Φωνές, κλάματα, ορυμαγδός με την ανακοίνωση της εξασθένισης του ρυθμού αύξησης της οικοδομικής δραστηριότητας στην χώρα.

Δεν θα έλεγες πως είναι και ακριβώς έμμεση η απόδοση της ευθύνης για το πλήγωμα του ελληνικού θεού της ανάπτυξης στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Στην χώρα μας, εξάλλου, «κατοικούν» κατά πλειοψηφία δυο επαγγέλματα: το νομικό και του πολιτικού μηχανικού. Αμφότερα καλά οργανωμένα από την πλευρά της επαγγελματικής (συνδικαλιστικής) εκπροσώπησης. Αν θιγούν ακολουθούν…κυρώσεις.

Θα μου πείτε αυτό είναι το μοντέλο ανάπτυξης που ακολούθησε η χώρα από την δεκαετία του 1950 και μετά. Μιας και μάθαμε, εμβαθύναμε, έγινε κτήμα μας πρωτίστως οικονομικό – οπότε απέκτησε και την δική του ιδεολογία—και τώρα δεν μπορούμε ούτε να διαχειριστούμε την απομάκρυνση μας από αυτό. Για κοπή του ομφάλιου λώρου, ούτε συζήτηση, ούτε καν σκέψη. Οι αιρετικοί καταδικάζονται άμεσα στο πυρ το εξώτερο. Σ’ εκείνη την αντιπαροχή, εξάλλου, βασίστηκε – μεταξύ άλλων– η απογύμνωση την υπαίθρου και η τσιμεντοποίηση του αστικού ιστού.

Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Τράπεζας της Ελλάδος μάλλον υποδηλώνουν συγκράτηση των επενδύσεων σε κατοικίες και άνοδο τους στους επαγγελματικούς χώρους, και μάλιστα των υψηλών προδιαγραφών. Αυτή η διαπίστωση γίνεται εν μέσω στεγαστικής κρίσης. Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι που βρισκόμαστε σήμερα αλλά που πάμε;  Είναι στραβός ο γιαλός ή εμείς στραβά αρμενίζουμε;

Σύμφωνα με –μάλλον ξεπερασμένα– στοιχεία απογραφών, περίπου το 80% των κτιρίων στην  ελληνική Επικράτεια είναι κατοικίες. Αν είναι έτσι τότε στραβά αρμενίζουμε. Βάλαμε ένα κεραμίδι κι ένα τούβλο πάνω από το κεφάλι σχεδόν κάθε ελληνικής οικογένειας, συντηρήσαμε παράλληλα έναν τεράστιο αριθμό από απόλυτα μη ανταγωνιστικές πολύ μικρές επιχειρήσεις και φτιάξαμε έτσι το όνειρο του Έλληνα νοικοκύρη. Νοικοκυρεμένα πράγματα.

Ο αμείλικτος 21^ος αιώνας μας βροντοχτυπά την πόρτα, όμως. Η κλιματική αλλαγή για τις υποδομές, η τεχνητή νοημοσύνη για την παιδεία, οι πανδημίες για την υγεία και η κατάρρευση του οικονομικού μοντέλου του τελευταίου μισού αιώνα για την επιβίωση μας. Αν εμείς επιλέγουμε να λειτουργούμε ωσάν να βρισκόμαστε στην δεκαετία του 1950, τότε ας μην κλαιγόμαστε. Η στεγαστική κρίση, εξάλλου, είναι αποτέλεσμα της διαχρονικά ελλιπούς οικιστικής και δημογραφικής πολιτικής, και χειροτέρεψε με άστοχες κινήσεις που επεδίωκαν την ενθάρρυνση της εισροής ξένων κεφαλαίων και στην προσωρινή αύξηση του εισοδήματος των ραντιέρηδων. Ας μην προσποιούμαστε πως δεν καταλαβαίνουμε τι συμβαίνει.

Η χώρα μας ή θα αλλάξει μοντέλο ανάπτυξης εγκαταλείποντας την αποκλειστική μόχλευση στην ιδιωτική κατασκευή και τον τουρισμό ή θα πέσει στον γκρεμνό μαζί τους. Η φούσκα των ακινήτων θα σπάσει – ίσως-ίσως μόλις να προλαβαίνουμε ακόμη την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων. Τα μέτρα είναι γνωστά – απλά απαιτούν κομματικό θάρρος και πολιτική βούληση: κοινωνικά κτίρια, σοβαρό περιορισμό του aibnb, κατάργηση της χρυσής βίζας, προσωρινή απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ.

Από εκεί και πέρα, η στροφή από τις ιδιωτικές στις δημόσιες επενδύσεις αποτελεί τον μοναδικό δρόμο που θα στηρίξει την μετάβαση σε εναλλακτικό τρόπο μόχλευσης της ανάπτυξης. Το θετικό είναι πως η ελληνική, η ευρωπαϊκή, η παγκόσμιος συγκυρία το ευνοούν.

Διαβάστε επίσης

Η αναζήτηση συνεχίζεται: Μήπως είδε κανείς την Ευρώπη;