Η κατακόρυφη αύξηση των ροών των παράνομων μεταναστών που παρατηρείται, το τελευταίο χρονικό διάστημα, στις νήσους Γαύδο και Κρήτη, οδήγησαν την ελληνική κυβέρνηση να λάβει την απόφαση, για αποστολή πολεμικών πλοίων κοντά στη Λιβύη, με σκοπό τη συνδρομή του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, στην αποτροπή του φαινομένου της λαθρομετανάστευσης και την ενίσχυση της ασφαλείας των θαλασσίων συνόρων.

Ας μην ξεχνάμε ότι ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Τασούλα, τη Δευτέρα 23 Ιουνίου 2025, δήλωσε εμφατικά ότ : «Δε θα κάνουν κουμάντο οι διακινητές για το ποιος μπαίνει στη χώρα …». Διότι από τις αρχές του 2025, καταγράφεται μια αύξηση αφίξεων από παράνομους μετανάστες/πρόσφυγες (με αφετηρία την Αίγυπτο και τη Λιβύη, ιδίως τον λιμένα του Τομπρούκ) στην περιοχή της Κρήτης και της Γαύδου (7.200 άτομα έως τώρα) με συνέπεια να προκαλούνται σοβαρά προβλήματα, αλλά και αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία.

1

Καθίσταται πρόδηλα φανερό πως οι λαθροδιακινητές έχουν επιλέξει άλλη οδό εισόδου στην ευρωπαϊκή ήπειρο, ήτοι αυτήν της Ανατολικής Μεσογείου που οδηγεί κατευθείαν στην πατρίδα μας. Εγκατέλειψαν δηλαδή τις αντίστοιχες διαδρομές, που οδηγούσαν είτε στην Ισπανία (από το Μαρόκο) είτε στην Ιταλία (από Τυνησία – Λιβύη). Δηλαδή, με δυο λόγια εργαλειοποίηση πάλι του μεταναστευτικού από τη Λιβύη και με όποια άλλη χώρα βρίσκεται πίσω της. Το θέμα είναι εξαιρετικό σοβαρό.

Τα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού  θα είναι δύο φρεγάτες και ένα πλοίο υποστήριξης. Πρόκειται να αναπτυχθούν στο Νότιο Κρητικό Πέλαγος και το Λιβυκό, μέχρι των εξωτερικών ορίων της λιβυκής Αιγιαλίτιδος Ζώνης (Territorial Sea), ήτοι στην Ανοικτή Θάλασσα (High Seas) όπου ισχύει «η ελευθερία της ναυσιπλοΐας (freedom of navigation)».

Θα συνδράμουν αποφασιστικά στην επιτήρηση των θαλασσίων περιοχών και τον εντοπισμό των σκαφών που χρησιμοποιούν τα κυκλώματα διακίνησης παράνομων μεταναστών, με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα και τις δυνατότητες που διαθέτουν. Συνεπώς θα ενημερώνονται τόσο το Λιμενικό, όσο και η FRONTEX της Ευρωπαϊκής Ενώσεως (ΕΕ) και μέσω αυτών οι αρμόδιες λιβυκές αρχές, για την επέμβασή των.

Βέβαια η ενέργεια αυτή της Ελλάδος δύναται να συνδυασθεί και να συνεξετασθεί:

α. Αφενός μεν με την υπογραφή (την Τετάρτη 25 Ιουνίου στην Κωνσταντινούπολη) του Μνημονίου Κατανόησης (Memorandum of Understanding, MoU) μεταξύ των κρατικών εταιρειών πετρελαίου της Λιβύης (NOC) 1 και της Τουρκίας (TPAO) 2 για σεισμικές και γεωλογικές έρευνες σε 4 υπεράκτια οικόπεδα της Λιβύης (βλέπε εικόνα).

β. Αφετέρου δε με τη δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ (στις 12 Ιουνίου) του διαγωνισμού για τα ελληνικά οικόπεδα Νοτίως της Κρήτης (όπως φαίνεται παρακάτω στον χάρτη Περιοχές προς Παραχώρηση «ΝΟΤΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ 1» και «NΟΤΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ 2»).

Σημειώνεται ότι για τα υπόψη οικόπεδα, έχει εκδηλώσει έντονο ενδιαφέρον η αμερικανική εταιρεία «Chevron Balkans Exploration B.V.».

Βάσει αρχικών εκτιμήσεων και πληροφοριών από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών τα 4 προαναφερθέντα λιβυκά οικόπεδα δε φαίνεται να παραβιάζουν τη Μέση Γραμμή (Median Line/Equidistance), που έχει καθορίσει η Ελληνική Δημοκρατία, σύμφωνα με τον Νόμο 4001/2011 (γνωστός ως «Νόμος Μανιάτη»). Mε τον συγκεκριμένο Νόμο η Ελλάδα έχει προβεί στη χάραξη οικοπέδων, τόσο Δυτικά και Νοτιοδυτικά (με παρουσία της επίσης αμερικανικής εταιρείας EXXONMOBIL), όσο και Νότια της νήσου Κρήτης.

Οπότε προς το παρόν, αποφεύγει η λιβυκή πλευρά τις προκλήσεις με την παρουσία τουρκικών ερευνητικών σκαφών. Από την άλλη πλευρά όμως, στην εν λόγω τελετή υπογραφής προβλήθηκε και ένας χάρτης (βλέπε εικόνα) που δεικνύει και το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας (MAVI VATAN)» της Τουρκίας, καθώς και την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ Λιβύης – Τουρκίας του κενού, άκυρου και ανυπόστατου Μνημονίου του 2019, με τέτοιον τρόπο που επικαλύπτει μεγάλο μέρος της ελληνικής Υφαλοκρηπίδος και ΑΟΖ 4 .

Από τα ανωτέρω συνάγονται τα εξής συμπεράσματα:

α. Η Λιβύη (και οι δύο πλευρές Δυική και Ανατολική Λιβύη) ενεργούν με την παρότρυνση, αλλά και υπό την καθοδήγηση της Τουρκίας.

β. Συνεχίζεται η εργαλειοποίηση των μεταναστών από την Τουρκία και τη Λιβύη, για την ενάσκηση πίεσης και αποκόμιση οφέλους ( από Ελλάδα και την ΕΕ).

γ. Η Λιβύη δεν είναι σε θέση ακόμη να προκαλέσει την Ελλάδα, ένα κράτος – μέλος της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (για τη διετία 2025-26). Οι επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα βαρείς.

δ. Η Ελλάδα δεν πρέπει να επιδείξει εφησυχασμό και να επαναπαυθεί στις δάφνες της. Προτείνεται όπως ακολουθήσει το παράδειγμα άλλων χωρών (όπως της Ιταλίας) και να επιδιώξει την αποκατάσταση σχέσεων με τη Λιβύη.