Economist: Σε τεντωμένο σκοινί οι σχέσεις Κίνας – ΗΠΑ

Σίγουρα το ταξίδι της Πελόζι στην Ταϊβάν ήταν τολμηρή διπλωματική κίνηση. Η Κίνα αντιδρά γιατί δεν θέλει μία προσωπικότητα που είναι τρίτη στην κούρσα διαδοχής του Αμερικανού Προέδρου να επισκέπτεται μία αυτοδιοίκηση περιοχή για τον λόγο ότι θα πάρουν θάρρος.

Βέβαια, αν αναλύσει κανείς με εσωτερικούς όρους το ταξίδι θα βρεθεί μπροστά σε μία ασυνάρτητη προσέγγιση των ΗΠΑ προς την Κίνα. Ο λόγος είναι ότι η Κίνα είναι από τους πιο σημαντικούς αντιπάλους της χώρας, μακροπρόθεσμα.

Κακό χρονοδιάγραμμα

Ένα πρόβλημα είναι το χρονοδιάγραμμα της κ. Πελόζι. Σίγουρα, υπάρχουν στιγμές που η Αμερική πρέπει να ορθώσει ανάστημα στην Κίνα για να καταστήσει σαφές ότι θα διεκδικήσει τα συμφέροντά της, θα πιέσει για τα δικαιώματά της και θα υπερασπιστεί τις αξίες της. Αλλά τέτοιες στιγμές είναι συχνά γεμάτες με κινδύνους κλιμάκωσης. Η Αμερική πρέπει να τις επιλέγει προσεκτικά.

Αυτή είναι μια ευαίσθητη περίοδος για τον ηγέτη της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος αντιμετωπίζει μεγάλες εσωτερικές προκλήσεις ενώ προετοιμάζεται για ένα συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος στο οποίο αναμένεται να εξασφαλίσει μια τρίτη πενταετή θητεία ως αρχηγός του κόμματος, παραβιάζοντας πρόσφατους κανόνες. Ο Σι έχει καλλιεργήσει μια επιθετική μορφή εθνικισμού και έχει συνδέσει την «επανένωση» με την Ταϊβάν με τον στόχο του για «εθνική αναζωογόνηση». Τώρα είναι μια επικίνδυνη στιγμή για να δοκιμαστεί η αποφασιστικότητά του απλά και μόνο γι’ αυτό τον λόγο.

Έλλειψη συντονισμού Μπάιντεν – Πελόζι

Ένας ακόμη λόγος που ήταν λάθος η χρονική συγκυρία του ταξιδιού ήταν ο λανθασμένος συντονισμός Πελόζι – Μπάιντεν.  Ένα άλλο πρόβλημα είναι η προφανής έλλειψη συντονισμού της κ. Πελόζι με τον Τζο Μπάιντεν. Όταν ρωτήθηκε για τα σχέδιά της, ο πρόεδρος αναφέρθηκε σε στρατιωτικούς αξιωματούχους που θεώρησαν ότι το ταξίδι «δεν ήταν καλή ιδέα αυτή τη στιγμή».

Το χειρότερο, το ταξίδι της κ. Πελόζι κινδυνεύει να αποκαλύψει πόσο αβέβαιη είναι η κυβέρνηση για την πολιτική της στην Ταϊβάν.  Αλλά η κατάσταση θα δοκιμάσει επίσης τον κ. Μπάιντεν και την ομάδα του, που ήδη ασχολούνται με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Είναι προετοιμασμένοι;

Η στρατηγική ασάφεια

Ο κ. Μπάιντεν έχει ορκιστεί περισσότερες από μία φορές να υπερασπιστεί την Ταϊβάν από εισβολή, αγνοώντας μια μακροχρόνια θέση «στρατηγικής ασάφειας» σύμφωνα με την οποία οι προηγούμενοι πρόεδροι απέφευγαν σκόπιμα τις σαφείς δεσμεύσεις. Κάποιοι στην Ουάσιγκτον υποστηρίζουν αυτή τη νέα σαφήνεια, ειδικά καθώς η Κίνα αποκτά μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση – και γίνεται πιο ικανή να νικήσει την Αμερική σε έναν αγώνα για την Ταϊβάν. Αλλά μετά από κάθε υπόσχεση, οι βοηθοί του προέδρου το παίρνουν πίσω, μετατρέποντας τη στρατηγική ασάφεια σε στρατηγική σύγχυση.

Η Αμερική έχει δίκιο που θέλει να υπερασπιστεί την Ταϊβάν από εισβολή. Η χώρα είναι μια φιλοδυτική δημοκρατία 24 εκατομμυρίων ανθρώπων που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία, παράγοντας τα καλύτερα τσιπ υπολογιστών στον κόσμο. Είναι επίσης ένας πυλώνας της αμερικανικής τάξης στην περιοχή. Αλλά η δήλωση αυτής της πρόθεσης ελάχιστα αποθαρρύνει την Κίνα, η οποία ήδη υποθέτει ότι η Αμερική θα προστάτευε το νησί. Αν μη τι άλλο, η χάραξη μιας ξεκάθαρης γραμμής λέει στον κ. Σι πόσο μακριά μπορεί να πάει, ενθαρρύνοντας τις τακτικές της «γκρίζας ζώνης» που χρησιμοποιεί η Κίνα για να παρενοχλήσει την Ταϊβάν. Για παράδειγμα, έχει πετάξει ολοένα μεγαλύτερο αριθμό πολεμικών αεροσκαφών κοντά στον εναέριο χώρο της Ταϊβάν, πολλές φορές φέτος. Αντί να είναι πομπώδης, ο κ. Μπάιντεν θα πρέπει να επικεντρωθεί στην αποτροπή εισβολής βελτιώνοντας τη στρατιωτική ικανότητα της Ταϊβάν.

Η συνταγή της επόμενης μέρας και η αντίδραση του Πεκίνου

Η Αμερική πρέπει να καταστήσει σαφές ότι είναι πρόθυμη να βοηθήσει. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να αναβαθμίσει την εκπαιδευτική της αποστολή στην Ταϊβάν, να της προσφέρει στρατιωτική βοήθεια τύπου Ισραήλ για να αγοράσει αμερικανικά όπλα και να δημιουργήσει οικονομικά κίνητρα για να επιλέξει πιο ασύμμετρες επιλογές.

Η Κίνα θα απαντήσει, πιθανώς με στρατιωτικές δράσεις που θα μπορούσε να περιλαμβάνει αποστολή πολεμικών αεροσκαφών πάνω από την Ταϊβάν ή ακόμη και εκτόξευση πυραύλων σε ύδατα έξω από το νησί, καθώς και οικονομικά και διπλωματικά μέτρα για την περαιτέρω απομόνωσή του.

Η κινεζική απάντηση θα μπορούσε να διαδραματιστεί σε εβδομάδες και μήνες, αν όχι χρόνια. Σε αυτό το διάστημα, η πραγματική δοκιμασία της δέσμευσης της Αμερικής δεν θα είναι οι επισκέψεις που θα τραβήξουν τα πρωτοσέλιδα αλλά αν θα βοηθήσει την Ταϊβάν να γίνει πιο ανθεκτική.

Διαβάστε επίσης

Αμερικανός αξιωματούχος: «Ο Κινέζος ΥΠΕΞ γνώριζε για την επίσκεψη Πελόζι»

Πεσκόφ: Δεν πρέπει να υποτιμηθεί η ένταση που προκλήθηκε από την επίσκεψη Πελόζι στην Ταϊβάν