Η θεωρία ότι ο Τραμπ κλείνει τα ανοιχτά μέτωπα για να αφιερωθεί στην μάχη κατά της Κίνας μπορεί τελικά να αποδειχθεί ο μεγάλος μύθος μίας εποχής όπου οι αλλαγές δοκιμάζουν συθέμελα αυτό που η ανθρωπότητα έμαθε να θεωρεί ως ατράνταχτη πραγματικότητα.

Βρισκόμαστε, βέβαια, στην αρχή της περιόδου Τραμπ, αλλά αρκετά έχουν συμβεί που μας υποχρεώνουν να αναθεωρήσουμε θέσεις που θεωρούσαμε ως δεδομένες – ίσως διότι ήταν βολικές ως εξηγήσεις, ησύχαζαν την συνείδηση μας και μας επέτρεπαν να ελπίζουμε.

Γράφω στον πληθυντικό ως Ευρωπαίος, μίας έννοιας που ακόμη αναζητά την ταυτότητα της, αν και η πίστη στην φιλελεύθερη δημοκρατία και η διάθεση υπεράσπισης της αποτελεί την μοναδική συγκολλητική ουσία της. Μέχρι σήμερα, η Ευρώπη είναι ο μεγάλος χαμένος—όχι επειδή ο Τραμπ αφαιρεί την ομπρέλα προστασίας που πρόσφεραν οι ΗΠΑ αλλά επειδή εξαπέλυσε την μεγαλύτερη επίθεση κατά των ευρωπαϊκών αξιών από την εποχή του Χίτλερ. Κι αν απαιτήθηκε αιματοκύλισμα για να χάσει ο Χίτλερ, ο Τραμπ ήδη κερδίζει αναίμακτα και αποφασιστικά. Δείτε πόσο εύκολα, αντιστρέφοντας την πραγματικότητα, ο Τραμπ κατηγορεί την Ευρώπη πως δεν είναι δημοκρατική.

Σε αντίθεση, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χώρες όπως οι Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Αργεντινή, Ουγγαρία τα ΗΑΕ, το Ισραήλ, ευνοούνται. Η Κίνα, θα ρωτήσετε; Αρχίζω σοβαρά να αμφιβάλω αν ο Τραμπ θα στραφεί κατά της Κίνας πέρα από τον εμπορικό πόλεμο που σταδιακά θα εξαπλώνεται. Μπορεί μέχρι το τέλος του χρόνου, η παγκόσμια οικονομία θα θυμίζει σε σημαντικό βαθμό το δεύτερο μέρος της δεκαετίας του 1930 και η εμπορική διαμάχη ΗΠΑ-Κίνας να έχει φτάσει στα άκρα. Υποπτεύομαι ότι η διαμάχη εκεί θα περιοριστεί.

Γνωρίζοντας τον Τραμπ σημαίνει κατανόηση του γεγονότος ότι αυτός ο άνθρωπος των συμφωνιών είναι διαλλακτικός απέναντι σε μεγάλους παίκτες –προκειμένου να κλείσει την συμφωνία—και αρπακτικός απέναντι σε μικρούς—όπου εκβιαστικά υφαρπάζει την συμφωνία. Δείτε πόσο γρήγορα η CK Hutchison Holdings, με έδρα το Χονγκ Κονγκ, συμφώνησε να πουλήσει τις μετοχές της στα δύο μεγάλα λιμάνια στη Διώρυγα του Παναμά στην κοινοπραξία BlackRock, Global Infrastructure Partners και Terminal Investment Limited. Δείτε πόσο προσεκτικός είναι με την Ρωσία. Ο Πούτιν, εξάλλου, προσποιείται ότι τον θαυμάζει—οπότε κερδίζει ότι και να γίνει.

Γνωρίζοντας τον Τραμπ σημαίνει συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι υιοθετώντας τον καπιταλισμό της ανεξέλεγκτης αγοράς οι ΗΠΑ είχαν χάσει την ηθική τους πυξίδα πολύ πριν τον Τραμπ. Ο Τραμπ είναι ταυτόχρονα προϊόν αυτής της απώλειας και ο μεγάλος ωφελημένος. Γαλουχήθηκε μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον κι αυτό θέλει να το δει να εξαπλώσει παντού. Είναι, έτσι,  ένας βιαστικός άνθρωπος. Όπως τόνισε ο Ian Bremmer, ο Τραμπ δεν είναι ικανός για μακρόχρονη στρατηγική, τον ενδιαφέρουν άμεσα αποτελέσματα. Γνωρίζει, λοιπόν, πως δεν πρόκειται να επανεκλεγεί, γι’ αυτό και αδιαφορεί αν υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις ακόμη και στην οικονομία της Αμερικής. Δείτε πόσο εύκολα δήλωσε ότι η πολιτική του μπορεί να φέρει ύφεση και οι πολίτες οφείλουν να το δεχτούν.

Making America Great Again σημαίνει την ευρύτερη αποδοχή της αμερικανικής ηθικής. Για κράτη όπως η κλεπτοκρατική Ρωσία, η αυταρχική Κίνα, η ψευδό-δημοκρατική Ουγγαρία, η αποδοχή είναι φυσιολογική. Για την Ευρώπη δεν είναι – οπότε και συγκεντρώνει την μήνη του Τραμπ. Ο ίδιος, εξάλλου, θεωρεί (σύμφωνα με τα λεγόμενα του περιβάλλοντός του) ότι η Ευρώπη βρίσκεται έναν εκλογικό κύκλο πίσω από τις ΗΠΑ. Στην βάση αυτή στηρίζει την ακροδεξιά—ρόλο και αποστολή που έχει επάξια αναλάβει ο J D Vance.  Ελπίζει να την δει στην εξουσία πριν την δική του αποχώρηση—στα 82 του χρόνια—με τις επόμενες εκλογές στην Ευρώπη των Le Pen, Bardella, Kickl, Babis, Vistisen, Salvini, Orban, Weidel, Wilders.

Η Ευρώπη είναι υποχρεωμένη να αντιμετωπίσει εξωτερικά τον Ρωσικό αναθεωρητισμό, τον Τουρκικό επεκτατισμό, την Κινέζικη υπονόμευση καθώς η Κίνα θα αντικαταστήσει τις ΗΠΑ σε όλα τα πόστα της παγκόσμιάς διακυβέρνησης από τα οποία αποχωρούν.  Στο εσωτερικό μέτωπο πρέπει να διαχειριστεί την δική της αδύναμη οικονομία, υποβαθμισμένη άμυνα, ανύπαρκτη εξωτερική πολιτική, βαθιές διαφωνίες εκ των έσω και, παρ’ όλα αυτά, να διαμορφώσει έστω και προσωρινά κάποια μορφή διατλαντικής σχέσης.

Είναι πλέον σαφές ότι με τον Τραμπ η Αμερική χάνει ότι είχε απομείνει από την λεγόμενη soft power – τις ηθικές αξίες που θεωρητικά πρέσβευε ενώ ταυτόχρονα επέστρεφε στην εποχή των robber barons. Είναι εξίσου σαφές ότι ο μεγάλος ωφελημένος είναι η Κίνα—με ‘ότι αυτό συνεπάγεται: αυτό που η S. Zuboff ονόμασε surveillance capitalism.

 Αυτή θα είναι η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει ο άνθρωπος Τραμπ και η ηθική του.

Διαβάστε επίσης

Δύο μεγάλα λάθη που ετοιμάζεται να κάνει η Ευρώπη