Τα αδιέξοδα της οικονομικής πολιτικής και η ΔΕΘ

Είναι αμφίβολο αν οι οικονομολόγοι που συμβουλεύουν κυβερνήσεις έχουν αντιμετωπίσει πιο δύσκολους καιρούς από τους τωρινούς.

Η κρίσιμη αντίθεση της αντιμετώπισης του πληθωρισμού ως ένα νομισματικό φαινόμενο ενώ οφείλεται σε πραγματικούς παράγοντες, έχει δημιουργήσει ένα πρωτόγνωρο περιβάλλον με απρόβλεπτες πολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις, καθώς το φάσμα του στασιμοπληθωρισμού προβάλει ολοένα και πιο απτά.

Στασιμοπληθωρισμό είχαμε, βέβαια, και στην δεκαετία του 1980—με τρεις σημαντικές διαφορές, όμως.

Η πρώτη ήταν ότι η Δύση μόλις είχε ολοκληρώσει μία μακρά περίοδο 30 ετών γρήγορης ανάπτυξης και εντυπωσιακής μείωσης πολλών ανισοτήτων – οπότε οι κοινωνικές αντοχές ήταν μεγάλες. Σήμερα, μετά από 35 χρόνια τεράστιας αύξησης των ανισοτήτων κάθε μορφής, πολλές κοινωνίες είναι στα πρόθυρα κοινωνικής έκρηξης – όπως δείχνει η άνοδος των πολιτικών άκρων στην μεγάλη πλειοψηφία των δημοκρατικών κρατών.

Η δεύτερη, ότι ο πληθωρισμός ήταν πρωταρχικά απόρροια ενός φαύλου κύκλου αύξησης του κόστους ενέργειας λόγω αύξησης των τιμών του πετρελαίου που οδήγησαν σε κύκλο αύξησης των αμοιβών. Αυτός ο φαύλος κύκλος δεν ισχύει σήμερα.

Η τρίτη αφορά την ιστορική μνήμη. Στις πρώτες δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η κοινωνική πλειοψηφία ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητη απέναντι σε εξελίξεις, γεγονότα, πράξεις που θα μπορούσε να θεωρηθούν ότι θέτουν την φιλελεύθερη δημοκρατία σε κίνδυνο. Αυτή η αίσθηση του δημοκρατικού δικαίου έχει σήμερα υποβαθμιστεί τραγικά.

Τα γεγονότα μιλούν μόνα τους—και αναδεικνύουν τις αντιφάσεις.

Στην Κίνα, μεγάλο μέρος του βιομηχανικού κέντρου της στην Ν.Δ. περιοχή της, υποφέρει από λειψυδρία με αποτέλεσμα να είναι απαραίτητη η επιβολή ποσοστώσεων στην χρήση υδροηλεκτρικής ενέργειας που αποτελεί την κύρια πηγή παροχής.

Στις ΗΠΑ η κεντρική τράπεζα αύξησε τα επιτόκια τον Ιούλιο. Από τα πρακτικά της συνάντησης όπου λήφθηκε η απόφαση, υποδηλώνεται η πρόθεση για περαιτέρω αυξήσεις προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο πληθωρισμός. Στις αρχές Αυγούστου ο δείκτης τιμών καταναλωτή έδειξε κάμψη!

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Τράπεζα της Αγγλίας ακολουθεί ισχυρά περιοριστική νομισματική πολιτική, με υψηλές αυξήσεις επιτοκίων. Κανονικά, τα υψηλά επιτόκια όφειλαν να ενισχύσουν την λίρα. Το αντίθετο συνέβη, η αγγλική λίρα έχασε απέναντι στα περισσότερα νομίσματα.

Μόνο στην Ευρωζώνη, όπου φαίνεται ότι επικρατεί μία πιο ρεαλιστική ισορροπία ανάμεσα στους ιδεολόγους και τους πραγματιστές, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αύξησε τα επιτόκια κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες και τώρα περιμένει να δει τις εξελίξεις. Διότι, είναι ήδη γεγονός ότι το 2023, λόγω της ενεργειακής πολιτικής της Ρωσίας, η Ευρώπη θα περάσει σε φάση ύφεσης.

Στο περιβάλλον αυτό, η χώρα μας αρχίζει να έχει περιορισμένους βαθμούς ελευθερίας. Από τη μία μεριά το βάρος του χρέους και η πίεση για συγκράτηση του πρωτογενούς ελλείμματος εμποδίζουν την άσκηση χαλαρής δημοσιονομικής πολιτικής – που έχει ήδη φτάσει στα όρια της με βάση την κρατούσα ευρωπαϊκή οικονομική ιδεολογία. Από την άλλη η ανεπάρκεια του τραπεζικού συστήματος, η ανυπαρξία του χρηματιστηρίου και η επικράτηση της λογικής του λογιστικού κέρδους δεν προωθούν την ανάπτυξη και την μείωση των ανισοτήτων.

Το κρίσιμο ερώτημα, λοιπόν, με αυτά τα δεδομένα είναι αν ο τουρισμός θα μπορέσει να προσφέρει το 2023 τα ίδια οφέλη με φέτος. Και, στο σημείο αυτό, η απάντηση είναι προς το παρόν αρνητική. Πρώτον, επειδή η Ευρώπη θα περάσει σε ύφεση και, δεύτερο, διότι φέτος η χώρα μας επωφελήθηκε από την μεγάλη αύξηση σε σύγκριση με πέρσι. Ανάλογη αύξηση δεν θα δει το 2023.

Λόγω εκλογών, η κυβέρνηση θα πιεστεί για παροχές – στην ΔΕΘ περιμένουν όλοι εξαγγελίες. Η σύνεση, όμως, θα είναι ο καλύτερος και πιο ενδεδειγμένος δρόμος. Οι ‘όποιες ελαφρύνσεις θα πρέπει να είναι αυστηρά στοχευμένες και αποτελεσματικά εφαρμοσμένες προς τους πραγματικά οικονομικά ευάλωτους, επιδιώκοντας την βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη. Η ελληνική κοινωνία είναι πολιτικά ώριμη για να κατανοήσει την πραγματικότητα και να μην παρασύρεται από τις πομφόλυγες του ΣΥΡΙΖΑ ή την αοριστία του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.

Διαβάστε επίσης

Ο κόσμος καίγεται και η αντιπολίτευση ομφαλοσκοπεί επικίνδυνα