Η Εσθονία ζητά την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του NATO μετά την παραβίαση από τη Ρωσία

Η κυβέρνηση της Εσθονίας ζήτησε από το ΝΑΤΟ, στο οποίο είναι μέλος, να ενεργοποιήσει το Άρθρο 4 του συμφώνου της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας έπειτα από την εισβολή στον εναέριο χώρος της τριών ρωσικών μαχητικών.

Σε ανάρτησή του ο πρωθυπουργός της χώρας Κρίστεν Μιχάλ γράφει ότι «σήμερα το πρωί, τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη Mig-31 εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας.

» Τα μαχητικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ αντέδρασαν και τα ρωσικά αεροσκάφη αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν.

» Μια τέτοια παραβίαση είναι απολύτως απαράδεκτη. Η κυβέρνηση της Εσθονίας αποφάσισε να ζητήσει διαβουλεύσεις βάσει του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ».

Τι σημαίνει η επίκληση του Άρθρου 4

Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Ουάσινγκτον (1949), το Άρθρο 4 δίνει σε κάθε κράτος-μέλος το δικαίωμα να ζητήσει διαβουλεύσεις με τους συμμάχους, εφόσον θεωρεί ότι η εδαφική του ακεραιότητα, η πολιτική του ανεξαρτησία ή η ασφάλειά του απειλούνται.

Δεν συνεπάγεται αυτόματη στρατιωτική εμπλοκή, αλλά θέτει το ζήτημα ενώπιον του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου, το οποίο μπορεί να λάβει αποφάσεις για διπλωματικές, στρατιωτικές ή αποτρεπτικές κινήσεις.

Το Άρθρο 4 συχνά θεωρείται ένα «καμπανάκι συναγερμού» που προηγείται πιθανών εξελίξεων. Σε αντίθεση με το Άρθρο 5, που προβλέπει συλλογική άμυνα σε περίπτωση επίθεσης κατά κράτους-μέλους, το Άρθρο 4 παραμένει σε επίπεδο πολιτικής διαβούλευσης – ωστόσο έχει ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς ανοίγει τη συζήτηση σε ολόκληρη τη Συμμαχία.

Από την ίδρυση του ΝΑΤΟ, το Άρθρο 4 έχει ενεργοποιηθεί μόλις οκτώ φορές, γεγονός που δείχνει τον εξαιρετικό χαρακτήρα της διαδικασίας:

2003 – Τουρκία: Με αφορμή τον πόλεμο στο Ιράκ, η Άγκυρα ανησύχησε για τις συνέπειες στην ασφάλεια των συνόρων της. Οι σύμμαχοι αποφάσισαν τότε μέτρα ενίσχυσης της αεράμυνας της Τουρκίας.

2012 – Τουρκία: Η κατάρριψη τουρκικού μαχητικού αεροσκάφους από τις συριακές δυνάμεις οδήγησε σε διαβουλεύσεις.

2014 – Πολωνία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία: Μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, τέσσερις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης προσέφυγαν ταυτόχρονα στο άρθρο 4.

2015 – Τουρκία: Ζήτησε εκ νέου διαβουλεύσεις, επικαλούμενη την αστάθεια στη Συρία, την τρομοκρατική δράση και τις απειλές κατά της ασφάλειάς της.

2020 – Τουρκία: Με αφορμή την κλιμάκωση στο Ιντλίμπ της Συρίας, η Άγκυρα ενεργοποίησε το άρθρο 4, λίγες ώρες μετά τον θάνατο δεκάδων Τούρκων στρατιωτών από αεροπορικό πλήγμα.

2022 – Πολωνία: Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Βαρσοβία ζήτησε διαβουλεύσεις, επισημαίνοντας ότι η ασφάλεια όλων των ανατολικών μελών κινδύνευε.

2022 – Σλοβακία, Ουγγαρία, Βουλγαρία, Ρουμανία: Λίγες ημέρες μετά, και άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης επικαλέστηκαν το άρθρο 4 λόγω της ραγδαίας επιδείνωσης της κατάστασης στην Ουκρανία.

2025 – Πολωνία: Μετά την εισβολή ρωσικών drone στον εναέριο χώρο της.

Διαβάστε επίσης:

Τραμπ: Συνάντηση με Ερντογάν στον Λευκό Οίκο – Στο τραπέζι F-35 και “στρατιωτικά deals”

ΟΗΕ-Γενική Συνέλευση: Με 145 ψήφους υπέρ εγκρίθηκε το Ψήφισμα για τη συμμετοχή της Παλαιστίνης στις εργασίες της 80ής Συνόδου

Απορρίφθηκε -για τώρα- η αγωγή Τραμπ κατά NYT