Η σκοτεινή πλευρά της «λαχτάρας» για χρήματα

 

Πολλοί άνθρωποι (οι περισσότεροι ίσως) πιστεύουν ότι θα είναι πιο ευτυχισμένοι αν αποκτήσουν περισσότερα χρήματα. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει πάντα. Μια πρόσφατα δημοσιευμένη εργασία από το Πανεπιστήμιο του Buffalo (UB), δείχνει ότι μια τέτοια εκδοχή μπορεί να έχει και την σκοτεινή πλευρά της.

Σύμφωνα με την Lora Park, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχολογίας στο UB και κύρια συγγραφέα της μελέτης, η επιδίωξη χρημάτων από μόνη της δεν είναι βλαβερή, ωστόσο υπάρχουν ορισμένοι κίνδυνοι που πρέπει να εξεταστούν όταν αυτή υποκινείται από την επιθυμία να ενισχυθεί η αυτοεκτίμηση του ατόμου.  

Όπως έδειξε η μελέτη, όταν οι άνθρωποι συνδέουν την αυτοεκτίμηση τους με το… κυνήγι του θησαυρού, είναι πιο ευάλωτοι στις αρνητικές ψυχολογικές συνέπειες.

Συγκεκριμένα, όσοι στήριζαν την αυτοεκτίμησή τους στην οικονομική επιτυχία υπέβαλλαν τον εαυτό τους σε περισσότερες οικονομικές και κοινωνικές συγκρίσεις με τους άλλους, ένιωθαν λιγότερη αυτονομία και έλεγχο της ζωής τους και αντιμετώπιζαν περισσότερες οικονομικές δυσκολίες, στρες και άγχος.

«Οι άνθρωποι συχνά δεν σκέφτονται τις πιθανές επιπτώσεις του να “χτίζουν” την ταυτότητά και αυτοεκτίμησή τους γύρω από τις οικονομικές επιδιώξεις, επειδή η κοινωνία μας εκτιμά τον πλούτο ως πρότυπο για το πώς θα έπρεπε να είναι κανείς», λέει η Park. «Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε αυτό το κόστος, καθώς αρκετοί στρέφονται προς αυτόν τον τομέα ως πηγή αυτοεκτίμησης, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι έχει αυτές τις ακούσιες συνέπειες», πρόσθεσε.

Δουλεύοντας με 349 φοιτητές και μια αντιπροσωπευτική ομάδα 389 συμμετεχόντων, οι ερευνητές ανέπτυξαν για πρώτη φορά μια κλίμακα, προκειμένου να μετρήσουν το βαθμό στον οποίο οι άνθρωποι βάσιζαν την αυτοεκτίμησή τους στην οικονομική επιτυχία και στη συνέχεια διεξήγαγαν μια σειρά πειραμάτων για να εξετάσουν τις επιπτώσεις από την απειλή της αίσθησης οικονομικής ασφάλειάς τους.

«Όταν ζητήσαμε από τους συμμετέχοντες να γράψουν για έναν οικονομικό παράγοντα άγχους, βίωσαν μια πτώση στην αίσθηση της αυτονομίας τους», λέει η Park. «Επίσης, έδειξαν μεγαλύτερη αποστασιοποίηση από τα οικονομικά τους προβλήματα, εγκαταλείποντας την αναζήτηση λύσεων. Αυτά δεν τα βρήκαμε σε ανθρώπους που δεν συνέδεαν την αυτοεκτίμησή τους με την οικονομική επιτυχία ή μεταξύ εκείνων που κλήθηκαν να γράψουν για ένα ακαδημαϊκό παράγοντα άγχους», συμπληρώνει.

Στα ίδια γραπτά, οι ερευνητές κωδικοποίησαν επίσης τον τύπο της γλώσσας που χρησιμοποίησαν οι συμμετέχοντες για να περιγράψουν τα οικονομικά τους προβλήματα, διαπιστώνοντας ότι οι όσοι βάσιζαν σε μεγάλο βαθμό την αξία τους στην οικονομική επιτυχία  χρησιμοποίησαν πιο αρνητικές λέξεις που σχετίζονται με το συναίσθημα, όπως θλίψη και θυμός. Αυτό, σύμφωνα με την Park, δείχνει ότι η σκέψη και μόνο ενός οικονομικού προβλήματος δημιουργεί πολύ άγχος και αρνητικά συναισθήματα σε αυτά τα άτομα.

Ωστόσο, όπως εξηγεί, το φαινόμενο αυτό εξαλείφεται εάν οδηγηθούν  στην αυτοεπιβεβαίωση, μέσω μιας ευκαιρίας να σκεφτούν τα προσωπικά τους προτερήματα.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Personality and Social Psychology Bulletin.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Προβλήματα πίσω από το «κόλλημα» με το smartphone

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Όταν ο πόνος της ψυχής «βγαίνει» στο σώμα

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Καφές και τσιγάρο: Επιστήμονες “αποκωδικοποιούν” τη μεταξύ τους σχέση