Η ψήφιση του νομοσχεδίου για την «κοινωνική αντιπαροχή» ανοίγει τον δρόμο για την αξιοποίηση δεκάδων ακινήτων του Δημοσίου, τα οποία παρέμεναν για δεκαετίες αναξιοποίητα ή εγκλωβισμένα σε νομικές εκκρεμότητες. Το νέο εργαλείο φιλοδοξεί να προσφέρει λύσεις στο οξύ στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες νοικοκυριά, δίνοντας ταυτόχρονα ώθηση στην οικονομία μέσω της κινητοποίησης δημόσιων και ιδιωτικών πόρων.

Ένας νέος μηχανισμός δημόσιου-ιδιωτικού χαρακτήρα

1

Στον πυρήνα του σχεδίου βρίσκεται η κοινωνική αντιπαροχή, ένας μηχανισμός που επιτρέπει σε ιδιώτες κατασκευαστές να αναλάβουν την αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου με αντάλλαγμα τη διάθεση μέρους των νέων κατοικιών για κοινωνικούς σκοπούς. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, έως και το 70% των κατοικιών μπορεί να διατεθεί για εμπορική εκμετάλλευση, ενώ το υπόλοιπο 30% θα διατίθεται υποχρεωτικά ως κοινωνική κατοικία.

Μέσα από το σχήμα αυτό εκτιμάται ότι μπορούν να παραχθούν, σε βάθος χρόνου, περίπου 20.000 νέες κατοικίες, εκ των οποίων τουλάχιστον 5.000 θα είναι κοινωνικές. Στο πρώτο στάδιο εφαρμογής, όπως ανακοίνωσε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Δόμνα Μιχαηλίδου, στόχος είναι η ανέγερση έως 5.000 κατοικιών, με τις 1.500 να προορίζονται άμεσα για κοινωνική στέγαση.

Συνεργασία με το Υπουργείο Άμυνας

Παράλληλα, μέσω συνεργασίας με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, προβλέπεται η αξιοποίηση ανενεργών στρατοπέδων. Εκεί σχεδιάζεται η κατασκευή περίπου 2.000 διαμερισμάτων, εκ των οποίων τα 1.500 θα λειτουργήσουν ως κοινωνικές κατοικίες με μικτά χρηματοδοτικά εργαλεία – εθνικά κονδύλια και ευρωπαϊκή στήριξη.

Ποιοι θα είναι οι δικαιούχοι

Οι νέες κατοικίες θα απευθύνονται κυρίως σε νέα ζευγάρια, νοικοκυριά μεσαίων και χαμηλών εισοδημάτων, καθώς και σε οικογένειες με αυξημένες κοινωνικές ανάγκες, όπως πολύτεκνες, τρίτεκνες και μονογονεϊκές. Το μοντέλο προβλέπει τρεις εναλλακτικές:

  1. Κοινωνική μίσθωση με χαμηλό ενοίκιο και κοινωνικά κριτήρια.
  2. Αγορά κατοικίας με επιδοτούμενη τιμή ή επιδοτούμενο δάνειο.
  3. Rent to own, δηλαδή ενοικίαση με δικαίωμα εξαγοράς μετά από δέκα χρόνια συνεχούς μίσθωσης.

 

Το μίσθωμα θα είναι «ουσιωδώς χαμηλότερο» από τις τιμές της αγοράς για κατοικίες αντίστοιχων χαρακτηριστικών, όπως ορίζει ρητά το νομοσχέδιο. Για την επιλογή των δικαιούχων θα ληφθούν υπόψη:

  • το οικογενειακό και εισοδηματικό προφίλ,
  • η περιουσιακή κατάσταση,
  • ο αριθμός και η ηλικία των τέκνων.

 

Τα κριτήρια αυτά θα πρέπει να πληρούνται σωρευτικά κατά την αίτηση, τη σύναψη της μίσθωσης αλλά και την τυχόν ανανέωσή της. Προβλέπεται επίσης ότι οι δικαιούχοι και τα μέλη των οικογενειών τους δεν θα μπορούν να λαμβάνουν παράλληλα άλλα στεγαστικά επιδόματα ή να εντάσσονται σε προγράμματα στήριξης στέγασης.

Κεντρικός φορέας διαχείρισης

Για τη διασφάλιση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας, συστήνεται Γενική Διεύθυνση Στεγαστικής και Δημογραφικής Πολιτικής, που θα έχει την ευθύνη για τη συνολική διαχείριση του αποθέματος. Ο νέος φορέας θα αναλάβει:

  • τη συντήρηση και εκμίσθωση των κοινωνικών κατοικιών,
  • τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα,
  • την εποπτεία της διαδικασίας επιλογής των δικαιούχων.

 

Ο ανάδοχος ιδιώτης, από την πλευρά του, θα έχει για συγκεκριμένο διάστημα την ευθύνη διαχείρισης των κατοικιών (εκμίσθωση, είσπραξη μισθωμάτων, συντήρηση), με δυνατότητα να αποκτήσει ποσοστό κυριότητας ή συγκυριότητας επί του έργου.

Από αχρησιμοποίητα ακίνητα σε σύγχρονες κατοικίες

Το πρόγραμμα δεν περιορίζεται σε νέες οικοδομές, αλλά καλύπτει και υφιστάμενα κτίρια προς ανακαίνιση ή επισκευή. Έτσι, ακίνητα που παραμένουν ανεκμετάλλευτα για χρόνια θα μετατραπούν σε σύγχρονες κατοικίες, ενώ οι ιδιώτες θα έχουν οικονομικά κίνητρα να συμμετάσχουν.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΥΠΑ, έχουν ήδη εντοπιστεί 98 διαθέσιμα οικόπεδα εντός σχεδίου πόλης, συνολικής έκτασης 627 στρεμμάτων, με το ένα τρίτο να βρίσκεται στην Αττική. Επιπλέον, υπάρχουν 10 ώριμα οικόπεδα με οικοδομικές άδειες, συνολικής επιφάνειας 75 στρεμμάτων, που μπορούν να αξιοποιηθούν άμεσα.

Στα άμεσα σχέδια ένταξης περιλαμβάνονται:

  • 11 στρέμματα στην Κηφισιά,
  • 20 στρέμματα στην Παιανία,
  • 40 στρέμματα στη Λάρισα,
  • 28 στρέμματα στην Ξάνθη,
  • 74 στρέμματα στον Βόλο.

 

Όπως υπογράμμισε η Δόμνα Μιχαηλίδου: «Με το νέο πλαίσιο της κοινωνικής αντιπαροχής βάζουμε τέλος στη στασιμότητα δεκαετιών. Δημιουργούμε χιλιάδες νέες κατοικίες για τα νέα ζευγάρια, για τις οικογένειες που δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στο κόστος στέγασης. Αξιοποιούμε ανενεργά ακίνητα του Δημοσίου, συνεργαζόμαστε με τον ιδιωτικό τομέα και εξασφαλίζουμε προσιτές λύσεις που συνδυάζουν κοινωνικό όφελος και ανάπτυξη».

Ένα εργαλείο με κοινωνικό και αναπτυξιακό αποτύπωμα

Με το νέο πλαίσιο, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να δώσει απάντηση στο ζήτημα της στέγασης για χιλιάδες νοικοκυριά, κινητοποιώντας ταυτόχρονα δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια. Το σχέδιο στοχεύει να καλύψει τόσο τις ανάγκες των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων όσο και των νέων ζευγαριών που δυσκολεύονται να αποκτήσουν πρόσβαση σε αξιοπρεπή κατοικία, λόγω των υψηλών τιμών αγοράς και ενοικίασης.

Διαβάστε επίσης:

Έρχεται επίδομα ασθενείας και για τους μη μισθωτούς

Συντάξεις χηρείας: Τα τρία σενάρια που εξετάζει το υπουργείο, τι ζητούν οι βουλευτές

Ergani app και MyErgani: Ψηφιακή απλοποίηση με οικονομικό αποτύπωμα για επιχειρήσεις και εργαζόμενους