Με «οδηγό» τους φόρους η επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την ανακοίνωση του αναθεωρημένου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022-2025, το οποίο θα δοθεί στη δημοσιότητα από το Υπουργείο Οικονομικών τα αμέσως επόμενα 24ωρα.

Στους στόχους που προβλέπονται και έχουν ήδη συμφωνηθεί από τον Υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα και τους θεσμούς, η χώρα μας θα επιστρέψει στα πρωτογενή πλεονάσματα από το 2023, ένα έτος κατά το οποίο θα πάψει να ισχύει η έκτακτη δημοσιονομική ευελιξία την οποία εφαρμόζει η Κομισιόν για τα έτη 2020-22, λόγω της πανδημίας.

Το 2023 η δημοσιονομική πολιτική προσαρμόζεται στοχεύοντας σε πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2% του ΑΕΠ, το οποίο αναμένεται να ανέλθει σε 2,8% του ΑΕΠ το 2024 και σε 3,7% του ΑΕΠ το 2025. Βάσει αυτών η δημοσιονομική διαχείριση βρίσκεται σε συμφωνία με τους κανόνες που είχαν τεθεί στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας για πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα κατά μέσο όρο 2,2% του ΑΕΠ από το 2023 και εντεύθεν.

Επισημαίνεται ότι η επίτευξη των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών προβλέψεων του ΜΠΔΣ 2022-2025 στηρίζεται στην παραδοχή ότι η πανδημία είναι πλέον υπό έλεγχο και δεν θα απαιτηθούν νέα μέτρα περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητας. Τυχόν αναζωπύρωση της πανδημίας από το φθινόπωρο θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε δυσμενέστερη πρόβλεψη των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών μεγεθών.

Οι φόροι

Το νέο Μεσοπρόθεσμο αναμένεται να προβλέπει αύξηση των φορολογικών εσόδων από το εισόδημα, καθώς εκτιμάται ότι σύντομα θα επιστρέψουν στα προ πανδημίας επίπεδα, με αποτέλεσμα να καταβληθούν υψηλότεροι φόροι.

«Οδηγός» γι΄ αυτή την επάνοδο των εισοδημάτων θεωρείται η αύξηση του ΑΕΠ. Συγκεκριμένα, από τα 172 δις ευρώ φέτος εκτιμάται ότι θα «σπάσει» το όριο των 200 δις το 2024. Εκείνο το έτος το ελληνικό ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στα 206,28 δις ευρώ και το 2025 με την ενίσχυση που θα δώσει στη χώρα και το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς τα περισσότερα έργα θα οδεύουν προς ολοκλήρωση, θα ξεπεράσει τα 217 δις ευρώ.

Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022-2025, τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος αναμένεται να αυξηθούν κατά σχεδόν 6,6 δις ευρώ σε σχέση με φέτος. Αξίζει να σημειωθεί πως τα φορολογικά έσοδα παρουσιάζονται μειωμένα από το 2020, λόγω της πανδημίας.

Ωστόσο, σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο, ο φόρος εισοδήματος θα αυξηθεί στα 21,18 δις ευρώ από τα 14,53 δις ευρώ το 2021 και τα 15,3 δις ευρώ το 2020, καθώς εκτιμάται ότι οι αποδοχές θα επιστρέψουν στα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ αναμένεται να ενισχυθούν λόγω της ανάπτυξης που θα δημιουργήσουν και οι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Αισιοδοξία για το 2021

Η σχετικά περιορισμένη μείωση του ΑΕΠ κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021, η οποία ανακοινώθηκε αρχές Ιουνίου, βελτιώνει τις προσδοκίες για ανάκαμψη κατά το 2021. Εξάλλου, τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και ο ΟΟΣΑ στις πρόσφατες εκτιμήσεις τους (Μάιος 2021) προβλέπουν ρυθμό μεγέθυνσης για το 2021 ύψους 4,1% και 3,8% αντίστοιχα έναντι 3,6% που προβλέπει το ΥΠΟΙΚ.

Τα βασικά δημοσιονομικά μεγέθη του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2022-2025 εξαρτώνται κατά κύριο λόγο από την προσδοκώμενη αύξηση του ΑΕΠ. Σημειώνεται πως τόσο τα έσοδα όσο και οι δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν λιγότερο σε σχέση με το ονομαστικό ΑΕΠ, με αποτέλεσμα τα έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ να περιοριστούν σε 44,9% το 2025 έναντι 46,5% το 2019 και οι δαπάνες σε 43,4% το 2025 έναντι 45,3% το 2019.

Ειδικότερα, όλες οι γενικές κατηγορίες εσόδων αναμένεται να περιοριστούν ως ποσοστό του ΑΕΠ, με εξαίρεση τις μεταβιβάσεις και τα λοιπά έσοδα, λόγω των εισπράξεων από το Ταμείο Ανάκαμψης και λόγω των αυξημένων εσόδων του ΠΔΕ. Αντίστοιχα, όλες οι κατηγορίες δαπανών εμφανίζονται μειωμένες ως ποσοστό του ΑΕΠ, εκτός των επενδυτικών δαπανών που θα ανέλθουν στο 5,3% του ΑΕΠ έναντι 3,3%. Κατά συνέπεια, είναι εμφανής ο επενδυτικός προσανατολισμός του νέου ΜΠΔΣ 2022-2025, στο βαθμό που το ΠΔΕ αφορά σχεδόν αποκλειστικά επενδυτικά σχέδια και όχι δαπάνες άλλης φύσης (π.χ. δαπάνες αντιμετώπισης της πανδημίας).

Το πρωτογενές έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης κατά ESA αναμένεται να περιοριστεί από τα υψηλά επίπεδα του 2020 (6,7% του ΑΕΠ) και του 2021 (7,1% του ΑΕΠ) σε μόλις 0,5% του ΑΕΠ το 2022 λόγω της σταδιακής απόσυρσης των μέτρων στήριξης που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας. Σημειώνεται πως η γενική ρήτρα διαφυγής που επιτρέπει την απόκλιση από τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες διατηρείται σε ισχύ και το 2022.

Διαβάστε επίσης:

e-ΕΦΚΑ: Αναγνώριση χρόνων ασφάλισης με εξαγορά για τους μη μισθωτούς

Πώς δηλώνονται στην εφορία επιστρεπτέες προκαταβολές, επιδοτήσεις και αποζημιώσεις

Πληρωμή εισφορών Μαΐου για μη μισθωτούς έως τις 30 Ιουνίου