• Πολιτική

    Νόμιμη η δημοσιοποίηση των ονομάτων των μεγάλων ιδιωτών χορηγών των πολιτικών κομμάτων


    Η δημοσιοποίηση της ταυτότητας των ιδιωτών χορηγών πολιτικών κομμάτων για ποσά άνω των 5.000 ευρώ είναι νόμιμη και δικαιολογείται από αποχρώντες λόγους δημοσίου συμφέροντος.

    Αυτό γνωμοδότησε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μετά την άρνηση του ΚΚΕ να παραδώσει στην Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής τους χρηματοδότες της για να αναρτηθούν βάσει του νόμου στην επίσημη ιστοσελίδα της στο Διαδίκτυο.

    Ωστόσο, η Αρχή έκρινε ότι η ανάρτηση των στοιχείων για χρονικό διάστημα 10 ετών παραβιάζει προφανώς την αρχή της αναλογικότητας και την αρχή της χρονικά πεπερασμένης διατήρησης των προσωπικών δεδομένων.

    Κατά την κρίση της ανεξάρτητης Αρχής, η διατήρηση των δεδομένων δεν πρέπει να υπερβαίνει τα δύο χρόνια ενώ παράλληλα, έκρινε ότι είναι απαραίτητο να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα, ώστε να αποτρέπονται αφενός το ενδεχόμενο δημιουργίας προφίλ σε βάρος κάποιου ατόμου, αφετέρου η δυνατότητα πρόσβασης σε αυτά τα στοιχεία μέσω μηχανών αναζήτησης.

    Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος είχε αρνηθεί να προσκομίσει στην Επιτροπή Ελέγχου τα πλήρη στοιχεία των ιδιωτών χρηματοδοτών του για δωρεές άνω των 5.000 ευρώ για το έτος 2015, προς ανάρτηση στο διαδίκτυο.

    Ως επιχείρημα προέβαλε ότι τα στοιχεία των χρηματοδοτών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και βουλευτές του κόμματος μέσω της παροχής προς το κόμμα της βουλευτικής αποζημίωσής τους, είναι γνωστά στην Επιτροπή και βρίσκονται στη διάθεσή της οποτεδήποτε το ζητήσει.

    Περαιτέρω διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι τα αιτούμενα στοιχεία αποτελούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των οικονομικών ενισχυτών του κόμματος, καθόσον η δωρεά σε ένα κόμμα, αποτελεί έκφραση της πολιτικής του τοποθέτησης και εκδήλωση, εν τέλει του πολιτικού του φρονήματος.

     

    Το σκεπτικό της απόφασης

     

    Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα:

    Με τις διατάξεις του άρθρου 2 στοιχ. β΄ του ν. 2472/1997, στην κατηγορία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων εντάσσονται μεταξύ άλλων και τα πολιτικά φρονήματα, σύμφωνα δε με τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 1 στοιχ. α΄ και β΄ του ν. 2472/1997, για να είναι νόμιμη η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων θα πρέπει μεταξύ άλλων τα δεδομένα

    α) να συλλέγονται κατά τρόπο θεμιτό και νόμιμο για καθορισμένους σαφείς και νόμιμους σκοπούς και να υφίστανται θεμιτή και νόμιμη επεξεργασία ενόψει των σκοπών αυτών και β) να είναι συναφή, πρόσφορα και όχι περισσότερα από όσα κάθε φορά απαιτείται ενόψει των σκοπών επεξεργασίας.

    Σύμφωνα με το άρθρο 7 του ν. 2472/97, η επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων επιτρέπεται μόνο κατ’ εξαίρεση, ύστερα από άδεια της ΑΠΔΠΧ, εφόσον το υποκείμενο των δεδομένων έχει δώσει τη γραπτή συγκατάθεσή του για την επεξεργασία, καθώς και σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις, που αναφέρονται ρητά στο εν λόγω άρθρο.

    Με το άρθρο 8 § 4 της Οδηγίας 95/46 ΕΚ, παρέχεται στα κράτη μέλη η δυνατότητα να θεσπίσουν περαιτέρω εξαιρέσεις από τον γενικό κανόνα της απαγόρευσης επεξεργασίας ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων για λόγους ουσιαστικού δημοσίου συμφέροντος.

    Η δυνατότητα αυτή μπορεί να ασκηθεί από τον εθνικό νομοθέτη όχι μόνο κατά την ενσωμάτωση της Οδηγίας στην εθνική νομοθεσία, αλλά επιτρέπεται η θέσπιση εξαίρεσης με άλλο νομοθέτημα, με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι αρχές επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων που ορίζονται με την Οδηγία.

    Κατά συνέπεια, ενόψει και του άρθρου 29 § 2 του ελληνικού Συντάγματος, το οποίο κατοχυρώνει την αρχή της διαφάνειας των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων ως συνταγματικώς προστατευόμενο συμφέρον, η πρόβλεψη του άρθρου 21 § 2 ιδ΄ και ιδστ΄ του ν. 3023/2002 όπως ισχύει, αποτελεί νομική βάση για τη συγκεκριμένη επεξεργασία, η οποία δικαιολογείται από αποχρώντες λόγους δημοσίου συμφέροντος.

    Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας θα υπήρχε εάν το τεθέν όριο πάνω από το οποίο επιβάλλεται η δημοσιοποίηση της ταυτότητας του ιδιωτικού χρηματοδότη ήταν υπερβολικά χαμηλό.

    Παράλληλα με το στόχο της διαφάνειας, είναι απαραίτητο να ληφθεί πρόνοια, ώστε να αποτρέπεται, κατά το δυνατόν, τόσο το ενδεχόμενο δημιουργίας προφίλ (profiling) σε βάρος κάποιου ατόμου όσο και η δυνατότητα πρόσβασης στα δημοσιοποιούμενα στοιχεία μέσω μηχανών αναζήτησης (δεικτοδότηση από εξωτερικές μηχανές αναζήτησης).

    Η δεικτοδότηση (indexation) προσωπικών δεδομένων τα οποία παρέχονται εσωτερικά σε μία πλατφόρμα διαφάνειας, ώστε να επιτρέψει σε πολίτες να αναζητήσουν μέσα σε αυτή, θεωρείται μία αποδεκτή λειτουργία. Η δεικτοδότηση δεδομένων ταυτότητας (identity data) για μία εξωτερική μηχανή αναζήτησης δεν θεωρείται απαραίτητη για την εξυπηρέτηση του συγκεκριμένου σκοπού και θα πρέπει να εμποδιστεί με τη χρήση τεχνικών μέτρων.

    Επίσης, είναι απαραίτητο να υλοποιηθούν οργανωτικά και τεχνικά μέτρα για την αντιμετώπιση κινδύνων μη εξουσιοδοτημένης ανάκτησης, τροποποίησης και διαγραφής των στοιχείων που έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο.

    Τέλος, συστήνεται να ορίζονται ρητώς οι όροι χρήσης/πρόσβασης του ιστοχώρου και ότι απαγορεύεται η επαναχρησιμοποίηση των δεδομένων, με την επιφύλαξη των διατάξεων για την περαιτέρω χρήση της δημόσιας πληροφορίας.

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Πόλεμος ΝΔ-ΥΠΕΞ για τις δηλώσεις Ζάεφ και τη σιωπή της κυβέρνησης

    ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κοντονής: Μέσα στον ερχόμενο Μάιο, θα αφεθούν ελεύθεροι οι οκτώ Τούρκοι αξιωματικοί



    ΣΧΟΛΙΑ