Ριζικές παρεμβάσεις στο θεσμικό πλαίσιο των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) ετοιμάζει η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Νίκη Κεραμέως, με στόχο να ενισχύσει ουσιαστικά τον δεύτερο πυλώνα του ασφαλιστικού και να τον καταστήσει πιο ελκυστικό και λειτουργικό για εργαζόμενους, ελεύθερους επαγγελματίες και μελλοντικούς συνταξιούχους.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Mononews», προωθείται η δημιουργία ενός νέου προϊόντος το Ομαδικό Ασφαλιστικό Προϊόν Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΟΑΠΕΣ), με αυξημένη θεσμική θωράκιση και κανόνες διαφάνειας, που θα λειτουργεί με όρους αντίστοιχους με αυτούς των ΤΕΑ. Ακόμη, μεταξύ των αλλαγών που προωθούνται, είναι μια σειρά από διευκολύνσεις στην ανταλλαγή ασφαλισμένων μεταξύ Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) και ομαδικών συμβολαίων, αλλά και μέτρα για την ενιαία πλέον αντιμετώπιση Επαγγελματικών Ταμείων και Ομαδικών Ασφαλιστήριων Συμβολαίων.

1

Το νέο νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή μέσα στη νέα χρονιά, επιχειρώντας να διορθώσει στρεβλώσεις του ισχύοντος συστήματος και να ξεμπλοκάρει την ανάπτυξη των επαγγελματικών ταμείων, τα οποία – παρά το θετικό τους αποτύπωμα – παραμένουν στάσιμα λόγω φορολογικών αντικινήτρων και περιοριστικών προϋποθέσεων συμμετοχής.

Θετικά οικονομικά στοιχεία, αλλά καμία νέα ίδρυση Ταμείου

 Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι η συνολική αξία του ενεργητικού των ΤΕΑ αυξήθηκε κατά 3,8% στο τέλος του β’ τριμήνου του 2025, φτάνοντας τα 2,639 δισ. ευρώ από 2,543 δισ. ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο. Η άνοδος αυτή επιβεβαιώνει ότι τα επαγγελματικά ταμεία, ως θεσμοί συμπληρωματικής ασφάλισης, παραμένουν οικονομικά υγιή και αποδοτικά. Ωστόσο, η ανάπτυξή τους είναι περιορισμένη. Παρά το θεσμικό πλαίσιο του 2023, δεν έχει συσταθεί ούτε ένα νέο ταμείο, γεγονός που σύμφωνα με ειδικούς οφείλεται κυρίως στο φορολογικό καθεστώς των παροχών τους.

Η φορολογία ως βασικό αντικίνητρο

 Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, εξετάζεται ακόμη και η πλήρης αναδιάρθρωση της φορολόγησης, με στόχο να υπάρχει προοδευτικά χαμηλότερος φόρος για όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας εισόδου.

Σήμερα, ο νόμος 5078/2023 προβλέπει φορολόγηση των παροχών με συντελεστές που κρίνονται υψηλοί, ειδικά για όσους μπαίνουν σε ΤΕΑ σε μεγαλύτερη ηλικία. Για ασφάλιση έως 5 έτη, ο φόρος φτάνει το 20% για εφάπαξ και το 10% για περιοδική παροχή. Για 6 έως 10 έτη, οι συντελεστές είναι 15% και 7,5% αντίστοιχα, ενώ για 11 έως 20 έτη πέφτουν στο 10% και 5%. Μόνο μετά τα 20 έτη ασφάλισης υπάρχει πραγματικά ευνοϊκό πλαίσιο, με φορολογία 5% για εφάπαξ και 2,5% για σύνταξη.

Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι ασφαλισμένοι που σκέφτονται να ενταχθούν σε ένα επαγγελματικό ταμείο βρίσκονται ήδη σε ηλικία που δεν προλαβαίνουν να συμπληρώσουν τέτοια μακρά περίοδο ασφάλισης. Έτσι, το σύστημα λειτουργεί αποτρεπτικά, ιδιαίτερα για εργαζόμενους 55–60 ετών, οι οποίοι ενώ θα μπορούσαν να κερδίσουν ένα σημαντικό συμπλήρωμα στη μελλοντική τους σύνταξη, τελικά επιλέγουν να μην ενταχθούν λόγω του υψηλού φόρου στις παροχές.

Άνοιγμα στους μεγαλύτερους ασφαλισμένους

Μεγάλη αλλαγή θα αποτελέσει και η άρση των ηλικιακών εμποδίων. Στο νέο πλαίσιο θα δίνεται η δυνατότητα σε ασφαλισμένους μεγαλύτερης ηλικίας – για παράδειγμα σε 58άρηδες που σήμερα δεν συμφέρει να μπουν σε ΤΕΑ – να ενταχθούν χωρίς η παραμονή τους να φορολογείται με τόσο υψηλούς συντελεστές. Στόχος είναι να ανοίξει η πόρτα σε εργαζόμενους που θέλουν να βελτιώσουν τη σύνταξη που θα λάβουν από τον ΕΦΚΑ, ιδίως σε όσους δεν διαθέτουν επικουρική ασφάλιση.

Ένταξη των ελευθέρων επαγγελματιών

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στους ελεύθερους επαγγελματίες, για τους οποίους τα επαγγελματικά ταμεία μπορούν να λειτουργήσουν ως «σωσίβιο». Οι περισσότεροι ασφαλίζονται στην πρώτη κατηγορία εισφορών του ΕΦΚΑ, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να ξεπεράσουν μελλοντικά μια σύνταξη των 700–800 ευρώ. Παράλληλα, δεν έχουν επικουρική κάλυψη, με εξαίρεση συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες όπως οι μηχανικοί και οι υγειονομικοί. Η δυνατότητα συμμετοχής σε ένα επαγγελματικό ταμείο μπορεί να ανεβάσει τη σύνταξή τους κατά 15%–20%, προσφέροντας ένα ουσιαστικό δίχτυ ασφάλειας για τα επόμενα χρόνια.

Γι’ αυτό και η κυβέρνηση ετοιμάζει ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τη σύσταση νέων ΤΕΑ, χωρίς τον σημερινό περιορισμό των 100 ατόμων. Τα νέα ταμεία θα μπορούν να δημιουργούνται με μικρότερο αριθμό μελών, ακόμη και από επαγγελματίες που δεν ανήκουν στον ίδιο κλάδο.

Παράλληλα, θα επιτρέπεται η μεταφορά από ομαδικό ασφαλιστήριο συμβόλαιο σε επαγγελματικό ταμείο, ώστε εργαζόμενοι που καλύπτονται από συμβάσεις ιδιωτικών εταιρειών να μπορούν να προστατεύουν το ασφαλιστικό τους κεφάλαιο με μεγαλύτερη ευελιξία. Όποια φορολογικά κίνητρα θεσπιστούν θα αφορούν αυτομάτως και τα ομαδικά ασφαλιστήρια των επιχειρήσεων.

Επίσης, συζητείται η σύσταση ενός Εθνικού Παρατηρητηρίου Επαγγελματικής Ασφάλισης, η σύσταση ενός Εθνικού Συμβουλίου Επαγγελματικής Ασφάλισης με τη συμμετοχή εκπροσώπων του 2ου Πυλώνα και της ακαδημαϊκής κοινότητας καθώς και η δημιουργία μιας Πλατφόρμας Συνταξιοδοτικών Πληροφοριών που θα επιτρέπει στους ενδιαφερόμενους να ελέγχουν (και να συγκρίνουν) ανά πάσα στιγμή τις συνταξιοδοτικές προσδοκίες τους από το σύνολο των πυλώνων που έχουν ενταχθεί.

Διαβάστε επίσης

Συνάντηση Πιερρακάκη με τον Αντικαγκελάριο και Ομοσπονδιακό Υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας 

Στουρνάρας: Η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί σε καταλυτικό διαμετακομιστικό κόμβο φυσικού αερίου για την Ευρώπη

Μιχαηλίδου: Με τα προγράμματα «Σπίτι μου 1 και 2» έχουν ήδη αποκτήσει σπίτι πάνω από 30.000