Ένα ευρύ πλέγμα αναδρομικών πληρωμών, με ποσά που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν έως και τις 16.500 ευρώ, καλείται να κλείσει μέσα στο 2026 ο ΕΦΚΑ, με τον αριθμό των δυνητικών δικαιούχων να προσεγγίζει τις 970.000. Πρόκειται για εκκρεμότητες που συσσωρεύτηκαν τα προηγούμενα χρόνια και αφορούν τόσο δικαστικές διεκδικήσεις, όσο και καθυστερημένους επανυπολογισμούς συντάξεων, οι οποίοι παραμένουν «ανοιχτοί» παρά τις αλλεπάλληλες παρεμβάσεις.

Σε εξέλιξη βρίσκεται ήδη η τμηματική καταβολή αναδρομικών σε περίπου 370.000 συνταξιούχους που είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη για τις περικοπές του 11μήνου από τον Ιούνιο του 2015 έως και τον Μάιο του 2016. Τα ποσά φτάνουν έως τα 4.500 ευρώ και συνοδεύονται από τόκους, καθώς οι επιστροφές βασίζονται στην απόφαση της Ολομέλειας του Συμβούλιο της Επικρατείας, με την οποία κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι μειώσεις σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, αλλά και η κατάργηση των Δώρων για το επίμαχο διάστημα.

1

Οι δικαιούχοι λαμβάνουν τα αναδρομικά έντοκα, με επιτόκιο 6%, ενώ οι τόκοι υπολογίζονται από την ημερομηνία κατάθεσης της αγωγής έως την εξόφληση. Σε αρκετές περιπτώσεις το πρόσθετο όφελος από τους τόκους φτάνει ή και ξεπερνά τα 1.000 ευρώ, καθώς πολλές αγωγές εκκρεμούσαν επί έξι ή και επτά χρόνια. Το ύψος των επιστροφών διαφοροποιείται ανάλογα με το πρώην Ταμείο και το επίπεδο της σύνταξης, με χαμηλότερα ποσά για συνταξιούχους του ΙΚΑ και υψηλότερες αποδόσεις σε ΔΕΚΟ, τράπεζες και Δημόσιο.

Ξεχωριστό κεφάλαιο αποτελούν οι επιστροφές της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων για τη διετία 2017-2018. Περίπου 460.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου δικαιούνται επιστροφές, καθώς η συγκεκριμένη κράτηση κρίθηκε αντισυνταγματική από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Σε αυτή την περίπτωση, το δικαίωμα επιστροφής δεν συνδέεται με δικαστική προσφυγή, καθώς η κρίση αφορά το σύνολο των συνταξιούχων του Δημοσίου για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Τα ποσά εκτιμάται ότι κυμαίνονται από 1.300 έως και 8.000 ευρώ, ανάλογα με το ύψος της σύνταξης.

Αντίθετα, εκτός πλαισίου αναδρομικών παραμένουν οι συνταξιούχοι που αποχώρησαν μετά τις 13 Μαΐου 2016. Οι περικοπές και οι κρατήσεις, συμπεριλαμβανομένης της ΕΑΣ, ενσωματώθηκαν στον επανυπολογισμό των συντάξεων με τον νόμο Κατρούγκαλου, γεγονός που, βάσει της ισχύουσας νομολογίας, καθιστά τις κρατήσεις αυτές νόμιμες.

Παράλληλα, σε εκκρεμότητα βρίσκονται και οι προσαυξήσεις συντάξεων για όσους συνταξιούχους συνέχισαν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότησή τους. Περίπου 40.000 αιτήσεις έχουν ήδη κατατεθεί, με τα αναδρομικά της προσαύξησης να υπολογίζονται από 50 έως 180 ευρώ για κάθε μήνα καθυστέρησης στην εκκαθάριση των δικαιωμάτων.

Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει και το ζήτημα του επανυπολογισμού συντάξεων για περίπου 50.000 ασφαλισμένους με περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης, οι οποίοι συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 και δεν έχουν ακόμη λάβει τις αυξήσεις που προβλέπει ο νόμος Βρούτση (ν. 4670/2020). Για την κατηγορία αυτή εκκρεμούν τόσο τα αυξημένα μηνιαία ποσά όσο και αναδρομικά που υπολογίζονται από τον Οκτώβριο του 2019.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι εκκρεμότητες παραμένουν για 12.540 συνταξιούχους από το πρώην ΙΚΑ που δεν έχουν λάβει ακόμη τα ποσά που τους αναλογούν, ενώ στο Δημόσιο οι εκκρεμότητες φτάνουν τις 10.162. Στον πρώην ΟΑΕΕ–ΤΕΒΕ καταγράφονται 13.005 περιπτώσεις.

Σημαντικός όγκος καθυστερήσεων καταγράφεται και στους επιστημονικούς φορείς του πρώην ΕΤΑΑ, με 1.676 εκκρεμείς υποθέσεις στο ΤΣΑ και περίπου 1.000 στο ΤΣΜΕΔΕ. Το σύνολο των εκκρεμοτήτων συμπληρώνουν μικρότερα Ταμεία, όπως ο ΟΓΑ με περίπου 500 περιπτώσεις και το ΝΑΤ με περίπου 100 συνταξιούχους σε αναμονή επανυπολογισμού και καταβολής αναδρομικών.

Τα αναδρομικά από τον επανυπολογισμό υπολογίζονται από τον Οκτώβριο του 2019. Για ασφαλισμένους με 35 ή 36 έτη ασφάλισης τα ποσά κυμαίνονται συνήθως μεταξύ 3.000 και 5.000 ευρώ, ενώ για όσους διαθέτουν 40 έτη και υψηλές συντάξιμες αποδοχές τα αναδρομικά μπορεί να ξεπεράσουν τις 8.500 ευρώ.

Τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης του ν. 4670/2020 προβλέπουν προσαύξηση 1,08% στην ανταποδοτική σύνταξη για 31 έτη ασφάλισης και έως 7,2% για 40 έτη, με ενδιάμεσες κλίμακες να εφαρμόζονται αναλογικά.

Ο επανυπολογισμός θα γίνει αυτόματα από τον ΕΦΚΑ, χωρίς να απαιτείται αίτηση από τους δικαιούχους, καθώς τα ασφαλιστικά στοιχεία βρίσκονται ήδη στο πληροφοριακό σύστημα του φορέα. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, αυξάνονται οι ενστάσεις και τα αιτήματα επανεξέτασης για ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί, με στελέχη του Ταμείου να επισημαίνουν ότι μεγάλο μέρος αυτών υποβάλλεται χωρίς επαρκή τεκμηρίωση.

 

Διαβάστε επίσης 

Ε9: Προθεσμία έως 31 Ιανουαρίου για διορθώσεις – Τα λάθη που «φουσκώνουν» τον ΕΝΦΙΑ

Τι γίνεται με φόρους και μισθούς από το 2026: Νέα κλίμακα εισοδήματος, ελαφρύνσεις για οικογένειες και αλλαγές σε τεκμήρια

ΕΦΚΑ: 5ετής παραγραφή για νέα χρέη από το 2026 – Τι αλλάζει για οφειλέτες και εισπράξεις