Η σχέση μεταξύ του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού ομολόγου του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει αδιαμφισβήτητα βελτιωθεί, αλλά το πραγματικό βραβείο που επιδιώκει το Κίεβο φαίνεται προς το παρόν εκτός εμβέλειας, σημειώνει σε ανάλυσή του το CNN.

Μετά από εννέα μήνες εξαιρετικών διπλωματικών ακροβατισμών και λόγου, ο Τραμπ εξακολουθεί να προτιμά να δώσει στον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ακόμη μια ευκαιρία να τον πείσει, αντί να επιλέξει μια ξεκάθαρη στρατιωτική κλιμάκωση.

1

Ωστόσο, υπήρξαν – ανάμεσα στα κομπλιμέντα και στην πεποίθηση ότι η άπιαστη ειρήνη ήταν κοντά – και σημάδια καλών ειδήσεων για την Ουκρανία. Ακόμη και η τελευταία δήλωση του Τραμπ, σε μια ανάρτηση στο Truth Social ενώ αναχωρούσε για το Mar-a-Lago, πρότεινε ότι «θα πρέπει να σταματήσουν εκεί που είναι» – μια κατάπαυση πυρός κατά μήκος των τρεχουσών γραμμών μάχης, κάτι που το Κίεβο θα μπορούσε πολύ να αποδεχτεί.

«Πρέπει να σταματήσουμε εκεί που βρισκόμαστε. Αυτό είναι σημαντικό, να σταματήσουμε εκεί που βρισκόμαστε, και μετά να μιλήσουμε», δήλωσε ο Ζελένσκι στο CNN κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά τη συνάντηση.

Πράγματι, η μέρα θα μπορούσε να είχε εξελιχθεί πολύ χειρότερα για την Ουκρανία.

Αρχικά, ο Τραμπ εξύμνησε τις φονικές ικανότητες των πυραύλων Tomahawk, προεξοφλώντας ότι η συνάντησή του με τον Ζελένσκι αφορούσε ακριβώς αυτό. «Γι’ αυτό είμαστε εδώ», είπε. «Τα Tomahawk είναι πολύ επικίνδυνα… θα μπορούσε να σημαίνει κλιμάκωση – πολλά κακά θα μπορούσαν να συμβούν». Πρόκειται για απειλή αδιανόητη όταν ο Τραμπ ανέλαβε την εξουσία: ο Πρόεδρος να δηλώνει άνετα ότι ίσως παραχωρήσει το καλύτερο οπλοστάσιό του στον Ζελένσκι, ώστε η Ουκρανία να πλήξει βαθιά τη Ρωσία.

Ταυτόχρονα, όμως, ο Τραμπ υπονόμευσε τη δική του απειλή, αποκαλύπτοντας αμέσως τη φύση της συμφωνίας πριν από τον Πούτιν. «Ελπίζω να μπορέσουμε να τελειώσουμε αυτόν τον πόλεμο χωρίς να σκεφτούμε τα Tomahawk», πρόσθεσε. «Νομίζω ότι είμαστε αρκετά κοντά σε αυτό».

Η αλήθεια είναι ότι ο Τραμπ πιθανότατα απέχει ακόμη πολύ από τη συμφωνία που αποκάλεσε «Αριθμός 9», αναφερόμενος στον αριθμό των ειρηνευτικών συμφωνιών σε όλο τον κόσμο στις οποίες ισχυρίζεται ότι συμμετείχε. Ωστόσο, η νέα του προσέγγιση – απειλή πραγματικής στρατιωτικής κλιμάκωσης μέσω της τεχνολογίας των ΗΠΑ, που αγοράζεται από ευρωπαϊκούς συμμάχους και στη συνέχεια παραδίδεται στην Ουκρανία – μπορεί, με τον καιρό, να φέρει πιο κοντά τη συμφωνία που λέει ότι θέλει ο Πούτιν.

Η απειλή είναι εξίσου ψυχολογική όσο και στρατιωτική. Οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν τον αριθμό των «χιλιάδων» Tomahawk που είπε ο Τραμπ ότι ανέφερε σε αστείο στον Πούτιν την Πέμπτη ότι ίσως παραχωρήσει στην Ουκρανία. Οι πύραυλοι είναι συνήθως ναυτικοί και, στην καλύτερη περίπτωση, η Ουκρανία θα έπρεπε να περιμένει μήνες για να παραλάβει μερικές δεκάδες που θα έπρεπε να προσαρμόσει για εκτόξευση από ξηρά.

Είναι εξαιρετικά ακριβοί. Η εμβέλειά τους δεν είναι πολύ μεγαλύτερη από τα drones που η Ουκρανία χρησιμοποιεί καθημερινά για επιθέσεις βαθιά στη Ρωσία. Αν τους χρησιμοποιούσε, το Κίεβο θα έπρεπε να πλήξει στόχους που να αξίζουν την τιμή των 2 εκατομμυρίων δολαρίων του Tomahawk – δηλαδή σοβαρές στρατιωτικές ή κυβερνητικές υποδομές, κάτι που ίσως ο Τραμπ να απέρριπτε.

Ο Τραμπ και ο Ζελένσκι φαίνεται να συμφώνησαν να αφήσουν τις λεπτομέρειες ασαφείς: ο Ζελένσκι αρνήθηκε να δώσει λεπτομέρειες για τη συνομιλία τους σχετικά με τα Tomahawk, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ δεν θέλουν κλιμάκωση. Ερωτηθείς αν ήταν αισιόδοξος ή απαισιόδοξος για τους πυραύλους, απάντησε ότι ήταν «ρεαλιστής».

Δεύτερον, ο Τραμπ πλέον δεν διστάζει να παραδεχθεί ότι ο Πούτιν ίσως τον παίζει – μια σημαντική, αν και καθυστερημένη, συνειδητοποίηση. Πρόσθεσε: «Έχω εξαπατηθεί σε όλη μου τη ζωή από τους καλύτερους, και τελικά τα κατάφερα πολύ καλά».

Η σύνοδος κορυφής της Βουδαπέστης με τον Πούτιν εξακολουθεί να μην έχει συγκεκριμένη ημερομηνία και φαίνεται να αποτελεί ακόμη μια στιγμή όπου το Κρεμλίνο μπορεί να επιδιώξει να κερδίσει περισσότερο χρόνο. Αλλά ο Πούτιν θα συναντήσει ίσως έναν Αμερικανό Πρόεδρο που έχει πλέον διδαχθεί από τα λάθη του στην αντιμετώπιση του Κρεμλίνου και γνωρίζει τι απαιτείται για να τραβήξει την προσοχή της Μόσχας. Ο Τραμπ έχει πλέον ακούσει τη συμβουλή των ευρωπαϊκών συμμάχων: ο Πούτιν ανταποκρίνεται σαφέστατα στη δύναμη.

Αν ο Τραμπ τελικά υλοποιήσει αυτή την απειλή, ίσως να έχει μικρότερη σημασία σε σχέση με τις μεταβαλλόμενες δυναμικές της σύγκρουσης. Ο Ζελένσκι βρέθηκε μπροστά στον Τραμπ σε μια θέση που λίγοι παρατηρητές φαντάζονταν την άνοιξη.

Καθώς η πολυδιαφημισμένη καλοκαιρινή επίθεση του Πούτιν συνεχίζεται μέχρι το φθινόπωρο, απέτυχε εντυπωσιακά να καταλάβει οποιαδήποτε σημαντική ανατολική πόλη. Αυτό μπορεί να αλλάξει στις λίγες εβδομάδες που απομένουν πριν τον χειμώνα τον Νοέμβριο.

Αλλά η έντονη φθορά, οι απώλειες και το κόστος των καλοκαιρινών μηνών άφησαν ακόμα το Ποκρόβσκ, το Κουπιάνσκ και την Κοστιαντινίβκα στα χέρια της Ουκρανίας. Η κατοχή του Κιέβου είναι επισφαλής, και οι ρωσικές προόδοι μέσα σε ανοιχτά εδάφη και μικρά χωριά αφήνουν την Ουκρανία σε δυσχερή θέση για τον χειμώνα. Ωστόσο, οι βασικές θέσεις της Ουκρανίας παραμένουν, κατά κύριο λόγο, αλώβητες.

Δεδομένης της κρίσης σε ανθρώπινο δυναμικό, πόρους και ηθικό που απειλούσαν την Ουκρανία τον Μάιο, αυτό είναι εκπληκτικό και ενδέχεται να αλλάξει τις δυναμικές των επόμενων μηνών. Ο Πούτιν έχει ξαναπαίξει τα στρατιωτικά του χαρτιά, αλλά ακόμη δεν έχει επιτύχει τους στόχους του. Σε λίγες εβδομάδες, ο χειμώνας θα αφαιρέσει το φύλλωμα και θα δυσκολέψει περαιτέρω την προέλαση της ρωσικής πεζικού, κρυμμένης ανάμεσα στα δέντρα υπό την απειλή των ουκρανικών drones.

Η Ουκρανία έχει για άλλη μια φορά υπερβεί τις προσδοκίες, εν μέρει λόγω επιμονής και θυσίας, αλλά και επειδή, όπως παραδέχθηκε ο Τραμπ: «Φτιάχνουν πολύ καλά drones». Αυτές οι νέες δυναμικές μπορεί ακόμη να αλλάξουν τα δεδομένα.

Αλλά για το Κρεμλίνο, η πίεση για αποτελέσματα πλησιάζει σε μια δυσάρεστη ανάγκη να εξηγήσει τις πρόσφατες αποτυχίες.

Μπορεί ο Πούτιν να αντέξει να πολεμήσει όλο τον χειμώνα, την άνοιξη, μέχρι το τέταρτο καλοκαίρι, προσπαθώντας ξανά για ολοένα πιο περιορισμένους στόχους; Οι ελλείψεις αερίου από επιθέσεις της Ουκρανίας σε διυλιστήρια, η αύξηση του πληθωρισμού, η ασταθής εγγραφή νέων στρατιωτών και η συνεχιζόμενη αποτυχία της Μόσχας να σημειώσει πραγματική πρόοδο υποδηλώνουν ότι ίσως όχι.

Ο Ζελένσκι έχει επιβιώσει την άνοιξη και το καλοκαίρι, σε περιόδους όπου ο κύριος σύμμαχος της Ουκρανίας γύρισε την πλάτη του και προσπάθησε – χωρίς το Κίεβο – να κλείσει ειρηνευτική συμφωνία με τον εχθρό του. Η Ουκρανία είδε την Ευρώπη να παρέχει οικονομική και στρατιωτική στήριξη στο κενό που άφησαν οι ΗΠΑ και στη συνέχεια είδε τον ίδιο απρόθυμο Λευκό Οίκο να της προσφέρει τους καλύτερους πυραύλους.

Ο Ζελένσκι κάποτε ήταν ο παγκόσμιος πωλητής της υπόθεσης για την υπεράσπιση της Ουκρανίας και την ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Τώρα ταξιδεύει στα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ προωθώντας τις σύγχρονες, ταχύτατα εξελισσόμενες ουκρανικές τεχνολογίες drones.

Οι πρόσφατες αλλαγές είναι λιγότερο παρηγορητικές για τον Πούτιν. Ναι, η Κίνα εξακολουθεί να τον στηρίζει, αλλά η Ινδία σίγουρα πληρώνει ένα κόστος από τις δευτερεύουσες αμερικανικές κυρώσεις για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου (ο Τραμπ πρότεινε την Παρασκευή ότι η Ινδία σταμάτησε να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, κάτι που, σύμφωνα με πολλά δημοσιεύματα, δεν ισχύει).

Το σχέδιο και η βάση υποστήριξης της Ρωσίας εξαρτώνται από στρατιωτική νίκη. Ο Πούτιν ακόμη δεν την έχει πετύχει. Μπορεί να την πετύχει – εκπληκτικά – τις επόμενες εβδομάδες, δεδομένης της τάσης του τέλους Οκτωβρίου να φέρνει μεγάλες αλλαγές στο πεδίο της μάχης.

Αλλά όποια και αν είναι η ικανότητα της κλειστής, αυταρχικής ρωσικής κοινωνίας να καταστέλλει τη δυσαρέσκεια, ένα ερώτημα γίνεται όλο και πιο έντονο για τον Πούτιν: «Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα σας;»

 

Διαβάστε επίσης 

Κωνσταντοπούλου: Αποχώρησε on air από εκπομπή του ΣΚΑΙ – Τι συνέβη (βίντεο)

ΗΠΑ: Εκατομμύρια αμερικάνοι βγαίνουν στους δρόμους σήμερα κατά του «αυταρχισμού» Τραμπ

Κίνα: Υπέρ νέων εμπορικών διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ «το συντομότερο δυνατό»