Νίκος Αλεξίου: Η συλλογή του σπουδαίου εικαστικού στο Μουσείο Μπενάκη

Μία πλούσια συλλογή νεώτερης τέχνης κατείχε ο εικαστικός Νίκος Αλεξίου, ο οποίος το 2010, λίγους μήνες πριν να φύγει από τη ζωή σε ηλικία μόνον 51ετών, την δώρισε στο Μουσείο Μπενάκη.

Πρόκειται για έργα, που συνέλεγε με ιδιαίτερη προσήλωση και υπομονή, παράλληλα με το προσωπικό του, σπουδαίο καλλιτεχνικό έργο, που τον έχει κατατάξει στους επιφανέστερους καλλιτέχνες της γενιάς του. Τώρα, τον Μάρτιο συγκεκριμένα, το σύνολο αυτό, αποτελούμενο από 236 έργα, τα οποία είχαν φιλοτεχνήσει 84 καλλιτέχνες παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη/Πειραιώς138 σε μια έκθεση με τον τίτλο ακριβώς «Η Συλλογή», που αποκαλύπτει μία ακόμη πτυχή του πολύπλευρου δημιουργού.

Πρόκειται συγκεκριμένα για ένα ιδιότυπο σύνολο έργων σύγχρονης τέχνης ελλήνων και ξένων εικαστικών, τα οποία συστήνονται ως μέρος της ίδιας της πρακτικής του Αλεξίου αλλά και ως ένα παράδειγμα ενός καλλιτέχνη-συλλέκτη, ικανό να συμβάλλει όχι μόνο στον αναστοχασμό γύρω από την καλλιτεχνική παραγωγή μιας εικοσαετίας (1990-2010) αλλά και στη δημιουργία υπαρξιακών κόσμων και απροσδόκητων νοημάτων. Ο ίδιος άλλωστε με το έργο του επαναπροσδιόρισε στη χώρα μας τις καλλιτεχνικές πρακτικές στα τέλη του 20ού και τις αρχές του 21ουαιώνα, με μακροχρόνιο αντίκτυπο.

Ένα ανοιχτό έργο

Σύμφωνα με τους επιμελητές της έκθεσης Πολύνα Κοσμαδάκη και Γιώργο Τζιρτζιλάκη η «Συλλογή» μπορεί να κατανοηθεί και ως ένα «ανοιχτό έργο», το οποίο ο Αλεξίου αναδιέτασσε συνεχώς στους τόπους κατοικίας του, πολλαπλασιάζοντας τις συνάψεις και τις αφηγήσεις. Το σύνολο αυτό εξάλλου, διέπεται από ορισμένα αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά:

Την προτίμηση στο έλασσον, τη χειροτεχνική λεπτότητα και τα φευγαλέα προσωπικά ίχνη, την εμμονή στο χαρτί, τη διαφάνεια και την ελαφρότητα, το ενδιαφέρον για τη σχέση της γραμμής με το χώρο, τους ιστούς και τα πλέγματα, την εύθραυστη ισορροπία μεταξύ αταξίας και τάξης και κυρίως μία προεξάρχουσα στάση καλλιτεχνικής αλληλεγγύης. Όλα εκείνα δηλαδή, που θα μπορούσαν να αποκληθούν ως πάθος για τη δημιουργία και τη συνύφανση κόσμων (διά-κοσμος).

Άγιον Όρος και Μπιενάλε

Γεννημένος το 1960 στο Ρέθυμνο ο Νίκος Αλεξίου είχε συμμετάσχει με μεγάλες εικαστικές διοργανώσεις του εξωτερικού, όπως στην Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας, κερδίζοντας μαζί με την Λίζη Καλλιγά τον Χρυσό Φάρο ενώ κορυφαία στιγμή της καριέρας του ήταν το 2007 η 52η Μπιενάλε της Βενετίας, όπου εκπροσώπησε την Ελλάδα με το έργο του «Τhe End». Μία δημιουργία, η οποία αντλούσε έμπνευση από το επιδαπέδιο ψηφιδωτό του Καθολικού της Ιεράς Μονής Ιβήρων του Αγίου ΄Ορους, το οποίο επισκεπτόταν συχνά.

Ταυτόχρονα όμως, σκηνογραφούσε και θεατρικές παραστάσεις, όπως τη «Μήδεια» του Δημήτρη Παπαϊωάννου, το «Ταξίδι μακριά» της Λούλας Αναγνωστάκη στο Θέατρο Τέχνης, την Πουπέ» της Άννας Κοκκίνου στο θέατρο «Σφενδόνη».

Όσον αφορά τη συλλογή του, ο πολυεπίπεδος και συνάμα ατελής χαρακτήρας της αναδεικνύεται στην έκθεση σε μία ειδική insitu εγκατάσταση σε συνεργασία με το αρχιτεκτονικό γραφείο AREA, που στοχεύει στην παρουσίασή της ως ένα λειτουργικό σύνολο.

Info

Μουσείο Μπενάκη/Πειραιώς138

Έκθεση: Νίκος Αλεξίου «Η Συλλογή»

Διάρκεια: 14/03–26/05