ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Όταν ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έστειλε αμερικανικά βομβαρδιστικά να πλήξουν τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις το περασμένο Σαββατοκύριακο, στοιχημάτιζε ότι θα βοηθούσε τον σύμμαχό του, το Ισραήλ, να πλήξει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, ενώ παράλληλα θα τηρούσε την μακροχρόνια δέσμευσή του να αποφύγει την εμπλοκή σε έναν παρατεταμένο πόλεμο.
Μόλις λίγες μέρες αργότερα, η αιφνιδιαστική ανακοίνωση του Τραμπ τη Δευτέρα για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Ιράν υποδηλώνει ότι μπορεί τελικά να «βομβάρδισε» τους ηγέτες της Τεχεράνης να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αναφέρει το Reuters.
Αλλά μια μεγάλη λίστα με αναπάντητα ερωτήματα παραμένει, με κυριότερο το εάν αυτή η κατάπαυση του πυρός μπορεί πραγματικά να τεθεί σε ισχύ και να διατηρηθεί μεταξύ δύο μεγάλων εχθρών, των οποίων η πολυετής «σκιώδης» σύγκρουση εξελίχθηκε τις τελευταίες 12 ημέρες σε ένα πόλεμο από αέρος.
Επίσης, στην ενθουσιώδη ανάρτηση του Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για «Πλήρη και Ολοκληρωμένη ΚΑΤΑΠΑΥΣΗ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ» άγνωστοι και αδιευκρίνιστοι παραμένουν οι όροι που συμφωνήθηκαν, το αν οι ΗΠΑ και το Ιράν θα ξεκινήσουν και πάλι τις αποτυχημένες συνομιλίες για τα πυρηνικά, καθώς και η τύχη του αποθέματος εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν, το οποίο πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι ίσως διασώθηκε από τους βομβαρδισμούς των ΗΠΑ και του Ισραήλ.
«Οι Ισραηλινοί έχουν επιτύχει μεγάλο μέρος των στόχων τους … και το Ιράν έψαχνε για μια έξοδο», δήλωσε ο Jonathan Panikoff, πρώην αναπληρωτής αξιωματικός των εθνικών μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή. «Οι ΗΠΑ ελπίζουν ότι αυτή είναι η αρχή του τέλους. Η πρόκληση είναι αν υπάρχει στρατηγική για το τι θα ακολουθήσει».
Παραμένουν επίσης ερωτήματα σχετικά με το τι έχει συμφωνηθεί στην πραγματικότητα, ακόμη και αν η δήλωση του Τραμπ αύξησε τις ελπίδες για το τέλος μιας σύγκρουσης που έχει προκαλέσει φόβους για έναν ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο.
Ο Τραμπ είχε υιοθετήσει την εκτίμηση του Ισραήλ ότι το Ιράν πλησίαζε στην απόκτηση πυρηνικού όπλου — κάτι που η Τεχεράνη αρνείται επίμονα. Οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ δήλωσαν νωρίτερα φέτος ότι δεν πιστεύουν πως το Ιράν κατασκευάζει πυρηνικό όπλο, και μια πηγή με πρόσβαση σε σχετικές εκθέσεις δήλωσε στο Reuters την περασμένη εβδομάδα ότι αυτή η εκτίμηση δεν έχει αλλάξει.
Η “στρατηγική” απάντηση του Ιράν
Η ανακοίνωση του Τραμπ ήρθε λίγες μόλις ώρες μετά την εκτόξευση ιρανικών πυραύλων σε αμερικανική βάση στο Κατάρ, σε αντίποινα για τη ρίψη των βομβών bunker-buster σε υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν από τις ΗΠΑ το Σαββατοκύριακο — χωρίς να προκληθούν θύματα.
Σύμφωνα με πηγές, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ θεώρησαν πως η αντίδραση του Ιράν τη Δευτέρα ήταν προσεκτικά σχεδιασμένη ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση.
Ο Τραμπ ζήτησε συνομιλίες με το Ισραήλ και το Ιράν, και υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου ανέφερε ότι το Ισραήλ συμφώνησε σε κατάπαυση του πυρός, εφόσον το Ιράν δεν προβεί σε νέες επιθέσεις. Το Ιράν υπέδειξε πως δεν θα προχωρήσει σε νέες ενέργειες, σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο.
Ο Αμερικανός πρόεδρος μίλησε απευθείας με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ενώ ο Αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ συμμετείχαν σε άμεσες και έμμεσες επαφές με το Ιράν. Το Κατάρ βοήθησε επίσης στη διαμεσολάβηση για τις επαφές με τους Ιρανούς.
Το Ιράν φέρεται να αποδέχθηκε την κατάπαυση του πυρός και λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται σε «αποδυναμωμένη κατάσταση», σύμφωνα με τον Αμερικανό αξιωματούχο. Οι Ιρανοί είχαν βρεθεί αντιμέτωποι με πολυήμερους ισραηλινούς βομβαρδισμούς πυρηνικών και στρατιωτικών εγκαταστάσεων, καθώς και με στοχευμένες δολοφονίες κορυφαίων πυρηνικών επιστημόνων και διοικητών ασφαλείας.
Ο Τραμπ είχε επίσης δηλώσει δημοσίως τις τελευταίες ημέρες ότι εξετάζει το ενδεχόμενο «αλλαγής καθεστώτος» στο Ιράν.
Νωρίτερα τη Δευτέρα, τρεις Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν πως η κυβέρνησή τους σκοπεύει να ολοκληρώσει σύντομα την εκστρατεία της στο Ιράν και είχε μεταφέρει το μήνυμα αυτό στις ΗΠΑ, αν και πολλά εξαρτώνται από τη στάση της Τεχεράνης.
«Τώρα που ο Τραμπ κήρυξε “παγκόσμια ειρήνη”, θα είναι δύσκολο για τον Νετανιάχου να τον αντικρούσει δημόσια», δήλωσε η Laura Blumenfeld, ειδική για τη Μέση Ανατολή στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.
Το μεγάλο ρίσκο του Τραμπ
Η πρωτοφανής απόφαση του Τραμπ να βομβαρδίσει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν σηματοδότησε ένα βήμα που είχε από καιρό δεσμευτεί να αποφύγει – να επέμβει στρατιωτικά σε έναν μεγάλο ξένο πόλεμο.
Στην πιο μεγάλη και ενδεχομένως πιο επικίνδυνη κίνηση εξωτερικής πολιτικής της προεδρίας του, ο Τραμπ πόνταρε όχι μόνο ότι θα μπορούσε να εξουδετερώσει τις πυρηνικές υποδομές του Ιράν στη Φορντόου, αλλά και ότι η απάντηση του Ιράν θα ήταν περιορισμένη.
Υπήρχαν φόβοι ότι η Τεχεράνη θα μπορούσε να απαντήσει κλείνοντας τα Στενά του Ορμούζ — την πιο σημαντική θαλάσσια αρτηρία πετρελαίου στον κόσμο — ή με επιθέσεις σε πολλές αμερικανικές βάσεις στη Μέση Ανατολή ή με την ενεργοποίηση δυνάμεων της σε όλο τον κόσμο κατά των αμερικανικών και ισραηλινών συμφερόντων.
Αν ο Τραμπ καταφέρει να εκτονώσει τη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν, ίσως καταφέρει να κατευνάσει τη θύελλα επικρίσεων από τους Δημοκρατικούς του Κογκρέσου και να ικανοποιήσει την “κατά των επεμβάσεων” πτέρυγα της ρεπουμπλικανικής βάσης του MAGA για τους βομβαρδισμούς που ήταν αντίθετοι με τις δικές του προεκλογικές δεσμεύσεις.
Αυτό θα του επέτρεπε επίσης να επικεντρωθεί εκ νέου στις πολιτικές προτεραιότητες, όπως η απέλαση μεταναστών χωρίς χαρτιά και η διεξαγωγή ενός δασμολογικού πολέμου κατά των εμπορικών εταίρων.
Αλλά ο Τραμπ και οι συνεργάτες του δεν θα μπορέσουν να αγνοήσουν το Ιράν και τα παρατεταμένα ερωτήματα που θέτει.
«Μπορεί η κατάπαυση να διατηρηθεί;» αναρωτήθηκε ο Dennis Ross, πρώην διαπραγματευτής για τη Μέση Ανατολή σε κυβερνήσεις Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών. «Ναι, το Ιράν τη χρειάζεται και το Ισραήλ έχει ήδη δράσει ουσιαστικά βάσει της λίστας στόχων του IDF.»
Αλλά εμπόδια παραμένουν. «Το Ιράν έχει αποδυναμωθεί σημαντικά, αλλά ποιο είναι το μέλλον του πυρηνικού και πυραυλικού του προγράμματος; Τι θα συμβεί με το απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου του; Θα χρειαστούν διαπραγματεύσεις — και δεν θα είναι εύκολες», δήλωσε ο Ross.
Διαβάστε επίσης:
Το «ευχαριστώ» του Τραμπ στο Ιράν για την… προγραμματισμένη επίθεση
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
- o ERYTOS II – COSMOTE είναι ο νικητής του 62ου Ράλλυ Αιγαίου – Νίκη και για το AFRODITI-SOLARIS στην κατηγορία Sport
- Τουρκία: Εικόνες αποκάλυψης απ τις πυρκαγιές στην Προύσα – Καμένα χιλιάδες στρέμματα δασικής έκτασης
- Ταϊλάνδη – Καμπότζη: Τέταρτη συνεχόμενη ημέρα εχθροπραξιών – «Ανεπαρκής» η παρέμβαση του Τραμπ
- Τα φορέματα μιας βασίλισσας – Πώς η Ελισάβετ Β΄ ασκούσε την ήπια δύναμη της μοναρχίας
