• Άρθρα

    Γιατί ένας (Τhomas)… Cook δεν φέρνει την άνοιξη


    Ήταν 17 Μαΐου του 2019 όταν η Citigroup κατάφερε με μία της έκθεση να βυθίσει στα τάρταρα, μέσα σε μία μέρα, τη μετοχή και τα ομόλογα της Thomas Cook, υποστηρίζοντας, ούτε λίγο ούτε πολύ, πως η αξία της μετοχής της ήταν μηδενική. Και τέσσερις μήνες μετά, το κανόνι έσκασε… Με τον σεισμό να γίνεται αισθητός από την Κρήτη μέχρι τα Κανάρια, προκαλώντας ζημιές εκατομμυρίων ευρώ και απειλώντας να οδηγήσει σε οικονομική ασφυξία εκατοντάδες επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

    Η Thomas Cook δεν είχε συμβόλαια μόνο για το 2019. Είχε ήδη υπογράψει εκατοντάδες χιλιάδες συμβάσεις και για το 2020, συμπαρασύροντας έτσι στον δικό της κατήφορο ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής τουριστικής βιομηχανίας που μένει πλέον ακάλυπτο να μαζεύει ό,τι κομμάτι έμεινε όρθιο.

    Θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί όλο αυτό; Δύσκολο, αν όχι αδύνατο. Τέτοιου είδους συμβάσεις κλείνουν πάρα πολύ καιρό νωρίτερα για να μπορεί κανείς να προβλέψει τις εξελίξεις.

    Επιπλέον, για δεκαετίες ολόκληρες ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού τουρισμού εξαρτιόταν σχεδόν αποκλειστικά ή και αποκλειστικά από τα πακέτα των tour operators και τις all-inclusive οργανωμένες διακοπές για την επιβίωσή του.

    Κι όμως, τα τελευταία χρόνια είχε αρχίσει να παρατηρείται μια αξιοσημείωτη μεταστροφή του κόσμου προς άλλες εναλλακτικές ή και εντελώς διαφορετικές επιλογές. Λίγο η ραγδαία ανάπτυξη του Internet που δημιούργησε νέα δεδομένα (βλ. expedia, booking.com, airbnb κλπ.) λίγο η εμφάνιση μιας νέας γενιάς ανθρώπων με εντελώς διαφορετικές προτιμήσεις, το σκηνικό ακόμη και στα ελληνικά νησιά είχε αρχίσει να αλλάζει.

    Όλο και περισσότεροι ταξιδιώτες / τουρίστες επέλεγαν να κλείνουν πλέον εισιτήρια, ξενοδοχείο, ακόμη και τραπέζι στο εστιατόριο που ήθελαν μέσω Internet. Εύκολα, γρήγορα και σε τιμές πιο προσιτές από εκείνες που τους εξασφάλιζαν τα παραδοσιακά ταξιδιωτικά πρακτορεία ή τουριστικά γραφεία.

    Την ίδια ώρα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι είχαν αρχίσει να αναζητούν κάτι το διαφορετικό. Τη δυνατότητα να κάνουν διακοπές κομμένες και ραμμένες στα δικά τους μέτρα, μακριά από κάθε τι το μαζικό, με έμφαση στην ιδιωτικότητα και στην προσωπική επιλογή.

    Η λεγόμενη Generation X, εν συνεχεία οι «Millenials» και η ακόμη νεώτερη Generation Z, η οποία θα γράψει και το μέλλον του τουρισμού, διακρίνονται από χαρακτηριστικά, προτιμήσεις και ανάγκες που δεν έχουν καμία σχέση με ό,τι γνωρίζαμε ως τώρα, έχοντας γεννηθεί και μεγαλώσει σε έναν τεχνολογικά ανεπτυγμένο κόσμο με απεριόριστες δυνατότητες αναζήτησης και επιλογής.

    Όλα αυτά θα έπρεπε να μας προϊδεάσουν για το μέλλον πάλαι πότε κολοσσών όπως η Thomas Cook… Κι αν δεν έφταναν αυτά, θα έπρεπε να μας προϊδεάσει η έκθεση της Citi… Και να ληφθούν μέτρα, να γίνουν ασφαλιστήρια συμβόλαια, να καταρτιστούν «Plan B» για την περίπτωση που…

    Αλλά, αφού τελικά δεν έγινε τίποτε απ’ όλα αυτά, θα πρέπει τουλάχιστον να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια της τουριστικής ανάπτυξης. Γιατί ο τουρισμός, σαν ζωντανός οργανισμός, ακολουθεί το πνεύμα της εποχής. Ό,τι ίσχυε πριν από 178 χρόνια, όταν έκανε τα παρθενικά της βήματα η Thomas Cook, δεν θα μπορούσε να ισχύει σε καμία περίπτωση σήμερα. Δεν ίσχυε ούτε πριν από τριάντα, σαράντα ή πενήντα χρόνια…

    Ίσως λοιπόν να πρέπει να ξαναδούμε σοβαρά το μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης τόσο των νησιών μας όσο και της ηπειρωτικής Ελλάδας που με τη σειρά της κρύβει επίσης αμέτρητους θησαυρούς. Διαφοροποιώντας την προσφορά για να απευθυνόμαστε σε περισσότερες «φυλές» ταξιδιωτών. Διαφοροποιώντας και τις συνεργασίες μας, με στόχο να αποκτήσουμε μεγαλύτερη ευελιξία, προσαρμοστικότητα, ανεξαρτησία. Στο πνεύμα και πάλι των καιρών που διαμορφώνεται πλέον από γενιές πιο ανήσυχες, πιο ευέλικτες, πολύ πιο ενημερωμένες σε ό,τι αφορά τις επιλογές που έχουν στη διάθεσή τους.

    Ο στόχος μας θα έπρεπε να είναι ένας και μοναδικός: Μια όχι απλά βιώσιμη, αλλά πραγματικά «αειφόρος» ανάπτυξη για τις επιχειρήσεις, τους ανθρώπους, τον τόπο μας.

    Οι εξαρτήσεις δεν έκαναν ποτέ καλό σε κανέναν… Ούτε στους ανθρώπους ούτε στις επιχειρήσεις…



    ΣΧΟΛΙΑ