Νίκος Κούκης
Το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού (ΕΙΠ) με ιδρυτική αρχή την κάπως γενικοφανή «προβολή του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας» απέκτησε νέο πρόεδρο, τον Νίκο Κούκη, ύστερα από θητείες διάφορων γνωστών ακαδημαϊκών.
Ο διορισμός του εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία στην Επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων της Βουλής (ύστερα από σχετική πρόταση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη) με την εξαίρεση του πρώην υπουργού Παιδείας Νίκου Φίλη ο οποίος ίσως διέκρινε μία αλλαγή στην παράδοση που ήθελε πανεπιστημιακούς όπως ο γλωσσολόγος Γεώργιος Μπαμπινιώτης ή (τελευταία) ο κοινωνιολόγος Κωνσταντίνος Τσουκαλάς στην προεδρία.
Ωστόσο, ο γενικός ορισμός της αποστολής του Ιδρύματος που όλα τα περιλαμβάνει και όλα τα αποκλείει, δεν συνέβαλε ιδιαίτερα στη χάραξη ιδιαίτερης και μελετημένης στρατηγικής με μετρήσιμα αποτελέσματα. Και οι πανεπιστήμονες, βυθισμένοι με πάθος στην επιστήμη τους, ίσως δεν εξοικονομούν πάντα την ενέργεια για να δοθούν σε μία τόσο πρακτική, οργανωτική εργασία με τη συστηματική ενδελέχεια που εκείνη απαιτεί.
Ο νέος πρόεδρος, φιλόλογος και ιστορικός, λυκειάρχης στην ιδιωτική μέση εκπαίδευση (εκπαιδευτήρια Δούκα) την οποία υπηρέτησε πάνω από τριάντα χρόνια, ίσως διαμορφώσει ένα άλλο μοντέλο προεδρίας όπου η γενική παιδεία συνδυάζεται με τις δεξιότητες του εκτελεστικού διευθυντή (διετέλεσε και ταμίας του ΔΣ την περίοδο 2014-2016).
Ο Νίκος Κούκης μεταφέρθηκε αμελλητί στην έδρα του ΕΙΠ στη βίλα Μποδοσάκη στο Ψυχικό. Στους κατάφυτους κήπους της φιλοξενείται και το ατελές κτίριο (άρχισε να κατασκευάζεται το 1996 με σκοπό να αποτελέσει κέντρο φιλοξενίας και εκδηλώσεων) όπου φυλάσσονται τα αρχεία και η υλική περιουσία του πρώην Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) αφού από το 2014 το ΕΙΠ ανέλαβε μέρος των αρμοδιοτήτων του. Οι διάφορες πολυσήμαντες συλλογές του ΕΚΕΒΙ (βιβλιολογική βιβλιοθήκη και βιβλιοθήκη Τσίρκα) θα αξιοποιηθούν μόλις ολοκληρωθεί η κατασκευή του συγκεκριμένου κτιρίου.
Τη διαχείριση της ψηφιακής περιουσίας του Κέντρου θα επιμεληθεί η συντονίστρια της Διεθνούς έκθεσης βιβλίου Νόπη Χατζηγεωργίου.
Παράλληλα, το Ίδρυμα πρόκειται να εστιάσει στην κινητικότητα των μαθητών με στόχο την εμβάθυνση στον πολιτισμό και στη γλώσσα σε συνεργασία με σχολεία και πανεπιστήμια του εξωτερικού και στη γενικότερη επιρροή του όχι μόνο μέσω των τριών ενεργών παραρτημάτων του στην Οδησσό, στην Τεργέστη, στην Αλεξάνδρεια. Ο νέος πρόεδρος σκοπεύει μάλιστα να μετατρέψει (ύστερα από διαρθρωτικές, οργανωτικές αλλαγές) το Ίδρυμα σε «κόμβο επικοινωνίας» όπως δήλωσε, για ζητήματα γλώσσας και Πολιτισμού σε στενή συνεργασία με το ΥΠΠΟ και αξιοποιώντας απαραιτήτως τη σύγχρονη τεχνολογία. Στο ίδιο πνεύμα, ο Νίκος Κούκης δεν πρόκειται να ασκήσει πολιτική βιβλίου. Θα συμβάλλει όμως στη φιλαναγνωσία της ελληνικής κοινωνίας, των παιδιών και των εφήβων, προβάλλοντας το βιβλίο ως «μορφωτικό αγαθό» με την αναβίωση λεσχών ανάγνωσης.
Επιπλέον πρόκειται να οργανωθούν πιστοποιημένα μαθήματα γύρω από τον αρχαίο, τον βυζαντινό και τον νεότερο ελληνικό πολιτισμό καθώς και ένα ευρύ φάσμα σύγχρονων γνωστικών αντικειμένων όπως η πολιτιστική διπλωματία, η διοίκηση πολιτιστικών οργανισμών, αλλά και μαθήματα νεοελληνικής και αρχαιοελληνικής γλώσσας -που τόσο ενδιαφέρουν διαχρονικά ξένους μαθητές και φοιτητές.
Εν τω μεταξύ, θα ανανεωθεί η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου αφού ο γενικός γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης ενέταξε το θεσμό σε νέο τετραετές πρόγραμμα ΕΣΠΑ (το προηγούμενο είχε λήξει). Υπάρχει ανάγκη για ανάλογα χρηματοδοτικά προγράμματα και συνεργασίες ώστε να συμπληρωθούν τα 750.000 ευρώ της ετήσιας κρατικής επιχορήγησης. Επί παραδείγματι, η εξωστρέφεια του ελληνικού βιβλίου θα ενισχυθεί με τη χρηματοδότηση μεταφράσεων, όπως ευελπιστεί ο πρόεδρος.
Το διοικητικό συμβούλιο του ΕΙΠ αποτελείται από δέκα τρία μέλη, έντεκα εκ των οποίων διορίζονται από το ΥΠΠΟ, ένα από το ΥΠΕΞ και ένα από το ΥΠΑΙΘ. Ο Νίκος Κούκης παραμένει (όσο γράφονται αυτές οι γραμμές) ταυτόχρονα και αναπληρωτής του προέδρου του εφορευτικού συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας με πρόεδρο τον Σταύρο Ζουμπουλάκη. Ο ρόλος διατηρεί μόνο τιμητική χροιά, δεν προβλέπεται συμμετοχή του στο ΔΣ, δεν ισχύει τυπικά το ασυμβίβαστο. Η παρουσία του όμως σε αμφότερους τους φορείς θα συμβάλλει στη στενότερη συνεργασία ανάμεσά τους ενώ παράλληλα θα δημιουργηθούν γέφυρες επικοινωνίας και με το Μέγαρο Μουσικής, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, το Ευρωπαϊκό πολιτιστικό κέντρο Δελφών.
Στην υπέροχη οικία Μποδοσάκη πρόκειται να φιλοξενηθεί στα μέσα του Ιουλίου η τελετή απονομής κρατικών βραβείων Λογοτεχνίας.
Όπως δήλωσε ο Νίκος Κούκης στην εκτενή συνέντευξή του με τη Λαμπρινή Κουζέλη και το Βήμα της Κυριακής «δεν είμαι ακαδημαϊκός, δεν είμαι κουρασμένος και είμαι σε μια ηλικία που ένα επαρχιωτόπαιδο από τις Κονίστρες Ευβοίας θέλει να αποδείξει ότι είναι σπουδαίος».
