Σύνοδος υπουργών Ενέργειας: Χάνει έδαφος το πλαφόν- Στο έλεος του ράλι αερίου η Ευρώπη

Χωρίς λύσεις απέναντι  στις αυξανόμενες τιμές ενέργειας φαίνεται πως θα μείνει και πάλι η Ευρώπη, αφού προδιαγράφονται  αδιέξοδες οι διαπραγματεύσεις που θα γίνουν σήμερα στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο της αυριανής Συνόδου των υπουργών Ενέργειας.

Την όποια ελπίδα για πλαφόν στο φυσικό αέριο εξαφάνισε η Γνωμοδότηση της ΕΚΤ που δημοσιεύτηκε πριν λίγες μέρες σημειώνοντας με τον πλέον επίσημο τρόπο ότι  ο σχεδιασμός του προτεινόμενου μηχανισμού διόρθωσης της αγοράς μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, να θέσει σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ. Ο τρέχων σχεδιασμός του μηχανισμού,  αναφέρει η ΕΚΤ, μπορεί να αυξήσει τη μεταβλητότητα ενεργοποιώντας τα margin call καθώς  αυξάνει τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους. Τονίζει ότι το  Συμβούλιο θα πρέπει να λάβει υπόψη του ζητήματα που σχετίζονται με τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και συνιστά την τροποποίησή του.

Έτσι ενισχύονται οι αντιρρήσεις για τη συμβιβαστική πρόταση που κατέθεσε η τσεχική προεδρία (με χαμήλωμα του ορίου για το πλαφόν στα 220 ευρώ/MWh από 275 που είχε προτείνει η Κομισιόν) καθώς στην έντονη αντίδραση  του γερμανο-ολλανδικού μπλοκ των «πλαφονομάχων», προστέθηκε και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η επίσημη γνωμοδότηση της Τράπεζας – που φέρει την υπογραφεί της  Κριστίν Λαγκάρντ-  με την προειδοποίηση ότι το πλαφόν μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και της μεταβλητότητας στις αγορές, δυσκολεύει τη μάχη των 15 κρατών μελών και θα επιτείνει την ασυμφωνία για το πλαφόν.

Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση,  «η ΕΚΤ θεωρεί ότι ο προτεινόμενος διορθωτικός μηχανισμός όπως έχει σχεδιαστεί μπορεί υπό προϋποθέσεις να θέσει σε κίνδυνο την χρηματοοικονομική σταθερότητα στην Ευρωζώνη». Και τούτο διότι «μπορεί να αυξήσει τη μεταβλητότητα και τα συναρτώμενα με αυτή margin calls, να μειώσει την ικανότητα των αντισυμβαλλομένων στις αγορές να διαχειρίζονται τους κινδύνους και να δώσει κίνητρα για τις μεταφορές συναλλαγών εκτός των χρηματιστηρίων, εκεί όπου δεν υπάρχει κεντρική εκκαθάριση». Πρόκειται για θέσεις που έχουν διατυπώσει και άλλοι φορείς – μεταξύ των οποίων και τα Χρηματιστήρια -, το ότι υιοθετούνται από την ΕΚΤ -που είναι ο θεματοφύλακας της χρηματοοικονομικής σταθερότητας στην Ευρωζώνη- έχει μεγάλη σημασία.

Με τη γνωμοδότηση αυτή οι «πλαφονομάχοι» δηλαδή οι έξι χώρες (Γερμανία, Ολλανδία, Αυστρία, Δανία, Εσθονία, Λουξεμβούργο) που τοποθετούνται ξεκάθαρα απέναντι στην τελευταία συμβιβαστική πρόταση της τσεχικής προεδρίας, για μείωση της τιμής του πλαφόν,  θα είναι ενισχυμένοι στην υποστήριξη των απόψεών τους.

Η  ομάδα των 6 χωρών επιμένει στην αρχική κοινοτική πρόταση (275 ευρώ), βάζοντας κόκκινη γραμμή σε οποιαδήποτε μείωση κάτω από αυτά τα επίπεδα. Η άρνησή τους βασίζεται στην  άποψή τους ότι η επιβολή πλαφόν θα διαταράξει τη λειτουργία της αγοράς, καθώς οι προμηθευτές αερίου θα φύγουν από την Ευρώπη και θα στραφούν σε χώρες όπου οι τιμές συνεχίζουν να διαμορφώνονται ελεύθερα.

Ορισμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι η Γερμανία πιέζει για επιστροφή του «φακέλου»  του πλαφόν στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής στις 15-16  Δεκεμβρίου, κάτι που ισοδυναμεί με πισωγύρισμα αφού ήταν οι ηγέτες των 27 που στην προηγούμενη Σύνοδό τους τον Οκτώβριο είχαν παραπέμψει το θέμα προς εξειδίκευση στους Υπουργούς Ενέργειας.

Ρυθμιστής των τιμών, ο καιρός

Την ίδια στιγμή το πρώτο κύμα ψύχους στην Ευρώπη είναι σε εξέλιξη και όλοι αναμένουν  νέο ράλι στο αέριο, το οποίο εξαρτάται απόλυτα από την πορεία του καιρού και το πόσο χαμηλά θα πέσουν οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη τις επόμενες εβδομάδες.

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου στην Ολλανδία είναι στα  €140/MWh τον Δεκέμβριο, παραμένοντας αρκετά  ψηλότερα από το χαμηλό έξι μηνών των €97,8/MWh στις 11 Νοεμβρίου, καθώς οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη πέφτουν μετά από έναν ήπιο Νοέμβριο, αυξάνοντας τη ζήτηση θέρμανσης και πιέζοντας τα αποθέματα.

Ωστόσο, προς το παρόν, η Ευρώπη είναι καλά προετοιμασμένη αφού  η αποθήκευση στην ΕΕ παραμένει πληρέστερη από το κανονικό στο 89,9% πληρότητα στις 7 Δεκεμβρίου, σε σύγκριση με 90,6% την προηγούμενη ημέρα, ενώ οι ροές από τους τερματικούς σταθμούς LNG έφθασαν σε ιστορικά υψηλά. Η Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο εισήγαγαν ρεκόρ 11,14 χιλιοστών τόνων LNG τον Νοέμβριο και πρόκειται να λάβουν 12,2 εκατομμύρια τόνους τον Δεκέμβριο.

Όμως εάν η ζήτηση αυξηθεί απότομα τα δεδομένα αυτά μπορεί να αλλάξουν πολύ γρήγορα. Επίσης, οι διακοπές της υποδομής στις εγκαταστάσεις Karsto και στο κοίτασμα Oseberg στη Νορβηγία μείωσαν την προσφορά, ενώ οι χαμηλές ταχύτητες ανέμου και οι διακοπές πυρηνικής ενέργειας στη Σουηδία και τη Γαλλία πιέζουν τις τιμές υψηλότερα.

Η πρόβλεψη της ING τοποθετεί την τιμή του φυσικού αερίου TTF στα 150 ευρώ/μεγαβατώρα στο α’ τρίμηνο του 2023 και βλέπει πτώση στα 140 ευρώ στο β’ τρίμηνο. Στη συνέχεια εκτιμά πως η τιμή θα καταγράψει σημαντική άνοδο στα 190 ευρώ στο τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου ενόψει του επόμενου χειμώνα και στα 220 ευρώ προς το τέλος του 2023.