Αποτελέσματα ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ: Πώς επηρεάζουν τα ελληνοτουρκικά

Όλο το παρασκήνιο για την Προεδρία στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας

Με την ευρεία νίκη των Ρεπουμπλικάνων να μην επιβεβαιώνεται -αν και ανακτούν τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων- τους Δημοκρατικούς του Μπάιντεν να αποδεικνύονται πιο …ανθεκτικοί από τις δυσοίωνες προβλέψεις και την οριστικοποίηση του νικητή της μάχης για την Γερουσία να μετατίθεται για τον Δεκέμβριο, οπότε και θα διεξαχθεί ο επαναληπτικός γύρος στη Γεωργία (Τζόρζια), με τα έως τώρα στοιχεία, οι Δημοκρατικοί φέρονται ως επικρατέστεροι να κερδίσουν την άλλη κρίσιμη Πολιτεία για τον έλεγχο της άνω βουλής, αυτή της Αριζόνα, με τη διεκδίκηση της έδρας «κλειδί» στη Νεβάδα να είναι αμφίρροπη.

Πάντως, ήδη, οι χθεσινές κάλπες ανέδειξαν κάποια πρώτα χρήσιμα συμπεράσματα για τους συσχετισμούς στις ΗΠΑ ενόψει και των εξελίξεων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, τόσο αναφορικά με την πώληση νέων Αμερικανικών F-16 στην Άγκυρα, όσο και για τη στάση της Ουάσιγκτον απέναντι στον Ερντογάν το προσεχές διάστημα.

Κατ’ αρχήν, η μη επικράτηση των περισσοτέρων Ρεπουμπλικάνων υποψηφίων που στήριξε προσωπικά ο «φίλος του Ερντογάν» Ντ. Τραμπ, μειώνει κατά πολύ τις πιθανότητες του να επανεμφανιστεί ως υποψήφιος το 2024.

Επίσης, ήττα υπέστη στις εκλογές για μια θέση στη Γερουσία στην πολιτεία της Πενσυλβάνια και ο τουρκικής καταγωγής Ρεπουμπλικάνος Μ. Οζ από τον Δημοκρατικό Φέτερμαν, μία επικράτηση-κλειδί όπως χαρακτηρίζεται για τους Δημοκρατικούς στην προσπάθειά τους να μην απωλέσουν τον έλεγχο του Σώματος.

Επανεκλέγονται αρκετοί ελληνικής καταγωγής υποψήφιοι- και των δύο κομμάτων- όπως οι Κρ. Πάππας, Γκ. Μπιλιράκης, Αλέξης Γιαννούλιας, Ελένη Κουναλάκη, Νικόλ Μαλλιωτάκης, Τζον Σαρμπάνης. Ενώ, στα συν είναι η εκλογή για πρώτη φορά στη Βουλή των Αντιπροσώπων, του Ρόμπερτ Μενέντεζ Τζούνιορ, γιου του γνωστού φιλέλληνα Γερουσιαστή.

Ο Μενέντεζ και …οι άλλοι

Στην κρίσιμη Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, στην περίπτωση που τελικώς επικρατήσουν οι Δημοκρατικοί, Πρόεδρος με δικαίωμα αρνησικυρίας (veto) -και για την πώληση ή τον εκσυγχρονισμό Αμερικανικών F-16 στην Τουρκία- θα παραμείνει ο Ρ. Μενέντεζ, η εξαετής θητεία του οποίου λήγει το 2025.

Στην περίπτωση που οι Δημοκρατικοί χάσουν την πλειοψηφία, το όνομα που ακούγεται για την ανάληψη της Προεδρίας της σημαντικής αυτής Επιτροπής, είναι ο Ρεπουμπλικάνος Γερουσιαστής από το Αϊντάχο Τζιμ Ρις, ο οποίος, χωρίς να έχει εκφραστεί δημοσίως με ανάλογο τρόπο υπέρ της Ελλάδας όπως ο Μενέντεζ, επίσης έχει ασκήσει έντονη κριτική εναντίον της Τουρκίας για τους S-400, όντας ένας από τους συντάκτες του νομοσχεδίου για τις κυρώσεις εναντίον της Άγκυρας.

Αν και αναγνωρίζει το σημαντικό ρόλο της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή, είχε χαρακτηρίσει τη συμπεριφορά της «απαράδεκτη από ένα σύμμαχο του ΝΑΤΟ, που βλάπτει τη Συμμαχία και αποτελεί άμεση απειλή για τα F-35 και άλλα αμυντικά συστήματα των ΗΠΑ και των υπόλοιπων χωρών- μελών». Μάλιστα, ο Ρις είχε εστιάσει και στην νότιο-ανατολική πτέρυγα, λέγοντας ότι «η αναπτυσσόμενη σχέση Πούτιν- Ερντογάν εγείρει σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου, έρχεται σε άμεση σύγκρουση με τους μακροχρόνιους συμμάχους της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και τροφοδοτεί την αστάθεια στην περιοχή». Η πρότασή του για κυρώσεις εναντίον του Ερντογάν, συνοδεύτηκε από επιχειρήματα όπως «πρέπει να λογοδοτήσει για τις ενέργειές του τα τελευταία χρόνια».

Ένα άλλο όνομα που αναφέρεται για Πρόεδρος της Επιτροπής είναι ο επίσης Ρεπουμπλικάνος Γερουσιαστής της Νότιας Καρολίνας Λίντσεϊ Όλιν Γκράχαμ, αλλά με αρκετά λιγότερες πιθανότητες. Ευτυχώς για τα ελληνικά συμφέροντα, καθώς προσφάτως επιστρέφοντας από επίσκεψη στην Τουρκία, δεν δίστασε να χαρακτηρίσει «επιτακτική ανάγκη» την έμπρακτη ενίσχυση των δεσμών Τουρκίας – ΗΠΑ. Ενώ, σε σχετικό tweet, δεν έκρυψε τις προθέσεις του: Θα κάνω ό,τι περνά από το χέρι μου για να υποστηρίξω την απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν να πουλήσει F-16 στην τουρκική Πολεμική Αεροπορία. Αυτά τα μαχητικά αεροσκάφη, στα χέρια των συμμάχων μας στο ΝΑΤΟ, θα δημιουργήσουν μια αίσθηση σταθερότητας και θα παρέχουν στον τουρκικό στρατό ικανότητα που είναι σίγουρα προς τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας της Αμερικής.

Σημαντικός αναμένεται ότι θα είναι και ο ρόλος του Δημοκρατικού Γερουσιαστή Κρις βαν Χόλεν -ο οποίος κέρδισε πολύ άνετα τις εκλογές για τη Γερουσία στο Μέριλαντ- και έχει χαρακτηρίσει την Τουρκία «ασυνεπή σύμμαχο» στο ΝΑΤΟ, ενώ για την πώληση ή αναβάθμιση των F-16 είχε τονίσει (Καθημερινή) ότι θα πρέπει να συνοδεύεται από σαφείς όρους, όπως ότι δεν θα χρησιμοποιηθούν για εισβολή της Τουρκίας στον εναέριο χώρο της Ελλάδας ή για επίθεση κατά των Κούρδων συμμάχων των ΗΠΑ στη Συρία. Ο κ. βαν Χόλεν χαρακτηρίζει την Ελλάδα σημαντικό στρατηγικό εταίρο, του οποίου ο ρόλος έχει ενισχυθεί ακόμη περισσότερο μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, και στο πλαίσιο αυτό είχε υπογραμμίσει τη σημασία του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, όχι μόνο από άποψη στρατιωτική και για την προστασία του ΝΑΤΟ και της μεταφοράς εξοπλισμού, αλλά και σε ό,τι αφορά την ενέργεια και τη μείωση της εξάρτησης πολλών ευρωπαϊκών χωρών από το ρωσικό αέριο.

Στα θετικά για τα ελληνικά συμφέροντα και η επανεκλογή του Μάρκ Ρούμπιο, Γερουσιαστή των Δημοκρατικών στη Φλόριντα, ο οποίος, μαζί με τον Μενέντεζ, πρωτοστάτησε στην πρωτοβουλία για τον East Med Act- που αποτελεί πλέον νόμο του αμερικανικού κράτους-, πρωτοβουλία που εξέπεμψε ισχυρό μήνυμα εμβάθυνσης της συνεργασίας των ΗΠΑ με αξιόπιστους εταίρους στην περιοχή, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ.