Η ώρα του ρεαλισμού για Ελλάδα και Τουρκία

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, το εκλογικό αποτέλεσμα στην Τουρκία δεν έχει κριθεί. Τελικά, δεν έχει όμως ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα. Η εξωτερική πολιτική της γείτονας χώρας είναι πάγια.

Τα συμφέροντα της έχουν αποσαφηνιστεί εδώ πολλές δεκαετίας – τουλάχιστον από τον 19ο αιώνα. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει απόλυτο δίκαιο να θεωρεί ως η αποπομπή του Ερντογάν απλά θα επιφέρει αλλαγή ύφους.

Τα κρίσιμα θέματα όπως η εκμετάλλευση της Ν.Α. Μεσογείου στο πλαίσιο της ευρύτερης περιφερειακής πολιτικής για την ενέργεια, τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο, η ισορροπία απέναντι στις Μεγάλες Δυνάμεις έχουν χαραχτεί εδώ και…αιώνες. Οι πολιτικοί αλλάζουν. Η γεωγραφία όχι.

Αν εκλεγεί ο Ερντογάν, μπορούμε να περιμένουμε όχι απλά «ένα από τα ίδια», αλλά την άσκηση αφόρητης πίεσης στο θέμα της υφαλοκρηπίδας. Τα υπόλοιπα για την αποστρατικοποίηση των νησιών και τον εναέριο ελληνικό χώρο, είναι χαρτιά που εύκολα θυσιάζονται στο παιγνίδι της μπλόφας που θα ξεκινήσει ξανά με νέα ζωτικότητα.

Όσο για την οικονομία; Η Τουρκική οικονομία αναφέρεται ως «ο άρρωστος της Ευρώπης» ήδη από τα ιστορικά εγχειρίδια του 1830. Οι σωτήρες, όμως, πάντα υπήρχαν και πάντα ήταν πρόθυμοι. Έτσι και σήμερα. Μπορεί να λέγονται ΔΝΤ, Κατάρ, Ρωσία – δεν έχει σημασία. Κάποιος θα βρεθεί. Η Τουρκική οικονομία δεν θα καταρρεύσει.

Η εκλογή του Κιλιτσντάρογλου δεν μπορεί πλέον να αλλάξει τον δρόμο της Τουρκίας, ως ηγεμονική δύναμη τουλάχιστον σε ευρύ περιφερειακό πλαίσιο, ισορροπιστή ανάμεσα στην Δύση και την Ανατολή, με έντονη κλίση προς την Ρωσία και τον αυταρχισμό, συνηγέτιδα στον Ισλαμισμό.

Το όνειρο της γέφυρας της δυτικής δημοκρατίας με την ισλαμική έχει πεθάνει. Στο ¼ του αιώνα, ο Ερντογάν άλλαξε ριζικά την κατεύθυνση. Μπορεί να ισχύει η φήμη ότι το έκανε όταν απόρρητα έγγραφα έφτασαν στα χέρια του, όπου ξεκάθαρα και σταράτα αποκλειόταν η Ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας.

Μπορεί η Κεμαλική επανάσταση να μην κατάφερε ποτέ να διαχυθεί στον Τουρκικό λαό ως σύστημα πολιτικής φιλοσοφίας και διακυβέρνησης, οπότε ο κινήσεις στην σκακιέρα του σκληρά ρεαλιστή Ερντογάν να ήταν αναπόφευκτες—ουσιαστικά προκαθορισμένες. Το γεγονός παραμένει, όμως, ότι θύμα της ύβρις είναι η Δύση και όχι η Τουρκία. Διότι η Δύση έπεσε στην παγίδα να πιστέψει ότι μπορεί να αλλάξει το πολιτιστικό υπόβαθρο της γείτονας.

Μαζί της θύματα πέσαμε κι εμείς ως χώρα. Καλές είναι οι φιλίες των λαών και τα συγκινησιακά ενσταντανέ με την αφορμή των σεισμών. Ιστορικά, δεν έχω ποτέ διαβάσει για συμφιλίωση λαών όταν τα συμφέροντα τους είναι αντίθετα και οι ταγοί τους τα υπερασπίζονται.

Αν εκλεγεί, ο Κιλιτσντάρογλου θα πρέπει να περάσει από χίλια κύματα για να βάλει την Τουρκία σε άλλο δρόμο. Θα έχει απέναντι του το βαθύ κράτος που έφτιαξε ο Ερντογάν, την Ευρώπη που δεν πρόκειται ποτέ να ανοίξει την πόρτα της στην Τουρκία, κι ένα λαό μαθημένο στον αυταρχισμό και μεθυσμένο με τα οράματα ηγεμονίας που τόσο έξυπνα και τόσο αποτελεσματικά σχεδίασε και πρόβαλε ο (ίσως) απερχόμενος πρόεδρος. Η οικονομία θα είναι το μικρότερο από τα προβλήματα του.

Μπορεί στην αρχή να αισθανθούμε την αύρα του «νέου» και να την ερμηνεύσουμε ως κίνημα αλλαγής. Θα είμαστε αιθεροβάμονες. Έχοντας απέναντι του μία ισχυρή αντιπολίτευση, την προοπτική δύσκολων βουλευτικών εκλογών και μία αναγκαστικά επαμφοτερίζουσα Δύση, ο Κιλιτσντάρογλου θα έχει λίγους βαθμούς ελευθερίας. Είναι ερώτημα, εξάλλου, αν τους θέλει κι αν πραγματικά προτίθεται να τους εκμεταλλευτεί.

Στην ίδια περίοδο όπου η αβεβαιότητα θα χαρακτηρίζει την Τουρκία, η Ελλάδα κινδυνεύει να την ακολουθήσει. Οι ελληνικές εκλογές διεξάγονται με την αντιπολίτευση να έχει ένα μόνο στόχο: να μην κυβερνήσει ο Μητσοτάκης. Πιο επακριβή λέξη δεν θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιήσει ο Πρωθυπουργός όταν μίλησε για «αχταρμά».

Κατανοητό ότι από την αντιπολίτευση δίνεται ο υπέρ-πάντων αγώνας, διότι παίζονται κεφάλια. Μπορεί του Τσίπρα να είναι πιο γερό, καθώς χωρίς αυτόν ο ΣΥΡΙΖΑ θα διαλυθεί στα γκρουπούσκουλα που τον απαρτίζουν, ο αρχηγός, όμως, θα έχει χάσει τέσσερις συναπτές εκλογές. Και μπορεί ο Ανδρουλάκης να έχει το περιθώριο που δίνει η πολύ πρόσφατη ανάδειξη του, αλλά έχει έρθει ως μεσσίας ανάστασης του ΠΑΣΟΚ, και οι οπαδοί έχουν απογοητευτεί από τις συνεχείς ταφές.

Το θέμα είναι ότι ακόμη και μόνο για την αντιμετώπιση των κινδύνων που φέρνει το εξωτερικό περιβάλλον, η Ν.Δ. είναι η πιο κατάλληλη να κυβερνήσει. Η ελληνική κοινωνία έχει ξεπεράσει τα προγράμματα – φυλλάδια και τις έωλες υποσχέσεις. Ο στίβος εκεί έξω είναι γεμάτος νάρκες. Για το εσωτερικό ας μην μιλάμε. Απλά δεν χρειάζεται να τις πατήσουμε.

Διαβάστε επίσης: 

Εκλογές στην Τουρκία: Σε διελκυστίνδα τα στρατόπεδα Ερντογάν – Κιλιτσντάρογλου

Εκλογές στην Τουρκία: «Προηγούμαστε» δηλώνει ο Κιλιντσάρογλου