Η νέα διαδικασία για να προχωρήσει «τακτοποίηση» αυθαιρέτων σε δασικές περιοχές

Το υπουργείο Περιβάλλοντος επιχειρεί για άλλη μια φορά να διευθετήσει το  «καυτό» θέμα των αυθαιρέτων σε δασικές περιοχές με νομοσχέδιο το οποίο θα θέσει σε δημόσια διαβούλευση σήμερα (ή το αργότερο αρχές της άλλης εβδομάδας).

Σύμφωνα με όσα είπε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κωστής Χατζηδάκης, θα γίνει εκ νέου ανάρτηση των δασικών χαρτών με τις περιοχές που είχαν εξαιρεθεί ως οικιστικές πυκνώσεις σε συμμόρφωση με την απόφαση του ΣτΕ (απόφαση Ολομέλειας ΣτΕ 685/2019). Υπενθυμίζεται ότι το ΣτΕ δεν δέχθηκε τον όρο οικιστικές πυκνώσεις με αποτέλεσμα η προτεινόμενη από την προηγούμενη κυβέρνηση αντιμετώπιση του προβλήματος να καταστεί ανεφάρμοστη.

Βάσει των νέων ρυθμίσεων κάθε Περιφέρεια θα καταρτίσει οικονομοτεχνική μελέτη που θα προσδιορίζει τις αστικές πυκνώσεις και θα τεκμηριώνει την ανάγκη για την προσωρινή διατήρηση των κατοικιών εντός αυτών. Στη συνέχεια θα εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) το οποίο θα καθορίζει τα κριτήρια βάσει των οποίων κατοικίες εντός δασικών εκτάσεων, με τήρηση των συνταγματικών επιταγών και τη διαφύλαξη του δασικού ισοζυγίου, μπορούν υπό όρους να «τακτοποιούνται». Οι μελέτες της κάθε Περιφέρειας (που  θα γίνουν με συγκεκριμένες προδιαγραφές και χρονοδιαγράμματα) θα πάνε επίσης στο ΣτΕ και θα συνοδεύουν το σχέδιο ΠΔ.

Είναι πιθανό κάποια αυθαίρετα ή κάποιοι οικισμοί να μην πληρούν τις προϋποθέσεις για τακτοποίηση. Δεν έχει προσδιοριστεί το τι θα γίνει σε αυτές τις περιπτώσεις. Ο κ. Χατζηδάκης χθες είπε ότι δεν αποκλείονται οι κατεδαφίσεις ωστόσο σε αυτή τη χώρα όλοι γνωρίζουμε ότι δύσκολα γίνονται ακόμα και για τις πιο κραυγαλέες περιπτώσεις.

Οι αιτήσεις των ενδιαφερόμενων πολιτών για την τακτοποίηση αυθαιρέτου θα ξεκινήσουν μετά την ψήφιση του νόμου. Αυτό θα γίνει ώστε τα στοιχεία αυτών των αιτήσεων να βοηθήσουν στην καταγραφή του προβλήματος και να χρησιμοποιηθούν ως στοιχεία για τις μελέτες. Όμως, η διαδικασία τακτοποίησης θα προχωρήσει μετά την έκδοση του ΠΔ. Σύμφωνα με τα όσα ειπώθηκαν χθες η δυνατότητα τακτοποίησης θα είναι για χρονικό διάστημα 30 ετών και θα αφορά κατοικίες που έχουν χτιστεί εντός δασών και δασικών εκτάσεων, εφόσον δεν είναι μεμονωμένες, αλλά βρίσκονται εντός οικιστικών πυκνώσεων, έχουν οικοδομηθεί μέχρι τον Ιούνιο  του2011 (η κόκκινη γραμμή για την τακτοποίηση όλων των αυθαιρέτων) και δεν βρίσκονται σε άλλες «ευαίσθητες» περιοχές (όπως ρέματα, Natura κ.λπ.). Το υπό συζήτηση νομοσχέδιο δεν θα καθορίζει τα πρόστιμα και τις λοιπές προϋποθέσεις της τακτοποίησης.

Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη «σε αντίθεση με την προηγούμενη αντισυνταγματική ρύθμιση, με τη συγκεκριμένη πρόταση καθίσταται σαφές ότι πρόκειται για δασικές εκτάσεις και ότι μόνο κατ’ ανοχή γίνεται δεκτή η αναστολή της κατεδάφισης κάποιων από τις κατοικίες για μία τριακονταετία. Έτσι, δίνεται οριστική λύση στο ζήτημα, η οποία είναι σύμφωνη με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και θα ενισχυθεί από τις σχετικές οικονομοτεχνικές μελέτες που θα περιληφθούν σε σχέδιο προεδρικού διατάγματος, το οποίο θα τύχει της προληπτικής επεξεργασίας του ΣτΕ.»

Μένει να φανεί το κατά πόσον έχει δίκιο ο σημερινός υπουργός Περιβάλλοντος, πάντως, όπως φαίνεται από την πρώτη ανάγνωση των νέων ρυθμίσεων, για να φθάσουμε στο σημείο να βγει το ΠΔ που θα καθορίζει τα της «τακτοποίησης» θα χρειασθεί μεγάλο χρονικό διάστημα…

Δασικοί χάρτες 

Το θέμα των αυθαιρέτων σε χαρακτηρισμένες δασικές περιοχές είναι στενά συνδεδεμένο με τους δασικούς χάρτες. Μεταξύ των οξύμωρων ανοιχτών ζητημάτων είναι ότι σημαντικός αριθμός ακινήτων εμφανίζεται στους δασικούς χάρτες ως δασική έκταση, ενώ στην πραγματικότητα οι ιδιοκτήτες τους κατέχουν πράξεις διοίκησης, με τις οποίες έχει αλλάξει ο χαρακτήρας τους από δασικό σε αγροτικό. Όμως η διοίκηση δεν έλαβε υπόψη της αυτές τις πράξεις στους αναρτημένους Δασικούς Χάρτες. Το αποτέλεσμα είναι ότι στις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) εκκρεμούν 160.000 αντιρρήσεις στο 50% της χώρας. Τα 2 τελευταία χρόνια έχουν εξεταστεί μόλις 10.000 αιτήσεις και με τα σημερινά δεδομένα οι αντιρρήσεις επί των δασικών χαρτών θα ολοκληρωθούν σε 27 χρόνια! Ακόμη και όταν γίνονται δεκτές οι αντιρρήσεις των ιδιοκτητών, πρέπει να περιμένουν να ολοκληρωθεί η εξέταση των αντιρρήσεων σε όλη την περιφέρεια όπου ανήκουν τα ακίνητά τους.

Με ρύθμιση του νέου νομοσχεδίου θα εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής των δασικών χαρτών οι περιοχές, για τις οποίες πριν το 1975, είχαν εκδοθεί πράξεις της Διοίκησης, με τις οποίες άλλαξε νομίμως ο χαρακτήρας τους από δασικός σε αγροτικός. Πρόκειται για Διανομές (εποικιστικά) αναδασμούς, απαλλοτριώσεις με σκοπό την αγροτική αποκατάσταση και άδειες του υπουργού Γεωργίας ή του νομάρχη για μεταβίβαση κλήρου. Όλες οι παραπάνω αφορούν αγροτικές εκτάσεις που είχαν δηλωθεί από τον ΟΠΕΚΕΠΕ ως αγροτικές στην ΕΕ και λάμβαναν επιδοτήσεις. Αποτυπώθηκαν ως Δασικές εκτάσεις, ενώ θα έπρεπε να αποτυπωθούν ως Αγροτικές, γιατί παρέλειψαν να λάβουν υπόψη τους τις παραπάνω πράξεις της Διοίκησης.