Σε τεντωμένο σκοινί οι ελληνοτουρκικές σχέσεις: Το απόγευμα η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν

Να καταδείξει την προκλητικότητα των τουρκικών ενεργειών και να εξασφαλίσει μια καταδίκη από τους ηγέτες του ΝΑΤΟ θα επιδιώξει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος θα μιλήσει σήμερα το μεσημέρι στην σύνοδο κορυφής της βορειοατλαντικής συμμαχίας. Λίγες ώρες αργότερα, στις 16:30 ώρα Ελλάδας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε μια ομολογουμένως δύσκολη συζήτηση.

Η συνάντηση πραγματοποιείται στην βαριά σκιά που έριξε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το μνημόνιο κατανόησης, το οποίο συνυπέγραψαν την περασμένη εβδομάδα Άγκυρα – Τρίπολη, για τον προσδιορισμό θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών, με απώτερο τουρκικό σκοπό τον περιορισμό της επιρροής των ελληνικών θαλασσίων ζωνών σε μια ζώνη 6 ναυτικών μιλίων γύρω από τα νησιά.

Θα καθίσουμε στο τραπέζι με ανοικτά χαρτιά, διαμήνυσε χθες ο πρωθυπουργός, μόλις οριστικοποιήθηκε το ραντεβού με τον Ερντογάν. «Θα θέσω στον πρόεδρο Ερντογάν όλα τα θέματα της τουρκικής προκλητικότητας. Θα μιλήσουμε με ανοιχτά χαρτιά. Και είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας να αναδιπλωθεί από προκλητικές ενέργειες» τόνισε ο Έλληνας πρωθυπουργός.

Ωστόσο, ο Ερντογάν συνέχισε σε προκλητικό τόνο, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια για αίσια έκβαση της σημερινής συνάντησης. Είπε, απαντώντας στον Έλληνα πρωθυπουργό, ότι θέματα που άπτονται των κυριαρχικών δικαιωμάτων δύο χωρών δεν συζητούνται με τρίτες χώρες.

Πάντως, οι κινήσεις του Ερντογάν κατάφεραν να ενώσουν, εναντίον του, Ουάσινγκτον και Μόσχα.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε την αντίθεσή του στην υπογραφή του μνημονίου, τονίζοντας ότι «τέτοιες ενέργειες αυξάνουν την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο». Συγκεκριμένα, χαρακτήρισε την συμφωνία «προκλητική ενέργεια που δεν είναι χρήσιμη» προσθέτοντας ότι «έρχεται σε μια ευαίσθητη χρονική συγκυρία, κατά την οποία τα εμπλεκόμενα μέρη θα πρέπει να αποφεύγουν ενέργειες που αυξάνουν την ένταση στην Αν. Μεσόγειο».

Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπενθύμισε ότι οι ΗΠΑ γενικά δεν παίρνουν θέση στις διαφωνίες για τα θαλάσσια σύνορα άλλων κρατών, παρόλα αυτά κάλεσε «όλες τις πλευρές να απέχουν από ενέργειες που ενέχουν τον κίνδυνο να αυξήσουν τις εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο σε μια ευαίσθητη χρονικά στιγμή».

Επικριτική απέναντι στην τουρκολιβυκή συμφωνία εμφανίζεται και η Μόσχα, όπως προκύπτει από τοποθέτηση της εκπροσώπου του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρίας Ζαχάροβα.

Κληθείσα να σχολιάσει σχετικά, η Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε: «Νομική αποτίμηση των δύο αυτών εγγράφων μπορεί να γίνει μόνο κατόπιν εξέτασης του περιεχομένου του, το οποίο δεν έχει ακόμη αποκαλυφθεί. Ωστόσο, έχουμε παρατηρήσει την έντονη αντίδραση στην υπογραφή των μνημονίων αυτών, από αρκετές μεσογειακές χώρες, κυρίως την Ελλάδα την Κύπρο και την Αίγυπτο. Παρά την επίσημη ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, ότι το τουρκολιβυκό Μνημόνιο δεν αντίκειται στις διεθνείς προβλέψεις, η Αθήνα και η Λευκωσία κατηγόρησαν τα δύο κράτη (σσ: Τουρκία και Λιβύη) ότι παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και τα συμφέροντά τους.

» Οσον αφορά το μνημόνιο για την ασφάλεια, η εμφάνισή του έδωσε βάση σε ισχυρισμούς ότι η Τουρκία επιχειρεί να νομιμοποιήσει τη στρατιωτική υποστήριξη που παρέχει προς την κυβέρνηση της Τρίπολης στην αντιπαράθεση της τελευταίας με τον Λιβυκό Απελευθερωτικό Στρατό του Χαφτάρ, συμπεριλαμβανομένης μίας κατάφωρης παραβίασης του επιβληθέντος εμπάργκο στην πώληση όπλων».

Η κ. Ζαχάροβα προσθέτει ότι «και ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών για τη Λιβύη, θεωρεί ότι το έγγραφο μπορεί να μπλοκάρει τη διεθνή συνάντηση του Βερολίνου για τη διευθέτηση του Λιβυκού ζητήματος, η οποία έχει προγραμματιστεί για τα τέλη του χρόνου».

Και η τοποθέτηση της κυρίας Ζαχάροβα καταλήγει: «Ελπίζουμε ότι τα δύο μέρη των προαναφερθέντων μνημονίων θα επιδείξουν πολιτική σύνεση και θα αποστούν από πράξεις που θα επιδείνωναν περαιτέρω την ήδη δύσκολη κατάσταση στη Λιβύη και στη Μεσόγειο συνολικά».

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι την Παρασκευή «τρέχει» το τελεσίγραφο που έχει θέσει στον Λίβυο πρεσβευτή στην Αθήνα το υπουργείο Εξωτερικών για να παρουσιάσει τις λεπτομέρειες των δύο μνημονίων, διαφορετικά ο ίδιος θα κηρυχθεί persona non grata.