• ΥΓΕΙΑ

    Κορονοϊός: Εμβόλιο, θεραπείες και παθητική ανοσία


    Στο μεγάλο εγχείρημα της AstraZeneca να εξασφαλίσει παγκοσμίως 2δις δόσεις του εμβολίου έναντι του κορονοϊού, το οποίο ερευνάται από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, έγινε αναφορά στο πλαίσιο του  4th Health Innovation Conference, με τίτλο «Η ιατρική καινοτομία έναντι της COVID-19».

    Όπως τόνισε ο κ. Γρηγόρης Ντάκουλας, Medical Director της AstraZeneca Ελλάδος, παρά το γεγονός ότι ιστορικά η έρευνα των εμβολίων είχε διάρκεια δεκαετιών, κατά το τωρινό  εγχείρημα κατά του κορονοιού η πρώτη έγχυση σε άνθρωπο πραγματοποιήθηκε σε 104 ημέρες. Η δυνατότητα αυτή υπάρχει χάρη στην ταυτόχρονη εργασία των επιστημόνων παράλληλα σε διαφορετικά πεδία, την κατεκτημένη γνώση από άλλους κορονοιούς, όπως είναι ο SARS και ο MERS και τη τεχνογνωσία προηγούμενων φάσεων κλινικών μελετών αλλά και στην χρηματοδοτική βοήθεια της πολιτείας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τιτάνια αυτή προσπάθεια καταβάλλεται παρά το ρίσκο αποτυχίας για τις εταιρείες και τις κυβερνήσεις που το υποστηρίζουν χρηματοδοτικά. Ήδη έχει αρχίσει η μελέτη φάσης 3 στο  Ην. Βασίλειο και σύντομα και στην Αμερική, ενώ θα ακολουθήσουν και άλλες μελέτες στο υπόλοιπο κόσμο.

    Στη σημασία των εμβολίων αναφέρθηκε και ο Επικεφαλής του Τμήματος Ανθρωπίνων Ρετροϊών, Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου, ΗΠΑ, κ. Γιώργος Παυλάκης, τονίζοντας ότι σήμερα έχουμε στη διάθεση μας 14 παιδικά εμβόλια, αλλά στο μέλλον θα πρέπει να παράξουμε δεκάδες ή εκατοντάδες προστατευτικά εμβόλια. Πλεονέκτημά αποτελεί στις ημέρες μας η ωρίμανση της τεχνολογίας (όπως τα εμόβλια RNA- νουκλεικών οξέων), αφού πρόκειται για την επίθεση από τον 7ο κορονοιό. Ήδη αναπτύσσονται για τον SARS-COV-2  125 εμβόλια, ενώ μόλις 8 βρίσκονται στο πρώτο και αντίστοιχα στο δεύτερο στάδιο των κλινικών δοκιμών και δυο στο επίπεδο φάσης 3. Μέχρι σήμερα υπήρξαν μεν εύκολοι εχθροί- ιοί για τα εμβόλια, όπως αυτός της ευλογίας που έχει εξαφανιστεί, αλλά  υπάρχουν και άλλοι, όπως είναι το AIDS, για το οποίο γίνεται έρευνα 35 χρόνια χωρίς τελική λύση. Οι κορονοιοί (RNA ιοί) δεν έχουν προς το παρόν αντίδοτο-εμβόλιο, γιατί μεταλλάσσονται γρήγορα και αδρανοποιούν τα εμβόλια, όπως πρόσθεσε ο ίδιος, εκφράζοντας την ανησυχία ότι ο SARS–COv-2 θα βρει τρόπο να μείνει στην κοινωνία. Σε ότι αφορά τις ανοσοθεραπείες εξελίσσονται έρευνες με εκατοντάδες συμμετέχοντες εταιρίες με την ελπίδα ότι θα καλύψουν το χάσμα μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο και να εφαρμοστεί. Αξιοσημείωτες  είναι οι προσπάθειες ανοσοθεραπείας των  Regeneron και Eli Lilly, για τις οποίες εκτιμάται ότι μέχρι τέλος χρόνου θα έχουν μια πρόταση για προστασία.

    Ο Καθηγητής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Κρήτης, Ερευνητής στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας & Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, κ. Αχιλλέας Γραβάνης, έκανε λόγο για ένα πρωτοφανές τιτάνιο έργο της επιστημονικής κοινότητας τους τελευταίους 5 μήνες, η οποία ήδη έχει κατακτήσει τη γνώση για το ακριβές γενετικό υλικό, τη χημική σύσταση, τον μηχανισμό που προσβάλει στον ξενιστή κ.ά. Οι έρευνες κινούνται σε δυο κατευθύνσεις για τη θεραπεία στα μικρά μόρια  και στα μονόκλωνα, όπως εξήγησε ο καθηγητής, ενώ αναφέρθηκε στο μόνο μέχρι τώρα αντιικό «όπλο» την ρεμντεσιβίρη, το οποίο θα πρέπει να διαμορφωθεί και να χορηγείται στα πρώτα στάδια της ασθένειας για να αποφεύγεται η επιβάρυνση των πνευμόνων και της καρδιάς.

    Σύμφωνα με τον καθηγητή, σε ότι αφορά στα εμβόλια σημασία πρέπει να δοθεί πέρα από την αποφυγή της τοξικότητας (με RNA και mRNA εμβόλια) στον αριθμό και την ταχύτητα παραγωγής για την διάθεση στον πληθυσμό, ενώ εξέφρασε την ελπίδα ότι το γονιδίωμα του ιού έχει μια σταθερότητα, δίνοντας προβάδισμα στον εμβολιασμό.

    Από την πλευρά του ο  Καθηγητής Αιματολογίας της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, Υπεύθυνος, Τμήμα Θρόμβωσης, Νοσοκομείο Tenon, Παρίσι & Διευθυντής, Ερευνητική Ομάδα Καρκίνος και Θρόμβωση INSERM U938, κ. Γρηγόριος Γεροτζιάφας, αναφέρθηκε τόσο σε μελέτη του εργαστηρίου του όσο και σε νεκροτομική μελέτη σε 80 ασθενείς που πέθαναν στην Γερμανία, διευκρινίζοντας το προφίλ των ασθενών και των θανόντων.

    Η ομάδα του ύστερα από διπλή μελέτη (και οι δυο διεξήχθησαν σε δυο ομάδες ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε θαλάμους και ασθενών που νοσηλευτήκαν σε ΜΕΘ) εντοπίστηκαν οι βιοδείκτες, οι παράγοντες κινδύνου σε πολυπαραγοντική ανάλυση (φύλο, βάρος σώματος, νοσηρότητα κ.ά.). Ακολούθως, δημιουργήθηκε ηλεκτρονική πλατφόρμα που επιτρέπει να υπολογιστεί ο κίνδυνος για τους ασθενείς που θα νοσήσουν βαριά που θα χρειαστούν νοσηλεία. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε είχε βάση την artificial intelligence με στόχο την επιλογή κριτηρίων ασθενών υψηλού κινδύνου και την αξιοποίησή του στα δίκτυα της ΠΦΥ, εκεί που γίνεται screening  για όσους ασθενείς βρίσκονται στο σπίτι,αλλά διατρέχουν υψηλό κίνδυνο και πρέπει να μεταφερθούν στο νοσοκομείο.

    Αναφερόμενος στη γενετική προδιάθεση ο Καθηγητής Γενετικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Γενεύης, Πρόεδρος, Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ), κ. Μανώλης Δερμιτζάκης επεσήμανε ότι επιβεβαιώθηκε σε τρεις μελέτες ο ρόλος των ομάδων αίματος. Στο μικροσκόπιο θα τεθεί η πλήρης αλληλούχιση του γονιδιώματος. Σε ότι αφορά τις μεταλλάξεις  του SARS-COV-2, ο ίδιος εκτίμησε ότι  εξελίσσεται σε πιο ήπιες μορφές, δεδομένου και του μεγάλου γονιδιώματος,  αλλά ο εν λόγω ιός έχει βρει το  μηχανισμό για μετάδοση και ασυμπτωματικά. Για τις μεταλλάξεις, ο κ. Παυλάκης, εξέφρασε επιφυλάξεις υπογραμμίζοντας την πλαστικότητα και την εφευρετικότητα των RNA ιών και έκανε αναφορά σε βάση δεδομένων με 33.000 ακολουθίες του ιού, όπου υπάρχουν 450 αλλαγές στην πρωτεΐνη του ιού, που περιλαμβάνει πολλές αλλαγές στη σύνδεση με τον υποδοχέα.

    Στην φιλόδοξη εργασία της Μονάδας Γονιδιακής και Κυτταρικής Θεραπείας αναφέρθηκε ο Συντονιστής Διευθυντής Αιματολογικής Κλινικής, Μονάδας Μεταμόσχευσης Αιμοποιητικών Κυττάρων, Δημόσιας Τράπεζας Ομφαλιοπλακουντικού Αίματος Γ.Ν.Θ. «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ», κ. Αχιλλέας Αναγνωστόπουλος. Κατόπιν σχετικής άδειας έχουν παρασκευαστεί λεμφοκύτταρα για 3 ιούς και στο πλαίσιο κλινικών μελετών θα χορηγηθούν σε ασθενείς με τέτοιες παθήσεις. Συγκεκριμένα, παρασκευάστηκαν 8 κυτταρικές σειρές  προκειμένου να μελετηθεί η βαρύτητα της λοίμωξης, ενώ αναμένεται έγκρισή για 10 κυτταρικές σειρές. Σημειώνεται ότι ο ιός έχει την ικανότητα να λιγοστεύει και να εξασθενεί λεμφοκύτταρα σε ασθενείς συνήθως σε ανασιοκαταστολή λόγω ηλικίας, οπότε η δοκιμή αυτή θα αποτελέσει μέρος της άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού.

    Στην παθητική ανοσία αναφέρθηκε η Επίκουρη Καθηγήτρια Θεραπευτικής και Μεθοδολογίας Κλινικής Έρευνας, Θεραπευτική Κλινική, Νοσοκομείου Αλεξάνδρα, Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, κ. Μαρία Γαβριατοπούλου, η οποία θεραπευτική μέθοδος μελετάται εδώ και 3 μήνες σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Παστέρ και 6 νοσοκομεία. Πρόκειται για τη χορήγηση πλάσματος που ήδη έλαβαν 9 ασθενείς και ανάρρωσαν, χωρίς να τους χορηγηθεί άλλη θεραπεία. Μέχρι τώρα τα δεδομένα από το εξωτερικό αφορούσαν χορήγηση πλάσματος μαζί με άλλες θεραπείες.  Η εν λόγω μελέτη αφορά μέτριας βαρύτητας ασθενείς, οι οποίοι νοσηλευόταν σε θάλαμο Covid ή σε ΜΑΦ, λίγο πριν διασωληνωθούν. Σε ότι αφορά την ανάκληση της χλωροκίνης ο κ. Γραβάνης,  επεσήμανε ότι τα προηγούμενα στοιχεία προέρχονταν από μελέτες μη τυχαιοποιημένες, χωρίς ομάδες ελέγχου και σε περιπτώσεις με συγχορήγηση θεραπείας.

     

     

     



    ΣΧΟΛΙΑ