Με αυξημένη προσοχή, αλλά χωρίς εμφανή πανικό, αντιμετωπίζει το Μέγαρο Μαξίμου το ενδεχόμενο δημιουργίας νέου πολιτικού κόμματος με κεντρικό πρόσωπο τη Μαρία Καρυστιανού.

Στο στενό πρωθυπουργικό περιβάλλον η συζήτηση δεν αφορά μόνο το αν ένα τέτοιο εγχείρημα θα μετουσιωθεί τελικά σε κομματικό φορέα, αλλά κυρίως το τι αποκαλύπτει για τα βαθύτερα πολιτικά αίτια.

1

Είναι γεγονός ότι το «φαινόμενο» Καρυστιανού έχει τεθεί στο μικροσκόπιο του Μαξίμου κι έχουν γίνει πολλές κλειστές συσκέψεις για να συζητηθούν και να αναλυθούν όλες οι πτυχές του. Μέχρι τώρα, η στρατηγική της κυβέρνησης είναι η διατήρηση χαμηλών τόνων, η θεσμική ρητορική και η αποφυγή ευθείας αντιπαράθεσης με ένα πρόσωπο που διατηρεί υψηλή κοινωνική αποδοχή.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, τα στοιχεία των τελευταίων δημοσκοπήσεων που φτάνουν στο Μέγαρο Μαξίμου δείχνουν ότι ένα υποθετικό «κόμμα Καρυστιανού» θα είχε αξιοσημείωτη απήχηση σε πολίτες που σήμερα δηλώνουν αναποφάσιστοι ή αποστασιοποιημένοι από το πολιτικό σύστημα. Ωστόσο, η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι ότι η δυναμική της λεγόμενης «αντισυστημικής» ψήφου δεν πλήττει άμεσα τον σκληρό πυρήνα της Νέας Δημοκρατίας, αλλά επηρεάζει περισσότερο τον χώρο της αντιπολίτευσης και ειδικά την κεντροαριστερά. Σε αυτό το πλαίσιο επισημαίνουν ότι τέτοιου τύπου κινήσεις αντλούν δύναμη από τη συγκυρία και όχι από σταθερές ιδεολογικές αναφορές.

Στο πρωθυπουργικό επιτελείο το ενδεχόμενο «κόμμα Καρυστιανού» αντιμετωπίζεται περισσότερο ως σύμπτωμα παρά ως αιτία. Ένα σύμπτωμα κοινωνικής κόπωσης και πολιτικής δυσπιστίας, που αν δεν αντιμετωπιστεί με πειστικές απαντήσεις και απτά αποτελέσματα, μπορεί να εξελιχθεί σε παράγοντα αποσταθεροποίησης του πολιτικού σκηνικού τα επόμενα χρόνια.

Οι εμπειρότεροι του Μαξίμου, δηλαδή όσοι έχουν κάνει πολλά προεκλογικά χιλιόμετρα, στέκονται στο γεγονός της έλλειψης πολιτικών στελεχών και κυβερνητικού προγράμματος. Ωστόσο δημόσια τονίζουν ότι η πολιτική δεν μπορεί να ασκείται «με όρους οργής». Κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης δίνει το στίγμα λέγοντας ότι «ο σεβασμός στον πόνο των οικογενειών δεν πρέπει να μετατρέπεται σε πολιτική εκμετάλλευση», υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα πως η Δικαιοσύνη πρέπει να αφεθεί να κάνει τη δουλειά της. Έμπειροι πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η συζήτηση δεν θα πρέπει να εστιάζεται μόνο στο κάτα πόσο θα μπει στην Βουλή ένα τέτοιο κόμμα αλλά στο κατά πόσο θα επηρεάσει τα υπόλοιπα κόμματα να αλλάξουν την ατζέντα τους.

Το κόμμα

Σε φάση ωρίμανσης φαίνεται να εισέρχεται η πολιτική πρωτοβουλία που συνδέεται με τη Μαρία Καρυστιανού, η οποία τις τελευταίες ημέρες έχει πυροδοτήσει έντονη συζήτηση για τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού φορέα με σαφή αντισυστημικά χαρακτηριστικά. Η ίδια, ωστόσο, επιδιώκει να χαμηλώσει τους τόνους σε ό,τι αφορά τον προσωπικό της ρόλο, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν προτίθεται να αυτοπροταθεί ως επικεφαλής οποιουδήποτε νέου κόμματος.

Όπως επισημαίνει, η πρωτοβουλία δεν είναι προσωποκεντρική αλλά φιλοδοξεί να αποτελέσει μια συλλογική έκφραση πολιτών, οι οποίοι, μέσα από ανοιχτές διαδικασίες, θα υποδείξουν τόσο την ηγεσία όσο και τη φυσιογνωμία του εγχειρήματος. Η κ. Καρυστιανού τονίζει ότι η κοινωνία έχει ανάγκη από ανθρώπους «άφθαρτους», εκτός των παραδοσιακών κομματικών μηχανισμών, με στόχο τη ριζική ανανέωση του πολιτικού συστήματος.

Η συζήτηση για την ίδρυση νέου κόμματος δεν προκύπτει σε πολιτικό κενό. Αντιθέτως, εντάσσεται σε ένα περιβάλλον εκτεταμένης δυσπιστίας απέναντι στα υφιστάμενα κόμματα, με σημαντικό τμήμα της κοινωνίας να αναζητά εναλλακτικές μορφές πολιτικής εκπροσώπησης. Η δημόσια παρουσία της Μαρίας Καρυστιανού, ιδιαίτερα μετά τη δράση της στο πεδίο της κοινωνικής διεκδίκησης και της δικαιοσύνης, έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό συμβολικό κεφάλαιο, το οποίο μεταφέρεται πλέον στο πολιτικό επίπεδο.

Πώς επηρεάζεται το πολιτικό σκηνικό

Παρότι η Μ. Καρυστιανού αποφεύγει να μιλήσει ευθέως για «κόμμα» και θέτει όρους και προϋποθέσεις για οποιαδήποτε πολιτική εμπλοκή, το γεγονός ότι αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο πολιτικής καθόδου αρκεί για να προκαλέσει ανησυχία και ανακατατάξεις στο υπάρχον σκηνικό.

Η Μαρία Καρυστιανού, ως πρόσωπο ταυτισμένο με τον αγώνα των οικογενειών των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών, εκφράζει ένα φορτισμένο κοινωνικό ρεύμα που υπερβαίνει τις παραδοσιακές κομματικές γραμμές. Το πιθανό εγχείρημα δεν στηρίζεται σε ιδεολογική κληρονομιά ή κομματικούς μηχανισμούς, αλλά σε μια ισχυρή ηθική και πολιτική καταγγελία απέναντι στο κράτος, τους θεσμούς και το πολιτικό σύστημα συνολικά. Αυτό ακριβώς το στοιχείο το καθιστά δυνητικά ελκυστικό σε πολίτες που δηλώνουν αποστασιοποιημένοι, οργισμένοι ή αναποφάσιστοι.

Για τη Νέα Δημοκρατία, ένα τέτοιο σενάριο συνιστά απειλή κυρίως στο επίπεδο της πολιτικής αφήγησης. Η κυβέρνηση έχει επενδύσει στην εικόνα της θεσμικής σταθερότητας και της αποτελεσματικότητας, ωστόσο η υπόθεση των Τεμπών παραμένει ανοιχτή πληγή. Ένα νέο κόμμα με κεντρικό άξονα τη δικαιοσύνη, τη λογοδοσία και τη διαφάνεια μπορεί να αποσπάσει κρίσιμο ποσοστό ψηφοφόρων διαμαρτυρίας, κυρίως από τον κεντρώο χώρο.

Στην αντιπολίτευση, οι επιπτώσεις ενδέχεται να είναι ακόμη πιο άμεσες. Ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ ανταγωνίζονται ήδη για την εκπροσώπηση του χώρου της κεντροαριστεράς και της κοινωνικής δυσαρέσκειας. Η εμφάνιση ενός νέου πολιτικού φορέα, που απορρίπτει ρητά τις παλιές ηγεσίες και τα υπάρχοντα κόμματα, μπορεί να αποδυναμώσει περαιτέρω τις προσπάθειες ανασυγκρότησής τους, αφαιρώντας τους το πλεονέκτημα της «αντισυστημικής» ρητορικής.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν δεν καταλήξει στη δημιουργία κόμματος, η δημόσια συζήτηση που έχει ανοίξει η Καρυστιανού λειτουργεί ως καταλύτης πίεσης προς όλο το πολιτικό σύστημα. Αναδεικνύει την κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών, τη δυσκολία των κομμάτων να εκφράσουν την κοινωνική οργή και την ανάγκη για νέες μορφές πολιτικής εκπροσώπησης. Το αν αυτή η δυναμική θα μετουσιωθεί σε οργανωμένο πολιτικό φορέα ή θα παραμείνει κοινωνικό ρεύμα, μένει να φανεί. Το βέβαιο είναι ότι το πολιτικό σκηνικό δεν μπορεί πλέον να αγνοήσει το μήνυμα που εκπέμπεται.

Διαβάστε επίσης

Δημοσκόπηση Alco (β’ μέρος): Οι πολίτες ανησυχούν για το 2026 – Το 49% των πολιτών θα ξοδέψει λιγότερα φέτος τα Χριστούγεννα

Μητσοτάκης: Ποιες είναι οι έξι δράσεις για την αντιμετώπιση του στεγαστικού

Κυριάκος Πιερρακάκης: Ο προϋπολογισμός του 2026 είναι πρόλογος μιας νέας εποχής ευθύνης για τη χώρα