόεδρο για το Νόμπελ, δηλώνοντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πως «ο Ντόναλντ Τραμπ σίγουρα αξίζει το Νόμπελ Ειρήνης για τις αποφασιστικές του ενέργειες». Όταν η επιτροπή του Όσλο τον αγνόησε, ο πρόεδρος της FIFA φέρεται να αποφάσισε πως «το ποδόσφαιρο μπορεί να καλύψει το κενό».

Πέρα από τη ρητορική περί ειρήνης, η σχέση των δύο ανδρών έχει εδραιωθεί τα τελευταία χρόνια. Ο Ινφαντίνο είχε βρεθεί στον Λευκό Οίκο επί θητείας Τραμπ, ενώ πρόσφατα συμμετείχε μαζί του σε σειρά δημόσιων εκδηλώσεων, μεταξύ των οποίων και το America Business Forum στο Μαϊάμι. Εκεί, όταν ρωτήθηκε εάν κάποιος από τους παρευρισκόμενους θα τιμηθεί με το νέο βραβείο, ο Ινφαντίνο απάντησε με νόημα: «Στις 5 Δεκεμβρίου θα δείτε».

Οι δεσμοί FIFA – Τραμπ και το «εκπαιδευτικό έργο» των 100 εκατομμυρίων

Η σχέση FIFA–Τραμπ δεν σταματά στα λόγια. Πριν από λίγες εβδομάδες, η ομοσπονδία ανακοίνωσε ότι η Ιβάνκα Τραμπ, κόρη του προέδρου, διορίστηκε στο διοικητικό συμβούλιο ενός εκπαιδευτικού προγράμματος της FIFA αξίας 100 εκατομμυρίων δολαρίων, που χρηματοδοτείται εν μέρει από τις πωλήσεις εισιτηρίων του Μουντιάλ 2026.

Το πρόγραμμα παρουσιάστηκε ως «επένδυση στην εκπαίδευση μέσω του ποδοσφαίρου», ωστόσο η χρονική του σύμπτωση με την ανακοίνωση του «FIFA Peace Award» ενισχύει την εντύπωση πως πρόκειται για ένα ακόμη επεισόδιο σε μια πολιτικο-επικοινωνιακή συμμαχία που εξυπηρετεί και τις δύο πλευρές:

Τον Τραμπ, που αναζητά διεθνή αναγνώριση και διπλωματικό κύρος ενόψει της προεκλογικής χρονιάς.

Τον Ινφαντίνο, που επιδιώκει να παρουσιάσει τη FIFA ως «παγκόσμιο εργαλείο ειρήνης», την ώρα που το ποδόσφαιρο δέχεται κριτική για τη συνεχή του εμπλοκή με αυταρχικά καθεστώτα και πολιτικές σκοπιμότητες.

Ο Ινφαντίνο «υπερασπίζεται» τον Τραμπ

Σε δηλώσεις του, ο επικεφαλής της FIFA υιοθέτησε σχεδόν απολογητικό ύφος για τις επικρίσεις που δέχεται ο Αμερικανός πρόεδρος. «Είμαι λίγο έκπληκτος όταν διαβάζω αρνητικά σχόλια», είπε. «Απ’ ό,τι καταλαβαίνω, ο πρόεδρος Τραμπ εξελέγη δημοκρατικά στις Ηνωμένες Πολιτείες και απλώς εφαρμόζει όσα είχε υποσχεθεί. Σε μια τόσο μεγάλη δημοκρατία, πρέπει πρώτα απ’ όλα να σεβόμαστε το αποτέλεσμα των εκλογών. Και νομίζω ότι κάνει καλή δουλειά – και για τη FIFA, ακόμη καλύτερη».

Η φράση του «και για τη FIFA ακόμη καλύτερη» δεν πέρασε απαρατήρητη, καθώς ο οργανισμός προετοιμάζεται για το μεγαλύτερο Παγκόσμιο Κύπελλο στην ιστορία του – με 48 ομάδες και με οικοδεσπότες τις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Μεξικό.

Η πολιτική διάσταση μιας ποδοσφαιρικής «φιέστας»

Η απονομή του βραβείου στην Ουάσιγκτον, την ίδια μέρα με την κλήρωση του Μουντιάλ, έχει προφανές συμβολικό βάρος. Πρόκειται για μια τελετή με παγκόσμια τηλεθέαση, στην καρδιά της αμερικανικής πρωτεύουσας, με τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Τζάνι Ινφαντίνο στο ίδιο πλάνο – ένα μήνυμα συμμαχίας ανάμεσα στην πολιτική ισχύ και τη δύναμη του ποδοσφαίρου.

Επί της ουσίας, η FIFA επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά πως κινείται πολύ πέρα από τα όρια του αθλητισμού. Το «βραβείο ειρήνης» φαίνεται να είναι περισσότερο ένα εργαλείο soft power, μια μορφή πολιτικής διπλωματίας που ενισχύει το brand του οργανισμού και τη σχέση του με την αμερικανική κυβέρνηση.

«Ενώνουμε τον κόσμο, κύριε πρόεδρε»

Η τελευταία φράση που είχε απευθύνει ο Ινφαντίνο στον Τραμπ, όταν εκείνος ανακοίνωσε ότι η κλήρωση του Μουντιάλ θα γίνει στην Ουάσιγκτον, συνοψίζει την ουσία του νέου θεσμού:

«Ενώνουμε τον κόσμο, κύριε πρόεδρε. Ενώνουμε τον κόσμο, εδώ στην Αμερική»

Ίσως τελικά η FIFA να μην «ενώνει» απλώς τον κόσμο του ποδοσφαίρου, αλλά και την παγκόσμια πολιτική σκηνή — με τρόπους που, όπως πάντα, εξυπηρετούν πρώτα απ’ όλα τη δική της ατζέντα.