Θεόδωρος Μητράκος: Υπό μεγάλη πίεση η αγορά των ακινήτων ωστόσο με προοπτική να ανακάμψει άμεσα με το πέρας της κρίσης υγείας

«Η πρόσφατη κρίση υγείας είναι ένα μεγάλο σοκ για την αγορά του real estate. Η ανοδική τάση των τιμών των ακινήτων που καταγράφηκε στις περισσότερες χώρες τα τελευταία χρόνια έχει σταματήσει, καθώς η προσφορά και η ζήτηση έχει παραλύσει και κάθε είδους συμφωνίες είναι πρακτικά αδύνατο να ολοκληρωθούν» επισημαίνει ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Θεόδωρος Μητράκος, επιχειρώντας μια πρώτη προσέγγιση για το πως θα κινηθεί η κτηματαγορά όσο διαρκεί η πανδημία και τι θα γίνει αμέσως μετά.

Όπως επισημαίνει σε συνέντευξή του στην ιστοσελίδα Greece Investor Guide η αγορά των ακινήτων το 2019 προσέλκυσε το 35% των συνολικών άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα. Οι ξένες επενδύσεις στο ελληνικό realestate αυξήθηκαν 28% σε σχέση με το 2018 και διαμορφώθηκαν σε 1,45 δις. ευρώ, κάτι που αποδίδεται, μεταξύ άλλων, στην Golden Visa και το Airbnb, κυρίως στην Αθήνα και στις τουριστικές περιοχές.

Σήμερα, η ζήτηση από το εξωτερικό είναι πλέον ανύπαρκτη και οι σημαντικές συμφωνίες έχουν παγώσει ή ακόμη και ακυρωθεί, εν μέσω αυξημένης αβεβαιότητας σχετικά με τη διάρκεια της κρίσης και τον αντίκτυπό της στην πραγματική οικονομία. Σύμφωνα με τον κ. Μητράκο οι επενδυτές στα επόμενα τρίμηνα αναμένεται να υιοθετήσουν στάση αναμονής, αναστέλλοντας ή τροποποιώντας τα επενδυτικά τους σχέδια, περιμένοντας την ομαλοποίηση της κατάστασης καθώς και μια πιθανή μείωση των τιμών και του κατασκευαστικού κόστους.

Η Ελλάδα πάντως θα παραμείνει στο χάρτη των ξένων επενδυτών, γιατί παρουσιάζει πραγματικές επενδυτικές ευκαιρίες σε σχέση με ανταγωνιστικούς προορισμούς.

Η αγορά των ακινήτων θα επηρεαστεί πρώτα και κύρια από την απότομη μείωση του τουρισμού και την επίπτωση που θα έχει μεταξύ άλλων στις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις, στα καταστήματα εστίασης κ.λ.π.. Όπως εξηγεί, η επανατοποθέτηση των διαμερισμάτων τύπου Airbnb στην αγορά των μακροχρόνιων μισθώσεων θα πιέσει τις τιμές ενοικίασης, αλλά δεν αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική αναπροσαρμογή τους γιατί τα περισσότερα από τα εν λόγω διαμερίσματα αποτελούν ένα διαφοροποιημένο προϊόν, καθώς ενοικιάζονται επιπλωμένα και πλήρως εξοπλισμένα και, στις περισσότερες περιπτώσεις, έχουν ανακαινιστεί πρόσφατα. Έτσι, οι τιμές μίσθωσής τους είναι συνήθως υψηλότερες από ένα ακίνητο που ενοικιάζεται με την κλασική μακροχρόνια μίσθωση. Επιπλέον, βρίσκονται κυρίως σε συγκεκριμένες περιοχές γύρω από το κέντρο της Αθήνας και σε άλλα τουριστικά σημεία σε όλη τη χώρα.

Η αυξημένη προσφορά για μακροχρόνια μίσθωση αναμένεται να εντείνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των ιδιοκτητών και να τους αναγκάσει να αναθεωρήσουν τις αρχικές προσδοκίες τους για τις τιμές ενοικίασης. Ακόμη, τα όσα θα επακολουθήσουν της κρίσης υγείας θα οδηγήσουν πιθανώς στην αναδιάρθρωση της αγοράς των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων προς μια πιο επαγγελματική διαχείριση, με εξειδικευμένες εταιρείες να αναλαμβάνουν σταδιακά να διαχειριστούν διαμερίσματα που ανήκουν σε ιδιοκτήτες με μικρό αριθμό ακινήτων.

Σύμφωνα με τον υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος με μεγάλη εμπειρία στην ανάλυση της κτηματαγοράς οι αβεβαιότητες σχετικά με τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης στην υγεία και τον αντίκτυπό της στην πραγματική οικονομία είναι πολύ υψηλές και είναι δύσκολο αυτή τη στιγμή να προβλέψουμε που θα εξισορροπήσουν οι αξίες των ακινήτων και τα ενοίκια. Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι τόσο οι τιμές όσο και τα ενοίκια είναι πιθανό να τεθούν υπό πίεση, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, και το αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη διάρκεια των τρεχουσών εκτάκτων συνθηκών και τον χρόνο επιστροφής της οικονομίας στην ομαλότητα.

Η αποκατάσταση της ζήτησης από ξένους επενδυτές και η βελτίωση της εγχώριας ζήτησης με την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος και της απασχόλησης των νοικοκυριών είναι καθοριστικής σημασίας για την ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων.

Ο κ. Μητράκος εν κατακλείδι εκτιμά ότι η Ελλάδα μετά την επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας, έχοντας ένα ελκυστικό πρόγραμμα Χρυσής Βίζας, είναι πιθανό να τεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των επενδυτών μιας και ενδεχομένως να αναδειχθεί ως ο ασφαλέστερος προορισμός για τουρίστες και επενδυτές. Άλλωστε, οι έρευνες δείχνουν ότι η χώρα κέρδισε ένα ισχυρότερο brand name το οποίο δύναται να λειτουργήσει θετικά στη μετά κορονοϊό εποχή.