• Οικονομία

    Alpha Bank: Ανθεκτική στην πανδημία η ελληνική οικονομία – Κρίσιμο το τρίτο 3μηνο 2020

    • NewsRoom


    Το αποτύπωμα των περιοριστικών μέτρων στην οικονομική δραστηριότητα του πρώτου τριμήνου αναλύει στην νέα οικονομική μελέτη της η Alpha Bank, συγκρίνοντας την κατάσταση της Ελλάδας με αυτήν της Ευρωζώνης

    Η ανάλυση της Alpha Bank αναφέρει συγκεκριμένα τα εξής:

    Η έγκαιρη και αποτελεσματική εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων από την Ελληνική Κυβέρνηση απέτρεψε μια σοβαρή υγειονομική κρίση στη χώρα μας, έχοντας, ωστόσο, αρνητικό αντίκτυπο στο ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου του 2020, το οποίο, σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κατέγραψε πτώση κατά 0,9%, σε ετήσια βάση και κατά 1,6% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2019.

    Οι συνιστώσες της ζήτησης που συνέβαλαν στην απώλεια του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος ήταν η κατανάλωση των νοικοκυριών, οι επενδύσεις και τα αποθέματα, ενώ θετικά συνέβαλαν οι καθαρές εξαγωγές και η δημόσια κατανάλωση.

    Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό ότι η οικονομική δραστηριότητα στη χώρα μας έδειξε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες, όπως παρατηρείται στο Γράφημα 1, όπου παρουσιάζεται μία συγκριτική ανάλυση των επιδόσεων του πρώτου τριμήνου ανά χώρα. Το γράφημα απεικονίζει τη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρωζώνη, κατά 3,2%, σε ετήσια βάση, το πρώτο τρίμηνο του 2020, η οποία είναι η μεγαλύτερη μετά τη μείωση που έχει καταγραφεί το τρίτο τρίμηνο του 2009 (-4,5%).

    Οι δύο κρίσιμες παράμετροι που προσδιόρισαν το βάθος της ύφεσης, το πρώτο τρίμηνο, για όλες σχεδόν τις χώρες, ήταν:

    (α) η ημερομηνία εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων, σε συνάρτηση με την εμφάνιση των πρώτων κρουσμάτων τους και

    (β) η πορεία του οικονομικού κλίματος.

    Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία, που έχουν υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα, ξεκίνησαν τα περιοριστικά μέτρα σχετικά νωρίτερα (στις 10.3.2020, 14.3.2020 και 17.3.2020, αντίστοιχα), ενώ στην Ελλάδα και την Γερμανία, που τα καθολικά περιοριστικά μέτρα ξεκίνησαν στις 23 και στις 22 Μαρτίου, η μείωση του ΑΕΠ ήταν μικρότερη.

    Το βάθος της ύφεσης κάθε χώρας θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων, την αυστηρότητα των κανόνων κοινωνικής αποστασιοποίησης, τη δυναμική της ιδιωτικής κατανάλωσης, του εμπορίου και των επενδύσεων. Για παράδειγμα, η Γερμανία, που εφάρμοσε ένα πιο «χαλαρό» μοντέλο lockdown (επιτρέποντας την λειτουργία των εργοστασίων και των μέσων μαζικής μεταφοράς), κατέγραψε πτώση του πραγματικού ΑΕΠ, το πρώτο τρίμηνο του 2020, κατά 2,3%, χαμηλότερη από το μέσο όρο της Ευρωζώνης, ενώ οι προβλέψεις των διεθνών οργανισμών για το ρυθμό μεγέθυνσής της, τα επόμενα δύο έτη, είναι σχετικά πιο αισιόδοξες απ’ ότι, για παράδειγμα, οι αντίστοιχες προβλέψεις για την Ιταλία, την Γαλλία και την Ισπανία.

    Παράλληλα, ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ευρωζώνη, ο οποίος συνιστά πρόδρομο δείκτη της οικονομικής δραστηριότητας, σε συνέχεια της επιδείνωσης που σημείωσε τον Μάρτιο, κατέγραψε τον Απρίλιο την μεγαλύτερη μηνιαία πτώση (κατά -29,3 μονάδες) από την έναρξη της διενέργειας των ερευνών οικονομικού κλίματος το 1985, προσεγγίζοντας το επίπεδο του αντίστοιχου μήνα του 2009 (Γράφημα 2), (βλ. Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της 12.5.2020).

    Στην Ελλάδα, η πτώση του Δείκτη Οικονομικού Κλίματος ήταν ηπιότερη σε σύγκριση με την Ευρωζώνη, το δίμηνο Μαρτίου-Απριλίου, αλλά συνεχίστηκε και τον Μάιο (-10,8 μονάδες), ενώ το οικονομικό κλίμα στην Ευρωζώνη τον ίδιο μήνα ανέκαμψε ελαφρώς (+2,6 μονάδες). Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος της Ελλάδας ήταν ο υψηλότερος μεταξύ των χωρών της ΕΕ-27, κατά τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο, παρά το γεγονός ότι η προβλεπόμενη πτώση του ΑΕΠ της χώρας το 2020 είναι η μεγαλύτερη στην ΕΕ-27, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

    Η σημαντικότερη επίδραση των περιοριστικών μέτρων στην οικονομική δραστηριότητα, αναμένεται στο δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, καθώς αυτά ίσχυσαν για μεγαλύτερο διάστημα στο τρίμηνο αυτό, σε σύγκριση με το πρώτο. Για την Ελλάδα, το τρίτο τρίμηνο είναι το κρισιμότερο όλων. Στην περίοδο αυτή, συγκεντρώνεται σχεδόν το 60% των ετήσιων εισπράξεων από τον τουρισμό. Μια πιο σταδιακή χαλάρωση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης συνεπάγεται ότι οι οικονομίες που βασίζονται περισσότερο στις μεταφορές και τον τουρισμό είναι πιθανό να πληγούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα εντός του τρέχοντος έτους.

    Η κρίση λόγω της εξάπλωσης του νέου κορoνοϊού εκτιμάται ότι θα αλλάξει ριζικά ορισμένες πτυχές των οικονομιών παγκοσμίως. Στην περίπτωση της χώρας μας, δεν αποκλείεται να αποτελέσει ευκαιρία αναδιάρθρωσης της οικονομίας. Η δημόσια διοίκηση και ο ιδιωτικός τομέας έδειξαν τεράστια προσαρμοστικότητα, τόσο στον τομέα της Υγείας, όσο και στο πεδίο της τηλεργασίας, μέσω της ψηφιακής οικονομίας.

    Παράλληλα, η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης “Generation Next” που προτείνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία αντιμετώπισης της κρίσης. Η χρηματοδότηση, η οποία στο μεγαλύτερο ποσοστό της συνίσταται από επιχορηγήσεις (περίπου Ευρώ 22,5 δισ.) και δευτερευόντως σε δανεισμό (Ευρώ 9,5 δισ.) αναμένεται να έχει σημαντική, θετική επίπτωση στο πραγματικό ΑΕΠ, αφού θα διοχετευτεί σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, σε μεταρρυθμιστικά προγράμματα και σε δράσεις πρόληψης και προετοιμασίας, έναντι μελλοντικών υγειονομικών κρίσεων.

    Τούτο δίδει τη δυνατότητα υπέρβασης της κρίσης χωρίς σημαντική επιβάρυνση στο αριθμητή του λόγου. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (European Economic Forecast, Spring 2020), αναμένεται ραγδαία πτώση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρωζώνη το 2020 (-7,7%), η οποία εκτιμάται ότι θα είναι μεγαλύτερη στην Ελλάδα (-9,7%), ενώ για το 2021 προβλέπεται μερική ανάκαμψη (κατά +6,3% και +7,9%, αντίστοιχα).

    Ως εκ τούτου, το πραγματικό ΑΕΠ των περισσότερων οικονομιών της Ευρωζώνης δεν προβλέπεται να επανέλθει μέχρι το τέλος του 2021 στα προ της πανδημικής κρίσης επίπεδα. Οι προβλέψεις, ωστόσο, τόσο της Τράπεζας της Ελλάδος, όσο και του Υπουργείου Οικονομικών, αναφορικά με τη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας το 2020, είναι ηπιότερες.

    Συγκεκριμένα, η Τράπεζα της Ελλάδος αναμένει ύφεση της τάξης του 6% για το 2020 και ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας κατά 5,5% το 2021, ενώ, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας 2020 (ΥΠΟΙΚ), το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί το 2020 κατά 4,7% (βασικό σενάριο) και θα ανακάμψει κατά 5,1% το 2021.

    Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την οικονομική ανάλυση της Alpha Bank εδώ.



    ΣΧΟΛΙΑ